Đông y: Bài thuốc quý từ cây lõi tiền

Cây lõi tiền hay tên gọi khác là: dây mối, phấn cơ đốc, đại cung đằng, xạ chen (tiếng Tày) thuộc họ Tiết dê. Cây có vị đắng, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi thấp,...

Cây lõi tiền

Lõi tiền là một loại cây dây leo, thường bò sát mặt đất hoặc leo lên những thân cây khác.

Lá cây mọc so le nhau và có hình ba cạn, dần thuôn nhọn. Mặt trên của lá nhẵn, có màu xanh lục sẫm, mặt dưới thường nhạt hơn. Gân lá có hình chân vịt, nổi rõ ở mặt dưới. Cuống lá dài và dính vào phiến lá.

Hoa lõi tiền nhỏ và có màu lục vàng, mọc thành cụm ở kẽ lá. Quả hạch, hình quả trứng, hơi dẹt. Khi chín, quả chuyển dần sang màu đỏ. Hạt có hình móng ngựa, u lồi và có gốc cạnh.

Cây lõi tiền mọc hoang ở các miền rừng núi của nước ta và phát triển nhanh ở vùng ẩm ướt, nhiều ánh sáng nhưng không chịu được những nơi ngập úng như bờ mương, đồng ruộng,…

Theo nghiên cứu, trong thân và rễ cây lõi tiền có chứa một số dẫn xuất của hoạt chất alkaloid thuộc nhóm hasubanan. Mặc dù không chứa nhiều thành phần đa dạng như một số loài dược liệu khác, nhưng những thành phần có trong cây lõi tiền lại mang lại nhiều công dụng giúp hỗ trợ chữa bệnh hiệu quả được các chuyên gia Đông y đánh giá khá cao.

Cây lõi tiền có thể dùng tươi hoặc khô

Một số bài thuốc từ cây lõi tiền

Rễ, thân, lá của cây lõi tiền đều là những bộ phận có thể được sử dụng để làm thuốc chữa các bệnh như:

Chữa chứng đái buốt, đái dắt

Nguyên liệu: chuẩn bị 15g cây lõi tiền khô (hoặc 30g ở dạng tươi). Hoặc có thể sử dụng 10g rễ cây lõi tiền khô (hoặc 20g ở dạng tươi).

Cách sử dụng: tất cả đem rửa sạch rồi cho vào nồi sắc nước uống. Dùng nước sắc uống mỗi ngày thay cho nước trà hoặc nước lọc,..

Lợi tiểu, trừ thấp

Nguyên liệu: dùng 10g cây lõi tiền khô (hoặc 20g ở dạng tươi), 6 - 10g mã đề, 10g đậu đen và 6g mộc thông.

Cách sử dụng: đem tất cả nguyên liệu sắc cùng với 700 – 750ml nước. Sắc cô đặc đến khi còn lại khoảng 200ml thì chắt lọc lấy phần nước rồi chia thành 2 – 3 phần nhỏ để uống hết trong ngày. Nên dùng khi thuốc còn nóng.

Chữa đau nhức xương khớp do phong tê thấp

Nguyên liệu: dùng 10g cây lõi tiền khô (hoặc 20g ở dạng tươi), kết hợp với 10g hạt ý dĩ và 10g cốt khí củ.

Cách sử dụng: tất cả nguyên liệu đem sắc nước uống, chia thành nhiều lần uống trong ngày.

Hỗ trợ chữa bệnh trĩ ngoại, sa tử cung ở nữ giới

Nguyên liệu: một nắm rễ cây lõi tiền.

Cách sử dụng: rễ cây sau khi rửa sạch đem nấu cùng 3 lít nước để xông hơi. Thực hiện mỗi ngày 1 lần vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ. Đối với những trường hợp bệnh tình vừa mới khởi phát thì nên áp dụng từ 3 – 4 lần để điều trị dứt điểm.

Giảm mụn nhọt vừa mới bị hoặc tái phát

Nguyên liệu: dùng 12g cây lõi tiền kết hợp với đương quy và cây ngải cứu (dùng càng và lá) mỗi loại 8g.

Cách sử dụng: tất cả nguyên liệu đem rửa sạch rồi cho vào nồi nấu với 700ml nước. Sắc thuốc trên ngọn lửa nhỏ khoảng 15 phút rồi chắt lọc lấy phần nước và sử dụng thay cho nước trà hoặc nước lọc hằng ngày.

* Những thông tin về bài thuốc từ cây lõi tiền chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh không nên tự ý sử dụng khi chưa tham vấn ý kiến từ bác sĩ hoặc lương y.