Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt: Cần đánh giá toàn diện hơn

Hàng hóa - Giá cả 12/07/2024 11:41 Theo dõi TH&SP trên

Bộ Tài chính vẫn giữ quan điểm về việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường, điều này gây ra tranh cãi với ý kiến trái chiều, trong đó, các chuyên gia cho rằng, việc này lợi bất cập hại.

Tăng thuế giúp kiểm soát tiêu dùng đồ uống có đường hiệu quả nhất Nên giãn tiến độ tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với ngành đồ uống trong bối cảnh khó khăn? Đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với rượu bia lên 100%

Nước ngọt chứa hàm lượng đường rất lớn.

Thiệt đơn thiệt kép

Trong dự thảo mới nhất, Bộ Tài chính đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường ở mức 10%.

Đề xuất này đang nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Người ủng hộ, nhưng cũng có người cho rằng, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt lên đồ uống có đường không giúp đạt mục tiêu sức khỏe và kinh tế, mà thậm chí còn gây thiệt hại lớn cho nhiều ngành phụ trợ và nền kinh tế nói chung.

Theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) về tác động kinh tế - xã hội của thuế tiêu thụ đặc biệt, nếu bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, với mức thuế suất 10%, nền kinh tế sẽ phải gánh chịu thiệt hại lên tới 880,4 tỷ đồng.

Cụ thể, theo nghiên cứu này, mặc dù việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt từ 0% lên 10% sẽ góp phần làm tăng thu ngân sách trên 2.279 tỷ đồng, nhưng những ảnh hưởng do việc sụt giảm sản lượng lại lên tới hơn 3.159 tỷ đồng, và do đó, tổng thể sẽ làm thiệt hại khoảng 880,4 tỷ đồng.

Nghiên cứu này được công bố vào năm ngoái, khi nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, doanh nghiệp cũng vậy. Do vậy, các chuyên gia của CIEM cho rằng, việc mở rộng đối tượng chịu thuế và tăng thuế, trong đó có thuế tiêu thụ đặc biệt, sẽ tạo gánh nặng và thậm chí có thể làm kiệt quệ hơn sự khó khăn của doanh trong bối cảnh hiện nay.

Nghiên cứu của CIEM cho thấy, các chỉ số kinh tế đều có thể bị ảnh hưởng tiêu cực bởi quy định này, bao gồm tổng giá trị tăng thêm của nền kinh tế, thu nhập người lao động, thặng dư sản xuất, số lượng lao động…

“Bất kỳ chính sách nào cũng có tác động tới kinh tế - xã hội nhất định, do đó, cần phải đánh giá đầy đủ các tác động chính sách. Công cụ chính sách không nên tạo thêm gánh nặng cho nền kinh tế, doanh nghiệp và người dân”, bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Nghiên cứu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh (CIEM), nói.

Ông Nguyễn Văn Phụng, Ủy viên Thường vụ Ban Chấp hành Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam, nhận định việc áp thuế này đối với nước giải khát không giúp đạt mục tiêu tăng ngân sách quốc gia, ngược lại còn gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất.

"Doanh nghiệp (DN) hiện chịu cùng lúc nhiều loại thuế và chi phí, tạo gánh nặng tài chính lớn, nhất là trong bối cảnh DN đang chật vật phục hồi sau đại dịch COVID-19 và bối cảnh khó khăn chung của kinh tế toàn cầu. Mặt khác, nếu đánh thuế đối với nước giải khát có đường thì người tiêu dùng vẫn có thể chuyển đổi sang các thực phẩm thay thế khác, mà những thực phẩm này cũng có thể là nguyên nhân gây các loại bệnh" - ông Phụng phân tích và kiến nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc về lộ trình tăng thuế tiêu thụ đặc biệt.

Ông Nguyễn Huy Quang - nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), Trưởng Ban Tư vấn, phản biện và giám định xã hội thuộc Tổng hội Y học Việt Nam - cho rằng cần cân bằng giữa các mục tiêu phát triển kinh tế, an sinh xã hội cũng như bảo vệ môi trường và thực hiện các cam kết quốc tế về phát triển bền vững.

Tính hiệu quả của đề xuất này chưa đủ sức thuyết phục

Việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát không đảm bảo giải quyết được các bệnh không lây nhiễm, bao gồm thừa cân béo phì.

Bộ Tài chính khi đề xuất việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường đã cho rằng, việc này sẽ góp phần giảm béo phì, tiểu đường và tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm khác trong tương lai, đặc biệt là thế hệ trẻ. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, điều này chưa đủ sức thuyết phục. Và một trong những lý lẽ được đưa ra là, không có đủ bằng chứng khoa học cho thấy nước giải khát là nguyên nhân trực tiếp gây thừa cân béo phì.

PGS-TS.BS. Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, những lý do chính gây ra thừa cân béo phì bao gồm chế độ dinh dưỡng không hợp lý (tiêu thụ nhiều thực phẩm có hàm lượng calo cao), thiếu vận động thể chất, do di truyền hoặc nội tiết...

Một báo cáo của Viện Dinh dưỡng cũng đã chỉ ra rằng, tại Việt Nam, tỷ lệ thừa cân béo phì ở học sinh khu vực thành thị cao hơn nhiều so với học sinh ở khu vực nông thôn (lần lượt là 41,9% và 17,8%), nhưng tỷ lệ tiêu thụ nước ngọt ở mức độ thường xuyên của trẻ em khu vực thành thị lại thấp hơn mức tiêu thụ của trẻ em ở khu vực nông thôn (lần lượt là 16,1% và 21,6%).

Với những lý do đó, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát không đảm bảo giải quyết được các bệnh không lây nhiễm, bao gồm thừa cân béo phì.

Ông Nguyễn Văn Phụng cho biết nếu đánh thuế đối với mỗi nước giải khát có đường thì người tiêu dùng vẫn có thể chuyển đổi sang các thực phẩm thay thế khác, mà những thực phẩm thay thế này cũng có thể là nguyên nhân của các bệnh không lây nhiễm. Công cụ thuế trong trường hợp này khó mà thay đổi hành vi người tiêu dùng thậm chí còn có thể tạo điều kiện cho các hàng hoá buôn lậu, các thực phẩm đường phố không được kiểm soát về chất lượng.

Bà Nguyễn Minh Thảo - Trưởng ban Nghiên cứu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh, Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương - cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt lên đồ uống có đường cần được xem xét kỹ lưỡng để tránh những hệ lụy không mong muốn. Chính phủ cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố kinh tế - xã hội và đưa ra các chính sách phù hợp nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà không gây thiệt hại cho nền kinh tế.

Đề xuất giảm 50% thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng và 50% thuế GTGT với xăng, dầu

Bộ Y tế đã đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường

Đề xuất lùi thời gian tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia rượu, nước giải khát

Phạm Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

Giá xăng dầu giảm mạnh, RON 95 xuống dưới 20.000 đồng/lít

Chuyển đổi xanh quyết định vận mệnh thủy sản

Vàng nhẫn tăng giá, vàng miếng khan hàng: Rủi ro từ lệch pha cung – cầu

Sau ánh hào quang tỷ USD: Sầu riêng cần nâng chuẩn để giữ thị trường

Giá tiêu tăng liên tiếp 7 ngày, chạm mốc 147.000 đồng/kg

Giá cà phê trong nước tăng nhẹ, thế giới đồng loạt giảm

Giá heo hơi tiếp tục giảm tại miền Trung, miền Nam

Giá vật liệu xây dựng tăng vọt: Hồi chuông cảnh báo về khai thác tài nguyên tự nhiên

Thương hiệu cá tra Việt Nam: Chất lượng, giá rẻ và sức hấp dẫn tại thị trường Mỹ

Giá cà phê trong nước tăng nhẹ theo đà robusta, arabica giảm sâu vì áp lực mùa vụ

Giá heo hơi đồng loạt giảm, cao nhất 71.000 đồng/kg

Giá tiêu tăng vọt lên 142.000 đồng/kg, Việt Nam thành tâm điểm cung ứng toàn cầu

Tin khác

Đô la Mỹ suy yếu, vàng tăng mạnh: Chu kỳ mới hay nhất thời?

Đồng USD rơi xuống mức thấp nhất trong vòng ba năm, kéo giá vàng thế giới bật tăng mạnh, vượt mốc 3.300 USD/ounce. Tuy nhiên, liệu đây có phải là khởi đầu cho một chu kỳ tăng giá mới của kim loại quý, hay chỉ là phản ứng nhất thời trước biến động kinh tế - chính trị toàn cầu?

Vải không hạt có gì đặc biệt mà gây ấn tượng mạnh trên thị trường?

Dù có giá bán lẻ lên tới 750.000 đồng/kg – cao gấp nhiều lần vải thường, vải không hạt Thanh Hóa vẫn liên tục “cháy hàng”. Với hương vị ngọt thanh, cùi giòn, không dính tay và được trồng theo chuẩn VietGAP, sản phẩm này đang chinh phục cả thị trường nội địa lẫn quốc tế, trở thành biểu tượng mới của trái cây cao cấp Việt Nam.

Giá tiêu bật tăng mạnh, doanh nghiệp kỳ vọng xuất khẩu khởi sắc

Giá tiêu trong nước hôm nay (1/7) tăng vọt từ 3.000 – 8.000 đồng/kg, đạt ngưỡng 136.000 – 138.000 đồng/kg tại nhiều địa phương. Cùng lúc, giá xuất khẩu tiêu đen của Việt Nam cũng tăng tới 470 USD/tấn, phản ánh tín hiệu phục hồi tích cực từ thị trường toàn cầu.

Giá heo hơi giảm sâu, áp lực đè nặng chăn nuôi

Giá heo hơi hôm nay 1/7, ghi nhận tiếp tục giảm tại khu vực miền Trung và miền Nam. Trong khi đó, thị trường heo hơi miền Bắc tiếp tục giữ ổn ổn định. Hiện tại, heo hơi trên cả nước được các thương lái thu mua trong khoảng 66.000 - 71.000 đồng/kg.

Giá cà phê hôm nay tiếp tục chịu áp lực giảm: Triển vọng sản lượng toàn cầu ở mức kỷ lục

Sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2025–2026 dự báo đạt mức cao kỷ lục, trong khi áp lực dư cung từ Brazil và xu hướng tiêu thụ chững lại khiến giá cà phê tiếp tục trong đà điều chỉnh nhẹ trên thị trường quốc tế.

Gạo và rau quả “hụt hơi”: Cảnh báo chiến lược hay cơ hội tái cấu trúc?

6 tháng đầu năm 2025, trong khi xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng tích cực, thì gạo và rau quả – hai ngành hàng chủ lực – lại ghi nhận mức giảm đáng kể về giá trị. Tình trạng này không chỉ phản ánh khó khăn trước mắt từ thị trường, mà còn là dấu hiệu cho thấy cần sớm điều chỉnh chiến lược phát triển, tái cấu trúc mô hình xuất khẩu để thích ứng với yêu cầu ngày càng cao từ các đối tác quốc tế.

Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa có hiệu lực từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, Thông tư 40/2025/TT-BCT chính thức có hiệu lực, thiết lập quy định mới về việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và chấp thuận tự chứng nhận xuất xứ. Quy trình được số hóa hoàn toàn qua hệ thống eCoSys, góp phần bảo đảm quản lý thống nhất, minh bạch và thực thi hiệu quả các cam kết quốc tế.

Sầu riêng Việt: Làm sao giữ thị phần ngay trên “sân nhà”?

Việt Nam hiện đứng thứ hai thế giới về sản xuất và xuất khẩu sầu riêng, chỉ sau Thái Lan. Tuy nhiên, trái với thành công trên thị trường quốc tế, thị trường nội địa lại chứng kiến nghịch lý: người Việt ngày càng chuộng sầu riêng nhập khẩu, đặc biệt là các giống cao cấp từ Malaysia và Thái Lan. Giữ vững thị phần trong nước đang trở thành bài toán cấp thiết đối với ngành sầu riêng Việt Nam.

Giá heo hơi tiếp tục giảm nhẹ

Giá heo hơi hôm nay 30/6, đang theo đà giảm tại một số địa phương khu vực miền Trung và miền Nam. Trong khi đó, thị trường heo hơi miền Bắc tiếp tục giữ ổn ổn định. Hiện tại, heo hơi trên cả nước được các thương lái thu mua trong khoảng 66.000 - 72.000 đồng/kg.

Giá tiêu trong nước đi ngang, triển vọng dài hạn vẫn tích cực

Giá tiêu hôm nay (29/6) ổn định ở mức 128.000 – 133.000 đồng/kg sau chuỗi tăng nhẹ trong tuần. Dù thị trường thế giới đang chịu sức ép từ thuế quan và nguồn cung eo hẹp, nhiều dự báo vẫn lạc quan về xu hướng giá tiêu trong trung và dài hạn.

Giá cà phê giảm sâu kỷ lục: Nông dân Tây Nguyên đối mặt áp lực kép

Sau hơn hai tháng liên tục giảm, giá cà phê trong nước đã mất gần 30% giá trị, xuống mức thấp nhất trong hơn một năm qua. Trong khi đó, áp lực từ thị trường thế giới và vụ thu hoạch tại Brazil đang khiến triển vọng phục hồi giá trở nên mong manh.

Giá cà phê ổn định trong nước, thế giới nhiều biến động nhẹ

Giá cà phê ngày 29/6/2025 trên thị trường thế giới và trong nước duy trì sự ổn định với những biến động nhẹ. Dù giá thế giới có xu hướng điều chỉnh giảm, thị trường cà phê nội địa vẫn giữ vững mức giá và có chiều hướng tăng nhẹ, tạo tín hiệu tích cực cho người trồng và doanh nghiệp thu mua.

Bảo đảm an toàn nguồn cung xăng dầu quốc gia

Nhiều biến động địa chính trị, kinh tế quốc tế đặt ra yêu cầu cao hơn cho việc điều hành thị trường xăng dầu. Việt Nam đang chủ động dự báo và ứng phó nhằm bảo đảm nguồn cung ổn định, giá cả minh bạch, không để đứt gãy chuỗi sản xuất và tiêu dùng.

Giá tiêu trong nước lập đỉnh mới, ngành hồ tiêu Việt Nam cần chiến lược dài hơi để giữ đà tăng

Giá tiêu trong nước ngày 29/6 đồng loạt tăng mạnh từ 1.000 đến 5.000 đồng/kg, đưa mặt bằng giá lên mức cao kỷ lục từ 128.000 - 133.000 đồng/kg. Trong khi đó, thị trường tiêu quốc tế ổn định, nhưng sự tăng vọt nhập khẩu tiêu của Trung Quốc đặt ra thách thức lớn, đòi hỏi ngành hồ tiêu Việt Nam xây dựng chiến lược bài bản để giữ vững vị thế trên thị trường toàn cầu.

Giá heo hơi giảm sâu ở miền Trung và miền Nam

Giá heo hơi hôm nay 29/6, ghi nhận giảm sâu tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên và miền Nam. Trong khi đó, tại miền Bắc, giá heo hơi vẫn đi ngang. Theo đó, heo hơi trên toàn quốc đang được mua bán trong khoảng 67.000 - 72.000 đồng/kg.

Giá heo hơi giảm nhẹ tại miền Nam

Giá heo hơi hôm nay 28/6, đồng loạt đứng yên tại miền Bắc, miền Trung và giảm nhẹ tại một số tỉnh miền Nam trong sáng cuối tuần. Theo đó, heo hơi trên toàn quốc đang được mua bán trong khoảng 67.000 - 72.000 đồng/kg.

Giá cà phê giảm nhẹ, thị trường chịu áp lực từ nguồn cung và nhu cầu suy yếu

Giá cà phê thế giới và trong nước đồng loạt điều chỉnh giảm trong bối cảnh triển vọng sản lượng khả quan và nhu cầu tiêu thụ có dấu hiệu chững lại.

Giá heo hơi tiếp tục đứng yên

Giá heo hơi hôm nay 27/6, ghi nhận tạm chững tại cả ba miền. Theo đó, heo hơi trên toàn quốc đang được mua bán trong khoảng 67.000 - 73.000 đồng/kg.

Giá tiêu tăng đồng loạt, thị trường nội địa và thế giới sôi động trở lại

Giá tiêu hôm nay (27/6) tại thị trường trong nước tiếp tục tăng 2.000 – 3.000 đồng/kg, lên mức 126.000 – 128.000 đồng/kg. Trên thị trường thế giới, giá tiêu của Indonesia cũng tiếp tục tăng cao, trong khi các nước khác nhìn chung không đổi.

Giá cà phê phục hồi trên sàn quốc tế, giảm sâu trong nước

Ngày 27/6, giá cà phê thế giới đồng loạt tăng trở lại nhờ đồng USD giảm sâu, thúc đẩy lực mua bù bán. Tuy nhiên, tại thị trường trong nước, giá cà phê giảm mạnh do áp lực dư cung và nhu cầu tiêu thụ yếu.

Giá xăng tăng lần thứ ba liên tiếp, dầu mazut hạ nhiệt

Liên Bộ Công Thương – Tài chính vừa công bố điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trong kỳ điều hành ngày 26/6. Theo đó, giá xăng và phần lớn các loại dầu tiếp tục tăng, đánh dấu phiên điều chỉnh tăng thứ ba liên tiếp.

Nội địa dẫn dắt, ngành thép vững đà tăng trưởng

Giữa bối cảnh xuất khẩu gặp khó, thị trường nội địa nổi lên là trụ đỡ quan trọng, giúp ngành thép Việt Nam giữ vững đà phục hồi nhờ đầu tư công, nhu cầu hạ tầng tăng mạnh và hiệu quả từ các chính sách phòng vệ thương mại.

VCCI kiến nghị bỏ điều kiện vốn 1.000 tỷ đồng với doanh nghiệp sản xuất vàng miếng

Trong văn bản góp ý gửi Ngân hàng Nhà nước về Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề xuất không áp dụng điều kiện vốn tối thiểu 1.000 tỷ đồng đối với doanh nghiệp sản xuất vàng miếng. Đồng thời, VCCI cũng kiến nghị gỡ bỏ các điều kiện kinh doanh chưa phù hợp với vàng trang sức và tinh giản thủ tục nhập khẩu vàng.

Bộ Công Thương đề xuất lộ trình sử dụng xăng E10 từ năm 2026

Tại hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm về cung ứng xăng dầu, Bộ Công Thương cho biết đang xây dựng lộ trình áp dụng xăng sinh học E10 từ ngày 1/1/2026, đồng thời đề xuất sửa đổi Quyết định 53 để phù hợp với tình hình thực tế.

Giá heo hơi chạm mốc thấp nhất 67.000 đồng/kg

Giá heo hơi hôm nay 26/6, ghi nhận biến động tại khu vực miền Trung và miền Nam. Trong khi đó, giá heo hơi tại miền Bắc vẫn tiếp tục kéo dài xu hướng đi ngang. Theo ghi nhận, thương lái trên cả nước đang thu mua heo hơi trong khoảng 67.000 - 73.000 đồng/kg.

Giá tiêu trong nước bật tăng, thế giới khởi sắc trở lại

Giá tiêu hôm nay (26/6) tại thị trường nội địa tăng 1.000 – 2.000 đồng/kg, lên mức 124.000 – 126.000 đồng/kg. Trong khi đó, giá tiêu xuất khẩu tại nhiều nước cũng ghi nhận đà tăng trở lại sau thời gian chững giá.

Giá cà phê rớt sâu chưa từng thấy trong hơn một năm qua

Giá cà phê trong nước và thế giới đồng loạt giảm mạnh trong phiên giao dịch ngày 26/6. Robusta trên sàn London rơi xuống mức thấp nhất trong vòng 13 tháng rưỡi, trong khi arabica cũng chạm đáy 5 tháng rưỡi.

Hàng Việt mở rộng cánh cửa vào Á Âu

Tận dụng ưu đãi từ Hiệp định FTA giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á Âu, doanh nghiệp Việt đang tích cực tiếp cận thị trường Nga và Belarus. Dù vẫn còn nhiều rào cản, nhưng nếu chuẩn bị đúng hướng và bài bản, tiềm năng xuất khẩu sẽ được khai phá mạnh mẽ.

Ngành gỗ Việt Nam buộc phải minh bạch nguồn gốc

Trước sức ép từ các chính sách thương mại mới của Hoa Kỳ, ngành gỗ Việt Nam cần chủ động chứng minh tính hợp pháp trong chuỗi cung ứng, tăng minh bạch về nguyên liệu và củng cố niềm tin để giữ vững thị phần xuất khẩu chủ lực.

Xem thêm