Tinh tế và cầu kỳ: Bún thang – nét đẹp ẩm thực Tràng An xưa

Khác với những món bún phổ biến có thể dùng hàng ngày như bún riêu, bún bò, bún chả…, bún thang thường chỉ xuất hiện trong những dịp đặc biệt: vài ngày sau Tết, trong các lễ kỷ niệm quan trọng hay khi tiếp đãi khách quý. Nó không phải là món dành cho sự vội vàng, bỗ bã, mà cần sự tĩnh tại và trân trọng.

Khác với những món bún phổ biến có thể dùng hàng ngày như bún riêu, bún bò, bún chả…, bún thang thường chỉ xuất hiện trong những dịp đặc biệt.

Từ “thang”, nghĩa là canh trong Hán ngữ, đã cho thấy đây là món bún chan canh, nhưng không phải canh thông thường mà là loại nước dùng tinh tế, trong trẻo, ngọt thanh, nấu từ xương gà, xương lợn hầm kỹ trong nhiều giờ, được lọc sạch bọt để giữ lại độ trong và hương vị thuần khiết. Bát bún thang khi bưng ra không chỉ là món ăn mà như một “tác phẩm nghệ thuật” đầy màu sắc, hương thơm và sự hài hòa.

Một bát bún thang đúng điệu có thể cần tới gần 20 nguyên liệu khác nhau. Từ bún rối trắng tinh, thịt gà ta xé nhỏ, trứng gà tráng mỏng thái chỉ, giò lụa, củ cải khô dầm chua ngọt, nấm hương, rau răm, mùi tàu… đều được chế biến cẩn thận, thái nhỏ một cách chỉn chu để đảm bảo khi trộn lên không chỉ hài hòa về hương vị mà còn đẹp mắt, nhẹ nhàng như một đóa hoa hé nở.

Từng “góc” của bát bún thang đều mang một nét đẹp riêng: thịt gà vàng ruộm, giò lụa hồng nhẹ, trứng thái chỉ vàng óng, ruốc tôm tơi, mềm mại. Rau thơm điểm xuyết sắc xanh, hành chần vừa chín tới, tất cả phủ trên lớp bún mềm mại, trắng ngần ở dưới. Mỗi muôi nước dùng rưới vào đều phải cẩn thận, vừa đủ nóng để làm bát bún bốc khói, đánh thức cả vị giác lẫn khứu giác người thưởng thức.

Từng “góc” của bát bún thang đều mang một nét đẹp riêng: thịt gà vàng ruộm, giò lụa hồng nhẹ, trứng thái chỉ vàng óng, ruốc tôm tơi, mềm mại.

Để nấu bún thang, cần chuẩn bị nước dùng từ xương gà (hoặc kết hợp xương lợn) ninh cùng tôm khô, hành tím và nấm hương để tạo vị ngọt tự nhiên, trong veo. Khi ăn, trụng bún qua nước sôi rồi xếp các nguyên liệu đi kèm lên trên một cách gọn gàng, sau đó chan nước dùng nóng vào. Món bún thang ngon đúng điệu cần có thêm chút mắm tôm và nếu có thể, vài giọt tinh dầu cà cuống để dậy mùi đặc trưng.

Ngày nay, giữa muôn vàn món ăn hiện đại, bún thang vẫn giữ được vị thế riêng – như một biểu tượng văn hóa ẩm thực Hà Nội. Những quán bún thang lâu đời như ở Hàng Hòm, Cầu Gỗ, Giảng Võ… vẫn là điểm đến của nhiều thế hệ người dân thủ đô và du khách yêu mến ẩm thực truyền thống.

Không đơn thuần là món ăn, bún thang là sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa hồn cốt Tràng An và nhịp sống mới. Thưởng thức một bát bún thang không chỉ để no bụng, mà còn là để tìm lại những dư vị xưa cũ, sự thanh tao, nhẹ nhàng – điều mà đôi khi nhịp sống hối hả hôm nay khiến ta lãng quên.

Cá thính Lập Thạch: Hương vị lưu giữ hồn quê

Canh củ chuối – Món đặc sản dân dã làm nên hồn cốt ẩm thực xứ Đoài

Bánh ngải xứ Lạng – Hương vị núi rừng, tình nghĩa quê hương