 |
| Hoạt động giao thương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ tiếp tục được điều chỉnh để hướng tới cán cân thương mại hợp lý, bền vững. |
Điều chỉnh chính sách thương mại để thích ứng biến động mới
Việc Hoa Kỳ áp mức thuế đối ứng 20% đối với một số nhóm hàng xuất khẩu từ Việt Nam không chỉ tạo sức ép trước mắt, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tái cơ cấu chính sách thương mại. Trước diễn biến này, Việt Nam thể hiện rõ tinh thần chủ động, minh bạch và phù hợp thông lệ quốc tế khi từng bước triển khai các giải pháp ứng phó linh hoạt. Theo Bộ Công Thương, Việt Nam không chủ trương duy trì thặng dư thương mại lớn với bất kỳ đối tác nào, bao gồm cả Hoa Kỳ. Thay vào đó, chiến lược điều chỉnh cán cân thương mại được thiết lập trên cơ sở hai chiều công bằng và minh bạch, bám sát các nguyên tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Trong 6 tháng đầu năm 2025, số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy xu hướng gia tăng nhập khẩu có chọn lọc từ thị trường Hoa Kỳ đã bắt đầu phát huy tác động tích cực. Giá trị nhập khẩu dược phẩm tăng 18%, còn nhóm bông và nguyên liệu may mặc ghi nhận mức tăng gần 25% so với cùng kỳ. Đây không chỉ là nỗ lực cân bằng kim ngạch mà còn là chiến lược mở rộng nguồn cung đầu vào chất lượng cao cho sản xuất trong nước.
Theo chuyên gia Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI), giai đoạn thách thức hiện nay cũng là thời điểm để Việt Nam rà soát lại cơ cấu thương mại, khuyến khích nhập khẩu công nghệ và nguyên liệu chiến lược từ Hoa Kỳ. Nếu được thực hiện đúng hướng, cán cân thương mại sẽ dần được cân bằng theo cách bền vững, có chiều sâu hơn là các biện pháp tình thế.
Không chỉ dừng lại ở góc độ chính sách, nhiều doanh nghiệp trong nước đã nhanh chóng điều chỉnh chiến lược để thích ứng. Tập đoàn PAN Group là một ví dụ điển hình khi mở rộng hợp tác với các công ty nông nghiệp công nghệ cao của Hoa Kỳ, tập trung vào nhập khẩu giống cây trồng, phân bón hữu cơ và hệ thống kiểm soát chất lượng. Theo bà Đỗ Thị Thu Hằng, Tổng Giám đốc tập đoàn, đây không chỉ là giải pháp cân bằng cán cân mà còn là cơ hội nâng cấp sản phẩm, chuẩn hóa quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế.
Tái cơ cấu chuỗi cung ứng và mở rộng thị trường chiến lược
 |
| Doanh nghiệp ngành dệt may chủ động nhập khẩu nguyên liệu và nâng cao năng lực sản xuất để thích ứng với chính sách thuế mới. |
Để ứng phó bài bản với các rủi ro thương mại, Việt Nam không dừng lại ở điều chỉnh nhập khẩu từ Hoa Kỳ mà còn mở rộng chiến lược theo hướng đa dạng hóa thị trường và thúc đẩy hội nhập sâu rộng. Bộ Công Thương cho biết đang tích cực nghiên cứu các thị trường mới còn nhiều dư địa như Trung Đông, châu Phi, châu Mỹ Latinh để giảm phụ thuộc vào một vài đối tác lớn, đồng thời mở đường cho các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới với nhiều khu vực: khối EFTA tại châu Âu, khối Mercosur tại châu Mỹ, Hội đồng hợp tác vùng Vịnh và các quốc gia như Ấn Độ, Pakistan, Ai Cập, Nam Phi…
Một phần quan trọng trong nỗ lực cân bằng thương mại là phát triển chuỗi cung ứng đầu vào trong nước đồng bộ hơn với mạng lưới quốc tế. Các doanh nghiệp như Vinatex đang đẩy mạnh nhập khẩu bông, hóa chất và phụ liệu từ Hoa Kỳ nhằm nâng cao năng lực nội địa hóa và minh bạch truy xuất nguồn gốc. Theo đại diện Vinatex, điều này không chỉ đảm bảo yêu cầu kỹ thuật khắt khe từ thị trường nhập khẩu mà còn giúp củng cố vị thế thương mại hai chiều bền vững.
Song song đó, Việt Nam còn thúc đẩy các sáng kiến mang tính nền tảng như chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng, phát triển kinh tế tuần hoàn và nâng cao năng lực công nghiệp thông qua chuyển giao công nghệ. Bộ Công Thương cũng đang đẩy mạnh kết nối liên minh chiến lược giữa các ngành sản xuất trong nước với chuỗi giá trị toàn cầu, tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trong dài hạn.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhấn mạnh: Thương mại với Hoa Kỳ là trụ cột trong chiến lược xuất khẩu của Việt Nam. Việc đối diện với các rào cản thuế quan không chỉ là thử thách mà còn là động lực để Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao chất lượng và chuẩn hóa quy trình sản xuất – thương mại. Ông cũng cho rằng điều quan trọng nhất lúc này là duy trì cam kết chính sách rõ ràng, minh bạch và nhất quán, qua đó khẳng định vai trò của Việt Nam như một đối tác thương mại có trách nhiệm.
Tái cân bằng thương mại không phải là bài toán có thể giải quyết trong ngắn hạn, mà là cả quá trình phối hợp chính sách tài khóa, công nghiệp và thương mại một cách nhịp nhàng. Khi doanh nghiệp được tạo điều kiện nhập khẩu đầu vào chiến lược với chi phí hợp lý, môi trường thông quan thuận lợi và chính sách ổn định, cán cân thương mại sẽ tự điều chỉnh theo hướng tích cực.
Quan trọng hơn, mục tiêu cuối cùng không chỉ nằm ở chỉ số xuất siêu hay nhập siêu, mà ở cách Việt Nam định hình lại chuỗi cung ứng, tạo nên sự bổ trợ lẫn nhau giữa hai nền kinh tế. Với hướng tiếp cận chủ động, dựa trên tiêu chuẩn quốc tế và khả năng thích ứng, Việt Nam đang củng cố vững chắc vai trò đối tác đáng tin cậy trong bối cảnh cạnh tranh thương mại toàn cầu ngày càng phức tạp.
