| Bệnh án điện tử: Giảm gần nửa thời gian làm việc cho bác sĩ Nghệ sĩ Tấn Beo suy thận: Hồi chuông cảnh báo 'sát thủ' thói quen ăn mặn Bác sĩ cảnh báo về cách sơ cứu vắt chanh vào miệng người bất tỉnh |
Bệnh không còn là "của người già"
Báo cáo tại Hội nghị Tăng huyết áp Việt Nam mở rộng lần thứ VII (VSH 2025) vừa diễn ra tại TP.HCM cho thấy bức tranh dịch tễ học đáng lo ngại. GS.TS.BS Huỳnh Văn Minh - Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam, Chủ tịch Phân hội Tăng huyết áp Việt Nam - nhấn mạnh: Tăng huyết áp đang là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thế giới với hơn 10 triệu ca mỗi năm.
 |
| Lãnh đạo Phân hội Tăng huyết áp Việt Nam phát biểu khai mạc hội nghị. |
Tại Việt Nam, tổng hợp kết quả khảo sát giai đoạn 2017-2023 trên hơn 67.000 người trưởng thành ghi nhận tỷ lệ mắc bệnh đã vượt 30%. Đặc biệt, số ca mắc ở nhóm dưới 40 tuổi đang gia tăng nhanh chóng, phá vỡ quan niệm cũ cho rằng đây chỉ là căn bệnh của người cao tuổi.
Nguy hiểm nhất chính là tính chất "kẻ giết người thầm lặng". Khoảng 50% người Việt bị tăng huyết áp nhưng không hề hay biết. Trong số các bệnh nhân được khảo sát, có tới 49,8% là trường hợp mới phát hiện và 11,3% chưa từng điều trị. Nhiều người chỉ biết mình mắc bệnh khi đã nhập viện vì các biến chứng nặng nề như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim hoặc suy thận.
Các chuyên gia chỉ ra rằng, sự thay đổi lối sống, tốc độ đô thị hóa nhanh, thói quen ít vận động và đặc biệt là chế độ ăn mặn (gần gấp đôi khuyến cáo của WHO) là những yếu tố chính "kích hoạt" bệnh ở người trẻ.
Bên cạnh đó, công tác kiểm soát bệnh tại cộng đồng vẫn đối mặt với nhiều rào cản. Tại tuyến cơ sở, tình trạng thiếu trang thiết bị chuẩn và chưa thống nhất phác đồ điều trị còn phổ biến. Về phía người bệnh, tỷ lệ tuân thủ điều trị thấp là vấn đề nhức nhối. Nhiều bệnh nhân tự ý bỏ thuốc khi thấy "khỏe hơn" hoặc sợ tác dụng phụ, khiến huyết áp dao động thất thường - nguyên nhân trực tiếp dẫn đến đột quỵ.
Kỷ nguyên số và chiến lược quản lý
Với chủ đề "Tăng huyết áp trong thời đại đa phương và kỹ thuật số", hội nghị năm nay nhấn mạnh vai trò của công nghệ trong y tế. BS.CK2 Lý Văn Chiêu - Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, các thiết bị đeo thông minh và ứng dụng AI đang hỗ trợ đắc lực trong việc theo dõi huyết áp liên tục và nhắc nhở dùng thuốc.
 |
| Bệnh nhân được bác sĩ kiểm tra huyết áp khi thăm khám |
Điểm nhấn chuyên môn tại hội nghị là việc công bố Hướng dẫn "Đồng thuận chuyên gia 5TRACK". Đây là mô hình quản lý tối ưu lấy bệnh nhân làm trung tâm, cập nhật theo các khuyến cáo quốc tế mới nhất năm 2025. Đồng thời, chiến dịch "Tháng Năm Đo Huyết Áp" (MMM) sau 5 năm triển khai đã trở thành hoạt động cộng đồng lớn nhất, cung cấp dữ liệu quan trọng cho việc hoạch định chính sách y tế.
Lời khuyên "vàng" để phòng ngừa biến chứng
Để kiểm soát hiệu quả căn bệnh này, GS. Huỳnh Văn Minh khuyến cáo người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp:
Tầm soát định kỳ: Người trên 40 tuổi, hoặc người trẻ có yếu tố nguy cơ (béo phì, hút thuốc, gia đình có tiền sử bệnh tim mạch) cần đo huyết áp ít nhất mỗi năm một lần.
Điều chỉnh lối sống: Giảm lượng muối xuống dưới 5gram/ngày, hạn chế thức ăn nhanh, mỡ động vật; tăng cường rau xanh. Duy trì vận động ít nhất 150 phút/tuần và bỏ thuốc lá.
Tuân thủ điều trị: Tăng huyết áp cần điều trị suốt đời. Người bệnh tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc và cần tái khám đúng hẹn để bác sĩ điều chỉnh phác đồ phù hợp.
Cũng tại hội nghị, TS.BS Nguyễn Ngô Quang - Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) đã đề xuất các chuyên gia đầu ngành cần "cất tiếng nói chung" để chuẩn hóa đào tạo bác sĩ nội trú, tạo môi trường rèn luyện tốt nhất cho thế hệ bác sĩ trẻ, nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân trong tương lai.
 Trái cây có múi: "Vũ khí" tự nhiên giúp ổn định huyết áp và bảo vệ tim mạch |
 Cẩm nang tập luyện cho người cao huyết áp: Từ đi bộ đến yoga |
 Cạm bẫy "chữa lành" từ nước chanh muối với bệnh mãn tính |
