Tại Diễn đàn “Ứng dụng khoa học công nghệ phát triển các sản phẩm thiên nhiên vì sức khỏe cộng đồng” do Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm tổ chức ngày 24/09 tại Hà Nội, Thạc sĩ Trần Hương Giang, Tổng Thư ký Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam (VATAP) đã trình bày bài tham luận về “Chống buôn lậu, hàng giả - Bảo vệ thương hiệu các sản phẩm thiên nhiên vì sức khỏe cộng đồng”.
Hàng giả tràn lan do đâu?
Theo Thạc sĩ Trần Hương Giang, trong nhiều năm qua, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng và vi phạm sở hữu trí tuệ luôn là nỗi nhức nhối. Từ các cửa hàng nhỏ lẻ ở vùng nông thôn đến siêu thị cao cấp ở thành phố lớn, đâu đâu cũng tiềm ẩn nguy cơ người tiêu dùng bị đánh lừa. Các đối tượng làm giả ngày càng chuyên nghiệp, mở rộng quy mô, đa dạng lĩnh vực và thay đổi phương thức tổ chức tiêu thụ để trục lợi bất chính.
Nguyên nhân gốc rễ, theo bà Giang, đến từ siêu lợi nhuận mà hành vi làm giả mang lại, khiến nhiều người bất chấp vi phạm pháp luật. Song song đó, không ít doanh nghiệp vẫn chưa chú trọng đúng mức đến bảo hộ sở hữu trí tuệ và thiếu sự phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, xử lý vi phạm. Điều này khiến công tác ngăn chặn hàng giả chưa đạt hiệu quả như mong đợi.
Một yếu tố khác góp phần tiếp tay cho hàng giả chính là tâm lý của một bộ phận người tiêu dùng. Bên cạnh những trường hợp bị lừa vì khó phân biệt thật - giả, vẫn còn nhiều người chấp nhận mua hàng giả, hàng kém chất lượng với lý do giá rẻ hoặc mẫu mã bắt mắt. Chính sự dễ dãi này đã vô tình nuôi dưỡng “đất sống” cho hàng giả tồn tại.
Hệ lụy của vấn nạn hàng giả, hàng nhái không chỉ dừng lại ở thiệt hại kinh tế. Nó trực tiếp đe dọa đến sức khỏe, thậm chí tính mạng của người tiêu dùng; đồng thời làm suy giảm uy tín của các nhà sản xuất chân chính, bào mòn niềm tin vào sự minh bạch của thị trường và hạn chế sức hút đầu tư. Bởi vậy, phòng chống hàng giả được coi là nhiệm vụ cấp thiết để bảo đảm sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
 |
| Theo Bà Giang, phòng chống hàng giả được coi là nhiệm vụ cấp thiết để bảo đảm sự phát triển bền vững của nền kinh tế. |
Cần sự chung tay từ cả 3 phía
Theo bà Trần Hương Giang, để công tác phòng chống hàng giả đạt hiệu quả, cần có sự đồng bộ từ cả ba phía: cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Đối với cơ quan chức năng, điều quan trọng là tăng cường kiểm tra, kiểm soát, đặc biệt trong khâu lưu thông hàng hóa; đồng thời phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng thực thi. Công tác tuyên truyền cũng cần đa dạng hóa hình thức, giúp cộng đồng nhận biết hàng giả và nâng cao ý thức không tiếp tay. Việc vận động các cơ sở sản xuất, kinh doanh ký cam kết “nói không với hàng giả” cũng là một giải pháp cần được thúc đẩy mạnh mẽ.
Về phía doanh nghiệp, nhiệm vụ hàng đầu là đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng, đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm và đặt lợi ích cộng đồng lên hàng đầu. Thương hiệu không chỉ là giá trị kinh tế mà còn là sứ mệnh xã hội, gắn liền với trách nhiệm mang đến những sản phẩm an toàn, lành mạnh cho người tiêu dùng.
Người tiêu dùng, ngoài việc trở thành “người mua thông minh”, cũng cần nâng cao tinh thần trách nhiệm công dân: nói không với hàng giả, hàng nhái và kịp thời tố giác các hành vi vi phạm tới cơ quan chức năng. Chỉ khi cả xã hội cùng chung tay, mới có thể tạo nên môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng.
Bà Giang cũng cho biết, hiện Hiệp hội VATAP đã và đang triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm bảo vệ thương hiệu và quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp, đồng thời bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Bà Trần Hương Giang chia sẻ, Hiệp hội không chỉ phổ biến, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho doanh nghiệp và người tiêu dùng, mà còn đẩy mạnh truyền thông để nâng cao nhận thức về tác hại của hàng giả.
Cụ thể, trong thời gian qua VATAP đã xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc và xác thực chống hàng giả; phát triển nền tảng Checkvn.vn; tư vấn và hướng dẫn doanh nghiệp sử dụng tem chống giả; tổ chức cuộc thi chống hàng giả và lừa đảo trực tuyến; phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam sản xuất chương trình “Chống gian lận - Bảo vệ người dùng” phát sóng định kỳ trên VTV1.
Những hoạt động này không chỉ giúp cộng đồng nâng cao nhận thức mà còn hỗ trợ doanh nghiệp củng cố niềm tin nơi khách hàng, xây dựng thương hiệu uy tín và cạnh tranh lành mạnh.
 |
| Để công tác phòng chống hàng giả đạt hiệu quả, cần có sự đồng bộ từ cả ba phía: cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người tiêu dùng (Ảnh minh họa) |
Sản phẩm “gắn mác” thiên nhiên
Bên cạnh việc đóng góp cho cuộc chiến chống gian lận thương mại, bà Giang cũng đề cập đến một thực tế trên thị trường sản phẩm thiên nhiên, khi những sản phẩm không rõ “thiên nhiên” hay không nhưng được gắn mác thiên nhiên để lợi dụng lòng tin của người tiêu dùng.
Theo bà Giang, trong những năm gần đây, nhu cầu sử dụng sản phẩm thiên nhiên, an toàn và thân thiện với sức khỏe cộng đồng ngày càng tăng cao. Từ thực phẩm, đồ uống, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng cho đến đồ gia dụng, sản phẩm thiên nhiên đang hiện diện trong mọi khía cạnh đời sống. Xu hướng tiêu dùng này tạo cơ hội cho doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sạch, nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị thương hiệu.
Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy không ít doanh nghiệp lợi dụng xu hướng này để “gắn mác thiên nhiên” cho sản phẩm mà không hề có cơ sở pháp lý rõ ràng. Tình trạng “nhiễu loạn thông tin” đặc biệt phổ biến ở ngành mỹ phẩm, thực phẩm chức năng và hàng tiêu dùng. Người tiêu dùng vì vậy càng khó phân biệt, còn thị trường thì tiềm ẩn nhiều bất ổn.
Trước yêu cầu bức thiết đó, Hội Khoa học các sản phẩm thiên nhiên Việt Nam đã và đang xây dựng bộ Tiêu chuẩn cơ sở cho các sản phẩm thiên nhiên. Đây được coi là công cụ quan trọng, giúp doanh nghiệp có căn cứ minh bạch để chứng nhận chất lượng, đồng thời giúp người tiêu dùng và cơ quan quản lý dễ dàng đánh giá, lựa chọn.
ăm 2025 được đánh giá là giai đoạn quan trọng khi cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái diễn ra ở quy mô toàn quốc với sự tham gia quyết liệt của nhiều lực lượng. Theo ghi nhận, doanh nghiệp ngày càng chủ động hơn trong việc bảo vệ thương hiệu, nâng cao chất lượng và tìm kiếm giải pháp chống làm giả. Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, đòi hỏi sự kiên trì và đồng bộ.
Khép lại bài phát biểu, bà Trần Hương Giang nhấn mạnh: “Chống buôn lậu, hàng giả và bảo vệ thương hiệu sản phẩm thiên nhiên không chỉ là chức năng, nhiệm vụ mà còn là mục tiêu xuyên suốt trong hoạt động của VATAP. Đó là hành trình vì quyền lợi người tiêu dùng, vì sức khỏe cộng đồng và vì sự phát triển bền vững của nền kinh tế.”
 |
| Diễn đàn “Ứng dụng khoa học, công nghệ phát triển các sản phẩm thiên nhiên vì sức khỏe cộng đồng” do Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm phối hợp với Công ty Cổ phần Phát triển Báo Sáng và các đơn vị liên qua tổ chức sáng ngày 24/9. |
Diễn đàn “Ứng dụng khoa học, công nghệ phát triển các sản phẩm thiên nhiên vì sức khỏe cộng đồng” do Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm, phối hợp với Công ty Cổ phần Phát triển Báo Sáng và các đơn vị liên qua tổ chức sáng ngày 24/9, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế Hà Nội, dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Hội Khoa học các sản phẩm thiên nhiên Việt Nam cùng Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam. Sự kiện mang ý nghĩa đặc biệt khi diễn ra nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm (25/9/2005 – 25/9/2025).
Diễn đàn đã quy tụ gần 300 đại biểu là các nhà quản lý, nhà khoa học và đại diện doanh nghiệp. Sự kiện không chỉ là nơi chia sẻ những định hướng chiến lược và giải pháp đột phá mà còn là một diễn đàn mở, nơi các bên thẳng thắn đối thoại về những khó khăn, trăn trở trong hành trình đưa sản phẩm thiên nhiên Việt Nam vươn tầm quốc tế, đồng thời khẳng định vai trò trụ cột của khoa học công nghệ và mô hình liên kết ba nhà: Nhà nước – Nhà khoa học – Doanh nghiệp.
