 |
| Cá bông lau thuộc chi cá tra |
Cá bông lau luôn được ưa chuộng bởi chất lượng thịt thơm, mềm, béo ngậy và chứa nhiều giá trị dinh dưỡng cao, còn được chế biến thành các món kho vô cùng hấp dẫn.
Cá bông lau có tên khoa học là Pangasius krempfi, thuộc chi cá tra và thuộc dòng cá da trơn, bởi là loài cá di trú nên chúng có thể sống ở môi trường nước mặn, nước lợ và cả nước ngọt. Tại Việt Nam cá bông lau xuất hiện nhiều ở hệ thống sông Cửu Long, nhiều nhất là khu vực Sông Hậu.
Cá bông lau có vẻ ngoài khá giống với cá basa và cá hú nên rất dễ bị nhầm lẫn. Cá bông lau có kích thước tối đa khá lớn với chiều dài khoảng 120cm và nặng khoảng 14kg. Thịt cá bông lau chắc và ngọt, ít xương nên khi chế biến thành các món canh hay món lẩu đều rất ngon.
Thường thì sau Tết cá bông lau xuất hiện theo mùa trên sông Tiền và sông Hậu. Thời điểm này là đầu mùa ngư dân khởi hành đánh bắt nên sản lượng khá ít.
 |
| Cá bông lau giống hệt cá hú |
Nguồn cá khan hiếm nên giá cá tăng kỷ lục. Thời điểm cá bông lau rẻ có giá 250.000 đồng/kg thì nay từ 400.000 – 420.000 đồng/kg (bán nguyên con). Tại các chợ có bán cá như: TP. Long Xuyên, Châu Thành (An Giang), Thốt Nốt (TP. Cần Thơ), Lai Vung, Thanh Bình (Đồng Tháp), tiểu thương bày bán cá bông lau cắt khúc giá 500.000 đồng/kg, cá bông lau vào nhà hàng lên đến 600.000 – 700.000 đồng/kg.
Theo các tiểu thương, gần đây cá bông lau được nông dân nuôi thành công ở vùng nước lợ ở Sóc Trăng, nhưng khi chế biến ăn không ngon bằng cá bông lau thiên nhiên. Chính vì vậy cá bông lau đánh bắt tự nhiên được ưa chuộng và được thương lái tranh nhau mua như “tôm tươi” để mang đi tiêu thụ.
Anh Nguyễn Văn Bảy, ngư dân đánh lưới cá bông lau ở phường Tân Lộc, quận Thốt Nốt – TP. Cần Thơ cho biết, một năm cá bông lau xuất hiện một lần từ tháng 11 và kéo dài sang tháng 3-4 năm sau sẽ kết thúc mùa. Đang vào cao điểm nên ngư dân đánh bắt ngày đêm, hôm nào “trúng mánh” bắt được cá bông lau nặng trên 5 -7kg xem như có tiền triệu trong tay.
Nhưng theo anh Bảy, mấy năm gần đây lượng cá bông lau ngoài tự nhiên giảm đi khá nhiều so với các năm trước, vì vậy giá cá luôn bán ở mức khá cao mà vẫn có nhiều thực khách săn tìm mua để thưởng thức.
Từ lâu, cá bông lau được xem là loài đặc sản nước ngọt, chế biến các món kho lạt ăn với xoài bằm, lẩu chua, lẩu mắm hay muối sả chiên đều rất ngon.
Để phân biệt được cá bông lau và cá hú cần chú ý những đặc điểm sau:
 |
Màu sắc
Cá bông lau có lưng và đầu có màu xanh lá cây, bụng màu trắng. Đặc biệt, vây bụng, vây đuôi, vây lưng, vây ngực màu trắng nhưng ở phía ngoài cùng có màu vàng.
Còn cá hú có mặt lưng và phần đầu màu xám đen, bụng mang màu trắng pha chút xám đục.
Răng và miệng
Cá bông lau có hàm răng sắc nhọn, mọc lởm chởm. Miệng cá có dạng hình nón và khá rộng và tròn khi trưởng thành. Cá bông lau có đôi râu dài được bố trí ở gần mép của cá.
Cá hú có răng hàm nhỏ và mịn. Mõm nhọn, miệng dưới hơi rộng, hình vòng cung và hàm trên nhô ra. Cá hú có râu mép kéo dài qua vây ngực, đôi râu hàm kéo dài đến gốc vây ngực.
Chất lượng thịt
Cá bông lau là loài cá sống ngoài tự nhiên, nên thịt rất chắc, ngọt và béo.
Cá hú thường được nuôi, nên phần thịt cá sẽ có nhiều mỡ hơn và béo hơn.
Món ngon từ cá bông lau
Cá bông lau kho tộ
 |
Món cá bông lau kho tộ chinh phục rất nhiều thực khách khó tính khi ăn cùng cơm trắng và ít rau sống. Thịt cá beo béo kết hợp vị mặn ngọt đặc trưng của món kho tạo nên một món ăn khiến nhiều người mê muội. Để nấu món cá bông lau kho tộ chúng ta cần chuẩn bị:
Nguyên liệu: 5 khoanh cá bông lau, tỏi băm, đầu hành, dầu màu dừa (nước màu dừa), nước mắm, tiêu, đường.
Cách chế biến cá bông lau kho tộ: Chỉ cần 3 bước chế biến rất đơn giản ai cũng có thể làm được. Các bước nấu gồm:
Bước 1: Cá rửa sạch với muối, cắt từng khoanh vừa ăn. Bắt nước sôi trần sơ để cá không bị nhớt.
Bước 2: Ướp cá với đầu hành băm nhuyễn, dầu màu dừa, 5 muỗng canh nước mắm, 1 muỗng đường, 1 ít bột ngọt.
Bước 3: Cho ít dầu ăn + tỏi phi vàng + cá đã ướp gia vị + 2 trái ớt (Cho ớt vào cá kho sẽ thơm hơn chỉ hơi the the mà không bị cay). Hỗn hợp sôi cho ½ chén nước vào kho sắc lại. Nêm nếm vừa ăn. Món ăn đã hoàn thành.
Gợi ý món canh ăn cùng cá bông lau kho tộ: Canh chua cá bông lau, canh bí nấu tôm, canh khoai mỡ, canh sườn non nấu rau củ…
Lẩu cá bông lau
 |
Thịt của cá bông lau rất ngọt và tươi, nguyên liệu này khá ngon khi mang nấu lẩu chua. Món ngon có vị chua chua của me kết hợp với vị ngọt của nước dừa + cá bông lau tươi ngon dùng vào những ngày mưa thì còn gì tuyệt vời bằng. Lẩu cá bông lau ăn kèm bún tươi, cà chua, đậu bắp, rau om, rau nêm, khóm… rất ngon.
Để nấu lẩu cá bông lau cần nguyên liệu:
1 con cá bông lau,1 miếng thơm (khóm), cà chua 2 trái, đậu bắp, bạc hà 1 cây, giá, rau nêm, 1 vắt me, Tỏi phi, nước dừa (nước lọc), gia vị
Cách nấu lẩu cá bông lau rất đơn giản chỉ gồm 3 bước:
Bước 1: Sơ chế
Cá: Rửa sạch với muối, trần sơ với nước sôi. Chiên sơ
Cà chua, đậu bắp, giá, rau nêm, bạc hà rửa sạch cắt khúc vừa ăn.
Trần me qua nước sôi
Bước 2: Nấu nước lẩu
Dùng nồi lớn cho nước dừa (hoặc nước lọc) bắt sôi lên cho me + nước mắm + đường (nếu cho nước dừa thì giảm đường) + ít muối + ít bột ngọt. Nêm gia vị vừa ăn, lẩu chua sẽ có vị chua chua, ngọt thanh và hơi mặn 1 tí. Nước sôi vớt bọt .
Bước 3: Chuẩn bị lẩu
Lấy nồi nhỏ ăn lẩu cho nước lèo vào + ít tỏi phi + rau ngò + rau om
Lấy dĩa sắp cà chua + đậu bắp + giá + bạc hà + thơm vào
Chuẩn bị bún, cá ra dĩa.
Món lẩu cá bông lau phù hợp cho các buổi chiêu đãi, họp mặt gia đình bạn bè. Chúng ta có thể kết hợp món lẩu với mới chiên ăn nhẹ để đãi tiệc. Không khí se lạnh vào những ngày mưa hay những ngày đông cả gia đình cùng quây quần bên bếp lẩu nóng tạo nên không khí rất ấm áp.
Canh chua cá bông lau
 |
Canh chua cá bông lau là một trong những món ăn được yêu thích nhất khi đến miền Tây. Nhắc đến món canh chua cá bông lau không ít người phải say đắm vì vị cá ngọt tươi được phô diễn cùng vị canh chua ngọt hấp dẫn. Tối nay các anh chị không biết nấu món ăn gì thì hãy cùng chuẩn bị các nguyên liệu sau để nấu canh chua cá bông lau (có thể biến tấu món này thành món lẩu).
Nguyên liệu gồm:
1 con cá bông lau
½ trái thơm
1 ít giá sống
Bạc hà, rau nêm, đậu bắp, rau nhút (tùy sở thích)
Gia vị: Nước mắm, đường, muối, bột ngọt, me.
Cách nấu:
Bạc hà, thơm, giá, đậu bắp rửa sạch cắt khúc vừa ăn
Lấy 1 nồi nấu bắt nước sôi
Cá rửa sạch với nước muối, cho ít nước sôi trần cá
Me: Cho vào chén + ít nước sôi vào dầm cho ra chất chua
Khi nước sôi cho gia vị: Nước mắm + me + đường + ít bột ngọt + ít muối , hỗn hợp sôi vớt bọt. Cho cá vào + bạc hà + đậu bắp + cà chua.
