![]() |
| Chè cua Cà Mau hấp dẫn nhiều du khách đến với Ngày hội cua Cà Mau. Ảnh: Nhật Hồ |
Tranh cãi nảy lửa: Bột lọc heo quay hay Cua Năm Căn?
Chè cua Cà Mau là món ăn được chú ý tại Ngày hội Cua Cà Mau lần II năm 2025 diễn ra ngày 16-22/11. Ngay sau khi ngày hội bế mạc, chè cua tiếp tục được nhiều thực khách "truy lùng" để thưởng thức. Song, món ăn này đang gây không ít tranh cãi bởi hình dáng và kết cấu có nhiều điểm tương đồng với chè bột lọc heo quay—một đặc sản nổi tiếng ở Huế, xuất hiện từ khoảng 200 năm trước, dành làm món tráng miệng cung đình cho vua chúa. Chính từ đây, nhiều ý kiến cho rằng chè cua Cà Mau không gọi là món ăn sáng tạo.
Đầu bếp Nguyễn Ái Linh (30 tuổi, xã Đất Mũi), người thực hiện chè cua và từng đạt giải nhất Vua đầu bếp cua năm 2022, đã thẳng thắn chia sẻ về nguồn cảm hứng. Cô cho biết thực tế, món ăn được lấy cảm hứng từ chè bột lọc bọc heo quay của TP Huế, biến tấu lại bằng thịt cua, dựa trên cùng kỹ thuật nấu "bọc bột lọc". Ngoài ra, phần hình dáng còn lấy cảm hứng từ chè trôi nước (miền Tây) và bánh (chè) trôi (miền Bắc). "Nếu heo quay nấu chè được, cua cũng vậy. Tôi đã nghiên cứu cách làm nhiều tuần để cho ra chè thành phẩm mang vị mặn và ngọt. Sự đối lập này tượng trưng cho nguồn nước ở Cà Mau, giao thoa giữa vùng nước ngọt vùng U Minh Hạ và vùng nước mặn xứ Năm Căn - Đất Mũi", cô nói.
![]() |
| Trải qua nhiều công đoạn, chè cua được làm công phu - Ảnh: Thanh Huyền |
Điểm giống nhau chỉ nằm ở phần vỏ bột lọc bọc nhân mặn, còn nguyên liệu và hương vị hoàn toàn khác. Trong khi chè bột lọc heo quay làm từ bột năng, thì vỏ chè cua sử dụng bột nếp được nhồi mịn cùng hoa đậu biếc, tạo màu xanh dương tượng trưng cho biển. Bên cạnh sự tranh cãi, chè cua vẫn thu hút đông đảo du khách. Nhiều du khách cho biết lần đầu nghe tên chè cua, bởi từ trước nay chè thường có vị ngọt, còn cua được chế biến thành món mặn. Đại diện chủ gian hàng chia sẻ: "Chúng tôi sáng tạo ra món ăn này với nước chè vẫn có vị ngọt của đường, chỉ có khác là nhân bên trong làm từ thịt, gạch cua Cà Mau".
Món chè cua trong ngày hội được bán với giá 69.000 đồng/3 viên. Mức giá này không đắt đỏ, bởi thịt cua vốn không rẻ. Mặt khác, chi phí mặt bằng và vận hành trong khuôn khổ lễ hội cũng cao hơn. Sự độc đáo của món chè cua, từ câu chuyện cảm hứng đến cách chế biến, được kỳ vọng góp phần đưa đặc sản cua Cà Mau vươn xa, trở thành biểu tượng mới trong hành trình quảng bá ẩm thực Cà Mau tới du khách và cộng đồng mạng.
Bí quyết cân bằng vị tanh tạo nên hương vị béo bùi
![]() |
| Ba viên chè cua Cà Mau có giá 65.000 đồng hút khách. Ảnh: Nhật Hồ |
Đầu bếp Ái Linh tiết lộ chìa khóa làm nên hương vị của món ăn là chọn đúng những con cua chắc, có gạch son đẹp mắt. Thịt cua chọn lọc từ những con chắc, có gạch son để phần nhân có màu cam đẹp mắt. Cua Cà Mau, đặc biệt là cua Năm Căn vốn nổi tiếng chắc thịt, ngọt, gạch béo và từng được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) vinh danh trong top 100 món ăn đặc sản Việt Nam giai đoạn 2020-2021, đồng thời xác lập kỷ lục 69 món ăn chế biến từ cua năm 2022.
![]() |
| Đầu bếp Nguyễn Ái Linh người sáng tạo ra món chè cua độc đáo, khiến nhiều du khách thích thú. Ảnh: G.B |
Về quy trình chế biến, thịt cua được hấp chín, gỡ ra rồi xào cùng đậu xanh để làm nhân, tạo vị mặn béo hài hòa. Phần thịt sẽ xào một lần, khử mùi tanh với hành lá, sau đó xào cùng đậu xanh. Bên ngoài, lớp bột nếp được nhồi mịn, vo tròn, ôm trọn phần nhân có màu cam đỏ tự nhiên. Đại diện gian hàng khẳng định món chè "không có vị tanh của cua". Nước nấu chè sử dụng đường phèn, lá dứa và gừng giúp hương vị thanh, tạo điểm nhấn cân bằng giữa lớp vỏ dẻo và nhân mặn. "Chè cua thành phẩm có vị mặn của phần nhân, bên ngoài là lớp vỏ dẻo, thấm vị ngọt thanh của đường phèn. Món ăn hoàn toàn mất đi mùi tanh", đầu bếp Ái Linh khẳng định.
Khi thưởng thức, đa số thực khách đều bất ngờ vì hương vị dễ chịu của món ăn. Anh Mến (một người dân ở Cà Mau) cho biết nước chè ngọt như chè bình thường, còn nhân cua có vị bùi tạo cảm giác lạ miệng. Chị Trần Chúc Ly (P.An Xuyên) cũng tìm đến thưởng thức và cho biết: "Lúc đầu tôi nghĩ chè cua sẽ tanh và khó ăn, nhưng khi thử rồi thì bất ngờ vì rất ngon, viên chè dai, nhân mặn ngọt béo, thêm mùi gừng và lá dứa thơm dễ chịu". Sự mới lạ của chè cua được kỳ vọng góp phần đưa đặc sản Cà Mau trở thành biểu tượng mới trong hành trình quảng bá ẩm thực địa phương đến du khách.













