Vì sao trẻ thích mút tay và khi nào cần can thiệp?

Thói quen mút tay xuất phát từ nhu cầu bản năng của trẻ, nhưng kéo dài quá mức có thể gây biến dạng răng, ngón tay và ảnh hưởng đến tự tin của trẻ.
Những loại nước không nên uống khi bụng đói buổi sáng Những thói quen âm thầm bào mòn xương khớp của bạn mỗi ngày Tác hại tiềm ẩn của bơi lội

Mút tay là hành động gặp ở phần lớn trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thường xuất hiện khi trẻ mệt mỏi, buồn ngủ. Việc đưa ngón tay vào miệng và mút giúp trẻ dễ ngủ và ngủ sâu hơn, giống như thói quen ngậm ti mẹ mới yên giấc. Lâu dần, đây có thể trở thành một thói quen khó bỏ.

Phần lớn trẻ tự bỏ tật mút ngón tay khi được 1–2 tuổi, song có khoảng 15% vẫn tiếp tục duy trì đến 4 tuổi. Thống kê cho thấy từ 25–50% trẻ 3–6 tuổi có thói quen này, nhưng đa phần sẽ chấm dứt trước 5 tuổi.

Mút tay là hành động gặp ở phần lớn trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Mút tay là hành động gặp ở phần lớn trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Vì sao trẻ thích mút tay?

Có nhiều giả thuyết giải thích thói quen này, chủ yếu liên quan đến các yếu tố bản năng và cảm xúc:

Bản năng sinh tồn: Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, thai nhi đã có thể mút ngón tay như một phản xạ sinh tồn, giúp học cách bú mẹ, đồng thời tìm cảm giác an toàn.

Nhu cầu cảm xúc: Mút tay giúp trẻ tự trấn an khi buồn chán, căng thẳng hoặc thiếu sự ôm ấp từ cha mẹ. Hành động này mang lại cảm giác hài lòng, gần gũi và an toàn.

Thói quen: Khi nhu cầu mút lúc bú chưa được thỏa mãn, trẻ dễ tìm đến ngón tay để thay thế.

Khi nào mút tay trở thành vấn đề?

Nếu thói quen kéo dài đến giai đoạn mọc răng vĩnh viễn (6–7 tuổi trở lên) hoặc trẻ mút quá mạnh, quá nhiều, có thể gây ra những hậu quả khó lường cho sức khỏe.

Ảnh hưởng đến răng, hàm và miệng

Răng cửa trên vểnh ra ngoài, răng dưới cụp vào trong: Do lực tác động của ngón tay lên răng và xương hàm.

Khớp cắn hở: Răng cửa trên và dưới không tiếp xúc khi cắn, gây khó khăn trong ăn nhai và phát âm, kèm theo hiện tượng đẩy lưỡi.

Hàm trên hẹp, biến dạng: Cung hàm trên bị bóp lại, có thể dẫn đến cắn chéo hàm và ảnh hưởng thẩm mỹ khuôn mặt.

Ảnh hưởng phát âm: Khó phát âm chuẩn các âm “s”, “z”, “t”, nói ngọng do cấu trúc răng và hàm bất thường.

Ngón tay bị biến dạng: Ngón thường mút dẹt hơn, da bong tróc, khô hoặc ướt hơn các ngón khác.

Nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm

Tay không sạch sẽ dễ mang theo vi khuẩn, virus, trứng giun… vào miệng, gây bệnh tay chân miệng, thủy đậu, cúm, nhiễm giun và các bệnh đường tiêu hóa.

Tác động tâm lý – xã hội

Trẻ lớn mút tay dễ bị bạn bè trêu chọc, giảm tự tin, ảnh hưởng đến phát triển tâm lý.
Trẻ lớn mút tay dễ bị bạn bè trêu chọc, giảm tự tin, ảnh hưởng đến phát triển tâm lý.

Trẻ lớn mút tay dễ bị bạn bè trêu chọc, giảm tự tin, ảnh hưởng đến phát triển tâm lý.

Một số nghiên cứu cho thấy trẻ vào lớp 1 vẫn mút tay có mức nhận thức xã hội thấp hơn bạn bè.

Nứt da, biến dạng xương ngón tay

Trẻ mút mạnh và liên tục, thậm chí nhai ngón hoặc đẩy lưỡi, khiến da ngón tay nứt nẻ, loét, viêm nhiễm.

Mút tay lâu dài còn có thể gây biến dạng xương ngón tay, khiến ngón tay có hình dạng bất thường.

Ảnh hưởng môi, cơ cằm và lưỡi

Môi không khép hoàn toàn, môi trên ngắn, giảm trương lực, môi dưới tăng trương lực do cơ cằm co mạnh.

Môi dưới đặt sau các răng trước trên, làm tăng độ cắn chùm, độ chìa của răng.

Lưỡi đặt thấp, tăng nguy cơ đẩy lưỡi do môi không khép kín và răng cửa trên chìa ra.

Làm sao giúp trẻ bỏ thói quen mút tay?

Thông thường, trẻ sẽ tự bỏ thói quen nếu được nhắc nhở nhẹ nhàng. Nếu không thành công, nha sĩ có thể tư vấn trực tiếp. Thời điểm thích hợp can thiệp là 4–6 tuổi. Với trẻ vừa trải qua căng thẳng hoặc thay đổi lớn như chuyển nhà, chuyển trường, nên hoãn điều trị. Nếu bỏ thói quen trước khi các răng cửa mọc hoàn toàn, cắn chìa và cắn hở thường tự điều chỉnh.

Không trách phạt, không tạo áp lực, luôn đồng hành, động viên, khích lệ trẻ.

Các biện pháp cụ thể:

Giải thích, động viên: Trò chuyện, giải thích hậu quả, có thể minh họa bằng hình ảnh.

Treo thưởng: Đặt mục tiêu nhỏ (ví dụ: một ngày không mút tay được một ngôi sao, tích đủ sẽ có phần thưởng).

Nhắc nhở nhẹ nhàng: Khi thấy trẻ mút tay, gợi ý trẻ ôm thú bông, cầm đồ chơi…

Bôi chất gây vị lạ: Dùng nước chanh, tinh dầu đắng hoặc sản phẩm chuyên dụng bôi lên ngón tay.

Đeo bao tay, băng ngón: Đặc biệt vào ban đêm hoặc khi trẻ ở một mình.

Tham khảo bác sĩ: Nếu biện pháp trên không hiệu quả, bác sĩ có thể làm khí cụ đặt trong miệng để ngăn trẻ mút tay và điều chỉnh răng.

Trường hợp đặc biệt: Nếu trẻ có vấn đề tâm lý đi kèm, cần phối hợp với chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ nhi khoa.

Mút tay là bản năng tự nhiên của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhưng cha mẹ cần kiên nhẫn giúp trẻ bỏ thói quen này để đảm bảo sức khỏe răng miệng, tâm lý và xã hội về lâu dài.

Cơ thể thay đổi thế nào sau khi bạn bỏ rượu? Cơ thể thay đổi thế nào sau khi bạn bỏ rượu?
Những thói quen buổi tối âm thầm làm tăng nguy cơ đột quỵ Những thói quen buổi tối âm thầm làm tăng nguy cơ đột quỵ
Uống gì để da trẻ, sáng và mịn màng? Uống gì để da trẻ, sáng và mịn màng?
Mạnh Quỳnh

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Siêu thực phẩm: Tốt nhưng đừng lạm dụng

Siêu thực phẩm: Tốt nhưng đừng lạm dụng

Siêu thực phẩm chỉ những đồ ăn có dinh dưỡng vượt trội và lợi ích sức khỏe. Thế nhưng, nếu tiêu thụ quá mức thì cũng không tốt
Khám dịch vụ vẫn được BHYT chi trả: Người bệnh hưởng "lợi ích kép"

Khám dịch vụ vẫn được BHYT chi trả: Người bệnh hưởng "lợi ích kép"

Khám dịch vụ vẫn được BHYT chi trả, người bệnh vừa được chọn dịch vụ tốt hơn, vừa bớt gánh nặng viện phí. Quy định mới từ 1/7/2025 giúp người dân yên tâm với quyền lợi rõ ràng, minh bạch và chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe.
Chăm sóc mắt mùa nắng nóng

Chăm sóc mắt mùa nắng nóng

Mùa hè oi bức, đôi mắt nhạy cảm dễ bị đỏ, khô rát, viêm nhiễm vì nắng, bụi,… Bảo vệ “cửa sổ tâm hồn” đúng cách là cách đơn giản nhưng cần thiết .
Thanh toán BHYT cho thuốc y học cổ truyền: Cơ hội cho dược liệu Việt

Thanh toán BHYT cho thuốc y học cổ truyền: Cơ hội cho dược liệu Việt

Thông tư 27/2025/TT-BYT quy định rõ nguyên tắc thanh toán BHYT đối với thuốc y học cổ truyền, vừa bảo vệ quyền lợi người bệnh, vừa mở ra hướng phát triển bền vững cho ngành dược liệu nội địa.
Chuyên gia chỉ ra những sai lầm khi rửa bát

Chuyên gia chỉ ra những sai lầm khi rửa bát

Nghiên cứu chỉ ra miếng bọt biển rửa bát có thể chứa tới 54 tỷ vi khuẩn mỗi cm² - nhiều gấp hàng trăm nghìn lần bồn cầu. Những thói quen tưởng vô hại khi rửa bát có thể âm thầm “đầu độc” cả gia đình.
Khám sức khỏe định kỳ – “Tiền trạm” bảo vệ sức khỏe toàn dân

Khám sức khỏe định kỳ – “Tiền trạm” bảo vệ sức khỏe toàn dân

Khám sức khỏe định kỳ được coi là “tiền trạm” giúp phát hiện sớm bệnh tật, nâng cao sức khỏe và giảm chi phí điều trị. Với Nghị quyết mới đặt mục tiêu toàn dân được khám sức khỏe miễn phí từ năm 2026,
Giải mã cách ăn thịt gà an toàn cho người mỡ máu cao

Giải mã cách ăn thịt gà an toàn cho người mỡ máu cao

Thịt gà vẫn là lựa chọn tốt cho người mỡ máu nếu ăn đúng cách. Chọn phần ức, tránh da và nội tạng, chế biến ít dầu mỡ giúp bảo vệ tim mạch và duy trì sức khỏe.
Bông cải xanh: tốt cho sức khỏe nhưng đừng ăn quá nhiều

Bông cải xanh: tốt cho sức khỏe nhưng đừng ăn quá nhiều

Bông cải xanh là thực phẩm giàu dinh dưỡng, hỗ trợ giảm cân, phòng ngừa nhiều bệnh mạn tính. Song, tiêu thụ quá mức hoặc sai cách có thể gây hại cho sức khỏe.
Bí quyết sống trăm tuổi của người  tại 1 vùng ở Italy

Bí quyết sống trăm tuổi của người tại 1 vùng ở Italy

Vùng Cilento yên bình ở Italy khiến giới khoa học kinh ngạc khi có nhiều cụ già vượt trăm tuổi vẫn khỏe mạnh, vui sống. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện ở đây.
Những thói quen đơn giản giúp phòng ung thư đại trực tràng hiệu quả

Những thói quen đơn giản giúp phòng ung thư đại trực tràng hiệu quả

Ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến nhất của đường tiêu hóa. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, năm 2020, căn bệnh này đứng thứ 3 về số ca mắc mới và thứ 2 về số ca tử vong tại Việt Nam.
Thức khuya lướt điện thoại: Thói quen hủy hoại sức khỏe âm thầm

Thức khuya lướt điện thoại: Thói quen hủy hoại sức khỏe âm thầm

Thói quen lướt điện thoại trước khi ngủ không chỉ khiến bạn khó đi vào giấc ngủ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến mắt, não, da, hệ thần kinh và tim mạch.
Khám chữa bệnh vượt tuyến: Bảo hiểm y tế chi trả thế nào?

Khám chữa bệnh vượt tuyến: Bảo hiểm y tế chi trả thế nào?

Nhiều người vẫn băn khoăn liệu khám chữa bệnh vượt tuyến có được bảo hiểm y tế chi trả đầy đủ. Theo quy định mới tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh, chỉ một số trường hợp đặc biệt mới được hưởng 100% quyền lợi bảo hiểm y tế khi đi khám, chữa bệnh tại tuyến trên mà không cần giấy chuyển tuyến.
Trà hoa cúc: Thức uống thanh khiết với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe

Trà hoa cúc: Thức uống thanh khiết với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe

Trà hoa cúc, với hương thơm dịu nhẹ và vị thanh mát, không chỉ mang đến cảm giác thư thái, mà còn ẩn chứa nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
Cẩn trọng khi thưởng thức hải sản mùa du lịch

Cẩn trọng khi thưởng thức hải sản mùa du lịch

Mùa hè là thời điểm lý tưởng để thưởng thức hải sản, nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro sức khỏe nếu ăn phải loài có độc hoặc cơ địa dị ứng. Việc nhận diện đúng, chế biến an toàn và tiêu dùng khoa học sẽ giúp bảo vệ sức khỏe trong mỗi chuyến du lịch biển.
Điều gì xảy ra khi uống nhiều trà sữa?

Điều gì xảy ra khi uống nhiều trà sữa?

Thức uống ngọt ngào, bắt mắt này tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nếu lạm dụng: từ tăng cân, tiểu đường, gan nhiễm mỡ đến rối loạn giấc ngủ, suy thận.
Tác hại tiềm ẩn của bơi lội

Tác hại tiềm ẩn của bơi lội

Bơi lội giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện vóc dáng và tinh thần, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ nếu tập sai cách. Hiểu rõ lợi – hại và lưu ý cần thiết sẽ giúp bạn tận hưởng trọn vẹn môn thể thao này.
Những thói quen âm thầm bào mòn xương khớp của bạn mỗi ngày

Những thói quen âm thầm bào mòn xương khớp của bạn mỗi ngày

Ít ai biết rằng bộ khung xương dẻo dai của chúng ta có thể bị bào mòn chỉ vì những thói quen nhỏ như uống soda, thiếu ngủ hay ở trong nhà cả ngày
Những loại nước không nên uống khi bụng đói buổi sáng

Những loại nước không nên uống khi bụng đói buổi sáng

Sau một đêm dài, cơ thể cần bổ sung nước để tỉnh táo và khởi động hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, một số loại nước nếu uống ngay lúc bụng đói lại có thể gây hại cho sức khỏe.
Uống gì để da trẻ, sáng và mịn màng?

Uống gì để da trẻ, sáng và mịn màng?

Làn da tươi trẻ không chỉ đến từ kem dưỡng mà còn nhờ dinh dưỡng từ bên trong. Cùng khám phá những loại nước giúp cải thiện độ đàn hồi, cấp ẩm và chống lão hóa cho làn da.
Những thói quen buổi tối âm thầm làm tăng nguy cơ đột quỵ

Những thói quen buổi tối âm thầm làm tăng nguy cơ đột quỵ

Đột quỵ có thể phòng ngừa bằng cách điều chỉnh lối sống, nhất là sau 5 giờ chiều. Đừng để những thói quen như nằm ngay sau bữa tối, uống rượu hay thức khuya âm thầm hại sức khỏe.
Cơ thể thay đổi thế nào sau khi bạn bỏ rượu?

Cơ thể thay đổi thế nào sau khi bạn bỏ rượu?

Bỏ rượu không chỉ giúp gan phục hồi mà còn cải thiện giấc ngủ, trí nhớ, tim mạch, làn da và hệ miễn dịch, giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ, tiểu đường và ung thư.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
gleximco
meji
Phiên bản di động