 |
Cá chai là cá gì?
Cá chai là một loài cá biển trong họ cá chai (Platycephalidae) sống tại vùng cửa biển. Đây là một loài cá có giá trị kinh tế, được dùng để chế biến thành nhiều món ăn.
Cá chai là một loài cá biển trong họ cá chai sống tại vùng cửa biển. Cá chai có thân tròn, dài đầu rất bằng, dẹt và rộng, gần giống như cá bống. Cá không quá lớn, chúng có độ dài từ 10–20 cm và đến chừng 40 cm. Đường góc và gai trên đầu cá chai thường trơn láng và gai ngắn hơn nhiều so với các loài cá khác.
Trên thế giới người ta có thể tìm thấy cá chai ở những khu vực biển Địa Trung Hải, bờ biển của Trung Quốc, Nam Phi, Ấn Độ, Đài Loan… Ở Việt Nam người ta có thể dễ dàng khai thác cá chai ở dọc những cửa biển lớn của khu vực miền Trung như Thanh Hóa, Nghệ An, Huế, Đà Nẵng…
Xưa cá chai vốn là loại cá ít ai biết đến và sợ thưởng thức vì hình dạng quá xấu xí. Gần đây chúng bỗng được dân sành ăn “săn lùng” bởi thịt thơm, chắc và bổ dưỡng, nhất là đối với người cao tuổi, trẻ em và bà bầu. Vì thế giá thành của chúng ngày càng cao, từ 130.000 – 150.000 đồng/kg đối với cá chai thông thường, 230.000 đồng/kg đối với loài chai trứng.
Đặc điểm của cá chai
 |
Cá chai nhìn bề ngoài xấu xí, thô ráp gồ ghề, trông cá to hơn cổ tay người lớn, chúng trông có da xám thô, thân dài, đuôi nhọn, đầu tròn to dẹt và hai mắt lồi.
Cá chai thịt dày, nhiều, mỗi con cá to nặng gần cả ký, thịt thơm, dai, hơi khô, chắc như thịt gà, rất ít xương nhỏ, phần thịt ở đầu cá ngon vì dưới hai mắt cá có một lớp thịt ngon. Ngoài phần thịt thơm ngon, phần xương hàm của cá vì thịt ở đây mềm và ngọt.
Cá chai chỉ cho trứng từ độ tháng 2 đến tháng 5 là hết mùa. Nếu vào đầu mùa thì cá trứng chưa nhiều, người bán phải mổ cá, lựa nhặt những con cá trứng ra riêng để bán. Còn nếu cá chai trứng trái mùa thì thường có giá cao hơn so với vụ chính.
Cá chai không chỉ là loài cá có giá trị kinh tế mà còn rất giàu giá trị dinh dưỡng. Loài cá này chứa hàm lượng cao canxi và vitamin D tự nhiên đặc biệt rất tốt cho sức khỏe của con người.
 |
Để bảo quản cá chai tươi ngon, trước tiên phải chọn những con cá tươi sống, không ươn đánh bắt ở vùng biển Việt Nam, sau đó ta sơ chế cá bằng cách sau khi mổ vứt bỏ bộ ruột, dùng dao xẻ dọc theo bụng cá từ đầu đến sát đuôi và giữ lại phần thân và trứng của cá.
Cá chai có thể ăn tươi hoặc phơi khô ăn dần. Loại cá này được chế biến thành nhiều món ngon khác nhau như cá chai nướng trui, cá chai kho keo,...
Từ tháng 2 đến tháng 5 là thời điểm cá chai có trứng. Cá chai trứng một nắng còn được gọi là cá đùi gà. Cá chai trứng khi rán ăn rất giòn, ngon và đưa cơm.
Cá chai thường có rải rác quanh năm nhưng sản lượng lớn nhất là vụ cá tháng 4-5 âm lịch và vụ cá cuối năm, từ tháng 9-10 âm lịch. Đây cũng là những thời điểm cá nhiều, thịt béo, thơm ngon nhất trong năm.
Cá chai chế biến được thành những đặc sản gì?
Cá chai kho tiêu
 |
Cá kho là món ăn truyền thống của người Việt để chọn cá kho người ta thường chọn những loại cá ít xương, có thịt thơm và mềm để kho.
Cá kho đến khi nục xương ăn với cơm nóng thì bao nhiêu mệt mỏi một ngày dài cũng tan biến hết.
Dưới đây, sẽ là cách nấu món cá trai kho tiêu mà bạn có thể dễ dàng chế biến ngay tại nhà.
Bước 1: Nên chọn những con cá chai có kích thước bằng ngón tay người lớn. Bởi những con cá chai bé sẽ dễ thấm đều gia vị và xương cá nhanh mềm hơn.
Bước 2: Làm sạch thịt cá trai bằng cách loại bỏ ruột cá và rửa sạch da cá cho hết nhớt.
Bước 3: Xếp cá chai vào nồi kho cho tiêu xanh đã rửa sạch vào cùng, nêm nếm những gia vị khác như đường, bột ngọt, nước hàng
Bước 4: Đặt nồi lên bếp để bắt đầu kho. Để lửa to cho đến khi sôi thì hạ lửa nhỏ liu riu cho thịt cá ngấm gia vị và xương cá mềm hơn.
Bước 5: Ăn kèm cá chai kho tiêu với cơm trắng nóng.
Cá chai nướng
 |
Để cảm nhận hương vị cá chai một cách trọn vẹn nhất bạn có thể chế biến món cá chai nướng. Từ phần thịt thơm mềm cho đến vị ngọt đặc trưng của thịt cá mà rất ít loài cá biển có được.
Bước 1: Chọn cá chai nên chọn những con tươi sống, kích thước to hơn cổ tay
Bước 2: Làm sạch cá trai bằng cách loại bỏ mang cá, ruột cá và rửa sạch nhớt ở phần da cá.
Bước 3: Ướp cá với tiêu đen, ớt tươi, bột ngọt, muối ăn
Bước 4: Trước khi nướng cá chai bạn cần quét một lớp mỡ lên vỉ nướng để thịt cá không bị dính vào vỉ
Bước 5: Nướng cá bằng than hồng không nên để lửa cháy to sẽ khiến cá dễ bị cháy
Bước 6: Ăn cá chai kèm lá lốt và nước mắm chanh tỏi ớt.
Cá chai nấu canh chua
 |
Cá nấu canh chua từ lâu là một trong những món ăn phổ biến trong bữa cơm của người Việt.
Tuy nhiên, làm sao để nấu được món canh chua ngon hấp dẫn mà lại bổ dưỡng lại là điều khiến cho nhiều bà nội trợ đau đầu.
Cá chai nấu canh chua là một gợi ý cho các mẹ để có món cá nấu canh chua ngon hấp dẫn, lạ miệng cho gia đình nhỏ của mình vào dịp cuối tuần.
Bước 1: Chuẩn bị cá chai rửa sạch để nấu món cá trai nấu canh chua
Bước 2: Chuẩn bị nguyên liệu làm món cá nấu canh chua gồm: hành, rau thì là, khế chua hoặc xoài chua…
Bước 3: Chiên qua cá chai sau đó cho cá chai vào nồi cùng cà chua, khế chua cắt lát. Sau đó cho thêm nước vào nồi để làm nước canh
Bước 4: Đun sôi canh cá sau đó nêm nếm thêm gia vị cho vừa
Bước 5: Cắt khúc hành lá và rau thì là cho vào canh vậy là chúng ta đã hoàn thành món cá chai nấu canh chua.
