| Cà Nàng chuyển hướng sản xuất nông nghiệp Cây trồng thông minh mở hướng phát triển bền vững cho HTX |
 |
| Cán bộ Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố (phường Đô Vinh, tỉnh Khánh Hòa) kiểm tra vườn nho NH01-152 chuẩn bị cho thu hoạch. (Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN) |
Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố (thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, đặt tại phường Đô Vinh, tỉnh Khánh Hòa) đang đẩy mạnh nghiên cứu, chọn tạo các giống cây trồng có khả năng thích ứng với điều kiện khí hậu khô nóng đặc trưng của Nam Trung Bộ. Nhiều giống nho, táo mới được tuyển chọn cho thấy khả năng chịu hạn tốt, phổ thích nghi rộng và cho năng suất và chất lượng quả vượt trội.
Tiến sĩ Phan Công Kiên, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố cho biết, trong vườn tập đoàn quỹ gene nho của đơn vị đang có trên 230 mẫu giống nho các loại gồm các giống nho ăn tươi, giống nho rượu, giống nho sấy khô (làm mứt), giống nho chuyên làm gốc ghép và giống nho lấy lá. Để góp phần làm phong phú cơ cấu giống, tạo điều kiện cho sản xuất phát triển, Viện đã nghiên cứu, đánh giá, tuyển chọn được một số giống nho mới có nhiều tính trạng tốt như năng suất cao, chất lượng quả tốt, mẫu mã đẹp, phù hợp với điều kiện sinh thái của vùng, nổi bật là giống nho ăn tươi: NH01-152, NH04-102, NH01-26, NH01-16, NH01-205 và các giống nho rượu: NH02-90, NH02-37, NH02-97.
Trong nhóm nho ăn tươi, giống nho ăn tươi NH01-152 (nho hồng ngón tay) có kích thước quả lớn, chùm nặng 500–800 gram, vỏ dày, thịt giòn, vị ngọt vừa phải. Khi chín, quả có màu đỏ đẹp mắt, mùi thơm nhẹ. Giống này cho năng suất 12–16 tấn/ha/vụ; sản xuất thâm canh đạt tới 18–20 tấn/ha/vụ, sản xuất được 2 vụ mỗi năm. Chất lượng quả được đánh giá tương đương với một số loại nho nhập khẩu.
Giống nho không hạt NH04-102 (nho ngón tay đen) đang thu hút mạnh trên thị trường bởi hình dạng đặc biệt và màu tím đen khi chín. Thời gian sinh trưởng từ 117–125 ngày, cây khỏe, dễ ra hoa, đậu quả tốt. Năng suất đạt 11–15 tấn/ha/vụ, thâm canh có thể lên đến 20 tấn/ha. Nho đạt độ ngọt brix từ 16–20%, mẫu mã sản phẩm đẹp, phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Do đó, sản phẩm nho không hạt NH04-102 đang được thu mua tại vườn với giá từ 150.000–250.000 đồng/kg, cao hơn nhiều so với giống nho truyền thống.
Những giống nho mới này đưa vào canh tác đang mang lại hiệu quả cho bà con nông dân tại khu vực nam Khánh Hòa. Ông Nguyễn Khắc Phòng, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp Thái An (xã Vĩnh Hải) cho biết, hợp tác xã đã đầu tư hơn 5 sào (5.000m2) theo mô hình nông nghiệp công nghệ cao để trồng các giống nho mới.
“So với giống nho truyền thống, giống nho NH01-152 và NH04-102 có hình dáng, màu sắc đẹp, quả to, giòn, thơm và rất được du khách cũng như thị trường ưa chuộng. Hiện nay, hợp tác xã đang vận động các thành viên trồng nhân rộng các giống nho mới để nâng cao hiệu quả kinh tế”, ông Phòng cho hay.
Bên cạnh nho, Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố còn chọn tạo thành công các giống táo bom TN01 và TN05. Giống táo bom TN01 có quả hình trứng, vỏ dày, thịt trắng giòn, vị thơm nhẹ, khối lượng trung bình 80–100 gram/quả, quả lớn có thể đạt 280 gram; tỷ lệ ăn được của quả khoảng 94 – 95%, độ ngọt brix trên 11%. Năng suất đạt 46 – 55 tấn/ha/vụ, thâm canh đạt 65 tấn/ha/vụ. Giống táo bom TN01 thích nghi tốt với khí hậu Duyên hải Nam Trung Bộ, kháng bệnh phấn trắng tốt và chịu sâu bệnh khá. Cây phù hợp trồng trên đất thịt pha cát, phù sa ven sông, cần ánh sáng và độ ẩm ổn định. Bộ rễ phát triển mạnh giúp cây chống chịu gió bão. Giống này đã được Viện công bố lưu hành theo quy định của Luật Trồng trọt và Nghị định 94/2019-NĐ-CP của Chính phủ và Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật chấp thuận đưa vào sản xuất tại khu vực từ ngày 14/11/2025.
 |
| Giống táo TN01 được Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố (phường Đô Vinh, tỉnh Khánh Hòa) nghiên cứu chọn tạo có khối lượng quả trung bình từ 80-100 gram, quả lớn có thể đạt tới 280 gram, độ ngọt brix trên 11%. (Ảnh: TTXVN phát) |
Bên cạnh đó, cây đầu dòng giống táo TN01 đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Ninh Thuận (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa) công nhận tháng 12/2022, đủ điều kiện sản xuất cây giống đạt chuẩn phục vụ sản xuất đại trà. Hiện Viện đang hoàn thiện hồ sơ để hoàn thiện thủ tục bảo hộ giống (đã được Văn phòng bảo hộ chấp nhận đơn tại thông báo số 1028/TB-VPHB ngày 22/7/2024) nhằm cung cấp cây giống chất lượng cao cho nông dân khu vực Khánh Hòa và các vùng lân cận.
Ngoài công tác nghiên cứu giống, Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố còn ứng dụng nhiều kỹ thuật canh tác hiện đại như công nghệ tưới nước tiết kiệm, ứng dụng cảm biến, sử dụng phân chuyên dùng kết hợp phân hữu cơ, chế phẩm sinh học; áp dụng quản lý dịch hại tổng hợp; trồng nho theo giàn chữ Y trong nhà màng có mái che mưa và trồng táo trong nhà lưới để hạn chế côn trùng. Những giải pháp này giúp giảm sử dụng thuốc hóa học, bảo vệ môi trường và giữ độ phì nhiêu của đất.
Khu vực phía Nam Khánh Hòa có điều kiện khí hậu khô nóng và thổ nhưỡng phù hợp để phát triển các loại cây ăn quả đặc thù như nho và táo, với diện tích đến nay hơn 1.000 ha táo và hơn 1.000 ha nho. Nhằm phát triển các giống nho, táo mới chất lượng cao, UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo ngành Nông nghiệp phối hợp các sở, ngành và địa phương rà soát, điều chỉnh quy hoạch vùng trồng phù hợp điều kiện thực tế; khai thác tốt tiềm năng các vùng đất thích hợp. Các Viện nghiên cứu và cơ quan chuyên môn tiếp tục hoàn thiện quy trình kỹ thuật sản xuất tiên tiến gắn với bảo vệ môi trường.
Tỉnh Khánh Hòa cũng thúc đẩy ứng dụng khoa học – kỹ thuật, xây dựng mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, mở rộng diện tích trồng các giống nho, táo mới theo tiêu chuẩn VietGAP, gắn với phát triển du lịch sinh thái tham quan làng nho và các trang trại táo để quảng bá thương hiệu nho, táo ăn tươi chất lượng cao của địa phương.
 Cà Nàng chuyển hướng sản xuất nông nghiệp |
 Cây trồng thông minh mở hướng phát triển bền vững cho HTX |
