Thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP qua nền tảng số
Sau gần 8 năm triển khai, Chương trình OCOP – “Mỗi xã một sản phẩm” đã trở thành chương trình quốc gia thúc đẩy nông sản, đặc sản địa phương, giúp các sản phẩm thế mạnh khẳng định được giá trị trên thị trường. Không chỉ dừng lại ở các hội chợ hay điểm bán truyền thống, ngày nay, nhiều sản phẩm OCOP đã hiện diện mạnh mẽ trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT) như Shopee, Tiktok Shop, Lazada, góp phần đưa thương hiệu vùng miền đến gần hơn với người tiêu dùng trong và ngoài nước.
Sự phát triển của sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh hiện có những bước tiến vượt bậc cả về số lượng và chất lượng. Theo Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh, toàn tỉnh hiện có 668 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó gồm 1 sản phẩm 5 sao, 74 sản phẩm 4 sao và 593 sản phẩm 3 sao. Đây là kết quả của quá trình chuẩn hóa quy trình đánh giá, công nhận sản phẩm kết hợp với việc tăng cường tiêu thụ qua kênh thương mại điện tử (TMĐT).
 |
| Giao diện Sàn TMĐT Bắc Ninh (https://ecombacninh.vn). |
Thời gian qua, nhiều hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp đã chủ động đưa sản phẩm đặc trưng của địa phương lên sàn TMĐT Bắc Ninh (ecombacninh.vn) cùng các sàn TMĐT khác. Các hoạt động livestream bán hàng, giới thiệu sản phẩm qua mạng xã hội, sử dụng mã QR truy xuất nguồn gốc được triển khai mạnh mẽ, giúp người tiêu dùng tiếp cận dễ dàng hơn.
Đáng chú ý, 100% cơ sở sản xuất OCOP của tỉnh đã có tài khoản giao dịch ngân hàng điện tử, khoảng 20% có website giới thiệu sản phẩm. Những bước tiến này cho thấy chuyển đổi số đã trở thành nền tảng thúc đẩy tiêu thụ, gia tăng giá trị thương hiệu OCOP Bắc Ninh. Song song với đó, tỉnh tập trung chuẩn hóa bao bì, nhãn mác, mã số vùng trồng, mã QR truy xuất nguồn gốc, hướng tới xây dựng hình ảnh nông sản địa phương hiện đại, chuyên nghiệp.
Chuyển đổi số tạo động lực giúp sản phẩm OCOP vươn xa
Sự bùng nổ của thương mại điện tử mở ra cánh cửa mới cho sản phẩm OCOP. Nếu như trước đây, đầu ra chủ yếu phụ thuộc vào thương lái hoặc hội chợ địa phương, thì nay, chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, sản phẩm đã có thể đến tay người tiêu dùng cả nước, thậm chí xuyên biên giới.
Có thể kể đến như trong mùa vải vừa qua, tỉnh đã phối hợp với các KOLs như Ngọc Kem, Mẹ Sam Review, Anh Tây Ơi, Master Chef Hải,… và những người nông dân Lục Ngạn tổ chức livestream ngay tại vườn ở xã Lục Ngạn trên TikTok, thu hút hàng chục nghìn lượt xem. Kết quả, chỉ riêng trong hai ngày 28 – 29/6, hơn 55 tấn vải thiều đạt chuẩn xuất khẩu Global GAP đã được bán hết qua các phiên livestream, đánh dấu một thành công vượt ngoài mong đợi.
 |
| Trong hai ngày 28 – 29/6, hơn 55 tấn vải thiều đạt chuẩn xuất khẩu Global GAP đã được bán hết qua các phiên livestream. |
Hay HTX Mỳ Chũ Nam Thể đã tận dụng kênh online, hiện doanh thu từ bán hàng qua sàn thương mại điện tử chiếm tới 20 - 25%. Những phiên livestream trên Tiktok hay chương trình khuyến mại trên Shopee giúp sợi mỳ Chũ vốn gắn với làng nghề truyền thống nay được giới trẻ cả nước biết đến nhiều hơn.
Ngoài ra, sàn Buudien.vn (trước là Postmart) cũng đã trở thành kênh tiêu thụ hiệu quả, với hơn 7.000 tài khoản người bán trong tỉnh, hơn 1.700 sản phẩm nông nghiệp đăng tải, trong đó có trên 100 sản phẩm OCOP.
Đáng chú ý, một số HTX, doanh nghiệp tại tỉnh đã vươn ra thị trường toàn cầu thông qua Amazon. Sản phẩm trà thảo mộc, nước hoa ô tô từ thảo dược địa phương hiện đạt doanh thu hơn 1 tỷ đồng/tháng từ thị trường Mỹ. Đây là minh chứng rõ nét cho tiềm năng xuất khẩu nông sản chế biến sâu nếu có chiến lược bài bản và liên kết hiệu quả.
Hướng tới chuỗi giá trị OCOP số hóa toàn diện
Việc đẩy mạnh ứng dụng TMĐT gắn với chuyển đổi số được xem là động lực then chốt giúp Bắc Ninh mở rộng thị trường tiêu thụ. Nhiều chủ thể OCOP đã được tập huấn kỹ năng số, kỹ năng livestream bán hàng, xây dựng gian hàng trực tuyến, marketing trên mạng xã hội. Qua đó, không chỉ tăng doanh số mà còn giúp các sản phẩm địa phương đến gần hơn với người tiêu dùng trẻ – nhóm khách hàng tiềm năng trên môi trường số.
Tỉnh Bắc Ninh hiện đã xây dựng bản đồ số vùng sản xuất nông nghiệp, cơ sở dữ liệu số về sản phẩm OCOP và kết nối với hệ thống logistics, kho lạnh, trung tâm phân phối nhằm bảo đảm chất lượng hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển. Đây là bước tiến quan trọng hướng tới hình thành chuỗi giá trị khép kín, từ sản xuất – chế biến – phân phối đến tiêu thụ.
Trong thời gian tới, Bắc Ninh đặt mục tiêu phát triển đồng bộ chuỗi giá trị OCOP gắn với chuyển đổi số. Địa phương tiếp tục tập trung đào tạo kỹ năng số cho chủ thể sản xuất, hỗ trợ xây dựng website, gian hàng trực tuyến và kênh truyền thông số. Đầu tư cơ sở hạ tầng bảo quản, vận chuyển, khắc phục tình trạng sản phẩm khó lưu trữ dài ngày, hạn chế xuất khẩu; Đẩy mạnh quảng bá thương hiệu, kể câu chuyện sản phẩm OCOP gắn với văn hóa Kinh Bắc; Tăng cường liên kết vùng, tham gia các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do để mở rộng xuất khẩu.
Với định hướng đúng đắn và sự đồng hành của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Bắc Ninh đang khẳng định vai trò tiên phong trong ứng dụng thương mại điện tử để phát triển sản phẩm OCOP, đưa nông sản địa phương vươn xa hơn trên thị trường trong và ngoài nước.
