 |
| Hàng tỷ USD hàng hóa qua biên giới vào Việt Nam không phải đóng thuế. (Ảnh minh họa) |
Đề xuất đánh thuế với hàng hóa nhỏ lẻ
Tại tọa đàm về "Tăng cường hiệu quả quản lý thuế đối với thương mại điện tử", PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho biết trong năm 2022 lượng thu thuế thương mại điện tử tăng lên một cách vượt bậc. Đặc biệt, những ông lớn như Google, Amazon,... lượng nộp thuế từ chỗ rất nhỏ đến lúc có hàng ngàn tỷ đồng như hiện nay cũng đã là một bước tiến vượt bậc.
Theo số liệu từ Bộ Công Thương, năm 2013, quy mô thị trường TMĐT bán lẻ Việt Nam đạt 2,2 tỷ USD, đến 2023 đạt tới 20,5 tỷ USD, chiếm 8% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước.
“Từ tháng 1 đến tháng 6/2024, mỗi tháng có từ 1,3-1,9 tỷ USD hàng hóa nhỏ qua biên giới mà không phải đóng thuế. Với 4 - 5 triệu đơn hàng qua biên giới mỗi ngày, nếu phải đóng thuế thì con số rất lớn. Rõ ràng cơ chế chính sách đang có sự không phù hợp”, ông Thịnh dẫn số liệu thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông.
Trong khi đó, tại nhiều quốc gia đã bỏ quy định miễn thuế đối với hàng giá trị nhỏ.
Liên minh châu Âu từ ngày 1/1/2021 bỏ quy định miễn thuế với hàng hóa có giá trị dưới 22 Euro. Dịch vụ lữ hành các khoản dưới 135 bảng Anh trước đây được miễn thuế, giờ cũng phải đóng.
Hoặc Thái Lan đánh thuế đồng bộ hàng hóa ra vào quốc gia, tất cả đều phải chịu thuế suất 7%, bất kể giá trị nhỏ hay lớn.
 |
| PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh (ngồi giữa) và bà Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh, cá nhân thuộc Tổng cục Thuế (ngồi bên phải) trong buổi tọa đàm. |
Theo ông Thịnh, năm 2010, bằng Quyết định 78, Chính phủ đề nghị không thu thuế đối với những khoản thu nhỏ dưới 1 triệu đồng để giải tỏa vấn đề thông quan và kiểm tra hải quan. "Nhưng đến bây giờ, thời đại khác rồi, kinh tế số chỉ cần 1 giây là đã có đầy đủ, chúng ta không phải miễn cái đó", ông Thịnh cho biết.
Liên quan về vấn đề này, Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh, cá nhân thuộc Tổng cục Thuế, cho hay Bộ Tài chính cũng đang trình Chính phủ sửa Nghị định 123, trong đó, Bộ có đề xuất quản lý đối với thương mại điện tử.
Đó là việc các tổ chức, cá nhân, các hộ kinh doanh có thể ủy quyền cho các sàn giao dịch điện tử để các sàn này có thể xuất hóa đơn thay cho người kinh doanh thông qua sàn. Thông qua giải pháp này, tất cả các giao dịch thương mại điện tử dù lớn hay nhỏ, giá trị bao nhiêu cũng sẽ được xuất hóa đơn đầy đủ.
Sàn TMĐT khai thuế thay cá nhân/hộ kinh doanh
Các nguồn thông tin tham khảo từ Ngân hàng Thế giới (WB) hay Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đều cho thấy, để quản lý tốt hoạt động TMĐT, nên để các sàn/nền tảng TMĐT khai thuế và nộp thuế thay cá nhân/hộ kinh doanh, giảm thiểu đầu mối phải kê khai và nộp thuế.
Việc này sẽ giảm thiểu thủ tục hành chính, giảm thiểu chi phí tuân thủ của những người nộp thuế có hoạt động kinh doanh TMĐT; giảm thiểu chi phí mà cơ quan thuế phải bỏ ra để giám sát việc tuân thủ của người nộp thuế.
Tháng 3/2021, Hội đồng Liên minh châu Âu quy định nghĩa vụ mới đối với nhà vận hành nền tảng TMĐT chịu trách nhiệm khai nộp thuế hộ người kinh doanh TMĐT trên nền tảng. Quy định này đã giúp người kinh doanh TMĐT yên tâm trong thực hiện nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước.
Một số bang ở Mỹ yêu cầu sàn TMĐT có trách nhiệm khai và nộp thuế thay cho người kinh doanh TMĐT trên sàn (cả trong và ngoài nước).
Đặc biệt, Trung Quốc yêu cầu các sàn TMĐT khai báo thông tin về các hoạt động mua bán thông qua sàn TMĐT trong nước và quốc tế. Chủ sở hữu sàn TMĐT phải lưu trữ các thông tin này trong 3 năm và cung cấp cho các cơ quan thuế Trung Quốc.
Thương mại điện tử Việt Nam phát triển rất nhanh trong vòng 10 -15 năm qua, đặc biệt 5 năm gần đây, tốc độ tăng trưởng duy trì từ 20 - 25% một năm. Cách đây khoảng 10 năm, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ của Việt Nam vào thời điểm đó đạt khoảng 2,2 tỷ USD. Nhưng đến năm 2023, theo thống kê, đánh giá của Bộ Công Thương thì quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ đã đạt mức 20,5 tỷ USD, chiếm 8% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng toàn quốc. Tỷ lệ này đang được dự đoán đạt 10% vào năm 2025.
Doanh thu thuế từ thương mại điện tử tăng đều qua các năm: 83.000 tỷ đồng (2022), 97.000 tỷ đồng (2023) và chỉ trong 7 tháng đầu năm 2024 đã đạt hơn 78.000 tỷ đồng. Sự gia tăng mạnh mẽ này không chỉ đến từ các doanh nghiệp trong nước, mà còn từ các nền tảng quốc tế như Google, Facebook và Amazon.
