Có lẽ ẩm thực đôi khi cũng tạo nên linh hồn của một vùng đất. Nơi cá nước chim trời, nơi đồng xanh rừng lạ, đủ thức quý lại thơm ngon. Vùng đất Bình Thuận là nơi có điều kiện tự nhiên đặc biệt nhất tại Việt Nam, khi hội tụ đủ các đồi cát như sa mạc, nắng, gió và biển. Qua đó Bình Thuận có cơ hội phát triển du lịch cực kỳ thuận lợi, kèm theo đó cả những loại đặc sản không nơi nào khác có được.
Có một loài động vật sinh trưởng và phát triển tại Bình Thuận từ lâu đời. Chúng được người dân địa phương săn lùng để làm thành một đặc sản cực kỳ ngon và lạ miệng. Khi bước chân vào những cồn cát trải dài, thực khách sẽ được nếm vị ngon khác biệt của dông cát - loài được mệnh danh là “vua sa mạc”.
Dông cát - Đặc sản trứ danh của Bình Thuận
Dông cát là một loài bò sát có họ hàng với thằn lằn, tuy nhiên chúng có kích thước lớn hơn một chút, gần giống với kỳ nhông hơn. Chúng di chuyển rất nhanh nhạy, giỏi chạy trốn, có khả năng chịu đựng sự khắc nghiệt của thời tiết Bình Thuận.
Vậy nên người dân địa phương đã đặt biệt danh cho chúng là “vua sa mạc”, bởi không còn loài vật nào khác ngoài chúng sinh tồn ở những cồn cát Bình Thuận cả. Bên cạnh đó, dông cát thường sinh sản và phát triển mạnh nhất vào mùa mưa, trong khoảng từ tháng 3 đến tháng 5 âm lịch.
Dông cát trưởng thành thường có chiều dài tính cả đuôi vào khoảng 30cm, trọng lượng trung bình xấp xỉ 1kg. Khi đạt đến kích thước như vậy thì chúng sẽ được người dân săn lùng để làm món ăn.
Việc bắt dông cát có thể được thực hiện bằng nhiều cách khác nhau như đặt bẫy, dò hang, chặn ngách,... và nhiều phương pháp khác. Dông cát săn bắt trong tự nhiên có hương vị thơm ngon đặc biệt hơn dông nuôi. Do đặc sản quá nổi tiếng nên nhu cầu tiêu thụ tăng nhanh, lượng dông cát trong tự nhiên giảm mạnh.
Bởi vậy, hiện nay đã có nhiều hộ dân Bình Thuận chủ động mở trang trại nuôi dông cát để lấy thịt thay vì đi bắt để tiết kiệm thời gian cũng như công sức.
Người có dịp thưởng thức thịt dông cát rồi đều không giấu nổi sự mãn nguyện về thứ thịt trắng phau, săn chắc, thơm ngọt hơn cả thịt gà, phần xương mềm ăn sần sật rất đã.
Thơm ngon đã đành, thịt dông cát được cho là còn có nhiều tác dụng cho sức khỏe. Theo Đông y, dông cát có tác dụng giảm đau, tiêu độc, bổ sung dinh dưỡng. Đồng thời, dông cát được ứng dụng nhiều trong Đông y vì chúng sống trong môi trường tự nhiên, thức ăn chủ yếu là chồi non của các loại thảo dược vì thế mà thịt của dông cũng bổ dưỡng hơn.
Dông cát chế biến món gì ngon?
Có lẽ đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm nhất về loại đặc sản trứ danh này của Bình Thuận. Những con dông cát chăm chỉ chạy bộ, lội cát ấy, thịt săn chắc vậy chế biến món gì thì ngon nhất?
Dưới bàn tay khéo léo cùng thấu hiểu được sản vật quê hương nên những kỹ nghệ chế biến của các đầu bếp nơi đây luôn khiến thực khách thán phục.
Từ gỏi dông, cháo dông, cà tím cuốn dông hay dông nấu dưa hồng đều phô diễn được sự thơm ngon khác biệt của loài bò sát này. Nhưng kể đến món “quốc dân” nhất có lẽ là dông nướng muối ớt.
Dông nướng muối ớt đắt hàng trên các bàn nhậu của khách bởi miếng thịt ngọt thơm, dai giòn hài hòa với vị cay the của ớt cùng các gia vị khác.
Dông nướng muối ớt - “Linh hồn” của miền cát trắng
Dông nướng muối ớt được làm từ những con dông mập mạp, dày thịt, nặng khoảng 400g trở lên. Những con dông bé thịt mỏng, chưa đủ dai, khi nướng thịt bở, dễ khô cháy mà kém ngon.
Trước khi chế biến, người ta bẻ gãy xương lưng rồi cắt tiết. Phần đầu bỏ đi và nhúng dông qua nước sôi để lột bỏ lớp da ngoài dễ dàng. Thường thì dông nướng được bỏ da ngoài, vừa dễ ngấm gia vị lại nhanh chín thịt. Nhưng nếu thực khách thích trải nghiệm ăn cả phần da thì sẽ bỏ qua bước chần nước nóng. Dông sau khi mổ bỏ nội tạng, rửa sạch và để ráo nước.
Gia vị ướp dông trước khi nướng cũng không có gì cầu kỳ. Chỉ là muối, tiêu, bột ớt, hành sả băm nhuyễn cùng chút nước mắm ngon. Sau khi tẩm ướp gia vị khoảng 30 phút, dông được nướng trực tiếp trên than hồng. Tiếng xèo xèo vui tai hòa lẫn mùi thơm nức đậm đà của dông sẽ khiến thực khách phải nuốt nước bọt “ừng ực” vì cơn thèm ăn ập đến.
Cái khéo là nướng bếp than hồng thì quan sát độ chín dễ hơn, thịt dông ngả vàng ruộm, thịt săn lại tỏa hương thơm là dông đã chín. Phần thịt nhìn giòn nhưng vẫn mọng nước mà không bị khô quắt lại.
Ăn kèm dông nướng có thể dùng bánh tráng hoặc bún và rau sống. Thêm bát nước mắm me chua ngọt cay cay nữa thì hết sảy.
Xem thêm