 |
Lặc lày (hay còn gọi là lặc lè, mướp nhật, mướp rừng, mướp Mường) là thứ quả được người dân tộc Thái, Mường trồng nhiều ở vùng núi Tây Bắc. Song khoảng 2-3 năm trở lại đây, người miền xuôi cũng có nhiều nơi trồng loại quả này.
Lặc lày có 2 loại: quả ngắn và quả dài. Quả ngắn chừng 10-15cm, ăn ngọt và mềm hơn so với quả dài, còn quả dài nhìn giống như những con rắn buông mình xuống từ giàn cây râm mát. Quả dài cho năng suất cao hơn nhưng quả ngắn lại được người dân trồng nhiều hơn.
Từ lặc lày, người ta có thể chế biến thành nhiều món ăn dân dã nhưng không kém phần thơm ngon và bổ dưỡng.
Lặc lày luộc
 |
Khi chế biến món này, người ta để nguyên cả vỏ vì chính lớp vỏ tạo nên hương vị rất riêng. Độ giòn của lớp vỏ kết hợp với vị ngọt mềm mát của phần ruột của quả lặc lày được luộc chín tới, gắp ra đĩa, chấm với muối vừng thật sự là một món dễ ăn cho mọi người trong ngày nắng nóng.
Lặc lày nhồi thịt
 |
Quả lặc lày được rửa sạch, dùng dao cắt một đầu, moi ruột. Phần nhân có thể trộn thịt, đậu, mộc nhĩ hoặc nấm hương, mùi tàu tất cả đều được xay nhỏ và ướp gia vị, tiêu. Dùng thìa hoặc đũa nhồi hết phần nhân vào quả lặc lày đã bỏ ruột, nếu dùng không hết nhân có thể bỏ vào nồi nước nêm gia vị nấu làm canh.
Dùng nồi hấp cách thủy cho lặc lày chín, không cho trực tiếp vào nước luộc, như vậy quả sẽ dễ bị nhũn, mất chất và giảm đi sự hấp dẫn của món ăn. Món này khi ăn thái thành nhiều khúc nhỏ, bày ra đĩa ăn với cơm nóng không cần nước chấm vì phần nhân đã vừa miệng. Vị ngọt mềm của quả lặc lày, béo của thịt, giòn của mộc nhĩ, nấm hương ăn với cơm thật ngon.
Lặc lày nhồi cua bể
 |
Lặc lày ngâm, rửa sạch, dùng dao xắt dọc non nửa trái, dùng muỗng vét bỏ hạt tạo thành lòng thuyền. Mỡ chài rửa sạch, bằm nhỏ. Nấm thông ngâm cho nở, bằm nhỏ. Trộn đều thịt cua với giò sống, mỡ chài, nấm thông, hành khô, hạt nêm. Nhồi nhân cua vào trái lặc lày, phết lòng đỏ trứng gà lên, bày vào xửng, hấp chín. Chấm với nước tương.
Ngoài ra lặc lày thường được dùng để nấu canh với tôm, tép, xào với lòng gà vịt, thịt bê, xào chung với các loại rau khác hoặc ăn sống cũng rất ngon.
Lặc lày không chỉ là một nguyên liệu chế biến được nhiều món ngon mà còn là vị thuốc rất bổ ích cho con người.
 |
Ngăn ngừa bệnh tiểu đường
Lặc lày chứa nhiều chất xơ và chất nhầy, kiểm soát sự hấp thụ đường trong ruột non và do đó điều chỉnh lượng đường trong máu.
Cải thiện tiêu hóa
Sự kết hợp của chất xơ và chất nhầy trong lặc lày cũng làm cho chúng rất tốt cho tiêu hóa. Lặc lày giúp giảm bớt sự vận động của thức ăn qua đường ruột của bạn và giúp tái hấp thu nước. Nước dư thừa này ngăn ngừa táo bón, khí đốt và đầy hơi trong đường tiêu hóa của bạn.
Hỗ trợ ruột
Lặc lày có tính nhuận tràng, không chỉ cải thiện tần số nhu động ruột, mà còn giảm táo bón và chữa lành vết loét dạ dày tá tràng. Chúng cũng hút bất kỳ độc tố và mật dư thừa có trong đường tiêu hóa và đẩy chúng khỏi hệ thống của bạn trước khi chúng có thể được hấp thu vào máu.
Cải thiện làn da
Đi tiêu thường xuyên sẽ giúp cải thiện tình trạng da, làm cho bạn ít có khả năng bị mụn trứng cá, bệnh vẩy nến và những bệnh lý về da khác. Các vitamin trong lặc lày cũng giúp giữ cho làn da của bạn trẻ và ngăn chặn sự hình thành bất kỳ sắc tố nào.
Dưỡng ẩm cho tóc
Đun sôi một số vỏ lặc lày trong nước cho đến khi thấy chất nhầy trong suốt. Thoa chất này trên tóc của bạn để làm cho nó ngấm đều váo tóc và da đầu của bạn. Massage khắp da đầu sau khi bạn đã gội đầu, cuối cùng rửa sạch với nước. Cách làm này giúp dưỡng ẩm da đầu và ngăn ngừa da đầu bị khô và ngứa.
Giúp bạn giảm cân
Trong thực tế, lặc lày là một trong những loại rau chứa calo thấp nhất và chúng không chứa chất béo bão hòa, vì thế hãy bổ sung vào chế độ ăn uống của bạn nếu bạn muốn giảm cân. Lặc lày thậm chí còn bảo vệ bạn khỏi các chất béo dạng trans. Ăn lặc lày thường xuyên giúp bạn tránh béo phì.
