| 11 tháng năm 2023, xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt 5,2 tỷ USD Xuất khẩu rau củ quả sẽ đạt kỷ lục mới? Xuất khẩu rau quả tăng mạnh: Hướng tới kỷ lục mới trong năm 2024 |
 |
| Năm 2023, thị phần rau quả Việt tại thị trường Trung Quốc tăng gần gấp đôi. |
Số liệu từ Hải quan Trung Quốc cho thấy, trong năm 2023, Trung Quốc là nước xuất khẩu rau quả lớn, song cũng chi tới 24,4 tỷ USD để nhập khẩu rau quả và sản phẩm chế biến của nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội địa cho hơn 1,4 tỷ dân. Theo đó, Thái Lan tiếp tục dẫn đầu với kim ngạch 8,6 tỷ USD, chiếm 36% thị phần tại thị trường Trung Quốc. So với năm 2022, thị phần của Thái Lan giảm gần 2%.
Đứng thứ 2 là Việt Nam với kim ngạch 3,4 tỷ USD. Thị phần của rau quả Việt Nam tại thị trường Trung Quốc tăng mạnh từ 8% năm 2022 lên 14% năm 2023. Điều này khiến Việt Nam nổi lên như một hiện tượng và vượt Chile - quốc gia nhiều năm liền đứng thứ 2 về kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc.
Xuất khẩu các loại trái cây của Việt Nam sang thị trường này tăng mạnh trong năm 2023, cụ thể, xuất khẩu mít tăng 44,6%, xoài tăng 44,2%, ớt tăng 34,5%... Trong đó, năm 2023, Trung Quốc tăng mạnh nhập khẩu sầu riêng từ Việt Nam, đạt 493 nghìn tấn, trị giá 2,1 tỷ USD, tăng 1.107,0% về lượng và tăng 1.035,8% về trị giá so với năm 2022. Thị phần sầu riêng Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc tăng mạnh lên 34,6%. Sầu riêng tươi của Việt Nam đã được cấp phép xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc từ tháng 7/2022.
 |
Lý giải về cú bứt phá và trở thành hiện tượng cung cấp rau quả vào thị trường Trung Quốc, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, do kim ngạch xuất khẩu sầu riêng tăng đột biến nên Việt Nam vượt Chile để trở thành nhà cung cấp rau quả lớn thứ 2 cho Trung Quốc.
Cùng với đó, Trung Quốc cũng tăng nhập rau quả chế biến từ Việt Nam trong năm vừa qua nên kim ngạch xuất khẩu ngành hàng này tăng vọt, lập kỷ lục lịch sử. Lãnh đạo Hiệp hội Rau quả Việt Nam nhận định, hiện nay, Việt Nam là đối thủ cạnh tranh "nặng ký" khiến Chile và Thái Lan dè chừng.
Thực tế, trong năm vừa qua, nhờ Trung Quốc mạnh tay gom mua nên kim ngạch xuất khẩu nhiều loại rau quả của Việt Nam tăng mạnh. Điển hình, xuất khẩu sầu riêng đạt 2,2 tỷ USD, tăng 430,1% so với năm 2022, trong đó, giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm 2,1 tỷ USD. Thị phần sầu riêng Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc tăng lên 34,6%. Ngoài ra, xuất khẩu mít tăng 44,6%, xoài tăng 44,2%, ớt tăng 34,5%...
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, xuất khẩu rau quả năm 2023 đạt 5,6 tỷ USD, tăng 80% so với cùng kỳ 2022. Trong đó, Trung Quốc tiếp tục duy trì là thị trường xuất khẩu lớn nhất của rau quả Việt Nam, chiếm tỷ trọng áp đảo 60% tổng kim ngạch ngành.
Hàng rau quả xuất khẩu sang Trung Quốc tăng mạnh trong tháng 1/2024, đạt 306 triệu USD, tăng 20,1% so với tháng 12/2023 và tăng 103,9% so với tháng 1/2023. Hoạt động xuất khẩu của ngành hàng rau quả có nhiều tín hiệu khả quan, bởi trị giá xuất khẩu hàng rau quả sang thị trường Trung Quốc chiếm 62,4% tổng trị giá xuất khẩu hàng rau quả trong tháng 1/2024.
Năm nay khi sầu riêng đông lạnh, bơ, dừa của Việt Nam được xuất chính ngạch sang thị trường này, kim ngạch sẽ bùng nổ và thị phần giữa các nước xuất khẩu vào Trung Quốc tiếp tục được chia lại. Ngoài có nguồn cung dồi dào, Việt Nam đang có lợi thế hơn hai quốc gia trên về chi phí, thời gian vận chuyển. Khí hậu Việt Nam cũng thuận lợi hơn so với các quốc gia trên.
Để xuất khẩu ngày càng thuận lợi, ông Nguyên cho rằng người sản xuất và doanh nghiệp thu mua cần liên kết chặt chẽ hơn để nâng cao chất lượng sản phẩm. Đối với hàng chế biến nâng cao mẫu mã và đáp ứng đúng tiêu chuẩn của nước nhập khẩu.
Trong chuyến thăm mới đây của ông Tập Cận Bình, phía Trung Quốc cho biết sẽ mở thị trường cho nhiều loại nông sản tiềm năng của Việt Nam, gồm dừa tươi, sản phẩm trái cây đông lạnh, hoa quả có múi, bơ, na, roi của Việt Nam xuất sang nước này. Cũng trong chuyến thăm này, 2 bên đã ký nghị định thư về xuất khẩu dưa hấu.
Bà Nguyễn Thị Hà - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật vùng VII, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, hiện xuất khẩu rau quả từ Việt Nam sang Trung Quốc qua các cửa khẩu đường bộ thuộc tỉnh Lạng Sơn nhiều nhất là thanh long, mít, xoài và sầu riêng. Lượng rau quả xuất khẩu sang Trung Quốc tăng 30% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhu cầu hàng rau quả tại thị trường Trung Quốc ở mức cao. Việt Nam vẫn đang đàm phán với phía Trung Quốc để có thêm mặt hàng được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường này. Trước mắt sẽ là sản phẩm sầu riêng đông lạnh, bơ, chanh leo…
Mới đây, phía Trung Quốc cho biết sẽ mở thị trường cho nhiều loại nông sản tiềm năng của Việt Nam, gồm: Dừa tươi, sản phẩm trái cây đông lạnh, trái cây có múi, bơ, na, roi… xuất khẩu chính ngạch sang quốc gia này.
“Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) đã hoàn thành thủ tục và hồ sơ đề nghị Trung Quốc cấp phép nhập khẩu sầu riêng đông lạnh từ Việt Nam. Nếu sầu riêng đông lạnh Việt Nam được cấp phép, triển vọng xuất khẩu mặt hàng này sẽ tiếp tục khả quan”, ông Đặng Phúc Nguyên cho hay.
 |
Sau chuyến công tác sang Trung Quốc hồi tháng 1/2024, ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết trái cây của nước ta có lợi thế khi vào thị trường Trung Quốc, đặc biệt là sầu riêng. Phía nước bạn đánh giá rất cao về sầu riêng Việt. Sản lượng sầu riêng của chúng ta đang đứng nhất nhì tại thị trường này.
Khi làm việc với chính quyền tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), doanh nghiệp hai bên đi đến thỏa thuận xây dựng chuỗi logistics để các sản phẩm trái cây của Việt Nam thông qua chợ đầu mối ở tỉnh này có thể tiến sâu vào thị trường Trung Quốc.
Trung tâm nông sản ở Thâm Quyến cũng muốn tăng cường hợp tác để đưa các mặt hàng nông sản Việt vào trung tâm, trong đó có mặt hàng rau quả. Tuy nhiên, để giữ được thị trường Trung Quốc, lãnh đạo ngành nông nghiệp và các chuyên gia cảnh báo, nông dân và doanh nghiệp Việt cần duy trì, nâng cao chất lượng, tuân thủ nghiêm quy định về chất lượng và truy xuất nguồn gốc để có thể tận dụng được cơ hội xuất khẩu.
