Hiện nay, Việt Nam được coi là một trong 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử (TMĐT) cao nhất toàn cầu và dẫn đầu khu vực Đông Nam Á. Năm 2023 tổng doanh thu từ giao dịch giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng trên các nền tảng TMĐT đã đăng ký tại Việt Nam đạt khoảng 498,9 nghìn tỷ đồng, trong đó, tổng doanh thu của 5 nền tảng TMĐT lớn Shopee, Lazada, Tiki, Sendo và Tiktok shop lên đến 233,2 nghìn tỷ đồng, tăng 53,4% so với năm 2022 (theo Metric). Theo Amazone công bố, doanh thu bán lẻ hàng hóa xuyên biên giới của Việt Nam tăng trưởng trên 20% mỗi năm và dự kiến đạt 256,1 nghìn tỷ đồng (11,1 tỷ USD) vào năm 2026.
Nhận thức được những cơ hội phát triển rất lớn của TMĐT xuyên biên giới, thời gian qua, ngành Hải quan đã triển khai nhiều giải pháp tích cực để hỗ trợ cho hoạt động của cộng đồng DN xuất nhập khẩu nói chung và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chuyển phát nhanh hàng hóa xuyên biên giới nói riêng.
 |
| Cần cơ sở pháp lý để quản lý thương mại điện tử nhằm phòng ngừa và kiểm soát tốt, từ xa, từ sớm tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. |
Theo đó, cơ quan Hải quan đã đa dạng các hình thức hỗ trợ dành cho doanh nghiệp đối tác như hướng dẫn và tư vấn, hỗ trợ về khai báo hải quan, chế độ ưu đãi và giảm thuế, hỗ trợ trong giải quyết thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi và tăng cường tương tác, cung cấp thông tin, góp phần giúp doanh nghiệp chuyển phát nhanh cũng như doanh nghiệp xuất nhập khẩu giảm thời gian và chi phí trong quy trình thông quan.
Ngoài ra, chú trọng đẩy mạnh hỗ trợ về khai báo hải quan, tư vấn về quy định và quy trình giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và năng lực trong việc tuân thủ và thực hiện các yêu cầu của cơ quan Hải quan. Các hình thức hỗ trợ từ cơ quan Hải quan giúp tăng tính chính xác và tuân thủ, từ đó doanh nghiệp nắm vững các quy định và quy trình hải quan, góp phần xây dựng quan hệ đối tác và tạo niềm tin giữa cơ quan Hải quan và doanh nghiệp.
Ông Đào Duy Tám, Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan, Tổng cục Hải quan cho biết, TMĐT vẫn còn là một mô hình mới tại Việt Nam, mặc dù các hoạt động giao dịch TMĐT đã phát triển từ nhiều năm qua.
Sau đại dịch Covid-19, sự bùng nổ của TMĐT càng rõ nét hơn, tạo ra những thay đổi lớn trong mô hình thương mại truyền thống. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc cơ quan hải quan phải đối mặt với các thách thức trong việc kiểm soát hàng hóa xuất nhập khẩu qua các giao dịch TMĐT.
Một trong những khó khăn lớn nhất là việc các giao dịch TMĐT thường được thực hiện qua các nền tảng trực tuyến và hàng hóa được vận chuyển qua các công ty chuyển phát nhanh. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý để bảo đảm tính minh bạch và chính xác trong quá trình thông quan hàng hóa.
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa qua TMĐT, cơ quan hải quan đã triển khai nhiều hình thức hỗ trợ đa dạng.
 |
| Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan Đào Duy Tám trao đổi thông tin về việc xây dựng dự thảo Nghị định. |
Các biện pháp này bao gồm việc hướng dẫn và tư vấn cho doanh nghiệp về quy trình khai báo hải quan, chế độ ưu đãi thuế và các quy định liên quan đến thông quan hàng hóa. Việc giảm thiểu thời gian và chi phí trong quá trình khai báo hải quan cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu của ngành hải quan.
Cơ quan hải quan đã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc nắm bắt các quy định mới về hải quan, đồng thời tăng cường tương tác và cung cấp thông tin để giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các thủ tục cần thiết.
Những nỗ lực này không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian mà còn góp phần tăng tính minh bạch và tuân thủ quy định của pháp luật.
Bà Đỗ Thị Thu Thủy, Giám đốc Pháp lý và Hải quan Công ty TNHH Chuyển phát nhanh DHL-VNPT cho biết, cơ quan hải quan đã hỗ trợ rất tích cực cho doanh nghiệp trong việc thực hiện các thủ tục hải quan, đặc biệt là trong các hoạt động chuyển phát nhanh hàng hóa qua TMĐT.
Bà Thủy cũng bày tỏ kỳ vọng rằng Nghị định này sẽ sớm được ban hành và đi vào thực tiễn, giúp cơ quan hải quan quản lý hiệu quả hơn các hoạt động TMĐT xuyên biên giới, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia vào thị trường quốc tế.
"Sự hỗ trợ từ cơ quan hải quan đã giúp chúng tôi rất nhiều trong việc thực hiện các thủ tục thông quan, và chúng tôi kỳ vọng rằng Nghị định sẽ giúp cải thiện hơn nữa quy trình quản lý, từ đó thúc đẩy sự phát triển của TMĐT xuyên biên giới", bà Thủy chia sẻ.
TMĐT xuyên biên giới không chỉ mở ra nhiều cơ hội phát triển cho doanh nghiệp mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của kinh tế số tại Việt Nam. Với việc Chính phủ đặt mục tiêu xây dựng một nền kinh tế số bền vững, sự phát triển của TMĐT đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng phạm vi tiếp cận của các doanh nghiệp Việt Nam đến thị trường quốc tế, đưa thương hiệu hàng Việt ra toàn cầu.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp là yếu tố then chốt. Việc xây dựng một hành lang pháp lý đủ mạnh, đủ thông suốt sẽ giúp bảo đảm quyền lợi và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng, nhà cung cấp và các bên tham gia vào chuỗi cung ứng.
| Theo ông Bùi Trung Kiên, Phó Chủ tịch Hiệp hội TMĐT Việt Nam VECOM: “Đối với dự thảo Nghị định về quản lý hải quan đối với sản xuất, nhập khẩu thì rất cần thông tin để đảm bảo quản lý tập trung bao gồm cả thông tin người bán, người mua thông tin, những những hàng hóa, thành phẩm có liên quan, giúp cho tất cả những người cùng tham gia, từ những người tham gia trong chuỗi cung ứng cho đến cơ quan quản lý nhà nước sẽ theo dõi một cách toàn trình cũng như là đồng bộ hóa về các chính sách, thủ tục. Như vậy, giúp cho công tác từ khai báo hải quan điện tử đến kê khai thuế, theo dõi thanh toán cũng như là phòng, chống trục lợi, gian lận và bảo vệ các giá trị hay là Luật Sở hữu trí tuệ sẽ được tốt hơn”. |
