| Xuất khẩu nghêu sang thị trường EU tăng trưởng mạnh Xuất khẩu nghêu tăng mạnh trong quý I/2022 Xuất khẩu nghêu tăng 22% trong tháng 2 |
Việt Nam có 4 vùng nuôi nghêu đạt chứng nhận ASC
 |
| Với việc đạt chứng nhận quốc tế, nghêu Việt Nam dễ dàng xuất khẩu đến nhiều thị trường kỹ tính |
Mới đây, Trung tâm Hợp tác quốc tế Nuôi trồng - Khai thác thủy sản bền vững (ICAFIS, thuộc Hội Thủy sản Việt Nam) vừa trao chứng nhận ASC cho chuỗi giá trị nghêu tại Tiền Giang. Trước đó, ICAFIS cũng đã trao giấy ASC cho vùng nuôi nghêu ở Trà Vinh.
Đến nay, Việt Nam có 4 vùng nuôi nghêu đạt chứng nhận ASC như Tiền Giang, Trà Vinh, Nam Định và Ninh Bình. Hiện trên thế giới, chỉ Việt Nam đạt chứng nhận ASC cho loài nghêu trắng. Được biết, nghêu là 1 trong 4 loại thủy sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam - cùng với tôm, cá tra và cá rô phi; được ưa chuộng tại nhiều thị trường trên thế giới, nhất là Liên minh châu Âu (EU).
Theo ông Đinh Xuân Lập, Phó Giám đốc ICAFIS, bờ biển nước ta dài trên 3.260 km với nhiều bãi cát là vùng sinh cảnh thuận lợi cho nghêu phát triển, trở thành sản phẩm chiến lược quốc gia. Năm 2010, diện tích nuôi nghêu cả nước là 14.760 ha, sản lượng 109.250 tấn; đến năm 2019 đã tăng lên 19.200 ha - gần 227.000 tấn.
Bà Trần Thị Bé Bảy - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Tiền Giang cho biết, nghề nuôi nghêu ở địa phương có từ rất sớm, từ những năm 1990, tập trung tại huyện Gò Công Đông và phát triển khá mạnh so với các nơi khác tại Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL). Diện tích có khả năng nuôi nghêu thương phẩm liên tục tăng qua các năm, hiện tương đối ổn định với khoảng 2.300 ha trên địa bàn 2 huyện Gò Công Đông và Tân Phú Đông, sản lượng trên 19.000 tấn/năm.
Để nâng cao giá trị nghêu thương phẩm, năm 2011 Tiền Giang đã triển khai Đề tài khoa học công nghệ “Xây dựng vùng quản lý khai thác nghêu (Meretrix Lyrata) tại Gò Công, theo tiêu chuẩn của Hội đồng Quản lý biển MSC”. Từ năm 2018 chương trình MSC nghêu tỉnh Tiền Giang tiếp tục được hỗ trợ bởi Dự án “Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị nghêu ở Việt Nam” (do Liên minh châu Âu tài trợ), Trung tâm Hợp tác Quốc tế nuôi trồng và khai thác thủy sản bền vững (ICAFIS), Tổ chức OXFAM tại Việt Nam thực hiện.
Qua đánh giá của chính quyền, các ngành chức năng trong tỉnh và các tổ chức OXFAM, ICAFIS, Chứng nhận ASC nuôi thuỷ sản bền vững đã và đang được đông đảo thị trường quốc tế ưa chuộng, như châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản…Bên cạnh đó, ASC cho phép phân bổ mật độ và sản lượng nuôi theo kế hoạch nên sẽ phù hợp với nghề nghêu tỉnh Tiền Giang hơn chứng nhận MSC. Qua thời gian thực hiện đến nay, tỉnh Tiền Giang có 350ha bãi nuôi nghêu ở vùng biển xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông vừa được Tổ chức Control Union chứng nhận đạt tiêu chuẩn ASC. Đây là niềm vui lớn cho người nuôi nghêu tại địa phương này.
“Khi con nghêu đạt Chứng nhận người nuôi thêm phấn khởi, vì đạt tiêu chuẩn xuất khẩu ra nước ngoài sẽ hiệu quả hơn, giá cả và thị trường ổn định hơn. Để đạt nghêu đạt tiêu chuẩn phải nuôi chất lượng cao”, ông Bùi Văn Tuấn, hộ nuôi 30 ha nghêu tại ấp Cầu Muống, xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang chia sẻ.
Đáng chú ý, tại Trà Vinh, 65 km bờ biển là điều kiện thuận lợi để phát triển nghề nuôi nghêu ở các bãi bồi và vùng cửa sông lớn. Hiện nay, toàn tỉnh Trà Vinh có 7 hợp tác xã (HTX) nuôi nghêu với tổng diện tích khoảng 1.000 ha ở 2 huyện Châu Thành, Cầu Ngang và thị xã Duyên Hải; Trong đó, sản lượng thu hoạch hằng năm 4.000-6.000 tấn.
Nghề nuôi nghêu tại Trà Vinh cũng gặp nhiều thách thức, như: giống tự nhiên không đủ, chất lượng giảm; mạng lưới tiêu thụ sản phẩm chưa được tổ chức tốt và chưa hiệu quả. Việc thiếu thông tin thị trường, khả năng xúc tiến thương mại chưa cao… cũng là những khó khăn đối với nghề nuôi nghêu ở địa phương này.
Đặc biệt, từ năm 2018-2023, dự án "Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị nghêu và tre tại Việt Nam (SCBV)" do EU tài trợ được ICAFIS và một số đơn vị thực hiện tại 5 địa phương. Dự án đã giúp 3 tỉnh ĐBSCL như Trà Vinh, Tiền Giang và Bến Tre phát triển bền vững nghề nuôi nghêu.
Theo đó, lấy tiêu chuẩn bền vững làm định hướng phát triển sản xuất, dự án đã phối hợp với 5 địa phương cải tiến kỹ thuật cho người nuôi nhằm đạt các chứng chỉ quốc tế dành cho nghêu như MSC (do Hội đồng Quản lý biển cấp) và ASC. Kết quả, vào tháng 3/2023, vùng nuôi nghêu tại Trà Vinh với diện tích 433 ha ở 3 HTX được trao ASC. Đến ngày 15/11, vùng nuôi nghêu 311 ha của Ban Quản lý Cồn bãi huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang cũng được trao chứng nhận quốc tế này.
Nghêu Việt Nam chinh phục gần 60 thị trường trên thế giới
 |
| Nghêu Việt Nam chinh phục gần 60 thị trường trên thế giới. |
Ngao (nghêu) là một trong những đối tượng thủy sản chủ lực của Việt Nam. Đây cũng là sản phẩm được ưa chuộng tại nhiều thị trường trên thế giới như châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản, Malaysia, Australia… Cùng với phát triển đối tượng nuôi này, những năm gần đây, nhiều địa phương, doanh nghiệp đã có sự đầu tư mạnh mẽ trong sản xuất bền vững để có thể đạt các chứng nhận quốc tế, tạo nền tảng để nghêu Việt vươn xa.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu nhuyễn thể hai mảnh vỏ của Việt Nam 9 tháng đầu năm 2023 đạt 98 triệu USD, giảm 11% so với cùng kỳ năm 2022. Riêng xuất khẩu nghêu đạt 62 triệu USD, giảm 19%. Các ngành, địa phương đang quyết liệt thực hiện giải pháp trọng tâm chống khai thác IUU, đảm bảo điều kiện tốt nhất để làm việc với EC, phấn đấu mục tiêu đến tháng 10/2023 gỡ “thẻ vàng” IUU.
Sản phẩm nghêu Việt Nam hiện đã có mặt và chinh phục gần 60 thị trường trên thế giới. Cùng với những lợi thế về sản xuất trong nước cộng với dư địa lớn về thị trường tiêu thụ, hướng đi bền vững, ngành hàng nghêu kỳ vọng sẽ vươn tầm cao mới trong tương lai.
Theo Cục Thủy sản, Bộ NN&PTNT, Việt Nam có các đối tượng nhuyễn thể có vỏ khá phong phú như: Nghêu, sò huyết, ốc hương, điệp, hàu... và cũng ngành hàng chủ lực đem lại giá trị kinh tế, tiềm năng phát triển. Riêng về nghêu được nuôi nhiều ở các tỉnh như: Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Bến Tre, Tiền Giang, Trà Vinh…
Nghề nuôi nghêu phát triển đã khai thác một cách hiệu quả diện tích bãi triều ven biển. Diện tích nuôi nghêu ước khoảng 15.700 ha, sản lượng ước đạt 190.000 tấn, năng suất đạt 11,82 tấn/ha. Thời gian vừa qua, nuôi nghêu có nhiều giai đoạn thăng trầm, bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, tác động của ô nhiễm môi trường, dịch bệnh, giá cả bấp bênh thu nhập thiếu ổn định, đặc biệt trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, yêu cầu của thị trường nhập khẩu ngày càng cao.
Để nâng cao giá trị, thương hiệu sản phẩm, nhiều địa phương đã có sự đầu tư, áp dụng khoa học kỹ thuật để xây dựng các vùng nuôi nghêu bền vững, đạt chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế như: MSC, ASC… Đến nay, có khoảng 3.000 ha nghêu của các địa phương như: Ninh Bình, Nam Định, Trà Vinh và sắp tới là Tiền Giang đạt các chứng nhận bền vững trên.
Sắp tới nghêu Gò Công, Tiền Giang cũng đạt chứng nhận tiêu chuẩn ASC. Qua đánh giá của SởNN&PTNT tỉnh Tiền Giang, chứng nhận ASC là một chứng nhận nuôi thuỷ sản bền vững đã và đang được đông đảo thị trường quốc tế như: châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản… ưa chuộng.
Bên cạnh đó, ASC cho phép phân bổ mật độ và sản lượng nuôi, phù hợp với nghề nghêu tỉnh Tiền Giang, giúp nâng cao giá trị, hình ảnh và đặc biệt là sức cạnh tranh của sản phẩm nghêu Việt trên trường quốc tế. Nghêu cũng là một trong những đối tượng nuôi chủ lực của tỉnh Nam Định trong tái cơ cấu nông nghiệp. Diện tích nuôi nghêu của Nam Định hiện đạt khoảng 2.300 ha, sản lượng cung cấp ra thị trường hơn 45.000 tấn/năm.
Bà Tống Thị Lương - Trưởng phòng Nuôi trồng thủy sản, Chi cục Thủy sản Nam Định cho biết, tỉnh có gần 90 cơ sở sản xuất giống, người dân đã hoàn toàn làm chủ được công nghệ sản xuất và nuôi dưỡng giống nghêu. Nam Định không chỉ đáp ứng nhu cầu của người dân địa phương, mà còn cung cấp được cho các tỉnh lân cận. Tiềm năng phát triển nghêu tại Nam Định đã thu hút được sự quan tâm của không ít doanh nghiệp trong và ngoài nước; trong đó phải kể đến Tập đoàn Lenger Seafoods, Hà Lan.
Ông Đinh Xuân Lập – Phó giám đốc Trung tâm Hợp tác quốc tế nuôi trồng và khai thác thuỷ sản bền vững (ICAFIS), Hội Thủy sản Việt Nam, nghêu Việt đặc biệt là dòng nghêu trắng Myratrix Lyrata có sức cạnh tranh lớn trên thị trường thế giới. Bởi, Việt Nam có thể nuôi được ở hầu hết các tỉnh ven biển. Nuôi nghêu nước sâu là cơ hội lớn để Việt Nam mở rộng diện tích và tăng sản lượng một cách cơ hữu. Nghêu trắng Việt Nam có thể chế biến được đa dạng sản phẩm hơn các dòng nghêu khác trên thế giới./.
