Loại lá xưa bỏ đi, giờ thành đặc sản được nhiều người ưa chuộng

Thiên nhiên - Tự nhiên 18/11/2022 10:29 Theo dõi TH&SP trên

Sau những cơn mưa rào, những búp lá đâm lên mơn mởn, hái không xuể. Lá đỗ đen xanh mềm, lại rất ngọt, dù luộc hay nấu canh suông đều có vị bùi và hương thơm riêng.

Cây dại từng bị coi là kẻ thù của lúa giờ thành đặc sản đắt đỏ nhiều người săn lùng Lão nông đưa rau dại về trồng vườn nhà, cứ hái rau là có tiền Loại rau dại chỉ cần cắm xuống là mọc, trở thành đặc sản nức tiếng Bình Dương

Đậu đen thuộc dạng cây thảo mọc liên tục quanh năm, thường đứng, có khi leo, toàn thân không có lông. Chúng có đặc điểm: lá kép gồm 3 lá chét, mọc so le với nhau, có các lá kèm nhỏ. Lá chét giữa to và dài hơn các lá chét ở bên; chùm hoa thường dài từ 20-30cm và có hoa màu tím nhạt; quả mọc thẳng đứng hay nghiêng, dài tầm 7-13cm, chứa từ 8-10 hạt xếp dọc trong quả, to hơn hạt đậu xanh, dài từ 5-6mm.

Cây đậu đen có nguồn gốc từ châu Phi, sau đó được nhân giống rộng tại sang khu vực Trung Á, Ấn Độ và các nước châu Á. Ngày nay, chúng được trồng nhiều ở khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới như Nam Mỹ, Hoa Kỳ, Việt Nam...

Tại Việt Nam, đậu đen được trồng khắp các tỉnh thành và chủ yếu ở các vùng nông thôn. Cây thường được thu hoạch vào mùa hè khoảng tháng 5 -6 hàng năm. Khi thu hoạch người ta sẽ hái những quả già trước. Quả được phơi khô, tách vỏ và lấy hạt đậu bên trong. Hạt đậu phơi khô được mang đi bảo quản và dùng dần.

Xưa nay, người Việt vốn chỉ dùng hạt đậu đen để nấu chè, nấu xôi... mà ít ai biết rằng lá đậu đen cũng có thể ăn được. Thậm chí, chúng còn là đặc sản của một số vùng quê ở Đồng bằng Bắc bộ.

Hạt đậu đen để nấu chè, nấu xôi...

Chị Lam Hồng (Nam Định) chia sẻ: Ngày còn ở quê, cứ độ tháng hai, nhà nào cũng trồng vài luống đỗ đen để lấy hạt nấu chè trong những ngày hè oi ả. Cây đỗ đen dễ trồng, chẳng kén đất nên gieo hạt ở chỗ nào cũng mọc xanh um từng bụi. Những bông hoa như cánh bướm màu tím nhạt rập rờn giữa màu lá biếc.

Thỉnh thoảng, các bà các mẹ lại ngắt bớt đọt non, lá non, hãm không cho ngọn đỗ vươn cao để tập trung nuôi quả. Vườn quê rau xanh các loại lúc nào cũng sẵn, nhưng những món canh từ lá đỗ mát lành luôn được ưa thích trong mùa hè nóng bức. Sau những cơn mưa rào, những búp lá đâm lên mơn mởn, hái không xuể.

Lá đỗ đen xanh mềm, lại rất ngọt, dù luộc hay nấu canh suông đều có vị bùi và hương thơm riêng. Nhưng ngon nhất là canh lá đỗ non nấu với cua. Thường thì trước lúc nấu cơm, các mẹ mới xách rổ ra vườn hái ngọn non và lá bánh tẻ về nấu nên rau bao giờ cũng rất tươi ngon. Chờ cho nồi nước cua sôi, từng đám gạch nâu hồng nổi lên bề mặt mới nhẹ nhàng thả nắm rau vào, đun sôi bùng lên rồi bắc ra ngay. Chẳng cần thêm mì chính, canh cua lá đỗ đen đã có vị ngọt lịm tự nhiên, ai đã ăn một lần đều không thể nào quên. Bữa cơm trưa hè, chỉ cần bát canh cua lá đỗ non ăn kèm cà pháo muối xổi là bao nhiêu mệt nhọc, uể oải vì nắng nóng tan biến hết.

Từ ngày rời quê lên phố, bao món ngon dân dã của quê hương chỉ còn trong hoài niệm. Cuộc sống đã dư giả hơn, nhưng nhiều lúc, thấy nhớ, thấy thèm một món ăn xưa cũ, dù có tiền cũng chẳng thể mua nơi phố sá.

Thỉnh thoảng, gặp bạn bè đồng hương cũ, trong những ồn ào ôn nghèo kể khổ vẫn không quên gợi nhắc món này, món nọ rồi xuýt xoa với nhau. Để hôm nay, nhận mớ rau lá đỗ từ bà lão bán hàng quen, lại thấy mình của ngày thơ bé, tung tăng theo mẹ đi hái lá đỗ non và rình bắt những con bướm rập rờn bên những luống hoa màu tím nhạt.

Đĩa ngọn đậu luộc chấm mắm tỏi chanh

Chị Tiên Sa lại trải lòng về những kỷ niệm với cây đậu đen đã theo chị những ngày thơ tấm bé.

Ở vùng đất phù sa ven triền sông quê tôi ngày ấy, những người dân quê và mẹ tôi trồng những đám đậu xanh tốt mỡ màng, chen lẫn đám cải hoa vàng tiếp nối dọc triền sông. Sau những cơn mưa cuối mùa đông, mẹ tôi cũng như bao người dân quê khác bắt đầu trồng, tỉa trên đất phù sa ven sông nào bắp, dưa, các loại đậu... Và, nhờ những cơn mưa xuân tưới tắm, hạt đậu nhanh chóng đâm chồi nẩy lộc. Hơn 1 tháng sau, cây đậu vươn dài thân ngọn, nhất là đậu đen và đậu đỏ.

Khách đến nhà chơi, mẹ tôi thường lấy ngọn đậu nấu canh với tép khô, ngọn đậu xào tôm thịt... Đặc biệt, mẹ nấu món ngọn đậu xào tỏi như sau: Dầu phụng (lạc) phi với tỏi cho thơm, bỏ ngọn đậu vào xào, nêm nếm cho vừa... Mùi thơm của dầu phụng phi tỏi hòa quyện cái ngọt, cái bùi bùi, cái béo, ăn rất thi vị. Thi thoảng, mẹ cũng chế biến món ngọn đậu xào với con tôm, con tép dưới sông do cha bắt được. Song, món ngọn đậu luộc chấm nước mắm tỏi ớt- chanh là món ăn dân dã để ăn với cơm cũng rất ngon, do vị ngọt, bùi của nó.

Ôi cái món “ngọn đậu” của ngày thơ tấm bé ấy cứ đeo đẳng bên tôi suốt cả cuộc đời.

Nhìn giống chân vịt, xưa là rau dại nay thành đặc sản nổi tiếng bán gần 1 triệu đồng/kg

Giật mình với công dụng của cây tầm bóp cực tốt với bà bầu, đắt ngang cây đặc sản

Cây dại giống rau càng cua, xưa nhổ vứt đi nay thành đặc sản được săn lùng

Ngọc Anh

Tags:

đặc sản lá xưa bỏ đi lá đậu đen vùng quê đồng bằng Bắc Bộ ngọn đậu

Cùng chuyên mục

Nơi lưu giữ “quốc bảo” giữa đại ngàn: Thiên tai không làm nản lòng người

Nơi lưu giữ “quốc bảo” giữa đại ngàn: “Rừng nuôi sâm, sâm giữ rừng”

Làm giàu từ những cánh rừng, viết tiếp câu chuyện kinh tế xanh

Triển lãm OCOP Gia Lai 2025: Không gian hội tụ sản phẩm đặc trưng và bản sắc vùng miền

Chống hàng giả để bảo vệ thương hiệu sản phẩm thiên nhiên vì sức khỏe cộng đồng

Hạt cà phê Gia Lai đổi đời nhờ phân hữu cơ: Giá tăng, đất khỏe, khách mê

Dược liệu quý vùng dân tộc thiểu số: Tiềm năng và cơ hội kinh tế

Triển lãm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề Hà Nội: Quảng bá, kết nối và vươn xa

Bánh dừa Việt Nam gây ấn tượng tại triển lãm Halal quốc tế

Xây dựng chuỗi giá trị nông sản sạch từ Gia Lai

Lợi thế phát triển cây mắc ca tại Gia Lai

Đặc sản nên thử dịp lễ 2/9: Hương vị mùa thu từ Bắc vào Nam

Tin khác

Hạt tiêu, hạt điều Việt Nam khẳng định vị thế “tỷ đô” trên bản đồ nông sản thế giới

Cùng với sự khởi sắc của nhiều nông sản chủ lực, kim ngạch xuất khẩu hạt tiêu, hạt điều của Việt Nam đang chứng kiến bước tăng trưởng ấn tượng.

Cheo cheo Việt Nam và những loài cực kỳ nguy cấp: Tín hiệu cảnh báo từ Sách Đỏ 2023

Thông tư 27/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, có hiệu lực từ ngày 1-7-2025, bổ sung hàng loạt loài động vật rừng vào nhóm IB – nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại. Trong đó, cheo cheo Việt Nam, sẻ đồng ngực vàng, già đẫy lớn, mang roosevelt, chân bơi… đều được Sách Đỏ Việt Nam (2023) xếp hạng cực kỳ nguy cấp (CR). Đây không chỉ là động thái pháp lý mà còn là tín hiệu cảnh báo nghiêm trọng về tình trạng suy giảm đa dạng sinh học.

Gà lôi trắng từ IB sang IIB: Những điều người nuôi cần biết

Gà lôi trắng vừa được chuyển từ nhóm IB sang IIB, mở ra cơ hội nuôi và kinh doanh hợp pháp nhưng vẫn chịu ràng buộc pháp lý. Người dân cần nắm rõ quy định, chứng minh nguồn gốc để tránh rủi ro và góp phần bảo tồn loài quý hiếm này.

Vì sao gà lôi trắng được ghi vào Sách Đỏ Việt Nam?

Gà lôi trắng, loài chim mang vẻ đẹp đặc trưng của núi rừng Việt Nam, đang đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng. Việc được đưa vào Sách Đỏ và các quy định bảo vệ nghiêm ngặt là minh chứng cho tình trạng nguy cấp của loài, đòi hỏi những nỗ lực bảo tồn cấp bách để gìn giữ một nguồn gen quý giá.

Cơ hội vàng cho sản phẩm thiên nhiên Việt Nam chinh phục thị trường châu Phi

Từ những chuyến công du cấp cao của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, cánh cửa thị trường châu Phi tiềm năng với 1,5 tỷ dân và tầng lớp trung lưu đang tăng nhanh đã mở ra. Đây là cơ hội vàng để các sản phẩm thiên nhiên Việt Nam khẳng định vị thế, thâm nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Tỉnh Quảng Trị: Phát hiện dược liệu quý hiếm nguy cấp dưới tán rừng đặc dụng

Thất diệp nhất chi hoa (tên thường gọi Bảy lá một hoa) là loài dược liệu quý được ghi nhận dưới tán rừng ẩm thường xanh tỉnh Quảng Trị.

Sản phẩm thiên nhiên lên ngôi giữa làn sóng tiêu dùng xanh tại Việt Nam

Tiêu dùng xanh không còn là khẩu hiệu mà đã trở thành xu thế tiêu dùng chủ đạo tại Việt Nam trong những năm gần đây. Trong dòng chảy ấy, sản phẩm thiên nhiên – bao gồm thực phẩm hữu cơ, dược liệu bản địa, mỹ phẩm chiết xuất tự nhiên và vật dụng thân thiện môi trường – đang từng bước khẳng định vị thế trên thị trường, được người tiêu dùng tin tưởng và sẵn sàng chi trả cao hơn.

Tỉnh Quảng Trị: Nỗ lực thúc đẩy giải ngân nguồn thu từ tín chỉ carbon rừng

Quảng Trị là một trong những địa phương được hưởng lợi từ Thỏa thuận giảm phát thải vùng Bắc Trung Bộ (ERPA) - Chương trình chi trả tín chỉ carbon rừng mang tính toàn cầu.

Gần 26.500 gốc sâm Ngọc Linh hư hại, thiệt hại 12 tỉ đồng

Mưa bão trái mùa cuối tháng 7 gây thiệt hại nghiêm trọng cho vùng sâm Ngọc Linh tại Măng Ri, khiến gần 26.500 gốc sâm bị hư hại, tổng thiệt hại ước tính 12 tỉ đồng, ảnh hưởng nặng nề đến sinh kế của cộng đồng trồng sâm Xơ Đăng.

Thầm lặng chinh phục thế giới: Sức sống mới từ những cành hoa, chiếc lá Việt

Không thuộc nhóm sản phẩm xuất khẩu chủ lực, nhưng những cành hoa và chiếc lá mộc mạc từ Việt Nam đang âm thầm tạo nên kỳ tích trên thị trường quốc tế. Theo số liệu hải quan, chỉ trong 5 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu đã mang về hàng chục triệu USD với mức tăng trưởng ấn tượng, mở ra một hướng đi đầy tiềm năng cho các sản phẩm thương hiệu Việt.

Gia Lai: Hơn 150 hộ dân tham gia dự án trồng Đàn hương tại vùng biên Ia Dom

Hơn 150 hộ dân xã Ia Dom (huyện Đức Cơ, Gia Lai) vừa tham gia hội thảo khởi động dự án trồng cây Đàn hương – l ài cây được kỳ vọng sẽ tạo đột phá kinh tế bền vững cho vùng biên giới.;.l.l.

Bão số 3 gây thiệt hại nghiêm trọng tại Bắc Trung Bộ: Hơn 107.000 ha lúa ngập úng

Tính đến 17 giờ ngày 22/7, bão số 3 khi đổ bộ vào đất liền đã gây ra nhiều thiệt hại đáng kể tại các tỉnh từ Hải Phòng đến Nghệ An.

Nông sản Việt: Giải cứu hay đổi mới để lớn mạnh?

Ngành trái cây chủ lực như chuối, dứa, dừa, chanh dây đang đối mặt sức ép cạnh tranh ngày càng lớn. Thay vì trông chờ giải cứu, Việt Nam cần thay đổi mạnh mẽ mô hình sản xuất, chuẩn hóa chất lượng, hướng đến xuất khẩu bền vững và giá trị cao.

Sữa tươi thanh trùng TH true MILK – Bí quyết chăm sóc gia đình của mẹ hiện đại

Làm mẹ trong thời đại mới là hành trình không ngừng học hỏi – từ việc chăm sóc con, tạo lập thói quen ăn uống đến việc lựa chọn từng sản phẩm mỗi ngày. Hiểu rõ nhu cầu ngày càng cao của các bà mẹ, TH true MILK vừa chính thức giới thiệu dòng sữa tươi thanh trùng với hai phiên bản nguyên chất và ít đường, dung tích 950ml, hạn sử dụng lên tới 39 ngày (kể từ ngày sản xuất).

Sản phẩm thiên nhiên Việt Nam trước ngưỡng cửa thị trường BRICS+

Chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Brazil, nơi diễn ra Hội nghị Cấp cao BRICS mở rộng, không chỉ mang thông điệp chính trị và ngoại giao, mà còn mở ra hướng đi chiến lược cho xuất khẩu sản phẩm thiên nhiên Việt Nam, đặc biệt là nông sản, thực phẩm và dược liệu. Trong bối cảnh thế giới dịch chuyển sang tiêu dùng xanh và bền vững, BRICS+ nổi lên như một khối thị trường giàu tiềm năng, mang tính bổ trợ mạnh mẽ với thế mạnh sẵn có của Việt Nam.

Khai mở “mỏ vàng xanh” dược liệu Tây Bắc bằng tư duy chuỗi giá trị và thương hiệu

Vùng núi phía Bắc, đặc biệt là các tỉnh Tây Bắc, được đánh giá có tiềm năng lớn để phát triển ngành dược liệu trở thành kinh tế mũi nhọn nhờ lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng và sự đa dạng sinh học. Tuy nhiên, để “mỏ vàng xanh” thực sự tạo ra giá trị gia tăng bền vững, đòi hỏi sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy chuỗi giá trị và chiến lược xây dựng thương hiệu vùng cho các sản phẩm đặc hữu.

Mực nhảy Cửa Lò – Đặc sản tươi rói làm nên thương hiệu biển Nghệ

Đến Cửa Lò mà chưa ăn mực nhảy là coi như bỏ lỡ nửa hồn của biển. Món đặc sản tươi roi rói này không chỉ ngon mà còn mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo khó quên.

Chuyển đổi tư duy canh tác trong trồng trọt

Chuyển đổi xanh trong nông nghiệp không thể chỉ bắt đầu từ kỹ thuật, mà phải xuất phát từ thay đổi tư duy sản xuất – hành trình dài nhưng bắt buộc nếu muốn nông sản Việt phát triển bền vững và chinh phục thị trường quốc tế.

Ngành rau quả chuyển mình trước thử thách mới

Trước những thay đổi trong chính sách nhập khẩu từ các thị trường chủ lực, ngành rau quả Việt Nam đang chủ động nâng chuẩn sản xuất và mở rộng thị trường, từng bước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng bền vững trong năm 2025.

Chủ động kiểm soát chất lượng nông sản xuất khẩu

Giữ vững vị thế nông sản Việt tại các thị trường khó tính không thể chỉ trông vào may rủi. Chủ động phòng ngừa rủi ro từ khâu sản xuất đến chế biến, kiểm soát chặt dư lượng hóa chất là yêu cầu bắt buộc nếu muốn tránh cảnh bị trả hàng, mất uy tín.

Ngành dừa trước ngưỡng tái cấu trúc bắt buộc

Giá dừa tăng vọt mở ra cơ hội lớn cho xuất khẩu nông sản Việt. Tuy nhiên, thiếu nguyên liệu, sâu bệnh và sản xuất manh mún buộc ngành dừa phải tái cấu trúc toàn diện để xây dựng chuỗi giá trị bền vững và giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế.

Nông nghiệp tuần hoàn mở lối đi xanh cho đất Cố đô

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tài nguyên ngày càng suy giảm, mô hình nông nghiệp tuần hoàn đang trở thành giải pháp tất yếu giúp nông dân tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường sống một cách bền vững.

Bắc Giang kết nối vải thiều – lan tỏa thương hiệu nông sản quốc gia

Hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều và sản phẩm OCOP tỉnh Bắc Giang năm 2025 diễn ra sáng 28/5, quy tụ đông đảo đại biểu trong và ngoài nước, nhằm kết nối sản xuất – tiêu thụ, đưa vải thiều và nông sản chủ lực vươn xa thị trường trong nước và quốc tế.

Từ nắng gió đến siêu thị: Hành trình của trái dưa lưới Bình Thuận

Từ vùng đất khô hạn tưởng chừng chỉ có nắng và gió, Bình Thuận đang viết nên câu chuyện mới cho nông nghiệp bằng những quả dưa lưới công nghệ cao, ngon ngọt và an toàn. Nhưng để sản phẩm này vươn xa, xúc tiến thương mại phải là chiếc cầu nối vững vàng.

Nông sản Việt nỗ lực thích ứng trong “cuộc chơi” thị trường khắt khe

Nông sản Việt Nam không chỉ cạnh tranh về giá mà còn phải nâng cấp toàn diện để đáp ứng quy định kiểm dịch động thực vật (SPS) ngày càng khắt khe từ EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia và nhiều thị trường lớn khác.

Quả tai chua – Đặc sản rừng sâu “gây thương nhớ” giữa phố thị

Quả tai chua mọc hoang trong rừng sâu Tây Bắc, được người dân vùng cao săn lùng nhờ vị chua thanh dịu, độc đáo. Loại quả này không chỉ là đặc sản quý hiếm mà còn mang giá trị dinh dưỡng và văn hóa đặc sắc của núi rừng Việt Nam.

Đánh thức tiềm năng nông nghiệp hữu cơ Việt Nam

Nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đang từng bước phát triển với diện tích canh tác mở rộng và sự quan tâm từ doanh nghiệp, người tiêu dùng. Tuy nhiên, để tạo đột phá, cần chiến lược quốc gia rõ ràng, chuỗi liên kết hiệu quả và hệ sinh thái hỗ trợ đồng bộ.

Bún Xiêm Lo – Vị ngọt đượm tình quê trong từng sợi bún nhỏ

Giữa miền Tây sông nước mênh mang, bún Xiêm Lo không chỉ là món ăn đậm đà hương vị, mà còn là câu chuyện giao thoa văn hóa, tình đất và ký ức sâu sắc – một linh hồn ẩm thực khiến ai từng thưởng thức đều lưu giữ mãi trong lòng.

Trái trường Bảy Núi – Viên ngọc đỏ giữa đại ngàn Tây Nam Bộ

Trái Trường là loại quả rừng nhỏ bé nhưng đầy quyến rũ, đã trở thành đặc sản của Bảy Núi (An Giang). Mùa hè, trái trường không chỉ mang vị ngọt mát, mà còn giúp phát triển du lịch sinh thái và nâng cao giá trị nông sản địa phương.

Xem thêm