 |
Sake là quả gì?
Sake (sa kê hay xa kê) có tên tiếng anh là breadfruit - quả bánh mì, do sau khi được nấu chín có bề mặt giống như ổ bánh mì nướng, trong khi mùi và vị thì lại giống như khoai tây.
Cây sake là một loại thực vật có hoa, thân gỗ thuộc họ Dâu tằm. Sake được trồng để lấy quả, mỗi một cây có thể cho từ 150 - 200 quả trên một vụ mùa.
Sake xuất hiện đầu tiên ở bán đảo Mã Lai và các đảo thuộc Thái Bình Dương. Ngày nay, người ta đem giống sake về và trồng rộng rãi khắp khu vực nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Quả sake có thể chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon và được rất nhiều người ưa chuộng.
Cây sake có mấy loại?
Sake có 2 loại được phân loại theo hạt đó là: sake có hạt và sake không hạt, trong loại không hạt là loại thường thấy trên thị trường hiện nay.
Ngoài ra sake còn được phân loại theo các đặc điểm sinh thái như lá, kích thước quả và thời gian chế biến thành các loại như sau:
Aravei
 |
Loại sake Aravei cho quả lớn có kích thước từ 10 - 30cm, vỏ ngoài của Aravei có màu vàng - xanh lục, nhiều gai nhưng sẽ rụng khi quả chín và có hạt bên trong.
Quả Aravei màu vàng là 1 trong những loại có hương vị thơm ngon nhất và không tốn nhiều thời gian khi chế biến.
Havana
 |
Havana cũng thuộc loại sake có hạt, quả sake Havana có hương thơm hấp dẫn và mùi vị ngọt ngào nhưng lại rất dễ hỏng, vì vậy khi quả chín cần phải được sử dụng ngay trong vài ngày.
Havana là loại dễ dàng chế biến, tiết kiệm được thời gian và được xem là 1 trong những loại quả được người tiêu dùng ưa thích.
Maohi
 |
Maohi là loại sake mọc phổ biến tại Trung Đông, Maohi có hình dạng bên ngoài hình tròn và nhỏ hơn so với những loại còn lại, nhưng nó vẫn rất dày thịt bên trong.
Maohi có mùi hương thơm nức, kết cấu thịt bên trong mềm mịn, tuy nhiên thời gian chế biến của loại Maohi này lại chậm hơn hẳn các quả thông thường.
Paea
 |
Loại sake Paea có quả lớn, chiều dài có thể dài tới 28cm và được trồng bằng cách gieo hạt. Thịt Paea có màu vàng tươi đẹp mắt và hương vị thơm ngon.
Paea có thời gian chế biến khá lâu, phải nấu trên 1 giờ và nhiệt độ đều thì mới chín, khi chín thịt bên trong sẽ tự động bong ra.
Pucro
 |
Sake loại Purco được coi là 1 trong những loại sake được đánh giá cao và ngon nhất. Purco có màu vàng xanh, thịt vàng mịn và hơi thô cứng nhưng lại nấu rất nhanh và cho hương vị thơm ngon.
Thành phần dinh dưỡng trong quả sa kê
 |
Theo phân tích của các nhà khoa học, quả Sake chứa 25% tinh bột, 3% protein, 0,5% lipid, và nhiều chất bổ khác như vitamin. Hàm lượng axit amin trong loại quả này cao hơn cả đậu nành.
Cụ thể hàm lượng dinh dưỡng trong 100g quả Sake bao gồm: Năng lượng: 103 kcal; Tinh bột: 27.12g;
Nước: 70.65g; Đường: 11g; Chất xơ 4.9g; Chất béo 0.23g; Protein: 1.07g; Vitamin B1: 0.11mg; Vitamin B2: 0.03mg; Vitamin B3: 0.9mg; Vitamin B5: 0.457mg; Vitamin B6: 0.1mg; Vitamin C: 29mg; Vitamin E: 0.1mg,....
Tác dụng của quả sake
Giàu axit amin
 |
Các tế bào cơ thể được xây dựng từ những chuỗi axit amin, axit amin cung cấp năng lượng, hỗ trợ cho các hoạt động cơ thể và xây dựng cơ bắp.
Một nghiên cứu cho biết quả sake chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu và đặc biệt là rất giàu phenylalanin, leucine, isoleucine và valine tốt cho cơ thể.
Tốt cho tim mạch
 |
Sake tốt cho tim mạch 1 phần nhờ vào hàm lượng chất chống oxy hoá chứa trong nó, ngoài ra trong quả sake còn chứa chất phytochemical có tác dụng giúp bảo vệ tim chống lại chứng xơ vữa động mạch - chứng này có thể dẫn đến thiếu máu và gây ra những cơn đau tim.
Chiết xuất methanol từ quả sake có thể giúp làm giảm nồng độ máu và chứng bệnh liên quan tới hàm lượng cholesterol cao, điều này cho thấy quả sake có tác dụng tốt cho tim mạch nhờ vào khả năng làm giảm cholesterol.
Với hàm lượng chất xơ gần bằng 1 nửa lượng chất xơ được khuyến nghị trong 1 khẩu phần ăn, quả sake giúp làm giảm các nguy cơ về bệnh như huyết áp cao và bệnh liên quan đến tim mạch.
Ngoài ra quả sake còn chứa nhiều hàm lượng kali cao giúp cơ thể luôn nạp đủ kali và không bị thiếu hụt kali - nguyên nhân có thể dẫn đến bệnh suy tim sung huyết.
Tăng khả năng miễn dịch
 |
Quả sake giúp làm tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể nhờ vào bioflavonoid (flavonoid) trong quả sake, có tác dụng giảm viêm.
Ngoài ra quả sake còn chứa 1 lượng khá lớn thiamine (vitamin B1) giúp duy trì và bảo vệ đường tiêu hóa. Đồng thời nó cũng giúp cơ thể tiêu hoá và hấp thụ lượng chất dinh dưỡng có trong thức ăn qua việc bài tiết axit clohydric.
Phòng ngừa ung thư
 |
Nhờ vào khả năng chống viêm và chống oxy hoá, quả sake được xem như là 1 loại thực phẩm có khả năng phòng ngừa ung thư. Một nghiên cứu chỉ ra rằng quả sake có khả năng ngừa ung thư da bằng cách dùng chiết xuất quả sake và bôi trực tiếp lên da, qua đó làm giảm lại số lượng của các khối ung thư da.
Trong 1 nghiên cứu thử nghiệm đã cho biết, chiết xuất từ lá cây sake chứa 1 hợp chất hoá học gọi là PANC-1 có khả năng giảm 100% tế bào ung thư tuyến tuỵ khi ở môi trường thiếu chất dinh dưỡng. Ngoài ra, 1 nghiên cứu khác cũng đã phát hiện ra rằng chiết xuất từ quả sake có khả năng giúp giảm các tế bào ung thư gan qua quá trình tự chết tế bào.
Có lợi cho da
Quả sake chứa hàm lượng vitamin C đáng kể để giúp thúc đẩy quá trình sản xuất collagen, qua đó mang lại sức sống và độ đàn hồi cho da. Quả sake làm ức chế các hoạt động của enzyme gây viêm, giảm sự sản sinh của oxit nitric, do đó giúp làm giảm tình trạng bị viêm da.
Hỗ trợ ngăn chặn bệnh tiểu đường
 |
Sake chứa nhiều chất xơ hỗ trợ ngăn chặn bệnh tiểu đường, vì khi tiêu hoá chất xơ cần nhiều năng lượng để đốt cháy và không chứa nhiều calo, vì thế nó giúp kiểm soát được năng lượng dự trữ, làm giảm lượng đường trong máu.
Cải thiện giấc ngủ
Nhờ vào hàm lượng magie cao, quả sake có tác dụng giúp cải thiện giấc ngủ nhờ vào việc điều chỉnh sự trao đổi chất, giúp làm giảm các rối loạn giấc ngủ và chứng mất ngủ.
Hỗ trợ tiêu hóa
 |
Chất xơ của quả sake hỗ trợ tiêu hoá qua việc loại bỏ các chất độc khỏi ruột và giúp ruột hoạt động ổn định. Chất xơ còn giúp giảm mắc các bệnh về hệ tiêu hoá như ợ chua, viêm loét dạ dày, ngoài ra nó còn có thể bảo vệ màng nhầy trong ruột khỏi các hoá chất gây ung thư từ ruột kết.
Tốt cho da đầu và tóc
Là 1 nguồn cung cấp dồi dào 2 axit béo như omega 3 và omega 6, quả sake có thể giúp dưỡng tóc, giảm tình trạng tóc bị gãy rụng. Các axit béo có trong quả sake giúp giảm sản xuất bã nhờn gây bết tóc, giảm gàu ngứa, ngoài ra nó còn giúp ngăn ngừa viêm da đầu và chết các tế bào tóc.
Cách chọn mua quả sake ngon
 |
Đặc điểm quả sake ngon, chín bùi
Để mua được sake ngon, chín bùi bạn nên chọn những quả có kích thước lớn (hơn 700gr/ quả).
Vỏ quả có màu xanh ngả sang vàng, không có gai, các mắt nở to và khi dùng tay nhấn vào quả vẫn còn cứng.
Tránh chọn những quả sake non có kích thước nhỏ, vỏ quả xanh vì quả này vị rất nhạt, nhiều mủ và khó chế biến.
Phân biệt quả sake già và non
| Đặc điểm | Quả Sake già | Quả Sake non |
| Mùi vị | Có mùi vị bùi, ngọt và thơm | Vị nhạt hoặc không có vị, bị đắng |
| Màu sắc | Vỏ quả có màu xanh hơi ngả vàng | Có vỏ xanh tươi hoặc xanh đậm |
| Bề mặt vỏ | Nhiều mắt nở to và không còn gai nhọn | Lớp vỏ có nhiều gai và các mắt mở bé. Khi sờ tay vào cảm thấy các mắt chưa nở hết |
| Phần thịt | Có màu trắng, ít nhựa | Có màu xanh, nhiều nhựa, khi cắt ra thịt nhanh chóng chuyển thành màu nâu |
| Cách sơ chế | Không phải ngâm lâu, sơ chế dễ dàng, tiết kiệm nhiều thời gian hơn | Nhựa quả dễ dính vào tay gây khó khăn cho việc sơ chế |
| Cách sử dụng | Sake già có thể chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon | Vì quả Sake non có vị rất nhạt và đắng nên hầu như không thể chế biến thành món ăn |
Cách sơ chế quả sake
 |
Bước 1: Gọt vỏ
Đầu tiên, bạn đem sake bỏ vào thau nước muối pha loãng. Sau đó, dùng dao gọt hết phần vỏ trên quả.
Bước 2: Bổ qua và bỏ cùi
Tiếp đến, bạn bổ đôi quả sake ra rồi loại bỏ hết phần cùi bên trong. Trong quá trình sơ chế, bạn luôn ngâm sake trong nước để thịt quả trắng, không bị thâm nhé!
Bước 3: Cắt miếng vừa ăn
Cắt sake thành những miếng vừa ăn rồi ngâm vào thau nước mới có pha loãng với muối khoảng 10 - 15 phút để loại bỏ hết nhựa. Sau đó, rửa lại với nước sạch rồi để ráo.
Các món ăn từ sake
Sake chiên giòn
 |
Sake chiên giòn là một món ăn vặt được rất nhiều người yêu thích. Thịt sa kê bùi, ngọt được áo lên một lớp bột chiên vàng ươm trông rất đẹp mắt. Chỉ với vài bước làm đơn giản, bạn đã có ngay một dĩa sake thơm ngon để chiêu đãi gia đình, bạn bè rồi đấy!
Gỏi sake tôm thịt
 |
Bữa cơm gia đình sẽ trở nên mới lạ, độc đáo hơn nếu có món gỏi sake thơm ngon này đấy! Món gỏi thanh mát với hương vị chua chua ngọt ngọt rất đặc trưng. Thịt sake béo bùi trộn lẫn với những con tôm tươi ngọt nước, chấm cùng với chén nước mắm chua ngọt khiến bạn phải thốt lên: ăn là ghiền.
Canh sake hầm xương
 |
Giữa những ngày trưa hè oi bức mà được thưởng thức món canh sake thanh mát, giải nhiệt thì còn gì bằng! Món ăn ghi điểm bởi những miếng sake ngọt, mềm vừa phải, xương heo dai ngon tự nhiên hoà quyện trong phần nước dùng đậm đà gia vị.
Chả giò sake
 |
Chỉ với một chút biến tấu trong nguyên liệu, bạn đã có ngay một dĩa chả giò sake thơm ngon để thưởng thức cùng gia đình. Cuốn chả giò bé xíu bọc lấy phần nhân là thịt tôm, nấm mèo, bún tàu và sake cắt nhuyễn. Khi cắn thử, chả giò tan giòn rôm rốp trong miệng nghe rất vui tai.
Sake kho tiêu xanh
 |
Bổ sung ngay món sake kho tiêu xanh thơm ngon, đậm vị vào thực đơn gia đình nếu bạn chưa biết nấu món gì cho bữa cơm chay nhé! Món ăn là sự kết hợp giữa những miếng sake ngọt bùi hoà quyện trong phần nước sốt cay the, đậm đà gia vị và mùi hương rất đặc trưng của tiêu xanh.
Chè sake trân châu đỏ
 |
Ngoài chế biến thành những món ăn thơm ngon, sake còn được dùng để làm những món tráng miệng rất hấp dẫn, điển hình là món chè sake trân châu đỏ.
Thịt sake mềm, bùi hoà quyện với phần nếp dẻo thơm trong phần nước cốt dừa béo ngọt. Tất cả đã làm nên hương vị đặc sắc của món ăn đẹp cả về hình thức lẫn hương vị.
Chè sake bạch quả
 |
Bên cạnh món chè sake trân châu đỏ, chè sake bạch quả cũng thơm ngon không kém! Món ăn được tạo nên bởi những miếng sake béo béo, bùi bùi trộn lẫn với bạch quả ngọt đắng tự nhiên. Khi ăn, bạn nhớ rắc thêm một ít đậu phộng rang để giúp món ăn tròn vị hơn nhé!
Cách bảo quản quả Sake trong tủ lạnh
Quả Sake sau khi mua về nếu già ngày thì có thể chín trong khoảng từ 1 – 3 ngày, nếu nhiệt độ thời tiết cao thì quả càng nhanh chín hơn. Để bảo quản Sake được lâu thì bạn nên sử dụng báo cũ hoặc giấy bạc cuốn quanh ngoài vỏ quả, đặt vào ngăn mát tủ lạnh. Thời gian bảo quản trung bình 4 – 6 ngày, không nên để quá lâu trong tủ vì Sake có thể bị chín nhũn và hương vị không ngon nữa.
