Nông sản Việt nỗ lực thích ứng trong “cuộc chơi” thị trường khắt khe

Thiên nhiên - Tự nhiên 24/05/2025 08:26 Theo dõi TH&SP trên

Nông sản Việt Nam không chỉ cạnh tranh về giá mà còn phải nâng cấp toàn diện để đáp ứng quy định kiểm dịch động thực vật (SPS) ngày càng khắt khe từ EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia và nhiều thị trường lớn khác.

Thương mại nông sản Việt Nam – Trung Quốc nhìn từ những con số Thêm nhiều nông sản Việt Nam sắp xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc “Tinh hoa trái cây Việt” - Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

Chất lượng quyết định cuộc chơi


Hiện thanh long xuất khẩu sang EU đang chịu tần suất giám sát tại cửa khẩu là 20%.

Nông sản Việt nỗ lực thích ứng trong “cuộc chơi” thị trường khắt khe

Hiện thanh long xuất khẩu sang EU đang chịu tần suất giám sát tại cửa khẩu là 20%.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Liên minh châu Âu (EU) vừa chính thức gửi văn bản đề xuất cử đoàn thanh tra sang Việt Nam để kiểm tra và đánh giá hệ thống kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong các sản phẩm thực vật xuất khẩu sang thị trường này.

Theo kế hoạch, đoàn thanh tra EU sẽ bắt đầu làm việc tại Bình Thuận từ ngày 11/6, sau đó tiếp tục giám sát tại các địa phương trọng điểm phía Nam gồm Tiền Giang, Long An và TP. Hồ Chí Minh – những nơi tập trung nhiều mặt hàng chủ lực như thanh long, sầu riêng và ớt. Tại các điểm đến, đoàn sẽ trực tiếp khảo sát vùng trồng, cơ sở sơ chế và đóng gói để đánh giá việc khắc phục vi phạm, bảo đảm điều kiện an toàn thực phẩm cũng như sự minh bạch, đầy đủ của hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Việc thanh tra của EU được thực hiện định kỳ tại các quốc gia có sản phẩm nông sản xuất khẩu sang khối này. Trước đó, từ 24/9 đến 17/10/2024, EU cũng đã tiến hành thanh tra tại Việt Nam đối với chương trình kiểm soát dư lượng ở sản phẩm thủy sản nuôi và mật ong.

Chuẩn bị cho đợt làm việc sắp tới, ông Nguyễn Quang Hiếu – Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật – cho biết, Cục đã chỉ đạo các cơ sở liên quan chủ động chuẩn bị hồ sơ về điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm, quy trình sản xuất lô hàng xuất khẩu và thông tin truy xuất nguồn gốc, đặc biệt là với những lô hàng từng bị cảnh báo. Các cơ sở nằm trong diện kiểm tra cũng được yêu cầu sớm cung cấp thông tin vùng nguyên liệu để hoàn thiện hồ sơ tiếp đoàn, đồng thời xây dựng báo cáo tóm tắt về tình hình sản xuất phục vụ làm việc với phía EU.

Chuẩn hóa và số hóa để vượt qua rào cản SPS toàn cầu

Hiện một số sản phẩm của Việt Nam như ớt chuông, đậu bắp (bị kiểm tra tới 50%), thanh long (20%) và sầu riêng (10%) đang nằm trong nhóm bị giám sát chặt chẽ tại cửa khẩu EU.

Ông Ngô Xuân Nam – Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam – cho biết, hiện EU đang áp dụng Quy định (EU) 2019/1973 nhằm kiểm soát thực phẩm và thức ăn chăn nuôi không có nguồn gốc động vật nhập khẩu. Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định này.

Cụ thể, Phụ lục I yêu cầu kiểm tra tăng cường tại cửa khẩu với tần suất ngẫu nhiên từ 5% đến 50%. Phụ lục II bổ sung điều kiện về giấy chứng nhận từ cơ quan có thẩm quyền và kết quả phân tích nguy cơ. Phụ lục IIa quy định biện pháp tạm ngừng nhập khẩu nếu phát hiện vi phạm nghiêm trọng. Ngoài ra, các lô hàng phải được khai báo trước qua hệ thống TRACES theo Quy định (EU) 2019/1013.

Hiện một số sản phẩm của Việt Nam như ớt chuông, đậu bắp (bị kiểm tra tới 50%), thanh long (20%) và sầu riêng (10%) đang nằm trong nhóm bị giám sát chặt chẽ tại cửa khẩu EU. Dù là thị trường xuất khẩu nông sản – thực phẩm lớn thứ ba của Việt Nam với kim ngạch khoảng 350 triệu USD mỗi năm, nhưng con số này vẫn còn rất nhỏ bé so với quy mô nhập khẩu rau quả của EU lên tới 500 tỷ Euro mỗi năm.

Theo ông Ngô Xuân Nam, môi trường thương mại toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng với các chính sách SPS (biện pháp vệ sinh và kiểm dịch động – thực vật) ngày càng siết chặt. Trung Quốc – thị trường lớn nhất của nông sản Việt – liên tục cập nhật quy định về mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, tem nhãn; Indonesia triển khai mô hình kiểm dịch tích hợp; còn Nhật Bản, EU và nhiều quốc gia Ả Rập liên tục điều chỉnh giới hạn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.

Để thích ứng, Việt Nam cần chủ động cập nhật các quy định SPS từ 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, như CPTPP, EVFTA, RCEP, UKVFTA, VIFTA, CEPA... Việc nắm rõ tiêu chuẩn kỹ thuật từng thị trường sẽ là yếu tố then chốt giúp nông sản Việt vững bước trên hành trình hội nhập.

Đi đường dài bằng chất lượng và minh bạch hóa

Thị trường toàn cầu ngày nay không còn là sân chơi của những sản phẩm giá rẻ hay dễ dãi.

Ông Ngô Xuân Nam cho biết, EU hiện chia các nhóm thực phẩm nhập khẩu thành hai loại: ít rủi ro và rủi ro cao. Với nhóm ít rủi ro, sản phẩm sau khi được đánh giá đạt yêu cầu sẽ không cần kiểm soát tại cửa khẩu. Ngược lại, nhóm rủi ro cao phải tuân thủ nghiêm ngặt theo các quy định trong Quy định (EU) 2019/1973.

Việt Nam hiện thuộc nhóm các quốc gia phải áp dụng đầy đủ cả ba phụ lục: kiểm tra tăng cường, khai báo trước, cung cấp giấy chứng nhận cùng kết quả phân tích nguy cơ và chịu khả năng bị tạm ngừng nhập khẩu nếu không đáp ứng tiêu chuẩn.

Bên cạnh đó, EU yêu cầu doanh nghiệp xuất khẩu phải đăng ký danh sách sản phẩm, đảm bảo giới hạn dư lượng tối đa (MRL) đối với sản phẩm thực vật, kiểm soát kháng sinh trong sản phẩm động vật, phụ gia thực phẩm và cả vật liệu tiếp xúc với thực phẩm.

“Thị trường toàn cầu ngày nay không còn là sân chơi của những sản phẩm giá rẻ hay dễ dãi. Để trụ vững, nông sản Việt Nam bắt buộc phải chuyển mình theo hướng nâng cao chất lượng và minh bạch hóa toàn bộ chuỗi cung ứng”, ông Nam nhấn mạnh.

Ông Nam cũng lưu ý rằng mỗi thị trường, thậm chí mỗi nhà nhập khẩu hay hệ thống siêu thị đều có tiêu chuẩn SPS riêng biệt. Vì vậy, doanh nghiệp cần chủ động chuẩn hóa vùng nguyên liệu, ứng dụng công nghệ số để quản lý truy xuất nguồn gốc, và xây dựng thương hiệu trên nền tảng chất lượng bền vững.

Hiện nay, Việt Nam đang xuất khẩu nông sản – thực phẩm tới hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Việc duy trì uy tín, nâng cao chất lượng và chủ động thích ứng với các yêu cầu khắt khe từ thị trường EU sẽ là chìa khóa để các doanh nghiệp Việt Nam tiến xa, phát triển bền vững trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Thủ tướng chỉ đạo khơi thông điểm nghẽn, bứt phá xuất khẩu nông lâm thủy sản

Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt hơn 21 tỷ USD: Nỗ lực vượt sóng thương mại

Gạo nếp cái hoa vàng Thụy Lâm - Từ ruộng đồng đến bàn tiệc khách sạn

Xuất khẩu rau quả 2025: Củng cố nội lực, vượt rào cản kỹ thuật

Chinh phục thị trường Thái Lan: Doanh nghiệp Việt cần làm gì?

Bình Yên

Tags:

Cùng chuyên mục

Cheo cheo Việt Nam và những loài cực kỳ nguy cấp: Tín hiệu cảnh báo từ Sách Đỏ 2023

Gà lôi trắng từ IB sang IIB: Những điều người nuôi cần biết

Vì sao gà lôi trắng được ghi vào Sách Đỏ Việt Nam?

Cơ hội vàng cho sản phẩm thiên nhiên Việt Nam chinh phục thị trường châu Phi

Tỉnh Quảng Trị: Phát hiện dược liệu quý hiếm nguy cấp dưới tán rừng đặc dụng

Sản phẩm thiên nhiên lên ngôi giữa làn sóng tiêu dùng xanh tại Việt Nam

Tỉnh Quảng Trị: Nỗ lực thúc đẩy giải ngân nguồn thu từ tín chỉ carbon rừng

Gần 26.500 gốc sâm Ngọc Linh hư hại, thiệt hại 12 tỉ đồng

Thầm lặng chinh phục thế giới: Sức sống mới từ những cành hoa, chiếc lá Việt

Gia Lai: Hơn 150 hộ dân tham gia dự án trồng Đàn hương tại vùng biên Ia Dom

Bão số 3 gây thiệt hại nghiêm trọng tại Bắc Trung Bộ: Hơn 107.000 ha lúa ngập úng

Nông sản Việt: Giải cứu hay đổi mới để lớn mạnh?

Tin khác

Sữa tươi thanh trùng TH true MILK – Bí quyết chăm sóc gia đình của mẹ hiện đại

Làm mẹ trong thời đại mới là hành trình không ngừng học hỏi – từ việc chăm sóc con, tạo lập thói quen ăn uống đến việc lựa chọn từng sản phẩm mỗi ngày. Hiểu rõ nhu cầu ngày càng cao của các bà mẹ, TH true MILK vừa chính thức giới thiệu dòng sữa tươi thanh trùng với hai phiên bản nguyên chất và ít đường, dung tích 950ml, hạn sử dụng lên tới 39 ngày (kể từ ngày sản xuất).

Sản phẩm thiên nhiên Việt Nam trước ngưỡng cửa thị trường BRICS+

Chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Brazil, nơi diễn ra Hội nghị Cấp cao BRICS mở rộng, không chỉ mang thông điệp chính trị và ngoại giao, mà còn mở ra hướng đi chiến lược cho xuất khẩu sản phẩm thiên nhiên Việt Nam, đặc biệt là nông sản, thực phẩm và dược liệu. Trong bối cảnh thế giới dịch chuyển sang tiêu dùng xanh và bền vững, BRICS+ nổi lên như một khối thị trường giàu tiềm năng, mang tính bổ trợ mạnh mẽ với thế mạnh sẵn có của Việt Nam.

Khai mở “mỏ vàng xanh” dược liệu Tây Bắc bằng tư duy chuỗi giá trị và thương hiệu

Vùng núi phía Bắc, đặc biệt là các tỉnh Tây Bắc, được đánh giá có tiềm năng lớn để phát triển ngành dược liệu trở thành kinh tế mũi nhọn nhờ lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng và sự đa dạng sinh học. Tuy nhiên, để “mỏ vàng xanh” thực sự tạo ra giá trị gia tăng bền vững, đòi hỏi sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy chuỗi giá trị và chiến lược xây dựng thương hiệu vùng cho các sản phẩm đặc hữu.

Mực nhảy Cửa Lò – Đặc sản tươi rói làm nên thương hiệu biển Nghệ

Đến Cửa Lò mà chưa ăn mực nhảy là coi như bỏ lỡ nửa hồn của biển. Món đặc sản tươi roi rói này không chỉ ngon mà còn mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo khó quên.

Chuyển đổi tư duy canh tác trong trồng trọt

Chuyển đổi xanh trong nông nghiệp không thể chỉ bắt đầu từ kỹ thuật, mà phải xuất phát từ thay đổi tư duy sản xuất – hành trình dài nhưng bắt buộc nếu muốn nông sản Việt phát triển bền vững và chinh phục thị trường quốc tế.

Ngành rau quả chuyển mình trước thử thách mới

Trước những thay đổi trong chính sách nhập khẩu từ các thị trường chủ lực, ngành rau quả Việt Nam đang chủ động nâng chuẩn sản xuất và mở rộng thị trường, từng bước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng bền vững trong năm 2025.

Chủ động kiểm soát chất lượng nông sản xuất khẩu

Giữ vững vị thế nông sản Việt tại các thị trường khó tính không thể chỉ trông vào may rủi. Chủ động phòng ngừa rủi ro từ khâu sản xuất đến chế biến, kiểm soát chặt dư lượng hóa chất là yêu cầu bắt buộc nếu muốn tránh cảnh bị trả hàng, mất uy tín.

Ngành dừa trước ngưỡng tái cấu trúc bắt buộc

Giá dừa tăng vọt mở ra cơ hội lớn cho xuất khẩu nông sản Việt. Tuy nhiên, thiếu nguyên liệu, sâu bệnh và sản xuất manh mún buộc ngành dừa phải tái cấu trúc toàn diện để xây dựng chuỗi giá trị bền vững và giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế.

Nông nghiệp tuần hoàn mở lối đi xanh cho đất Cố đô

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tài nguyên ngày càng suy giảm, mô hình nông nghiệp tuần hoàn đang trở thành giải pháp tất yếu giúp nông dân tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường sống một cách bền vững.

Bắc Giang kết nối vải thiều – lan tỏa thương hiệu nông sản quốc gia

Hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều và sản phẩm OCOP tỉnh Bắc Giang năm 2025 diễn ra sáng 28/5, quy tụ đông đảo đại biểu trong và ngoài nước, nhằm kết nối sản xuất – tiêu thụ, đưa vải thiều và nông sản chủ lực vươn xa thị trường trong nước và quốc tế.

Từ nắng gió đến siêu thị: Hành trình của trái dưa lưới Bình Thuận

Từ vùng đất khô hạn tưởng chừng chỉ có nắng và gió, Bình Thuận đang viết nên câu chuyện mới cho nông nghiệp bằng những quả dưa lưới công nghệ cao, ngon ngọt và an toàn. Nhưng để sản phẩm này vươn xa, xúc tiến thương mại phải là chiếc cầu nối vững vàng.

Quả tai chua – Đặc sản rừng sâu “gây thương nhớ” giữa phố thị

Quả tai chua mọc hoang trong rừng sâu Tây Bắc, được người dân vùng cao săn lùng nhờ vị chua thanh dịu, độc đáo. Loại quả này không chỉ là đặc sản quý hiếm mà còn mang giá trị dinh dưỡng và văn hóa đặc sắc của núi rừng Việt Nam.

Đánh thức tiềm năng nông nghiệp hữu cơ Việt Nam

Nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đang từng bước phát triển với diện tích canh tác mở rộng và sự quan tâm từ doanh nghiệp, người tiêu dùng. Tuy nhiên, để tạo đột phá, cần chiến lược quốc gia rõ ràng, chuỗi liên kết hiệu quả và hệ sinh thái hỗ trợ đồng bộ.

Bún Xiêm Lo – Vị ngọt đượm tình quê trong từng sợi bún nhỏ

Giữa miền Tây sông nước mênh mang, bún Xiêm Lo không chỉ là món ăn đậm đà hương vị, mà còn là câu chuyện giao thoa văn hóa, tình đất và ký ức sâu sắc – một linh hồn ẩm thực khiến ai từng thưởng thức đều lưu giữ mãi trong lòng.

Trái trường Bảy Núi – Viên ngọc đỏ giữa đại ngàn Tây Nam Bộ

Trái Trường là loại quả rừng nhỏ bé nhưng đầy quyến rũ, đã trở thành đặc sản của Bảy Núi (An Giang). Mùa hè, trái trường không chỉ mang vị ngọt mát, mà còn giúp phát triển du lịch sinh thái và nâng cao giá trị nông sản địa phương.

Tupai King - “Vua mới” của làng sầu riêng, giá gần 800.000 đồng/kg

Trong khi nhiều người vẫn quen với Musang King hay sầu riêng Monthong, thì một giống sầu riêng cao cấp khác đang âm thầm vươn lên dẫn đầu tại Malaysia: Tupai King – loại sầu riêng được mệnh danh là “vua mới” trong làng sầu riêng, có giá lên tới 130 RM/kg, tương đương gần 800.000 đồng/kg.

Dứa Bắc Giang vào vụ thu hoạch, nông dân được mùa, được giá

Với năng suất cao, giá bán tăng và tiêu thụ thuận lợi, cây dứa tiếp tục khẳng định vị thế là nông sản chủ lực, đem lại thu nhập ổn định cho nông dân Bắc Giang.

Lạng Sơn phát triển kinh tế từ cây dược liệu: Hướng đi bền vững, nâng cao giá trị địa phương

Huyện Lộc Bình (Lạng Sơn) đang khai thác hiệu quả tiềm năng cây dược liệu nhờ mô hình liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm. Cách làm này giúp nâng cao giá trị, tạo đầu ra ổn định, góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Vân Hồ tập trung chăm sóc cây ăn quả

Thời điểm này, nông dân các xã trên địa bàn huyện Vân Hồ (Sơn La) đang tập trung chăm sóc cây ăn quả, điều chỉnh nước tưới, phân bón để quả đạt kích thước, trọng lượng, chất lượng cao.

Xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam xanh, hướng tới thị trường cao cấp

Gạo Việt xanh phát thải thấp là bước ngoặt mang tính chiến lược trong việc xây dựng thương hiệu lúa gạo Việt Nam, hướng tới thị trường cao cấp với tiêu chuẩn khắt khe về phát thải carbon.

Tinh dầu bách xanh, dược liệu quý hiếm giữa đại ngàn

Tinh dầu từ cây bách xanh được chứng minh có hoạt tính kháng oxy hóa cao không chỉ mở ra hướng ứng dụng mới trong lĩnh vực y học, mỹ phẩm tự nhiên, mà còn củng cố giá trị bảo tồn của loài cây đặc hữu đang nằm trong Sách đỏ quốc gia.

Tiếp nhận 6 cá thể sếu đầu đỏ về Vườn quốc gia Tràm Chim

6 cá thể sếu đầu đỏ (3 trống, 3 mái) được chuyển từ Thái Lan, sau khi hoàn thành cách ly ở Thảo Cầm Viên Sài Gòn đã đưa về bảo tồn, chăm sóc tại Vườn quốc gia Tràm Chim (Đồng Tháp).

Gia Lai mở rộng thị trường nông sản qua không gian mạng

Không chỉ mở ra kênh tiếp cận thị trường mới, phương thức kinh doanh online là cơ hội bứt phá về doanh thu, gia tăng giá trị sản phẩm. Do đó, chuyển đổi số trong hoạt động xúc tiến thương mại là hướng đi tất yếu để mở ra không gian phát triển rộng lớn.

Thanh Hóa: 32,6 ha sắn bị nhiễm bệnh khảm lá ở huyện Ngọc Lặc

Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Ngọc Lặc (Thanh Hóa) đã phối hợp với các địa phương triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh khảm lá trên cây sắn. Niên vụ sắn 2025-2026, huyện Ngọc Lặc có kế hoạch trồng 1.600 ha sắn.

Hải Dương dự kiến đạt khoảng gần 60.000 tấn vải thiều

Tổng sản lượng vải (Hải Dương) dự kiến năm 2025 đạt khoảng gần 60.000 tấn, trong đó vải sớm chiếm 31.500 tấn, chính vụ khoảng 23.500 tấn. Việc sản xuất vải trên địa bàn tỉnh Hải Dương cơ bản tuân thủ theo quy trình an toàn, với 721 ha được chứng nhận VietGAP, GlobalGAP.

Bắt mắt, thơm ngon với 135 món ăn từ thanh trà Vĩnh Long

Ngày hội thanh trà không chỉ là cơ hội thưởng thức những trái thanh trà ngon, những sản phẩm chế biến từ thanh trà mà còn là dịp để các nhà vườn, các cơ sở sản xuất và chế biến nông sản giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Mã số vùng trồng đưa nông sản chủ lực địa phương "bay" xa

Với những quy định khá ngặt nghèo, mã số vùng trồng đang góp phần tăng sức canh tranh cho các mặt hàng nông sản chủ lực của tỉnh Thái Nguyên, thúc đẩy liên kết, hình thành các chuỗi giá trị bền vững và mở rộng thị trường tiêu thụ cho nông sản ở cả trong nước và xuất khẩu.

Phát triển thương hiệu cho sản phẩm nông nghiệp Bến Tre

Để thực hiện các mục tiêu đề ra, tỉnh Bến Tre sẽ tập trung đẩy nhanh xây dựng và hoàn thiện chuỗi giá trị nông sản. Đồng thời, phát triển nền nông nghiệp tập trung, sạch, hữu cơ an toàn, truy xuất nguồn gốc, từng bước ứng dụng công nghệ cao, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Xem thêm