Xuất khẩu hạt điều thu về gần 3 tỷ USD trong 10 tháng 11 tháng, xuất khẩu hạt điều đạt hơn nửa triệu tấn Xuất khẩu hạt điều của Việt Nam có nhiều dư địa tăng trưởng trong năm 2024 |
Ngành Điều của Việt Nam hiện nay vẫn duy trì vị trí số 1 thế giới về xuất khẩu hạt điều |
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong tháng 12/2023, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt hơn 63.000 tấn, với kim ngạch đạt hơn 343 triệu USD. Trong cả năm 2023, xuất khẩu hạt điều của nước ta ước đạt hơn 644.000 tấn, tổng kim ngạch đạt 3,644 tỷ USD, tăng tới 24% về lượng và tăng 18% kim ngạch so với năm 2022.
Nhiều quốc gia trên thế giới nhập khẩu hạt điều của Việt Nam như Mỹ, Trung Quốc, Hà Lan... Trong số đó, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch đạt tới 885,5 triệu USD, tăng 5% so với năm 2022 và chiếm tới 24,3% kim ngạch xuất khẩu về hạt điều của cả nước so với năm ngoái.
Trong 2 tháng đầu năm 2024, mặt hàng này tiếp tục giữ vững phong độ ''hạt vàng xuất khẩu'' khi nước ta xuất khẩu được 91.729 tấn hạt điều, tương đương 493,2 triệu USD, tăng 48,9% về lượng và tăng 39,2% về kim ngạch so với cùng kỳ.
Ở chiều ngược lại, nước ta cũng tăng cường nhập khẩu loại hạt này. Cụ thể, theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, tháng 2/2024, nhập khẩu hạt điều của Việt Nam đạt gần 133,6 nghìn tấn, tương đương 172,2 triệu USD, tăng 44,3% về lượng và tăng 64,2% về kim ngạch so với tháng 1/2024.
Tính chung 2 tháng năm 2024, nhập khẩu hạt điều của Việt Nam đạt hơn 225,6 nghìn tấn, trị giá gần 276,6 triệu USD, giảm 17,5% về lượng và giảm 23,5% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Giá nhập khẩu bình quân hạt điều của Việt Nam đạt mức 1.226 USD/tấn, giảm 7,4% so với cùng kỳ năm 2023. Xét về thị trường, nước ta nhập khẩu lượng lớn hạt điều từ các thị trường như Campuchia, Bờ Biển Ngà, Ghana,... Đáng chú ý, lượng hạt điều Việt Nam nhập khẩu từ Indonesia bất ngờ ghi nhận tăng mạnh nhất trong 2 tháng năm 2024.
Cụ thể, tháng 2/2024, nhập khẩu hạt điều từ Indonesia đạt gần 2.555 tấn, tương đương 2,87 triệu USD, tăng 486% về lượng và tăng 452% về trị giá so với tháng 2/2023. Lũy kế 2 tháng, nhập khẩu loại nông sản này từ thị trường Indonesia đạt gần 9.122 tấn, trị giá gần 10,5 triệu USD, tăng 218% về lượng và tăng 205,3% về kim ngạch so với cùng kỳ năm ngoái.
Giá nhập khẩu bình quân 2 tháng đạt 1.147 USD/tấn, giảm gần 4% so với cùng kỳ năm 2023. Dù có mức tăng trưởng mạnh nhất nhưng Indonesia chiếm tỷ trọng thấp nhất trong tất cả các nhà cung cấp hạt điều cho Việt Nam trong 2 tháng đầu năm. Ở chiều ngược lại, Việt Nam xuất khẩu được 91.729 tấn hạt điều, tương đương 493,2 triệu USD trong 2 tháng đầu năm, tăng 48,9% về lượng và tăng 39,2% về kim ngạch so với cùng kỳ.
Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), ngành Điều của Việt Nam hiện nay vẫn duy trì vị trí số 1 thế giới về xuất khẩu hạt điều, chiếm tỷ lệ tới 80% tổng sản lượng toàn cầu trong 16 năm liên tiếp. Năm 2023, xuất khẩu hạt điều về đích với 644 nghìn tấn, tương ứng 3,6 tỷ USD, tăng 24% về lượng và tăng 18% về kim ngạch so với năm 2022. Với kết quả này, ngành điều đã vượt 18% kế hoạch 3,05 tỷ USD, đây cũng là kết quả cao nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Hiện nay, diện tích trồng điều của Việt Nam chỉ khoảng 300.000ha, cung cấp khoảng 30% nguyên liệu cho nhu cầu chế biến của các doanh nghiệp, vì thế các nhà máy, doanh nghiệp phải vẫn phải nhập khẩu hạt điều một lượng lớn từ các nước về chế biến.
Bình Phước là thủ phủ của hạt điều. Theo Cục Thống kê Bình Phước, tháng 1/2024, kim ngạch xuất khẩu nhân điều của Bình Phước tăng 150% so với cùng kỳ. Hạt điều cung cấp nhiều dinh dưỡng tốt. Hạt điều có chứa nhiều chất béo không bão hòa, protein, vitamin và khoáng chất. Loại hạt này giúp giảm cholesterol LDL, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tăng cường hệ miễn dịch, đồng thời có thể giúp giảm cân, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, bệnh tiểu đường...
Thị trường hạt điều toàn cầu được dự báo sẽ tăng trưởng bình quân 4,6% trong giai đoạn 2022-2027. Xu hướng ăn thuần chay trên toàn thế giới trong những năm gần đây đã làm cho nhu cầu về các loại hạt và thực phẩm chế biến từ hạt tăng cao, trong đó có hạt điều.
Tuy nhiên, dù có mức tăng trưởng mạnh nhất nhưng ''xứ vạn đảo'' chiếm tỷ trọng thấp nhất trong tất cả các nhà cung cấp hạt điều cho Việt Nam trong 2 tháng đầu năm. Đang dẫn đầu về xuất khẩu hạt điều trên thế giới, vì sao Việt Nam lại nhập số lượng lớn loại hạt này như vậy?
Theo Hiệp hội điều Việt Nam, sở dĩ Việt Nam chi hàng tỷ USD để nhập hạt điều về nước là do hầu hết các doanh nghiệp chế biến điều hiện này đều chưa chủ động được về nguồn nguyên liệu. Trên thực tế, nguồn cung của hạt điều thô nội địa chỉ đáp ứng được khoảng 30% công suất chế biến. Do đó, 70% nguyên liệu hiện nay đều phụ thuộc vào nguồn hàng nhập khẩu từ các quốc gia khác.
Về lâu dài, để thúc đẩy ngành điều phát triển, Hiệp hội Điều Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp chế biến điều ở trong nước cần phải chú trọng đầu tư nhiều hơn vào việc phát triển vùng nguyên liệu; đồng thời hỗ trợ và ký kết hợp đồng thu mua với những người dân trồng điều để có được nguồn nguyên liệu ổn định. Nếu việc này được đảm bảo sẽ giúp các doanh nghiệp trong nước giảm được sự lệ thuộc vào nguồn cung hạt điều thô từ các nước khác và nâng cao khả năng cạnh tranh cho chế biến xuất khẩu điều của Việt Nam.