 |
| Anh Huỳnh Văn Hiệp (51 tuổi, ngụ ở ấp Lăng, xã Thanh Bình, tỉnh Vĩnh Long) trở thành Nông dân xuất sắc năm 2025. Ảnh: Huỳnh Xây |
Hành trình chọn lối đi mới trên đất cù lao
Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nông dân tại xã Thanh Bình, tỉnh Vĩnh Long, anh Huỳnh Văn Hiệp (51 tuổi, ngụ ấp Lăng, xã Thanh Bình) sớm quen với công việc làm vườn và chăn nuôi từ thuở nhỏ. Niềm đam mê với cây sầu riêng đến với anh từ rất sớm. Trước năm 1995, khi loại cây “tỷ đô” này còn xa lạ tại địa phương, anh đã dành nhiều thời gian nghiên cứu sách báo, báo đài và lặn lội sang tỉnh Tiền Giang – vùng trồng sầu riêng lớn – để học hỏi kinh nghiệm thực tế, từ cách chọn giống, kỹ thuật chăm sóc đến phương pháp phòng trừ sâu bệnh.
Năm 1995, anh quyết định cải tạo toàn bộ diện tích 1ha đất vườn để trồng 200 cây sầu riêng giống khổ qua, hay còn gọi là khổ qua xanh. Đây là bước đi táo bạo vì thời điểm ấy, người dân xã Thanh Bình chủ yếu trồng bưởi, chưa ai mạnh dạn chuyển sang loại cây mới mẻ này. Với lần trồng đầu tiên, anh Hiệp trở thành một trong những hộ tiên phong tại cù lao Thanh Bình, mở hướng đi mới cho nông nghiệp trong vùng và tạo ra mô hình tham khảo cho các nông dân xung quanh.
Tuy nhiên, con đường theo đuổi cây sầu riêng không hề bằng phẳng. Năm 2016, một cơn giông lốc quét qua khiến toàn bộ vườn sầu riêng của anh bị phá hủy hoàn toàn. Thiệt hại nặng nề, nhưng anh không bỏ cuộc. Ngay sau thiên tai, anh bắt tay vào trồng lại vườn mới, lần này chọn hai giống có giá trị kinh tế cao hơn: Ri6 và Mon Thong, đồng thời áp dụng kỹ thuật trồng thưa, bón phân hữu cơ kết hợp NPK theo giai đoạn để cây phục hồi nhanh và sinh trưởng khỏe mạnh.
Sau 5 năm chăm sóc, đến năm 2020, vườn sầu riêng bắt đầu cho trái ổn định, chất lượng cao và giá bán tốt. Anh Hiệp thu hồi vốn nhanh, mở rộng diện tích trồng và dần hình thành mô hình sản xuất bền vững. Hiện nay, anh sở hữu 300 cây trên diện tích 1,5ha, sản lượng trung bình 21 tấn/năm, thu lợi nhuận khoảng 2,2 tỷ đồng. Thành công này không chỉ khẳng định tầm nhìn, sự kiên trì và tư duy khoa học trong sản xuất nông nghiệp mà còn là minh chứng sống động cho việc nông dân có thể làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương, dù gặp thiên tai hay rủi ro thị trường.
Ngoài việc phát triển vườn nhà, anh còn truyền kinh nghiệm chăm sóc, xử lý ra hoa và quản lý năng suất cho nhiều hộ dân xung quanh, giúp họ áp dụng mô hình hiệu quả, tăng thu nhập và thoát nghèo. Những hành động này đã biến anh thành hình mẫu nông dân điển hình của xã Thanh Bình và tỉnh Vĩnh Long, đồng thời góp phần định hướng tư duy sản xuất cho nông dân trẻ, khởi nghiệp với cây “tỷ đô”.
Giải pháp vượt khó để sản xuất nông nghiệp bền vững
 |
| Anh Hiệp có niềm đam mê với cây sầu riêng. Anh thành công nhờ làm sầu riêng ra trái nghịch vụ. Ảnh: Huỳnh Xây |
Không chỉ phục hồi sau thiệt hại từ cơn giông lốc năm 2016, anh Huỳnh Văn Hiệp còn phải đối mặt với những thách thức dài hạn hơn, đặc biệt là tác động của biến đổi khí hậu. Trong những năm gần đây, tình trạng xâm nhập mặn kéo dài tại xã Thanh Bình đã ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng sầu riêng của nhiều hộ dân. Độ mặn tăng, nguồn nước ngọt khan hiếm khiến cây dễ suy yếu, giảm sức đề kháng, thậm chí có nguy cơ chết hàng loạt nếu không có nguồn nước dự trữ.
Nhận thấy đây là vấn đề sống còn đối với vườn cây lâu năm, anh Hiệp đã chủ động triển khai biện pháp mạnh dạn và tốn kém: thuê nhân công nạo vét ao vườn, sau đó lót bạt ni lông để trữ nước ngọt sử dụng cho mùa khô. Mô hình này tuy không mới nhưng đòi hỏi chi phí lớn, song lại mang lại hiệu quả thiết thực cho vườn sầu riêng hiện tại lẫn chiến lược sản xuất lâu dài.
Nhờ nguồn nước ổn định, cây sầu riêng của anh luôn được đảm bảo độ ẩm cần thiết, đặc biệt trong những đợt nắng nóng kéo dài. Cây sinh trưởng tốt, ít sâu bệnh, giúp anh duy trì năng suất ổn định qua từng năm. Hiệu quả thực tế từ mô hình trữ nước ngọt cũng khiến nhiều hộ dân trong xã tìm đến học hỏi và làm theo, mang lại lợi ích cho cộng đồng nông dân địa phương, tăng khả năng chống chịu trước thời tiết cực đoan.
Bên cạnh việc ứng phó với khí hậu, anh Hiệp còn áp dụng chiến lược quan trọng để bảo vệ thu nhập: chỉ xử lý ra hoa nghịch vụ theo đúng nhu cầu thị trường. Đây là bước quyết định đối với mặt hàng sầu riêng, vốn có tính mùa vụ rõ rệt và dễ rơi vào tình trạng rớt giá khi nguồn cung tăng đột biến. Bằng cách theo dõi thị trường và xử lý ra hoa hợp lý, anh tránh được tình trạng thu hoạch đồng loạt, nhờ đó bán được giá tốt hơn.
Để duy trì chất lượng trái, anh tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật: trồng thưa 20–25 cây/1.000m² để cây có không gian phát triển; ưu tiên bón phân hữu cơ giữ độ tơi xốp cho đất; chỉ bón thêm phân NPK vào giai đoạn thúc trái để cây hấp thu đầy đủ dinh dưỡng. Cách chăm sóc bài bản này giúp bộ rễ cây khỏe mạnh, đất bền lâu, hạn chế thoái hóa dinh dưỡng theo thời gian. Đây là yếu tố quan trọng để kéo dài tuổi thọ vườn cây, vốn có thể cho thu hoạch liên tục nhiều năm nếu chăm sóc đúng kỹ thuật.
Hiện nay, vườn sầu riêng 9 năm tuổi của anh Hiệp đạt sản lượng khoảng 21 tấn trái/năm, thu lợi nhuận 2,2 tỷ đồng. Ngoài chăm lo cho gia đình, anh còn chia sẻ kinh nghiệm sản xuất và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cho nhiều bà con trong xã, giúp họ thoát nghèo và nâng cao đời sống. Anh còn hỗ trợ nhiều hộ nghèo mượn vốn không tính lãi để mua cây giống, tạo việc làm và thu nhập bền vững. Nhờ những nỗ lực này, mô hình của anh trở thành hình mẫu về khởi nghiệp nông nghiệp và phát triển bền vững.
Nhờ áp dụng đồng bộ các giải pháp từ nguồn nước, giống cây, mật độ trồng đến kỹ thuật dinh dưỡng, vườn sầu riêng của anh Hiệp đạt sản lượng ổn định và lợi nhuận cao, đồng thời nâng cao nhận thức và năng lực sản xuất của cộng đồng nông dân địa phương. Thành công này giúp anh được bình chọn là Nông dân Việt Nam xuất sắc 2025, trở thành minh chứng sống động cho hành trình đi lên bằng sự kiên trì, đổi mới và niềm đam mê với cây “tỷ đô”.
