 |
| Từ nhiều năm qua, Sóc Trăng (cũ) luôn xác định tập trung sản xuất các giống lúa chất lượng cao, lúa đặc sản, nhất là dòng lúa ST, trong đó có ST25, theo hướng an toàn, thân thiện với môi trường. |
Trong bối cảnh kinh tế chuyển dịch sang phát triển xanh và kinh tế giá trị, ST25 - sản phẩm ba lần được vinh danh “Gạo ngon nhất thế giới” trở thành minh chứng cho sức mạnh của nông nghiệp tri thức và năng lực xây dựng thương hiệu Việt.
Thành công này mở ra tư duy mới: từ xuất khẩu nông sản sang xuất khẩu thương hiệu nông nghiệp, khẳng định vai trò của tri thức, công nghệ và chữ tín trong hành trình nâng tầm thương hiệu Việt trên thế giới. Và đó chính là con đường bền vững để đưa nông sản Việt từ cánh đồng ra thế giới, từ sản phẩm trở thành biểu tượng tầm vóc quốc gia.
Xung quanh vấn đề "Mở rộng giá trị hệ sinh thái thương hiệu nông sản Việt", Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm trân trọng giới thiệu bài viết của chuyên gia Vũ Xuân Trường - Thành viên Ban Cố vấn, Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh (BCSI).
Chiến lược thương hiệu mang tầm quốc gia
Thành công của ST25 mở ra hướng đi mới cho ngành lúa gạo Việt, nhưng để xây dựng vị thế bền vững cần một chiến lược thương hiệu mang tầm quốc gia và có khả năng đo lường.
Trọng tâm là hình thành thương hiệu gạo quốc gia “Vietnam Premium Rice” - tương tự mô hình “Thai Hom Mali Rice” với bộ nhận diện thống nhất, tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng và được bảo hộ quốc tế, tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp khi xuất khẩu.
Song song với đó, chuyển đổi số trong quản trị chuỗi giá trị là yếu tố không thể thiếu. Ứng dụng blockchain giúp truy xuất nguồn gốc minh bạch từng lô gạo, tăng uy tín và hạn chế gian lận thương mại.
Phát triển nông nghiệp xanh, giảm phát thải và áp dụng canh tác tuần hoàn sẽ giúp gạo Việt đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính như Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản hay Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh EU có thể mở rộng Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) sang lĩnh vực nông nghiệp.
Bảo hộ sở hữu trí tuệ và chỉ dẫn địa lý cần được xem là “áo giáp pháp lý” để bảo vệ giống lúa đặc sản và vùng trồng, tránh lặp lại bài học thương hiệu từng xảy ra với ST25 tại thị trường Mỹ.
Cuối cùng, không thể thiếu chiến lược truyền thông thương hiệu quốc tế. Việt Nam cần một chiến dịch quy mô như “Vietnam Rice - Story of the Delta”, kể câu chuyện về hạt gạo Việt qua phim tài liệu, nền tảng số, hội chợ chuyên ngành và các đại sứ thương hiệu toàn cầu.
Khi đó, gạo Việt không chỉ được biết đến vì ngon, mà còn được nhớ đến vì văn hóa, trách nhiệm và bản sắc.
Đặc biệt, trong bối cảnh Philippines - thị trường chiếm gần 45% lượng xuất khẩu gạo Việt, tạm dừng nhập khẩu 60 ngày từ tháng 9/2025, việc đa dạng hóa thị trường sang châu Âu, Hàn Quốc và Trung Đông trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Những sản phẩm cao cấp như ST25 chính là “tấm vé vàng” giúp gạo Việt bước chân vững vàng vào các thị trường khó tính, khẳng định vị thế thương hiệu quốc gia trên bản đồ nông sản toàn cầu.
Hướng đến 4 nhà - 1 thương hiệu
Thành công của ST25 là một minh chứng sống động cho năng lực đổi mới của nông nghiệp Việt Nam và mở ra hướng tiếp cận mới - xây dựng hệ sinh thái thương hiệu nông sản, nơi các sản phẩm tiêu biểu cùng chung sứ mệnh nâng tầm vị thế quốc gia.
 |
| Nước mắm Phú Quốc hãng Thanh Quốc. |
Càphê Buôn Ma Thuột, nước mắm Phú Quốc, hạt điều Bình Phước hay sầu riêng Ri6 đều có tiềm năng trở thành thương hiệu quốc gia nếu được đầu tư đúng hướng.
Khi mỗi sản phẩm mang theo câu chuyện về đất và người Việt Nam, giá trị thương hiệu quốc gia sẽ được tạo dựng từ thực chất, không chỉ bằng những khẩu hiệu truyền thông.
Để làm được điều đó, cần có một mô hình liên kết bền vững giữa bốn chủ thể (Nhà nước, Nhà khoa học, Nhà nông và Doanh nghiệp) cùng hướng đến một tầm nhìn chung: “4 nhà-1 thương hiệu.”
Trong số đó, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thể chế, hoạch định chiến lược và bảo vệ quyền lợi quốc gia trên trường quốc tế; nhà khoa học mang lại tri thức, công nghệ và giải pháp đổi mới sáng tạo; nhà nông là trung tâm của chuỗi giá trị, thực hành chuẩn hóa sản xuất theo tiêu chuẩn toàn cầu; còn doanh nghiệp đảm nhận sứ mệnh marketing, thương mại hóa và xây dựng thương hiệu trên thị trường.
Khi bốn mắt xích này vận hành nhịp nhàng, chuỗi giá trị nông sản Việt sẽ chuyển từ mô hình sản xuất đơn lẻ sang hệ thống hợp lực, nơi thương hiệu trở thành tài sản chung thay vì là nỗ lực riêng lẻ của từng doanh nghiệp. Từ đó, Việt Nam có thể hình thành hệ sinh thái thương hiệu nông sản tích hợp; trong đó mỗi sản phẩm vừa giữ được bản sắc vùng miền, vừa góp phần tạo nên một hình ảnh quốc gia đáng tin cậy, xanh và bền vững trong mắt thế giới.
Nói một cách khác, ST25 đã gieo hạt mầm cho tư duy thương hiệu mới của nông nghiệp Việt Nam - nơi tri thức, liên kết và niềm tin cùng hội tụ để đưa thương hiệu Việt bước ra toàn cầu bằng giá trị thật, trách nhiệm thật và câu chuyện thật.
Thương hiệu quốc gia ngày nay không chỉ là công cụ hỗ trợ xuất khẩu mà trở thành tài sản chiến lược, thể hiện năng lực sáng tạo và giá trị văn hóa của một quốc gia.
Trong bối cảnh chuyển đổi xanh và hội nhập sâu rộng, Việt Nam cần một chiến lược thương hiệu thế hệ mới: chuyển từ “Made in Vietnam” sang “Make Vietnam Known” - không chỉ là sản xuất tại Việt Nam, mà là khiến thế giới biết đến, tin tưởng và ngưỡng mộ Việt Nam.
Bài học từ ST25 cho thấy giá trị thương hiệu bền vững phải bắt nguồn từ chất lượng thật và chữ tín. Khi chữ tín được gieo bằng tri thức và lòng tự trọng nghề nghiệp, thương hiệu Việt sẽ được gặt hái không chỉ bằng danh hiệu, mà bằng sự công nhận và trân trọng từ thế giới.Và đó chính là con đường dài nhưng bền vững để đưa nông sản Việt từ cánh đồng ra thế giới, từ sản phẩm trở thành biểu tượng của tầm vóc quốc gia - nơi mỗi thương hiệu Việt Nam đều góp phần viết nên câu chuyện chung mang tên “Make Vietnam Known”.
