Ngày 3/8, Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Trị thông tin, ngành đang tập trung thúc đẩy phát triển thị trường carbon và hoàn thiện các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon là giải pháp quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính với chi phí hợp lý, tăng tính cạnh tranh cho nền kinh tế xanh.
Trong giai đoạn 2023-2025, thực hiện Nghị định số 107/2022 của Chính phủ, tỉnh Quảng Trị đã tích cực triển khai Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ được ký giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Ngân hàng Thế giới với diện tích rừng tự nhiên được chi trả tiền ERPA là 596.230 ha.
 |
| Quảng Trị tiếp tục tăng cường bảo vệ diện tích rừng đặc dụng, phòng hộ và rừng tự nhiên, triển khai chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững. |
Đến 30/6/2025, tổng số tiền tiếp nhận từ Quỹ Trung ương và lãi ngân hàng đến nay gần 365 tỷ đồng, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng đã giải ngân về tài khoản các chủ rừng hơn 328,7 tỷ đồng, đạt 90,2%. Kinh phí tiếp nhận từ nguồn ERPA đã giúp 121 chủ rừng nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ và phát triển rừng, góp phần cải thiện sinh kế cho hơn 11.900 hộ gia đình.
Việc triển khai các nội dung của ERPA đã giúp tỉnh Quảng Trị giữ vững tỷ lệ che phủ rừng trên địa bàn 61,47%.
Nguồn kinh phí từ ERPA không chỉ hỗ trợ quản lý rừng mà còn trực tiếp tạo thu nhập cho cộng đồng dân cư, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số ở miền núi Quảng Trị. Điển hình như ở 2 huyện rẻo cao Hướng Hóa và Đakrông cũ - nơi có 96.000 ha rừng tự nhiên, việc chi trả từ ERPA đã mang lại thu nhập ổn định cho các hộ dân. Hơn 60 cộng đồng, nhóm hộ dân tộc thiểu số đang quản lý 12.300 ha rừng tự nhiên đã được chi trả hơn 1,5 tỷ đồng; hơn 80 hộ gia đình quản lý 557 ha rừng tự nhiên được chi trả hơn 70 triệu đồng.
Mỗi năm, tại đây có 47 cộng đồng được hỗ trợ thêm 50 triệu đồng/cộng đồng để tự quyết định các hoạt động phát triển sinh kế như sửa chữa nhà cộng đồng, lắp điện chiếu sáng, mua vật nuôi góp phần cải thiện đáng kể cơ sở hạ tầng nông thôn và các công trình công cộng thiết yếu.
Bên cạnh hiệu quả tài chính, chương trình thực hiện ERPA tại Quảng Trị còn góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của rừng trong phát triển bền vững. Việc tham gia tuần tra, quản lý và bảo vệ rừng giờ đây không còn là trách nhiệm đơn thuần, mà đã trở thành động lực kinh tế, gắn liền với quyền lợi và thu nhập thực tế của người dân.
Nhờ nỗ lực của cộng đồng, nhiều khu rừng đã được hồi sinh, xanh tốt trở lại, hệ sinh thái được cải thiện rõ rệt. Cây rừng lớn dần lên, rừng già tái sinh tự nhiên, và một số loài động vật quý hiếm bắt đầu quay về sinh sống.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện ERPA có những khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân thực tế của các chủ rừng là tổ chức, Ủy ban nhân dân cấp xã còn rất thấp (đạt 17,6%), tiến độ chi trả tiền cho người bảo vệ rừng ở một số ủy ban nhân dân xã, chủ rừng vẫn chậm.
Do vậy, dù Nghị định số 107 sẽ kết thúc vào 31/12/2025 nhưng hiện nguồn kinh phí ERPA tại các chủ rừng tổ chức còn khá lớn, chưa giải ngân được.
Trước thực trạng này, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các địa phương và đơn vị liên quan tăng tốc thực hiện chi trả trong những tháng cuối năm, đảm bảo đúng đối tượng, công khai, công bằng và minh bạch.
Tỉnh Quảng Trị tiếp tục tăng cường bảo vệ diện tích rừng đặc dụng, phòng hộ và rừng tự nhiên, triển khai chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững, thúc đẩy trồng rừng gỗ lớn và cấp chứng chỉ rừng; hạn chế suy thoái rừng và giảm thiểu mất rừng, bảo tồn đa dạng sinh học và nâng cao hiệu quả phòng hộ rừng.
“Thời gian tới, ngành sẽ tham mưu UBND tỉnh xây dựng kế hoạch điều tra rừng toàn tỉnh, tập trung đánh giá sinh khối và trữ lượng carbon theo chỉ đạo của Bộ. Mục tiêu nhằm xác định cụ thể tổng trữ lượng carbon theo từng loại rừng và từng hệ sinh thái để làm cơ sở dữ liệu cho các chương trình trao đổi tín chỉ carbon với quốc tế”, ông Trần Quốc Tuấn - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Trị - cho biết.
