Việt Nam chi 1 tỷ USD nhập khẩu gạo là hoạt động lưu thông hàng hóa thông thường. |
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong 9 tháng qua, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam đạt 7 triệu tấn với trị giá 4,37 tỷ USD. Nếu tính về kim ngạch, gạo xuất khẩu của Việt Nam đã tăng 23,5%.
Cùng với kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng hai con số, ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu gạo của nước ta cũng tăng rất mạnh. Trong tháng 9 vừa qua, kim ngạch nhập khẩu gạo của nước ta tăng vọt 154,2% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 117 triệu USD.
Tính chung sau 9 tháng, các doanh nghiệp Việt Nam đã chi tổng cộng 996 triệu USD để nhập khẩu các mặt hàng gạo về phục vụ nhu cầu sản xuất và tiêu dùng nội địa, tăng tới 57,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là con số cao kỷ lục của ngành gạo từ trước đến nay.
Theo ghi nhận, trong 3 năm gần đây, nhập khẩu gạo có xu hướng tăng từ 689 triệu USD (năm 2022) lên 860 triệu USD (2023) và dự kiến năm 2024 lên đến 1,3 tỷ USD.
Trả lời trên Báo Người Lao Động về vấn đề nhập khẩu gạo của Việt Nam, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết Việt Nam nhập khẩu gạo từ một số nước như Campuchia và đây là hoạt động lưu thông hàng hóa thông thường theo quy luật cung cầu.
"Hiện tại, tiêu thụ lúa gạo của nông dân vẫn tốt, mức lợi nhuận hơn 35% nên gạo nhập khẩu hiện chưa ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất và xuất khẩu gạo" - ông Phùng Đức Tiến nói thêm.
Ở chiều xuất khẩu, trước diễn biến mới của Ấn Độ, ông Phùng Đức Tiến nói rằng đây không phải là lần đầu Ấn Độ thực hiện chính sách cấm xuất khẩu sau đó quay lại thị trường nên ngành gạo Việt Nam đã có năng lực phòng vệ. Tuy Ấn Độ là quốc gia mạnh về lương thực nhưng Việt Nam cũng có quá trình xây dựng vùng nguyên liệu, xây cuối liên kết và có thị phần trên thị trường nên không bị ảnh hưởng lớn. Đặc biệt, Việt Nam có đến hơn 80% sản lượng gạo là loại chất lượng cao, không cùng phân khúc với gạo thông dụng.
"Vừa qua, siêu bão số 3 có ảnh hưởng 200.000 ha diện tích trồng lúa tại các tỉnh phía Bắc nhưng do năng suất lúa năm nay tăng tại các vùng trọng điểm nên không ảnh hưởng nhiều đến sản lượng chung. Dự báo cả năm 2024, Việt Nam có thể xuất khẩu được 8 triệu tấn gạo" – Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá.
Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. |
Nói về lý do Việt Nam chi ra gần 1 tỷ USD nhập khẩu gạo trong 9 tháng năm 2024. Ông Nguyễn Như Cường - Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) - cho biết, trên thực tế, các sản phẩm lúa gạo có nhiều phân khúc khác nhau như: gạo để nấu cơm; gạo nguyên liệu để chế biến ra bánh, bún, phở,...
Do đó, trong vài năm gần đây, ngoài xuất khẩu, nước ta cũng nhập một lượng lớn gạo để bù đắp trong trường hợp cần thiết; hoặc nhập gạo từ quốc gia xuất khẩu lớn như Ấn Độ để chế biến thực phẩm, làm phụ phẩm, thức ăn chăn nuôi.
Còn theo các doanh nghiệp, việc tăng cường nhập khẩu gạo trong thời gian vừa qua là do xu hướng trồng lúa đã thay đổi. Nông dân chuyển sang sản xuất gạo thơm chất lượng cao để xuất khẩu, trong khi nhu cầu làm bún, phở trong nước chỉ cần loại gạo giá rẻ, có độ nở tốt. Điều này khiến các doanh nghiệp chọn nhập loại gạo phù hợp với nhu cầu này để giảm chi phí đầu vào.
Ngoài ra, một số doanh nghiệp xuất khẩu phải nhập thêm lúa gạo từ các nước láng giềng, trong đó có Campuchia nhằm đảm bảo kịp hoàn thành đơn hàng cuối năm.
Philippines giảm thuế nhập khẩu gạo: Cơ hội và thách thức cho xuất khẩu gạo Việt |
Bộ Công Thương kiểm tra 5 doanh nghiệp xuất nhập khẩu gạo |
Australia ưu tiên nhập khẩu gạo từ Việt Nam với số lượng lớn |