| Khám phá nét đẹp độc đáo của lễ hội làng cổ Bát Tràng |
 |
| Nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Hòa - người chế biến mâm cỗ Bát Tràng 2,7 triệu đồng gây xôn xao dư luận. |
Mức giá mâm cỗ khiến thực khách băn khoăn
Gần đây, một mâm cỗ Bát Tràng dành cho 6 người với giá 2,7 triệu đồng (tương đương 450.000 đồng/người) đã trở thành đề tài tranh luận sôi nổi trên mạng xã hội. Thực đơn gồm 10 món: canh măng mực, gà ta luộc, chả tôm nướng, nem chim câu, mực xào su hào, tôm xào thập cẩm, nộm lạc, canh cá lành canh, cơm Tám và xôi vò chè đường. Chị B., một thực khách tại Hà Nội, chia sẻ rằng sau khi thưởng thức mâm cỗ, chị cảm thấy hương vị các món không xuất sắc như kỳ vọng, số lượng nguyên liệu cũng không quá đầy đặn.
Canh măng mực và su hào xào, vốn là hai món nổi tiếng, lại chưa bật lên sự ngọt thanh trọn vị. Món nem chim câu và chả tôm có định lượng thịt ít, tôm trong chả chỉ là một con. Canh cá được làm từ cá sông nhỏ, băm nát và nặn thành viên như món mọc, khiến trải nghiệm của chị B. chưa trọn vẹn. Chị B. nhận xét, mặc dù các nguyên liệu như mực, chim câu hay tôm có giá cao, định lượng lại khá hạn chế, dẫn đến cảm giác hụt hẫng sau bữa ăn. Phản hồi này nhanh chóng nhận được hàng trăm bình luận trên diễn đàn ẩm thực.
 |
| Mâm cỗ gồm 10 món có giá 2,7 triệu đồng. |
Nhiều ý kiến đồng tình rằng với số tiền 2,7 triệu đồng, khách hoàn toàn có thể chọn buffet hải sản ngon hơn hoặc những mâm cỗ đầy ắp thịt cá chỉ khoảng 1,5–2 triệu đồng. Tài khoản Hà Trần cho biết mâm cỗ do người dân trong làng tự nấu thường ngon và rẻ hơn nhiều so với cơ sở có thương hiệu, khiến mức giá 2,7 triệu đồng càng trở nên đáng bàn. Một số bình luận khác nhấn mạnh, so sánh mâm cỗ Bát Tràng với buffet hay cỗ cưới là khập khiễng, bởi mâm cỗ nghệ nhân không chỉ là bữa ăn mà còn là trải nghiệm văn hóa.
Ngoài cảm nhận cá nhân, bối cảnh du lịch Bát Tràng cũng góp phần định hình nhận xét của khách. Dịp cuối tuần, chị B. cùng gia đình tham quan làng gốm nổi tiếng, thăm các xưởng gốm, công trình kiến trúc cổ và sau đó dùng bữa tại nhà hàng của nghệ nhân. Sự hài lòng về trải nghiệm du lịch không chỉ phụ thuộc vào món ăn mà còn liên quan đến không gian, dịch vụ và giá trị văn hóa truyền thống được truyền tải qua từng món ăn. Nhiều người cũng so sánh giá 2,7 triệu đồng với các lựa chọn khác: buffet hải sản, mâm cỗ cưới hay cỗ đặt thông thường, từ đó tạo nên tranh luận trái chiều trên mạng.
Khảo sát tại Bát Tràng cho thấy mức giá mâm cỗ 6 người dao động từ 1,9–2,7 triệu đồng, tùy cơ sở và số lượng món. Một số cơ sở cung cấp mâm cỗ 1,9–2,2 triệu đồng gồm 9–10 món, có thể thêm tôm rang muối. Nếu phục vụ số lượng ít, 2–3 người, giá trung bình khoảng 300.000 đồng/người. Như vậy, mức giá 2,7 triệu đồng là cao nhưng nằm trong phạm vi thị trường, phản ánh chi phí nguyên liệu, công sức chế biến và thương hiệu của nghệ nhân, đồng thời là điểm nhấn cho trải nghiệm du lịch văn hóa.
Nghệ nhân lý giải giá trị mâm cỗ
 |
| Cỗ Bát Tràng - cỗ tiến vua được trang trí một cách tỷ mỉ, tinh tế. |
Nghệ nhân Phạm Thị Hòa, chủ nhà hàng Bát Tràng, chia sẻ bà rất bất ngờ khi mâm cỗ của mình gây tranh cãi trên mạng. Theo bà, tất cả khách hàng đều được thông báo trước về thực đơn và mức giá, việc đặt cọc chỉ diễn ra khi hai bên đồng thuận. Mỗi ngày, nhà hàng nhận tối đa 20 mâm cỗ, khách phải đặt trước 1–2 ngày. Nguyên liệu đều được chuẩn bị trong ngày, đảm bảo tươi ngon. Nhà hàng phục vụ khách trong nước và nhiều khách quốc tế, từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Bỉ, Hà Lan, Pháp, và mới đây là đoàn chuyên gia ẩm thực Nhật Bản.
Bà Hòa nhấn mạnh rằng mức giá 2,7 triệu đồng phản ánh nguyên liệu tươi ngon, công chế biến công phu và giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống. Chẳng hạn, gà ta được chọn mua 170.000–180.000 đồng/kg thay vì gà công nghiệp 110.000–120.000 đồng/kg, mực khô Thanh Hóa hạng ngon nhất, măng khô ngâm luộc, tước sợi và phơi khô trước khi nấu. Để chuẩn bị một mâm cỗ hoàn chỉnh, nhà hàng huy động 5–7 nhân công, chuẩn bị trước 1–2 ngày, kể cả việc sắp xếp món ăn, bài trí, vệ sinh thực phẩm và đảm bảo mỗi món đẹp mắt, giữ hương vị. Công đoạn này thể hiện tính cầu kỳ và tỉ mỉ, khiến mâm cỗ trở thành sản phẩm nghệ thuật ẩm thực.
Các món đặc trưng như canh măng mực và su hào xào mực khô được chế biến công phu: nước dùng canh măng mực kết hợp từ nước luộc gà, nước ninh nấm và nước luộc tôm; mực sơ chế kỹ, măng tước sợi, xào trước khi nấu và không cho hành lá để giữ trọn hương vị. Su hào xào mực khô xào vừa chín tới, giữ độ giòn và ngọt tự nhiên. Đây là những món thể hiện bản sắc ẩm thực Bát Tràng, khác hẳn các vùng lân cận, đồng thời tạo dấu ấn trong trải nghiệm của thực khách.
Khách nước ngoài khi đến thưởng thức đều đánh giá cao sự tinh tế trong cách bài trí, hương vị và công sức chuẩn bị, xem đây là trải nghiệm văn hóa độc đáo. Các chuyên gia ẩm thực nhận định, mâm cỗ nghệ nhân không chỉ là bữa ăn, mà còn là sản phẩm tinh thần, truyền tải giá trị lịch sử và văn hóa của làng nghề. Bà Hòa nhấn mạnh: “Tôi không kinh doanh theo trào lưu, mà giữ nét văn hóa của người Bát Tràng. Tôi tự tin vào đôi bàn tay và cái tâm của mình”.
Trải nghiệm mâm cỗ Bát Tràng không chỉ nằm ở món ăn, mà còn ở công phu chế biến, cách bài trí và giá trị văn hóa được lồng ghép trong từng món, giúp khách cảm nhận sự tinh tế trong lựa chọn nguyên liệu và văn hóa truyền thống được gìn giữ qua từng món. Mâm cỗ Bát Tràng trở thành biểu tượng của du lịch văn hóa, nơi thực khách vừa thưởng thức món ngon vừa hiểu rõ giá trị văn hóa, từ đó thấy rõ sự xứng đáng với mức giá bỏ ra.
