Ngày 25/11 tại Hà Nội, Bộ Y tế đã tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm triển khai Chương trình hành động Quốc gia nâng cao năng lực quản lý chất lượng khám chữa bệnh giai đoạn đến năm 2025. Tại đây, những thay đổi mang tính bước ngoặt của ngành y tế đã được nhìn nhận một cách khách quan.
Từ "chảy máu" bệnh nhân đến thu hút khách quốc tế
Cách đây một thập kỷ, tâm lý chung của nhiều người dân có điều kiện kinh tế là lựa chọn ra nước ngoài để điều trị các bệnh lý phức tạp.
 |
| Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu tại hội nghị - Ảnh: D.LIỄU |
Nhìn lại giai đoạn này, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn thẳng thắn đánh giá: "Trước đây, người bệnh ra nước ngoài không phải vì kỹ thuật của bác sĩ Việt Nam yếu, mà vì họ chưa hoàn toàn tin vào chất lượng dịch vụ và môi trường chăm sóc trong nước".
Tuy nhiên, sau 10 năm nỗ lực chuẩn hóa, hiện tượng này đã thay đổi căn bản. Những người từng ra nước ngoài nay đã quay trở lại sử dụng dịch vụ y tế trong nước. Đáng chú ý, uy tín chuyên môn và chất lượng dịch vụ của y tế Việt Nam đang thu hút mạnh mẽ người bệnh từ nước ngoài đến điều trị.
Các lĩnh vực thế mạnh như răng hàm mặt, can thiệp tim mạch sơ sinh... đang trở thành những sản phẩm y tế "xuất khẩu tại chỗ" hiệu quả. Lý do được đưa ra là chất lượng đảm bảo, thời gian nhanh chóng và chi phí cạnh tranh hơn rất nhiều so với khu vực và thế giới. Đây là minh chứng rõ nét nhất cho thấy thương hiệu y tế Việt Nam đang dần có chỗ đứng trên bản đồ quốc tế.
3 trụ cột làm thay đổi diện mạo ngành y
Theo TS. Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), việc triển khai 83 Tiêu chí chất lượng bệnh viện đã tạo ra cuộc cách mạng trong quản trị y tế, giúp tỷ lệ hài lòng của người bệnh về dịch vụ đạt hơn 90%.
Lãnh đạo Bộ Y tế nhận định hệ thống khám chữa bệnh đã đạt được 3 chuyển biến nền tảng:
Hình thành hệ thống quản trị đồng bộ: Từ chỗ quản lý theo kinh nghiệm, nay gần 99% bệnh viện đã có Hội đồng quản lý chất lượng; 77% đơn vị có nhân viên chuyên trách.
Chuẩn hóa thực hành lâm sàng: Chuyển từ tư duy quản lý hành chính sang quản trị chất lượng dựa trên bằng chứng và dữ liệu (Evidence-based management).
 |
| Bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ và Nhi đồng 1 can thiệp tim bào thai cho thai phụ Singapore hôm 28/5. Ảnh: Bệnh viện cung cấp |
Văn hóa an toàn người bệnh: Đây là điểm sáng lớn nhất. Các bệnh viện đã chuyển từ tâm lý "giấu giếm" sang chủ động báo cáo sự cố để học hỏi và rút kinh nghiệm (với tỷ lệ thực hiện các quy định an toàn đạt trên 90%).
Bên cạnh đó, chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán hình ảnh, hỗ trợ quyết định lâm sàng đang mở ra kỷ nguyên y tế chính xác tại Việt Nam.
Thẳng thắn với những "điểm nghẽn"
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, hội nghị cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế cần khắc phục để giữ vững niềm tin nơi người bệnh.
Thứ nhất là tính minh bạch chưa đồng đều. Theo ông Dương Huy Lương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, dù 99,9% cơ sở y tế có hệ thống báo cáo sự cố, nhưng vẫn còn 156 bệnh viện báo cáo "không có sự cố y khoa nào" trong suốt giai đoạn 2023-2025. Điều này cho thấy văn hóa an toàn và sự trung thực trong chuyên môn tại một số nơi vẫn là vấn đề cần chấn chỉnh.
Thứ hai, tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến cuối, thủ tục hành chính đôi khi còn rườm rà, và hiện tượng lạm dụng xét nghiệm, kỹ thuật cao vẫn gây bức xúc dư luận.
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh: "Chất lượng bệnh viện nếu 'tụt hạng', bệnh nhân chắc chắn sẽ không lựa chọn. Đây là quy luật tất yếu. Những bất cập hiện tại là thách thức chung của hệ thống y tế đang phát triển, nhưng cũng là cơ hội để chúng ta bứt phá".
Mục tiêu 2035: Tiệm cận chuẩn quốc tế
Định hướng chiến lược đến năm 2035, ngành y tế Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng các tiêu chuẩn chất lượng tiệm cận quốc tế, thúc đẩy các cơ chế chứng nhận độc lập và thanh toán chi phí khám chữa bệnh gắn liền với chất lượng dịch vụ.
Cục Quản lý Khám, chữa bệnh sẽ tập trung vào 6 lĩnh vực trọng tâm, bao gồm: hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường an toàn người bệnh, quản lý dựa trên dữ liệu, chuyển đổi số, phát triển nhân lực quản lý chất lượng và nâng cao trải nghiệm người bệnh.
Đặc biệt, một Bộ Tiêu chuẩn chất lượng bệnh viện mới sẽ được nghiên cứu xây dựng, thiết kế theo các mức độ và lộ trình cụ thể, giúp các bệnh viện Việt Nam không chỉ "tốt trong nhà" mà còn đủ sức cạnh tranh sòng phẳng với các bệnh viện trong khu vực và quốc tế.
 Người bệnh hưởng lợi gì khi y tế Việt Nam hút mạnh vốn ngoại? |
 Bộ Y tế dồn lực giảm tỷ lệ tử vong do sinh non |
 Hơn 30% người Việt tăng huyết áp: Báo động đỏ tình trạng trẻ hóa và biến chứng ngầm |
