Nghệ nhân Mai Hạnh: Một đời “phải lòng” hoa lụa

Những ngày cuối năm 2023, Hà Nội lạnh tê tái, cái rét khiến con người trở nên vội vã, từng con phố nhỏ như muốn thu mình lại để giữ lấy chút hơi ấm. Chúng tôi tìm đến ngôi nhà tại địa chỉ số 5 phố Chả Cá, phường Hàng Đào, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Trong không gian chỉ vỏn vẹn 10m2, nghệ nhân Mai Hạnh - “Hoa khôi phố cổ” một thời đã phải thốt lên rằng, tình yêu tôi dành cho hoa lụa phải dùng từ “phải lòng” mới diễn tả hết được, tôi yêu hoa hơn cả người yêu…
Nghệ nhân nặng lòng giữ nghề làm đồ chơi trung thu truyền thống Nghệ nhân Mai Hạnh: Một đời “phải lòng” hoa lụa Nghệ nhân sơn mài chế tác 1.000 tác phẩm Rồng đón năm Giáp Thìn 2024
Nghệ nhân Mai Hạnh.
Nghệ nhân Mai Hạnh.

Bị “ép” làm hoa từ năm 13 tuổi

Chia sẻ về mối nhân duyên với nghề làm hoa, dù đây là nghề “cha truyền con nối”, bà Mai Hạnh trầm ngâm kể, thời điểm những năm 60 của thế kỉ trước, cũng là thời kì đất nước đang chiến tranh mưa bom, bão đạn. Tại thời điểm đó, khi tôi đi sơ tán cùng gia đình ở bên Trâu Qùy thì ở đó có các hầm chông có mấu tre lộ thiên, do không để ý nên tôi vấp chảy máu. Sau đó bị nhiễm trùng và phải nghỉ không đi học mất một năm.

Mẹ tôi vốn là nghệ nhân Đông Dương Đoàn Thị Thái, sau đó bà được Thủ tướng Chính phủ Phạm Văn Đồng mở một trường dạy ở Hưng Yên dành cho những nghệ nhân giỏi có tên tuổi, về ẩm thực, nghệ thuật hoa lụa và tỉa hoa đu đủ... 6 tháng sau, vết thương dần đã lành tôi cùng mẹ rong ruổi khắp các lớp học, mối nhân duyên “ép” làm hoa từ năm 13 tuổi cũng từ đó mà ra.

Trái ngang thay, từ nhỏ nghệ nhân Mai Hạnh lại rất thích học vẽ và mong muốn mai sau sẽ làm họa sĩ. Thầy giáo Phạm Viết Song dạy vẽ bà ngày đó đã nói với bà rằng: “Nghe thầy em nên đi theo nghề hội họa, nhiều họa sĩ lắm. Còn nghệ nhân về hoa lụa chỉ có một không hai, mẹ em đứng đầu rồi thì giờ em như thế nào…”. Chính câu nói của thầy đã thôi thúc bà không ngừng phấn đấu, tìm tòi sáng tạo ra những mẫu hoa mới, để ngày hôm nay bà thành công với hoa lụa - cái nghiệp mà bà đã nguyện gắn bó suốt cuộc đời.

60 năm làm hoa lụa, nghệ nhân Mai Hạnh đã sáng tác hàng nghìn mẫu hoa khác nhau. Trong đó, nổi tiếng nhất vẫn là hoa sen. Hoa sen lụa dưới bàn tay tài hoa của nghệ nhân Mai Hạnh, mang vẻ đẹp thuần khiết, có cả đài, nhụy và phấn hoa, cánh sen được nhuộm màu hồng, càng lên trên gần đài sen càng nhạt dần, trông chẳng khác nào hoa thật.

Bên cạnh đó, nghệ nhân Mai Hạnh còn nổi tiếng với những bông cúc vàng mềm mại, những bông hồng đỏ rực, những cành đào chúm chím nụ hồng hay những đoá tulip từ đất nước Hà Lan xa xôi… dưới bàn tay tài hoa của người nghệ nhân, tất cả đều toát lên một vẻ đẹp nhẹ nhàng, thanh thoát.

Với nhiều tác phẩm hoa tuyệt đẹp của mình mà nghệ nhân Mai Hạnh được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân khi mới 31 tuổi, và đến năm 2016, bà Hạnh chính thức được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân.

Đau đáu việc bảo tồn hoa lụa

Nghệ nhân Mai Hạnh: Một đời “phải lòng” hoa lụa
Những bông hoa mang thương hiệu "Mai Hạnh" vẫn bốn mùa khoe sắc.

Chính bởi tài năng sáng tạo hoa lụa rất độc đáo mà nghệ nhân Mai Hạnh được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch mời đi nhiều nước để biểu diễn và giảng dạy như Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Singapore, Trung Quốc, Pháp...

Đến mỗi nơi, bà lại tìm tòi về văn hóa, tín ngưỡng của dân tộc đó rồi tỉ mẩn làm hoa lụa cho thật giống như hoa tulip của Hà Lan, hoa hồng xanh của Nga, phong cách cắm hoa của Nhật…

“Dù thật đến đâu, hoa lụa cũng là hoa giả. Vì vậy muốn thổi sức sống tâm hồn và bàn tay nghệ nhân vào đó không thể làm rập khuôn như một người thợ mà phải tỉa tót, nâng niu như người nông dân yêu hoa cỏ”, bà Hạnh tâm niệm.

Dù đã bước sang dốc bên kia của cuộc đời, nhưng nghệ nhân Mai Hạnh vẫn còn nhiều nỗi niềm đau đáu trong lòng. “Thời gian chẳng chờ đợi ai nên còn ngày nào được sống với hoa, tôi sẽ làm tất cả để “giữ lấy lề”, giữ lấy cái nghề đã gắn bó bao đời của tổ tông”, giọng nghệ nhân trầm xuống.

Chính vì vậy, trong suốt những năm qua, bà đã đến không ít ngôi trường, làng hữu nghị truyền nghề cho biết bao học sinh, tạo công ăn việc làm cho các em mồ côi, tàn tật.

Năm 1979, nghệ nhân Mai Hạnh được mời sang Mông Cổ dạy làm hoa lụa trong 3 tháng cho hơn 100 học sinh. Khi về đến Việt Nam, bà cho rằng mình đã đến các nước dạy cho học sinh của họ, vậy làm sao mà không thể dạy cho học sinh ở nước mình. Do đó, bà đã mở nhiều lớp dạy cho học sinh quê hương mình. Thậm chí bà còn dạy cho cả những du khách nước ngoài có niềm đam mê với nghệ thuật hoa lụa.

“Hơn 20 năm qua, tôi vẫn miệt mài đến không ít ngôi trường, làng hữu nghị truyền nghề cho biết bao học sinh, tạo công ăn việc làm cho các em mồ côi, tàn tật và không bao giờ nhận một đồng tiền công. Đây là tình cảm của tôi đối với các con, là tấm lòng đáp lại tình cảm của tôi đối với cha mẹ, giúp tôi làm được việc có ích trong xã hội”, nghệ nhân Mai Hạnh tâm sự.

Để hoa lụa Mai Hạnh nói riêng và nghề hoa lụa nói chung trường tồn với thời gian, người nghệ nhân đã thường xuyên mang các sản phẩm mang thương hiệu “Mai Hạnh” đến các hội chợ, triển lãm, giới thiệu với bạn bè trong và ngoài nước. Bởi theo bà: “Là người Việt Nam nên bản thân phải có trách nhiệm, hành động để xây dựng đất nước, tuy đó chỉ là rất nhỏ”.

Trời sẩm tối, những dòng người vội vã trở về nhà ngày cuối năm. Bàn tay tròn đầy, trắng trẻo, mềm mại của người nghệ nhân vẫn miệt mài vuốt ve những cánh hoa bốn mùa khoe sắc.

Gian nan Gian nan "giữ lửa" nghề tò he
Nghệ nhân ưu tú Phan Thị Thuận - Người hồi sinh cho nghề dệt lụa tại Phùng Xá Nghệ nhân ưu tú Phan Thị Thuận - Người hồi sinh cho nghề dệt lụa tại Phùng Xá
Festival bảo tồn và phát triển làng nghề Việt Nam 2023 sắp diễn ra tại Hà Nội Festival bảo tồn và phát triển làng nghề Việt Nam 2023 sắp diễn ra tại Hà Nội
Phạm Anh

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Gia Lai trồng 100 triệu cây đàn hương: Kỳ vọng “vàng xanh” thay đổi vùng biên

Gia Lai trồng 100 triệu cây đàn hương: Kỳ vọng “vàng xanh” thay đổi vùng biên

Gia Lai đang kỳ vọng vào "vàng xanh" – cây đàn hương – với dự án trồng 100 triệu cây giai đoạn 2025–2030. Không chỉ mang lại giá trị kinh tế triệu đô, mô hình liên kết ba nhà còn mở ra hướng phát triển bền vững cho vùng biên Tây Nguyên.
Dứa Việt được giá ở châu Âu: Cơ hội hay giấc mơ tỷ đô?

Dứa Việt được giá ở châu Âu: Cơ hội hay giấc mơ tỷ đô?

Dứa Việt Nam đang được trả giá cao tại các thị trường khó tính như châu Âu, mở ra triển vọng lớn cho xuất khẩu. Tuy nhiên, rào cản về giống, chế biến và vốn đầu tư vẫn là những bài toán cần lời giải nếu ngành hàng này muốn chạm tới mục tiêu tỷ đô.
Bao bì xanh lên ngôi mở đường cho xuất khẩu

Bao bì xanh lên ngôi mở đường cho xuất khẩu

Bao bì giấy, tre, gỗ đang dần thay thế bao bì nhựa nhờ nhu cầu thị trường và chính sách siết nhựa dùng một lần. Đây là cơ hội để nông dân, doanh nghiệp nông sản thay đổi bao bì, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu và bảo vệ môi trường sống bền vững.
Kỳ tích vải thiều Việt Nam: Đỏ rực giữa sa mạc, thơm ngọt trên bàn ăn châu Âu

Kỳ tích vải thiều Việt Nam: Đỏ rực giữa sa mạc, thơm ngọt trên bàn ăn châu Âu

Giống vải thiều Hong Long của Việt Nam đã tạo nên kỳ tích tại Israel sau gần 10 năm chinh phục thiên nhiên khắc nghiệt. Trang trại Bananot Hahof hiện đạt năng suất 25 tấn/ha, đưa vải Việt xuất hiện trên kệ siêu thị châu Âu, từ Đức, Pháp tới Italy.
Khăn lụa, áo vest “Made in Vietnam” ghi điểm tại Anh: Tín hiệu tích cực cho ngành phụ kiện thời trang

Khăn lụa, áo vest “Made in Vietnam” ghi điểm tại Anh: Tín hiệu tích cực cho ngành phụ kiện thời trang

Tại Hội chợ Source Fashion London 2025 – một trong những sự kiện thời trang dệt may B2B lớn nhất châu Âu – những sản phẩm khăn lụa, áo vest, túi mũ và phụ kiện thời trang của Việt Nam đã gây ấn tượng mạnh với các nhà bán lẻ quốc tế. Thành công này không chỉ cho thấy sức hút ngày càng lớn của sản phẩm “Made in Vietnam”, mà còn mở ra tín hiệu tích cực cho ngành phụ kiện thời trang trong hành trình chinh phục thị trường toàn cầu.
Sầu riêng Việt Nam tái cấu trúc để phát triển bền vững

Sầu riêng Việt Nam tái cấu trúc để phát triển bền vững

Năm 2025, ngành sầu riêng Việt Nam chứng kiến xuất khẩu sụt giảm nghiêm trọng, trong khi nhập khẩu tăng mạnh. Trước nghịch lý này, ngành đang đẩy mạnh tái cấu trúc, nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường nhằm hướng tới phát triển bền vững.
Chuẩn hóa chất lượng, nâng tầm sầu riêng Việt

Chuẩn hóa chất lượng, nâng tầm sầu riêng Việt

Trước những yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường Trung Quốc, ngành sầu riêng Việt Nam đang đẩy mạnh kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc và đầu tư chế biến sâu. Đây là bước đi chiến lược nhằm xây dựng thương hiệu nông sản vững chắc, đủ sức cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Gạo Việt vươn xa nhờ chất lượng và bản sắc

Gạo Việt vươn xa nhờ chất lượng và bản sắc

Không chỉ là nông sản chiến lược, gạo Việt cần được định vị là sản phẩm mang giá trị văn hóa và trách nhiệm xã hội. Đầu tư vào thương hiệu, chế biến và truy xuất nguồn gốc là chìa khóa mở rộng thị phần tại các thị trường tiêu dùng cao cấp.
Vinlac Gold 2: Xây nền tảng dinh dưỡng cho một thế hệ khỏe mạnh

Vinlac Gold 2: Xây nền tảng dinh dưỡng cho một thế hệ khỏe mạnh

Vinlac Gold 2 là lời đáp dành cho nỗi trăn trở sâu xa của các bậc cha mẹ: Làm sao để con phát triển toàn diện từ gốc rễ cả thể chất, trí tuệ và hệ miễn dịch. Trong bối cảnh chất lượng dinh dưỡng đang là mối quan tâm hàng đầu của xã hội hiện đại, sản phẩm này mang theo triết lý sâu sắc - dinh dưỡng đúng là nuôi dưỡng tương lai.
Hòa Phát giới thiệu máy lọc nước hydrogen ion kiềm tích hợp công nghệ điện phân

Hòa Phát giới thiệu máy lọc nước hydrogen ion kiềm tích hợp công nghệ điện phân

HyperS sử dụng điện cực titan phủ platinum tạo nước hydrogen ion kiềm, hỗ trợ cải thiện sức khỏe. Thiết bị còn cung cấp các chế độ nước tinh khiết đáp ứng nhu cầu sử dụng hàng ngày.
3 dòng sản phẩm TH đạt giải thưởng Thương hiệu toàn cầu 2025

3 dòng sản phẩm TH đạt giải thưởng Thương hiệu toàn cầu 2025

Ngày 13/6/2025, tại lễ trao giải Global Brand Awards do Tạp chí Global Brand (Vương quốc Anh) tổ chức tại Dubai, Tập đoàn TH đã vinh dự nhận 3 giải thưởng trong lĩnh vực Thực phẩm và đồ uống dành cho các sản phẩm sữa chua và sữa uống lên men.
Tập đoàn TH tung bộ đôi trà trái cây tự nhiên TH true TEA mới: Trà Ổi và Trà Tắc

Tập đoàn TH tung bộ đôi trà trái cây tự nhiên TH true TEA mới: Trà Ổi và Trà Tắc

Tập đoàn TH chính thức ra mắt bộ đôi sản phẩm mới gồm Trà Ổi Tự Nhiên và Trà Tắc Tự Nhiên TH true TEA với hương vị đậm đà, thanh mát và thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên.
Thủ công mỹ nghệ Việt trước ngã rẽ đổi mới

Thủ công mỹ nghệ Việt trước ngã rẽ đổi mới

Không chỉ là di sản văn hóa phi vật thể, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam đang đứng trước cơ hội tái định vị mạnh mẽ trên thị trường trong và ngoài nước. Nhưng làm sao để bảo tồn và phát triển bền vững ngành nghề này trong thời đại số?
eHerbal: Sống lành cùng thảo mộc Việt và khoa học hiện đại

eHerbal: Sống lành cùng thảo mộc Việt và khoa học hiện đại

Từ tình yêu với thảo dược Việt, một nữ cử nhân sinh học đã kiến tạo nên eHerbal – thương hiệu thực phẩm và dược liệu thiên nhiên mang triết lý "sống lành", vươn ra thị trường quốc tế bằng công nghệ sấy thăng hoa hiện đại và khát vọng phụng sự cộng đồng.
Vải trứng Hưng Yên bội thu, tạo dấu ấn đặc sắc

Vải trứng Hưng Yên bội thu, tạo dấu ấn đặc sắc

Vải trứng Hưng Yên vào mùa thu hoạch rộn ràng với quả to, đỏ đẹp, vị ngọt thanh đặc trưng. Sản lượng cao, giá bán tốt tạo niềm vui lớn cho người trồng và cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu, góp phần nâng cao thu nhập nông dân.
Từ sâm Ngọc Linh đến một trung tâm dược liệu chiến lược

Từ sâm Ngọc Linh đến một trung tâm dược liệu chiến lược

Việc hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại Quảng Nam với định hướng lấy sâm Ngọc Linh làm cây chủ lực đang mở ra cơ hội đưa dược liệu Việt bước vào quỹ đạo phát triển bài bản, hiện đại và bền vững trong dài hạn.
Lô vải thiều đầu mùa sang Nhật, mở đầu mùa vụ với kỳ vọng lớn

Lô vải thiều đầu mùa sang Nhật, mở đầu mùa vụ với kỳ vọng lớn

Mùa vải thiều chỉ kéo dài trong khoảng hai tháng. Nhờ xúc tiến thương mại sớm từ trong nước đến quốc tế, đặc biệt với các thị trường khó tính, trái vải Việt đang rộng cửa đầu ra, mang lại tín hiệu tích cực cho người trồng và doanh nghiệp xuất khẩu.
Từ biển đến siêu thị – đặc sản Hải Phòng vươn xa khắp nơi

Từ biển đến siêu thị – đặc sản Hải Phòng vươn xa khắp nơi

Thay vì chỉ chờ đợi thị trường, Hải Phòng đã chủ động tiên phong mở rộng đường đi cho đặc sản qua chuỗi hoạt động xúc tiến thương mại chuyên nghiệp, góp phần giúp sản phẩm chủ lực bay cao, vươn xa hơn trên bản đồ tiêu dùng trong và quốc tế.
Truy xuất nguồn gốc – “Chìa khóa vàng” nâng tầm giá trị sản phẩm

Truy xuất nguồn gốc – “Chìa khóa vàng” nâng tầm giá trị sản phẩm

Truy xuất nguồn gốc ngày càng trở thành tiêu chí quan trọng, giúp người tiêu dùng an tâm và doanh nghiệp nâng cao uy tín. Tại Hà Nam, hệ thống này được các cấp, ngành và người sản xuất, kinh doanh tích cực triển khai, tạo sức cạnh tranh trên thị trường.
Đá basalt từ núi lửa triệu năm – Bộ lọc kỳ diệu tạo nên ‘kho báu’ nước ngầm tinh khiết

Đá basalt từ núi lửa triệu năm – Bộ lọc kỳ diệu tạo nên ‘kho báu’ nước ngầm tinh khiết

Ẩn sâu trong lòng những ngọn núi lửa đã tắt, được gạn lọc và bao bọc bởi tầng tầng lớp lớp đá basalt là nguồn nước ngầm trong mát, ngọt lành.
Nâng cao giá trị sản phẩm từ nền tảng khoa học công nghệ

Nâng cao giá trị sản phẩm từ nền tảng khoa học công nghệ

Để nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm, cần đổi mới tư duy và áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Đây là thông điệp tại Hội nghị triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức ngày 10/5.
Công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới

Công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới

Hai giống lúa GE mang tên ‘Kamala – DRR Dhan-100’ và ‘Pusa DST Rice 1’ vừa được Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Ấn Độ (ICAR) phát triển thành công, mở ra kỷ nguyên mới cho cây trồng chỉnh sửa gen tại châu Á. Những giống lúa này tiêu thụ ít nước, tăng năng suất tới 30% và rút ngắn thời gian thu hoạch tới 20 ngày.
DOJI tung deal ngọt - Quà ngoan xinh yêu tặng mẹ

DOJI tung deal ngọt - Quà ngoan xinh yêu tặng mẹ

Tháng 5 - tháng của yêu thương và tri ân, là dịp để những người con tỏ lòng yêu kính mẹ bằng những món quà đầy ý nghĩa. Nhân dịp này, DOJI ra mắt bộ sưu tập (BST) vòng charm vàng 24K “Kết Nối Yêu Thương”, như một biểu tượng gắn kết thiêng liêng của tình mẫu tử - dịu dàng che chở, bền chặt vĩnh cửu và đong đầy cảm xúc.
Đặc sản vùng cao: Khơi thông điểm nghẽn, bứt phá thị trường

Đặc sản vùng cao: Khơi thông điểm nghẽn, bứt phá thị trường

Xác định đầu ra là nút thắt trong phát triển nông sản vùng cao, Bộ Công Thương đang tăng tốc xúc tiến thương mại để mở đường cho đặc sản địa phương từng bước đến gần hơn với thị trường lớn.
VPPE 2025: Hướng tới sản xuất xanh, bền vững và công nghệ cao

VPPE 2025: Hướng tới sản xuất xanh, bền vững và công nghệ cao

Triển lãm Quốc tế Giấy và Bao bì Việt Nam (VPPE 2025) là không gian để các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội hợp tác, đổi mới công nghệ, đẩy mạnh các mục tiêu phát triển bền vững, sản xuất xanh, ứng dụng AI và chuyển đổi số.
Mường La đưa cây ăn quả lên vùng đất dốc

Mường La đưa cây ăn quả lên vùng đất dốc

Trong 10 năm qua, chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc đã tạo nên cuộc “cách mạng xanh” ở Mường La (Sơn La), người nông dân đã chuyển đổi từ canh tác truyền thống sang ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.
Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt chính thức ra mắt tại Việt Nam

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt chính thức ra mắt tại Việt Nam

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt với những nâng cấp về tính năng và thiết kế thể thao mạnh mẽ chính thức được ra mắt tại thị trường Việt Nam với giá bán lẻ khuyến nghị là 1,199 tỷ đồng.
“Tinh hoa trái cây Việt” -  Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

“Tinh hoa trái cây Việt” - Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã khai mạc Phòng trưng bày chuyên đề với chủ đề “Tinh hoa trái cây Việt” vào sáng nay (ngày 23/4) tại địa chỉ số 62 Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

tap-doan-son-ha
viet-hai
eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
gleximco
meji
Phiên bản di động