Cây tai chuột – dược liệu quý từ thiên nhiên

Cây tai chuột, loài dây leo mọc phụ sinh với hình dáng lá đặc trưng, không chỉ được trồng làm cảnh mà còn được dân gian sử dụng như một vị thuốc .
Cây đuôi chồn và những bài thuốc chữa bệnh Quân y dùng bài thuốc dân gian từ con nhái cứu sống người bị ngộ độc lá ngón Trúc nhự – Vị thuốc quý từ thân tre trong kho tàng y học cổ truyền

Đặc điểm của cây tai chuột

Cây tai chuột, còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như cây hạt bí, mộc tiền, muối qua, qua tử kim,... có tên khoa học là Dischidia acuminate Cost, thuộc họ Thiên lý (Asclepiadaceae).

Cây tai chuột – Dược liệu dân gian với nhiều công dụng quý
Cây tai chuột, còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như cây hạt bí, mộc tiền, muối qua, qua tử kim,...

Đây là loài thực vật dây leo, sống phụ sinh, thường bám vào đá, vách núi hoặc các cành cây khác. Thân cây leo bám và rủ xuống, toàn thân chứa nhựa mủ màu trắng đục – một đặc điểm nhận biết khá dễ dàng.

Lá của cây mọc đối xứng, hình dáng giống tai chuột – chính vì đặc điểm này mà cây được gọi với tên quen thuộc là "tai chuột". Ngoài ra, hình dáng lá cũng tương tự hạt bí, nên còn có tên gọi khác là "hạt bí". Lá cây có màu xanh nhạt, mặt trên bóng, chiều dài từ 1–2 cm, rộng khoảng 8–10 mm.

Cây cho hoa nhỏ màu trắng, thường mọc tập trung tại các kẽ lá. Đài hoa có răng cưa nhỏ, tràng hoa phình to phía dưới với năm thùy có lông. Tràng phụ ngắn, nhị nhụy nhỏ hình nón. Quả gồm hai đại thẳng, bên trong có các hạt được phủ bởi lớp lông mịn. Thời điểm ra hoa kết quả tập trung từ tháng 4 đến tháng 6 hằng năm.

Cây tai chuột sinh trưởng chủ yếu trên các cây gỗ, bụi cây hoặc vách đá, đặc biệt phổ biến dọc theo các bờ suối thuộc rừng thứ sinh. Tại các khu vực đồng bằng và đô thị, loại dược liệu này cũng dễ dàng bắt gặp trên những thân cây cổ thụ, thường mọc lẫn với một số loài dương xỉ nhỏ và lan san hô.

Toàn cây tai chuột đều có thể được sử dụng làm thuốc. Người dân thu hái cây quanh năm, sau đó đem thái nhỏ, sao vàng hoặc dùng tươi. Cây cũng có thể được phơi khô để bảo quản và sử dụng dần. Khi bảo quản, cần để nơi khô thoáng, tránh ẩm mốc và ánh nắng trực tiếp.

Cây tai chuột mọc hoang phổ biến ở các vách đá, vách núi tại Trung Quốc. Tại Việt Nam, cây ít gặp trong tự nhiên nhưng hiện đã được người dân trồng làm cây cảnh và thảo dược quý.

Thành phần hóa học

Cho đến nay, vẫn chưa có tài liệu khoa học chính thức nào công bố nghiên cứu sâu về thành phần hóa học của cây tai chuột.

Theo y học cổ truyền

Dược liệu có vị hơi chua, tính mát. Theo kinh nghiệm dân gian, cây tai chuột có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm, tiêu phù và sát trùng. Cây có thể được sử dụng theo đường uống hoặc dùng ngoài.

Cây tai chuột – Dược liệu dân gian với nhiều công dụng quý
Dược liệu tai chuột có vị hơi chua, tính mát.

Cả cây được phối hợp với các thảo dược khác như dây đau xương, lá mã đề, lá mò trắng, lá đậu ván trắng – mỗi vị từ 20–30g. Các nguyên liệu được giã nhỏ, trộn với nước vo gạo, đắp tại chỗ để điều trị viêm hạch cổ, ngày một lần.

Ngoài ra, cây còn hỗ trợ điều trị các bệnh ngoài da như phỏng, chín mé, thối tai, bệnh lậu. Tuy nhiên, do Y học hiện đại chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể về loại dược liệu này, nên việc sử dụng vẫn cần thận trọng và có hướng dẫn y tế rõ ràng.

Một số bài thuốc dân gian có sử dụng cây tai chuột

Chữa phù thũng: Dùng thài lài tía, rễ cỏ xước, lá tai chuột và bông mã đề – mỗi vị một nắm. Sao qua rồi sắc lấy nước uống. Ngày dùng một thang cho đến khi khỏi.

Điều trị viêm tiết niệu, khí hư, tiểu buốt: Dùng tai chuột 40g; rễ cỏ tranh và lá bạc thau mỗi thứ 30g. Sắc với 400ml nước còn 100ml để uống.

Giảm ho, long đờm: Dùng lá táo chua 40g và tai chuột 30g. Nấu nước uống trong ngày.

Chữa áp xe, viêm tấy: Dùng cây tai chuột tươi, rửa sạch, giã nát và đắp trực tiếp lên vùng đau nhức cho đến khi khỏi.

Chữa hôi tai: Dùng lá hà thủ ô trắng và lá tai chuột, mỗi thứ một ít. Giã nát, vắt lấy nước, nhỏ vào tai.

Lưu ý khi sử dụng cỏ tai chuột

Người dùng cần lưu ý phân biệt cỏ tai chuột với một loại dược liệu khác có tên gọi tương tự là mạch lạc đuôi chuột – thường được sử dụng trong điều trị tiểu đường. Ngoài ra, do có nhiều giống cây tai chuột, việc xác định chính xác tên khoa học là điều cần thiết để sử dụng đúng theo chỉ định của y học cổ truyền.

Trong khi y học phương Tây vẫn chưa có nghiên cứu đầy đủ về tác dụng chữa bệnh của cây tai chuột, để tránh các tác dụng phụ không mong muốn, người sử dụng cần:

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Không tự ý sử dụng cho trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người đang điều trị bệnh lý khác bằng thuốc tây.

Cỏ tai chuột là loại dược liệu có tính mát, thường được ứng dụng trong điều trị các bệnh về đường tiết niệu như tiểu buốt, tiểu đục, cũng như các vấn đề ngoài da như áp xe, sưng tấy. Tuy nhiên, việc sử dụng bất kỳ thảo dược nào cũng cần có sự tư vấn chuyên môn từ bác sĩ hoặc lương y có chuyên môn, nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị.

Uống nước sả gừng bao nhiêu là đủ? Uống nước sả gừng bao nhiêu là đủ?
Những lợi ích tuyệt vời của hành tăm Những lợi ích tuyệt vời của hành tăm
Cây mâm xôi - Vị thuốc quý từ thiên nhiên Cây mâm xôi - Vị thuốc quý từ thiên nhiên
Mạnh Quỳnh

Có thể bạn quan tâm

Tin khác

Cây mâm xôi - Vị thuốc quý từ thiên nhiên

Cây mâm xôi - Vị thuốc quý từ thiên nhiên

Cây mâm xôi, hay còn gọi là phúc bồn tử, không chỉ tạo ra loại quả mọng ngon miệng mà còn là một vị thuốc quý từ thiên nhiên với nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Những lợi ích tuyệt vời của hành tăm

Những lợi ích tuyệt vời của hành tăm

Hành tăm, hay còn gọi là hành trắng, củ nén, là một loại gia vị quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, đặc biệt là các món ăn miền Trung.
Loại lá người Việt thường bày thắp hương có nhiều tác dụng với sức khỏe

Loại lá người Việt thường bày thắp hương có nhiều tác dụng với sức khỏe

Trầu không (dân gian vùng đồng bằng Bắc bộ hay gọi với tên là giầu không) được nhiều gia đình dùng làm lễ vật thắp hương hoặc đám hỏi, ngoài ra còn là cây thuốc, nổi tiếng với các đặc tính kháng khuẩn.
Khám phá công dụng chữa bệnh của quả nhàu

Khám phá công dụng chữa bệnh của quả nhàu

Cây nhàu không chỉ là một loại cây quen thuộc trong tự nhiên mà còn là một kho tàng dược liệu quý giá. Hãy cùng khám phá những công dụng chữa bệnh kỳ diệu của quả nhàu.
Công dụng của cây cơm cháy

Công dụng của cây cơm cháy

Cây cơm cháy từ lâu đã được biết đến với những công dụng tuyệt vời trong y học dân gian. Các bộ phận của cây đều được dùng để điều trị nhiều bệnh khác nhau.
Vị thuốc nhục đậu khấu

Vị thuốc nhục đậu khấu

Theo y học cổ truyền, nhục đậu khấu có vị cay, đắng, hơi chát, mùi thơm, tính ấm, có độc, vào 3 kinh tì, vị và đại tràng, có tác dụng ôn tì, thu sáp, chỉ nôn, chỉ tả, lỵ, tiêu thực.
Loại cây gia vị trong gian bếp với công dụng tuyệt vời cho sức khỏe

Loại cây gia vị trong gian bếp với công dụng tuyệt vời cho sức khỏe

Bạn có biết rằng loại gia vị hương thảo dùng trong gian bếp của mình lại ẩn chứa nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe không?
Loài cây dại người Việt đều nhổ bỏ giúp khoẻ gan, tốt cho khớp

Loài cây dại người Việt đều nhổ bỏ giúp khoẻ gan, tốt cho khớp

Dù là loại rau có nhiều công dụng với sức khỏe, nhưng ai nhìn thấy cũng ghét, tìm cách để triệt tận gốc. Ít ai biết được, thài lài trắng là vị thuốc quý tốt cho lá gan và xương khớp.
Những loại rau được dùng làm thuốc

Những loại rau được dùng làm thuốc

Bên cạnh việc làm phong phú cho mâm cơm, những loại rau dưới đây còn được biết đến với nhiều công dụng chữa bệnh hữu hiệu.
Cây dương xỉ - "thần dược" bảo vệ da

Cây dương xỉ - "thần dược" bảo vệ da

Cây dương xỉ là cây thuốc quý được dùng chữa chứng thận hư, tiêu chảy, bong gân, tụ máu sai khớp, phong thấp, cầm máu và các bệnh ngoài da.
Me đất, cây dại quen thuộc nhưng lại là "thần dược"

Me đất, cây dại quen thuộc nhưng lại là "thần dược"

Cây me đất là một loài cây mọc dại quen thuộc với nhiều người, nhưng ít ai lại biết được loại cây dại ấy lại còn có thể là một vị thuốc thường sử dụng để điều trị một số chứng bệnh rất hiệu quả.
Hải tảo - Cây thuốc mọc hoang dưới biển

Hải tảo - Cây thuốc mọc hoang dưới biển

Ngay dưới làn nước biển xanh mát, đang ẩn chứa một loại thực vật vô cùng quý giá với sức khỏe, đó chính là hải tảo.
Tên cây bách bệnh nhưng thực hư chữa bệnh như thế nào?

Tên cây bách bệnh nhưng thực hư chữa bệnh như thế nào?

Cây bách bệnh sở dĩ được gọi như vậy là do loài cây này được sử dụng để chữa rất nhiều bệnh lý khác nhau trong dân gian. Với đặc tính nổi bật như tính mát, thanh nhiệt… Cây bách bệnh đã được dân gian sử dụng để điều trị nhiều bệnh khác nhau như chữa bệnh tiêu hoá, bệnh xương khớp, da liễu,…
Dây cóc kèn - Vị thuốc quý trong Y học cổ truyền

Dây cóc kèn - Vị thuốc quý trong Y học cổ truyền

Dây cóc kèn từ lâu đã được biết đến với nhiều công dụng trong y học dân gian. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, loại cây này còn có một công dụng khác vô cùng hữu ích, đó là diệt côn trùng.
Bài thuốc chữa bệnh viêm xoang từ cây xương cá

Bài thuốc chữa bệnh viêm xoang từ cây xương cá

Cây xương cá không còn xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên, việc sử dụng loài cây này như một loại thảo dược để hỗ trợ điều trị viêm xoang thì không phải ai cũng biết.
Cà tím - Thực phẩm vàng cho tim mạch và trí não

Cà tím - Thực phẩm vàng cho tim mạch và trí não

Cà tím có chế biến được nhiều món ăn ngon dinh dưỡng trong bửa cơm gia đình, ngoài là loại thực phẩm quen thuộc, cà tím còn có nhiều tác dụng cho sức khỏe.
Những công dụng tuyệt vời của nấm lim xanh đối với sức khỏe

Những công dụng tuyệt vời của nấm lim xanh đối với sức khỏe

Nấm lim xanh là một loại thảo dược được sử dụng phổ biến trong các phương thuốc Đông y cách đây hơn 2.000 năm và là một loại nấm quý.
Bán chi liên - Dược liệu quý trong điều trị ung thư

Bán chi liên - Dược liệu quý trong điều trị ung thư

Bán chi liên như một vị thuốc quý với nhiều công dụng trong việc điều trị các bệnh khác nhau, đặc biệt là các bệnh liên quan đến ung thư.
Tự chữa cảm lạnh tại nhà với các loại gia vị dễ tìm

Tự chữa cảm lạnh tại nhà với các loại gia vị dễ tìm

Cảm lạnh là bệnh viêm đường hô hấp trên phổ biến. Dưới đây là những bí quyết xua tan cảm lạnh chỉ với những nguyên liệu quen thuộc.
Khổ qua rừng - Dược liệu đắng miệng, mát lòng, khỏe người

Khổ qua rừng - Dược liệu đắng miệng, mát lòng, khỏe người

Trong y học cổ truyền, khổ qua rừng có tính hàn, vị rất đắng, có các công dụng như giải độc, thanh nhiệt, trừ đờm, giảm các cơn ho, điều trị bệnh ngoài da…
Củ ráy - Giải pháp tự nhiên cho các bệnh về da và khớp

Củ ráy - Giải pháp tự nhiên cho các bệnh về da và khớp

Cây ráy được coi như một loại dược liệu cổ truyền, đã được sử dụng rất lâu trong dân gian bởi các tác dụng quý báu, đặc biệt là phần củ.
Cây địa hoàng - Vị thuốc thông dụng trong y học cổ truyền

Cây địa hoàng - Vị thuốc thông dụng trong y học cổ truyền

Địa hoàng tươi khi nếm có vị ngọt, đắng, tính hàn; có công dụng thanh nhiệt, làm mát máu. Dược liệu này được sử dụng trong nhiều bài thuốc
Ngải cau - Món quà từ thiên nhiên cho sức khỏe phái mạnh

Ngải cau - Món quà từ thiên nhiên cho sức khỏe phái mạnh

Theo y dược cổ truyền, cây ngải cau có vị cay tính ấm có tác dụng ôn bổ thận khí, tráng dương... Thường được sử dụng cho nam giới.
Tác dụng bất ngờ từ vỏ sầu riêng

Tác dụng bất ngờ từ vỏ sầu riêng

Vỏ sầu riêng là thường được người sử dụng bỏ đi khi đã lấy múi. Tuy nhiên theo y học cổ truyền, vỏ sầu riêng có thể được sử dụng trong các bài thuốc dân gian để hỗ trợ điều trị các vấn đề như: Đầy bụng, khó tiêu, cảm sốt….
Tác dụng bất ngờ từ uống nước ép khoai lang sống

Tác dụng bất ngờ từ uống nước ép khoai lang sống

Khoai lang là một loại thực phẩm được sử dụng nhiều trong cuộc sống. Khoai lang được chế biến theo nhiều cách khác nhau, trong đó phải kể đến việc chế biến khoai lang sống thành nước ép – một loại nước uống rất tốt cho sức khỏe.
Bài thuốc từ các loại hoa có trong vườn nhà

Bài thuốc từ các loại hoa có trong vườn nhà

Trong vườn nhà, đặc biệt là ở các vùng nông thôn luôn có một số loài hoa, nếu chúng ta không biết thì chỉ coi đó là hoa bình thường. Nhưng sự thật đằng sau lại thật bất ngờ, bởi những loài hoa đó có thể làm thuốc, ví dụ như: Hoa cau, hoa bưởi, hoa chuối.
Tác dụng bất ngờ từ mật gà

Tác dụng bất ngờ từ mật gà

Gà là một loại thực phẩm được sử dụng nhiều, tuy nhiên ít ai biết đến một bộ phận khác của gà là mật gà cũng có tác dụng đối với sức khỏe.
Thanh lọc, giải độc cơ thể bằng loài cây quen thuộc

Thanh lọc, giải độc cơ thể bằng loài cây quen thuộc

Sả là một loại dược liệu được sử dụng nhiều trong cuộc sống thường ngày, bởi những tác dụng bất ngờ mà loại cây này mang lại.
Rau tiến vua giúp hỗ trợ tim mạch, tăng cường trí nhớ

Rau tiến vua giúp hỗ trợ tim mạch, tăng cường trí nhớ

Rau tiến vua là một loại rau có nguồn gốc từ Trung Quốc, từ xa xưa đây được coi một loại rau quý dùng để tiến vua.
Rau sam tốt cho tim mạch

Rau sam tốt cho tim mạch

Rau sam là một loại rau mọc hoang dại ở nhiều nơi trên đất nước ta, đây là loại rau được thế giới ví như "thần dược". Bởi có thể dùng làm thuốc, phòng chống một số bệnh như: Tốt cho tim mạch, bệnh tiểu đường, đường tiểu hóa…
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

Phiên bản di động