Cá bổi là cá gì ?
 |
Cá bổi còn có tên gọi khác là cá sặc rằn là cá nước ngọt thường sống trong các vùng đầm lầy hoặc cánh đồng cạn. Loại cá này thường tập trung nhiều ở vùng nhiệt đới phía đông như Campuchia, Thái Lan, Lào, Malaysia, Malakka, lưu vực sông Mekong và sông Chao Phraya.
Tại Việt Nam, cá sặc bổi thường được phân bổ nhiều nhất ở các tỉnh sông nước miền Nam như Kiên Giang và Cà Mau. Loại cá này được coi là đặc sản nổi tiếng của vùng U Minh Thượng và các khu vực sông Cửu Long với hương vị đặc trưng như thịt ngọt dai và ngon hấp dẫn.
Cá bổi thích sống ở những vùng trũng và chúng vùi sâu trong bùn đất như loại cá rô đồng.
Đặc điểm của cá sặc bổi
Cá sặc bổi có hình dáng thuôn và dẹt trong đó trên phần thân xuất hiện nhiều sọc xen kẽ và dễ nhận biết. Hai vây ngực dài và phần dưới cổ có 2 râu kéo dài cho đến tận đuôi. Cá sặc thường có màu xám nâu. Thịt cá có hương thơm nhẹ, hơi dai và vị ngọt đặc biệt.
Cách làm khô cá sặc bổi
 |
Mấy năm trở lại đây, khô cá sặc đã trở thành đặc sản nổi tiếng và vô cùng hút khách. Nghề làm khô cá sặc bổi ở Cà Mau cũng mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân vùng sông nước.
Để chế biến cá bổi thường được dùng dao đánh sạch vảy mang cắt và mổ bụng tách ruột. Riêng kỳ, vi râu và đuôi cá được giữ nguyên. Tiếp đó cá sẽ được cho vào giỏ tre mang rửa sạch rồi để ráo nước. Công đoạn tiếp theo người dân sẽ cho cá vào lu và ướp mỗi lớp cá xen kẽ một lớp muối hột. Tùy vào khẩu vị và cách chế biến của mỗi gia đình mà người ta ướp muối vào cá nhiều hay ít. Khi thời tiết nắng tốt sẽ mang cá phơi khô khoảng 2-3 nắng.
Để khô cá sặc bổi đạt được chất lượng để dành ăn lâu ngày và được bán với giá thành cao thì người làm khô phải có tay nghề và kinh nghiệm. Ngày nay với sự phát triển của khoa học người dân làng nghề khô cá sặc bổi ở huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã sử dụng lò sấy làm cho cá bổi mau khô khi trời không nắng.
Cá sặc bổi chế biến thành những món gì?
Cá sặc bổi tươi được chế biến dưới nhiều hình thức như kho tộ, chiên sả, mắm hay nướng… với hương vị đặc trưng hấp dẫn và khó cưỡng.
Cá sặc 1 nắng
 |
Lựa chọn cá sặc tươi, sau đó đem đi đánh vẩy, bỏ đầu và móc sạch ruột cá. Sâu đó đem cá ướp bằng muối thật mặn. Sau 2 ngày 2 đêm đem cá đi rửa lại thật sạch. Sau khi đã rửa sạch cá thì đem cá trải đều trên nia hoặc xỏ dây kẽm để phơi.
Lưu ý: Làm cá 1 nắng bạn nên lựa chọn những ngày thật nắng để đảm bảo cá khô và sớ thịt dai, không bị ẩm để tránh làm mất mùi vị.
Nếu không phơi nắng được để làm khô cá thì sấy cá bằng lò vi sóng từ 7 – 8 tiếng với nhiệt độ từ 50 độ C đến 100 độ C.
Để giúp khô cá thơm ngon và bảo quản được lâu hơn, bạn cần lọc hết đầu, đuôi, ruột cá.
Cá sặc nấu canh
 |
Cá sặc nấu canh bông súng được coi là món ăn bình dị, hấp dẫn người ăn bởi vị chua nhẹ của nước canh và vị thơm ngọt của cá.
Bông súng sau khi được hái về tước bỏ phần vỏ, cắt khúc vừa ăn và rửa sạch, để ráo nước.
Cá sặc tươi đánh vảy, làm thật sạch sau đó rửa với nước và để ráo nước.
Ngoài ra bạn cần chuẩn bị thêm ngò gai, ngò om, ớt…
Bắc nồi lên bếp, khi nước sôi thì cho cơm mẻ vào vợt lược rồi cho vào nồi và nghiền nát.
Cho cá sặc vào nấu chín sau đó tiếp tục cho bông súng vào nồi.
Cá sặc kho tiêu
 |
Cá tươi sau khi mua về đem rửa sạch, bỏ ruột và cắt thành khúc vừa ăn
Làm nước màu ướp cá bằng cách cho 1 ít dầu bỏ đường vào đun nóng cho tới khi chuyển sang màu nâu đậm là được.
Cho cá vào ướp hạt nêm, 1 ít nước mắm, đường, tiêu, ớt, hành trong vòng 15 phút.
Sau đó cho nồi cá lên bếp kho riu riu lửa, sau khi nước sền sệt và cá chuyển sang màu nâu đẹp mắt thì nêm lại vừa ăn, sau đó cho hạt tiêu vào và tắt bếp.
Cá sặc chiên
 |
Cá sặc đem rửa sạch, sau đó loại bỏ xương cá, chỉ lấy phi lê cá và rửa sạch lại với nước.
Thái cá thành miếng vừa ăn sau đó chuẩn bị tỏi, ớt.
Cho chảo lên bếp để làm nóng, cho dầu vào chiên sơ cá với lửa lớn trong vòng vài phút và sau đó chiết hết dầu trong chảo ra.
Thực hiện pha 1 thìa nước mắm, 2 thìa nước lọc, 1 thìa đường cùng tỏi, ớt băm rồi vắt 1 trái chanh vào nước mắm và đánh tan đường.
Sau khi đã làm xong nước mắm và chảo vẫn nóng thì cho nước mắm vào cá trong chảo, đảo đều cho tới khi sền sệt thì tắt bếp.
Bên cạnh đó khô cá sặc bổi là món ăn luôn chiếm vị trí hàng đầu trong lòng tín đồ ẩm thực. Với khô cá bạn có thể chế biến thành các món như :gỏi, chiên nước mắm, chiên giòn nướng, chiên, nấu canh chua.
Gỏi khô cá sặc
 |
Lựa chọn những con cá sặc chắc thịt, to vừa.
Sau khi khô cá sặc mua về ngâm với nước ấm khoảng 40 độ để cá mềm lại và ra chất dơ bên ngoài.
Sau 1-2 tiếng, vớt ra và để tháo nước, có thể sử dụng giấy thấm dầu hoặc khăn sạch để thấm khô nước.
Đun sôi dầu ăn trên chảo và cho cá vào chiên cho tới khi vàng ươm.
Vớt cá ra và để ráo dầu, sau đó nguội thì xé thành từng miếng nhỏ vừa ăn.
Xoài xanh gọt sạch vỏ, sử dụng dụng cụ bào để bào sợi vừa ăn.
Chuẩn bị rau răm, rau thơm, rửa sạch và thái khúc, cà rốt gọt sạch vỏ, bào sợi.
Pha nước mắm trộn gỏi: cho nước mắm, đường, 20g tỏi băm, 10g ớt sừng băm chung với nhau, đánh đều lên và cho thêm 10ml nước cốt chanh.
Phi thơm phần tỏi băm còn lại để chuẩn bị trước đó trên chảo không dính, vớt tỏi phi ra một bên.
Cho toàn bộ nguyên liệu đã chuẩn bị từ trước gồm xoài, cà rốt, rau răm, cá khô sặc, nước mắm, trộn đều.
Thêm tỏi phi và một muỗng canh dầu chiên tỏi vào, trộn đều để nguyên liệu thấm vị.
Khô cá sặc chiên
 |
Cá khô sặc bỏ xương, chỉ lấy phi lê cá và rửa sạch muối để nhạt bớt.
Thái cá, chuẩn bị tỏi và ớt.
Để chảo nóng và cho dầu vào chiên sơ cá với lửa lớn trong vòng vài phút rồi chiết hết dầu trong chảo ra.
Pha 1 thìa nước mắm, 2 thìa nước lọc, 1 thìa đường cùng với tỏi, ớt băm rồi vắt 1 trái chanh vào nước mắm và đánh đều tay cho chúng sệt sệt lại.
Sau khi đã xong cho nước mắm vào cá trong chảo và đảo đều.
Khô cá sặc nướng
 |
Thực ra cách làm món khô cá sặc nướng rất đơn giản, từ đàn ông cho tới phụ nữ hay những người không biết nấu ăn đều có thể dễ dàng thực hiện. Sau khi bạn đã chọn được những con cá khô sặc to, nhiều thịt, chỉ cần cho lên bếp điện hoặc bếp than để nướng.
Lưu ý bạn cần thường xuyên trở cá đều tay để chúng được chín đều hai mặt và không bị cháy đen.
Khô cá sặc bổi bán với giá bao nhiêu?
 |
Khô cá sặc bổi đang được bán trên thị trường với giá lên đến 320.000/kg. Tại các nhà hàng quán ăn khô cá sặc bổi là một trong những món nhậu được nhiều người yêu thích. Khô cá sặc bổi U Minh chắc chắn sẽ là món ngon đặc sản mà bạn không thể bỏ mà các du khách khi đến vùng miền tây Nam bộ thường tìm mua để làm quà.
Từng là món ăn của người nghèo giờ đây khô cá sặc bổi lại là đặc sản hút khách mà ai ai cũng muốn được thưởng thức.
