30 lô sầu riêng xuất khẩu nhiễm cadimi: Trung Quốc đang quan tâm nhiều hơn tới chất lượng sản phẩm. |
Hồi chuông cảnh báo đối với chất lượng sầu riêng
Ngày 18/3, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã nhận được thông tin cảnh báo từ Vụ Kiểm dịch động - thực vật, Tổng cục Hải quan Trung Quốc về việc 30 lô hàng sầu riêng Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc bị nhiễm kim loại nặng cadimi vượt mức giới hạn quy định an toàn thực phẩm của Trung Quốc.
Theo yêu cầu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc và quy định của Việt Nam về truy xuất an toàn thực phẩm đối với các lô hàng bị cảnh báo, Cục Bảo vệ thực vật đề nghị 30 doanh nghiệp vi phạm phải tuân thủ các nội dung quy định tại thông tư số 17-2021 về truy xuất nguồn gốc, thu hồi và xử lý thực phẩm không bảo đảm an toàn thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Đồng thời, thực hiện điều tra nguyên nhân, truy xuất các lô hàng bị cảnh báo, rà soát toàn bộ hồ sơ, quy trình sản xuất, thu gom, xuất khẩu của doanh nghiệp. Bao gồm cung cấp hợp đồng thu gom lô hàng, danh sách cơ sở thu gom, vườn trồng cung cấp lô hàng, danh mục thuốc bảo vệ thực vật và phân bón đã sử dụng tại vườn trồng cung cấp lô hàng.
Tổ chức thực hiện các hành động khắc phục và áp dụng các biện pháp ngăn chặn tránh tái diễn vi phạm và gửi báo cáo kết quả thực hiện truy xuất và các biện pháp khắc phục về Cục Bảo vệ thực vật trước ngày 1/4.
Cục Bảo vệ thực vật cũng đề nghị Sở An toàn thực phẩm TP.HCM và sở nông nghiệp và phát triển nông thôn các tỉnh Tiền Giang, Lạng Sơn, Đồng Nai, Đắk Lắk, TP Hà Nội chỉ đạo cơ quan chuyên môn đôn đốc, giám sát các doanh nghiệp nêu trong danh sách thực hiện truy xuất các lô hàng bị cảnh báo.
Thẩm tra báo cáo về nguyên nhân lô hàng bị cảnh báo và biện pháp khắc phục của doanh nghiệp.
Rà soát điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm có lô hàng bị cảnh báo theo quy định của pháp luật và gửi kết quả kèm theo hồ sơ liên quan về Cục Bảo vệ thực vật để có cơ sở phản hồi tới Tổng cục Hải quan Trung Quốc trước ngày 3/4, tránh việc nước nhập khẩu có các kết luận ảnh hưởng tới xuất khẩu nông sản.
Không nâng cao chất lượng thì sẽ không bán được hàng cho bất kỳ ai
Nâng cao chất lượng sầu riêng hướng đến xuất khẩu bền vững. Ảnh Minh Thông |
Năm 2023, xuất khẩu sầu riêng đạt kim ngạch 2,3 tỉ USD thì thị trường Trung Quốc đã chiếm đến 2,1 tỉ USD. Nhờ tăng trưởng "thần tốc" của sầu riêng nên kim ngạch xuất khẩu ngành rau quả trong năm 2023 đạt con số kỷ lục 5,7 tỉ USD. Đà tăng trưởng tiếp tục kéo dài trong những tháng đầu năm 2024. Ước tính sơ bộ, chỉ trong 3 tháng đầu năm, xuất khẩu rau quả của VN đã đạt gần 1,25 tỉ USD, tăng 27% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong khi thị trường sầu riêng đang tiến triển tốt, thì cuối tuần qua xuất hiện thông tin khiến nhiều người trong ngành lo lắng.
Ở góc độ thị trường, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả VN (VINAFRUIT), nhấn mạnh: Nếu như trước đây, Trung Quốc chỉ quan tâm đến các yếu tố bên ngoài sản phẩm như sâu bọ, nấm bệnh… thì cảnh báo mới cho thấy họ đang quan tâm nhiều hơn tới những thứ bên trong của sản phẩm. Cũng có nghĩa là thị trường Trung Quốc giờ cũng "khó tính" ngang với các thị trường EU, Nhật Bản hay Mỹ.
Trong khi đó, đây là thị trường lớn và đang phát triển rất mạnh, năm 2022 là 4 tỉ USD, đến năm 2023 lên tới gần 8 tỉ USD và dự kiến năm 2024 có thể đạt đến 10 tỉ USD. Tại thị trường này, dù kim ngạch của VN đứng thứ 2 sau Thái Lan nhưng chất lượng và giá trị đứng thứ 3 sau Malaysia và Thái Lan. Chính vì vậy, nếu chúng ta không quản lý và nâng cao được chất lượng sẽ để mất thị phần vào tay các đối thủ rất mạnh là Thái Lan và Malaysia.
Ông Nguyên cảnh báo: "Không chỉ sầu riêng mà rau quả nói chung, thị trường chính của VN vẫn là Trung Quốc. Thái Lan cũng là nước nhập khẩu rau quả của VN khá lớn nhưng họ trả giá rất rẻ (làm thương mại) và yêu cầu chất lượng chuẩn EU. Nói ra điều này để thấy rằng nếu chúng ta không nâng cao chất lượng và duy trì một cách bền vững thì sẽ không bán được hàng cho bất kỳ ai. Để tránh tình trạng này tái diễn các cơ quan chức năng cần giám sát chặt các loại phân, thuốc bảo vệ thực vật; thường xuyên cập nhật các yêu cầu thị trường để kịp thời điều chỉnh khuyến cáo người dân. Đối với bà con nông dân cần nghiêm túc tuân thủ các tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt, ít nhất phải chuẩn VietGAP. Chúng ta cần chăm chút chất lượng nhiều hơn nữa cho trái sầu riêng".
Trả lời Thanh Niên, một chuyên gia trong ngành trồng trọt cây ăn quả nói đây là một vấn đề phức tạp. Để xác định rõ nguyên nhân từ đâu (đất, nước, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật…) hay trong quá trình đóng gói cũng cần phải có thời gian và chuyên môn. Cadimi là chất bị cấm sử dụng trong phân, thuốc ở VN. Nếu có trong phân, thuốc thì từ mặt hàng nào; từ đâu ra..., rất nhiều vấn đề cần được cơ quan chức năng cũng như sự phối hợp với đối tác Trung Quốc làm rõ. "Chúng ta không nên quá lo lắng hoặc hành động vội vàng khi chưa có đủ thông tin vì như vậy sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành hàng tỉ USD còn rất non trẻ này", vị này nói.