 |
| Quả kỷ tử tươi nhìn rất bắt mắt |
Kỷ tử hay còn được biết với cái tên khủ khởi, câu khởi, địa cốt tử,... nhưng cái tên quen thuộc nhất vẫn là kỷ tử. Bộ phận hay dùng nhất của cây kỷ tử là quả khô rụng. Khi chín quả có màu đỏ tươi hoặc đỏ cam, quả có da nhăn nheo.
Quả kỷ tử được sử dụng làm thuốc là chính, do đó khi thu hoạch người ta thường phơi trong bóng mát để giữ nguyên hoạt chất chữa bệnh. Khi lớp vỏ ngoài có dấu hiệu nhăn lại thì mới đem phơi ngoài nắng để khô hoàn toàn. Mùa sai quả nhất của cây kỷ tử là tầm tháng 8-9 năm ở các vùng có không khí lạnh và mát mẻ như Hà Giang, Lào Cai,..
Công dụng của kỷ tử
 |
| Kỷ tử được Đông y dùng từ rất lâu |
Kỷ tử được Đông y dùng từ rất lâu, được xem là một loại dược liệu có tính bình, vị ngọt. Và được dùng trong các bài thuốc cường thịnh âm đạo, an thần, nhuận phế, trừ phong, ích khí,..
Trong kỷ tử có hàm lượng hoạt chất quan trọng cho sức khỏe, được nghiên cứu cụ thể:
Theo Sổ tay lâm sàng trung dược bên trong kỷ tử có chứa khoảng 0.09% betaine (hoạt chất có nhiều trong củ cải đường, rau bina,...) có tác dụng quan trọng trong việc làm đẹp tóc và da, chống hình thành nếp nhăn phụ nữ,...
Theo Nghiên cứu của Từ Quốc Quân và Triệu Thủ Huấn (Trung Quốc): Trong 100g kỷ tử có 3,96mg caroten, 150mg canxi, 6,7mg photpho,...
Theo quyển Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam ngoài những thành phần nêu trên, bên trong kỷ tử còn có protein, chất béo, axit linoleic,...
Lợi ích của kỷ tử với sức khỏe
 |
| Kỷ tử được Đông y dùng từ rất lâu |
Ở Trung Quốc, quả kỷ tử (hay câu kỷ tử) được trồng nhiều ở các tỉnh Sơn Tây, Ninh Hạ, Hà Bắc và các tỉnh khác. Trong y học cổ truyền Trung Quốc, kỷ tử có vai trò rất quan trọng, nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, ăn điều độ mỗi ngày cơ thể sẽ nhận về vô vàn lợi ích. Do đó, ngày càng có nhiều người duy trì sức khỏe bằng cách ăn quả kỷ tử, đặc biệt là đàn ông Trung Quốc.
Người Trung Quốc thường ngâm kỷ tử trong nước ấm để uống, hoặc thêm vào các món canh khác nhau để bồi bổ cơ thể. Nếu thường xuyên ăn kỷ tử, cơ thể sẽ nhận được những lợi ích dưới đây:
Tăng cường chức năng sinh lý, hỗ trợ điều trị bệnh alzheimer
Kỷ tử có tác dụng tăng cường sinh lý, tăng ham muốn và nồng độ testosterone, chất lượng tinh trùng kém, xuất tinh sớm, rối loạn cương dương,..
Một nhóm nghiên cứu ở Trung Quốc đã chỉ ra rằng kỷ tử có thể hỗ trợ quá trình điều trị bệnh alzheimer. Nó làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào thần kinh - một trong những nguyên nhân gây ra bệnh alzheimer. Năm 2007, một bài nghiên cứu trong Tạp chí Y học phân tử (International Journal of Molecular Medicine) đã chỉ ra chiết xuất của kỷ tử có tác dụng như một liệu pháp điều trị alzheimer ở người lớn tuổi.
Tăng cường chức năng miễn dịch
Bên trong kỷ tử có hoạt chất lysozyme - enzym tiêu hóa, hoạt chất này có công dụng giúp cơ thể ngăn sự tấn công của vi khuẩn, ảnh hưởng của thay đổi thời tiết lên cơ thể, và tăng khả năng miễn dịch.
Tăng cường chức năng gan
Bên trong kỷ tử có Betaine hydrochloride làm tăng phospholipids trong huyết thanh và gan từ đó bảo vệ gan trước những tác động xấu. Không chỉ có lợi cho gan mà còn tốt cho thận, hỗ trợ quá trình phục hồi cơ thể thông qua quá trình thải độc tố.
Theo quyển Hóa học thực phẩm (Food Chemistry) được xuất bản năm 2007, một nhóm nghiên cứu của Úc đã chỉ ra rằng kỷ tử có khả năng chống oxy hóa mạnh và có khả năng loại bỏ các kim loại nặng ra khỏi cơ thể, giúp thải độc gan.
Giúp giảm cân
Kỷ tử có hàm lượng calo thấp, rất giàu chất dinh dưỡng, vitamin A, C,... nên rất thích hợp nếu như bạn thêm loại quả này vào danh sách những thực phẩm hỗ trợ việc giảm cân. Không chỉ thế, bên trong kỷ tử có lượng đường khá thấp nên rất lành tính cho cơ thể, không gây mệt, hơn nữa còn có hàm lượng chất xơ dồi dào giúp bạn mau có một vóc dáng đẹp lý tưởng.
Tăng cường thị lực
Một nhóm nghiên cứu từ trường đại học John Johns Hopkins (Baltimore) và đại học Đại học Trung Hoa (Hồng Kông) đã chỉ ra rằng bên trong kỷ tử có chứa hoạt chất zeaxanthin - một hoạt chất chống oxy hóa có lợi ích tuyệt vời cho đôi mắt.
Những người già thường xuất hiện bệnh thoái hóa điểm vàng ảnh hưởng đến thị lực, nên cần bổ sung kỷ tử để cải thiện tình trạng này. Hoạt chất này còn bảo vệ mắt trước tác động của tia cực tím, và các tác động của gốc tự do,...
Làm đẹp da
Giàu vitamin C, beta-carotene nên kỷ tử được dùng để cải thiện sắc tố da, giúp làn da sáng hồng và mịn màng hơn. Thậm chí nếu như bạn đang có tình trạng bị mụn, thì đừng lo kỷ tử cũng sẽ đánh bay các vết mụn, hỗ trợ cả bên trong và bên ngoài, kháng viêm và ngăn không cho mụn quay trở lại.
Một số bài thuốc từ kỷ tử
 |
| Bài thuốc tăng cường chức năng sinh lý |
Bài thuốc tăng cường chức năng sinh lý
Bài thuốc 1: Nhai câu kỷ tử
Nguyên liệu: 15g câu kỷ tử.
Thực hiện: Nhai mỗi lần 15g kỷ tử trước khi ngủ. Nên dùng liên tục đến khi triệu chứng được cải thiện.
Bài thuốc 2: Ngâm rượu cùng với các dược liệu khác
Nguyên liệu: Nhục thung dung 160g, câu kỷ tử 160g, lộc giác giao 160g, lộc nhung 160g, câu kỷ tử 160g, đương quy 160g, xuyên khung 160g, đảng sâm 160g, đan sâm 160g, táo nhân 160g, sinh địa 160g, nhân sâm 160g, 1 lít rượu 40 độ.
Thực hiện: Cho rượu vào ngâm tất cả nguyên liệu trên. Đun 300g đường phèn với 0.5 lít nước cho tan ra. Đợi đến nguội và đổ vào rượu. Ngâm rượu trong 1 tháng. Mỗi lần dùng 25-30ml, ngày dùng 2-3 lần.
Bài thuốc chữa bệnh về gan
Bài thuốc 1: Pha trà
Nguyên liệu: Nước đun sôi, mật ong, câu kỷ tử khô.
Thực hiện: Cho câu kỷ tử khô và nước vào hãm trong 10 phút, thêm 2 thìa cà phê mật ong. Uống hàng ngày để hỗ trợ gan thải độc.
Bài thuốc 2: Kết hợp với dược liệu khác
Nguyên liệu: Đương quy 12g, mạch môn 12g, bắc sa sâm 12g, sinh địa 24 – 40g, câu kỷ tử 12 – 24g và xuyên luyện tử 6g, 1 lít nước.
Thực hiện: Cho nước vào sắc đến khi còn khoảng 500ml. Có thể chia làm 2-3 lần và nên uống hết trong ngày
Bài thuốc cải thiện thị lực
Nguyên liệu: Ba kích thiên 8g, cúc hoa 8g, nhục thung dung 12g, kỷ tử 20g, 1 lít nước
Thực hiện: Cho nước vào sắc đến khi còn khoảng 500ml. Có thể chia làm 2-3 lần và nên uống hết trong ngày
Kỷ tử thường được bán với giá dao động từ 320.000 - 400.000 đồng/1kg. Tuy nhiên để chọn được kỷ tử tốt, nguyên chất, bạn nên chọn những cơ sở tự gieo trồng, hoặc các nơi bán dược liệu chăm sóc sức khỏe, các cơ sở kinh doanh có nguồn gốc rõ ràng, uy tín.
