Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút

Gút là một dạng viêm khớp phổ biến, hình thành khi nồng độ axit uric trong máu tăng cao, dẫn đến sự tích tụ tinh thể muối urat tại các khớp. Những tinh thể sắc nhọn này thường tấn công ngón chân cái, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến đầu gối, mắt cá chân, bàn chân, cổ tay, khuỷu tay và các vị trí khác.

Gút là một dạng viêm khớp phổ biến, hình thành khi nồng độ axit uric trong máu tăng cao.

Các cơn gút thường khởi phát đột ngột với biểu hiện đau dữ dội, sưng tấy và đỏ tại khớp. Mỗi đợt kéo dài từ 3 đến 10 ngày, trong đó 36 giờ đầu tiên là giai đoạn đau đớn nhất. Nhiều người sau cơn gút đầu tiên có thể không tái phát trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

Yếu tố di truyền

Khoảng 25% bệnh nhân gút có người thân trong gia đình cũng mắc bệnh này. Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến rối loạn chuyển hóa, làm tăng tổng hợp purin nội sinh và tích tụ axit uric trong cơ thể.

Béo phì

Trọng lượng cơ thể càng lớn, gánh nặng cho thận trong việc đào thải axit uric càng cao. Nghiên cứu trên tạp chí Arthritis and Rheumatology cho thấy người thừa cân có nguy cơ bị tăng axit uric máu cao hơn 85% so với người có cân nặng bình thường. Béo phì cũng là nguyên nhân chiếm tới 44% các trường hợp tăng axit uric máu.

Chế độ ăn uống không hợp lý

Thói quen tiêu thụ nhiều thịt đỏ, thức ăn nhanh, thực phẩm chiên rán và các món ăn giàu đạm khiến nồng độ axit uric tăng nhanh. Khi tích tụ lâu ngày, các tinh thể urat sẽ hình thành quanh khớp, gây ra các cơn gút cấp.

Uống nhiều rượu bia

Rượu bia là nguồn cung cấp purin lớn, đồng thời làm giảm khả năng đào thải axit uric của thận. Khi kết hợp với thực phẩm giàu đạm, nguy cơ khởi phát cơn gút cấp càng cao.

Rượu bia là nguồn cung cấp purin lớn, đồng thời làm giảm khả năng đào thải axit uric của thận.

Sinh hoạt thiếu điều độ

Thức khuya, lười vận động, ăn uống thất thường đều ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ mắc gút. Xây dựng lối sống khoa học, điều độ là giải pháp phòng ngừa quan trọng.

Huyết áp cao

Người bị cao huyết áp có nguy cơ mắc bệnh gút cao gấp 2–3 lần so với người bình thường. Ngoài ra, thuốc lợi tiểu – thường được kê trong điều trị tăng huyết áp – có thể làm giảm lượng axit uric được bài tiết qua nước tiểu, góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Tuổi tác và giới tính

Nam giới trong độ tuổi từ 30–50 thường dễ mắc gút hơn, trong khi ở phụ nữ, bệnh có xu hướng xuất hiện sau thời kỳ mãn kinh. Estrogen – nội tiết tố nữ – có vai trò hỗ trợ thận đào thải axit uric, nhưng hiệu quả này giảm dần theo tuổi tác.

Một số loại thực phẩm giàu purin

Các thực phẩm có hàm lượng purin cao như thịt đỏ, thịt xông khói, gan, thận, dạ dày động vật, cá hồi, cá mòi, cá cơm, trai và các loài hải sản có vỏ là những nguyên nhân phổ biến làm tăng axit uric trong máu. Ngoài ra, siro ngô có hàm lượng fructose cao (thường có trong soda và nước ngọt đóng chai) cũng được xác định là tác nhân nguy cơ.

Các thực phẩm có hàm lượng purin cao như thịt đỏ, thịt xông khói, gan, thận, dạ dày động vật, cá hồi, cá mòi, cá cơm, trai và các loài hải sản có vỏ là những nguyên nhân phổ biến làm tăng axit uric trong máu.

Thiếu hụt estrogen ở phụ nữ mãn kinh

Sự suy giảm estrogen ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh làm giảm khả năng kiểm soát và bài tiết axit uric, từ đó tạo điều kiện cho bệnh gút phát triển.

Bệnh tiểu đường

Kháng insulin – đặc điểm của tiểu đường type 2 – có mối liên hệ chặt chẽ với bệnh gút. Theo Hiệp hội Giáo dục Bệnh Gút, có đến 26% người bệnh gút đồng thời mắc tiểu đường type 2. Việc nồng độ axit uric cao cũng góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Một số loại thuốc có thể làm tăng axit uric trong máu hoặc giảm khả năng đào thải, bao gồm aspirin liều thấp, thuốc ức chế miễn dịch (dùng cho bệnh nhân ghép tạng), thuốc điều trị lao và axit nicotinic (vitamin B3).

Để phòng ngừa và kiểm soát bệnh gút, người dân cần xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, kiểm soát cân nặng, hạn chế rượu bia, tập thể dục đều đặn và đi khám sức khỏe định kỳ. Việc can thiệp sớm và duy trì lối sống hợp lý không chỉ giúp làm giảm các cơn gút cấp mà còn phòng tránh được nhiều biến chứng nguy hiểm về sau.

Cách ăn uống hiệu quả để phòng tránh bệnh Gout

Một số thực phẩm tốt cho người bị bệnh Gout

Phòng ngừa bệnh gout hiệu quả nhờ những thói quen này