Hành tăm - Món quà quý cho sức khỏe

Đặc điểm của hành tăm

Hành tăm hay còn gọi là hành trắng, củ nén, tên khoa học là Allium schoenoprasum một loại thực vật thuộc họ hành.

Củ hành tăm có nguồn gốc từ Châu Âu và Bắc Mỹ, còn ở Việt Nam thì củ hành tăm thường được trồng chủ yếu ở các tỉnh miền Trung, nhất là Nghệ An và Hà Tĩnh.

Hành tăm thuộc loài cây thân thảo có kích thước nhỏ. Thân hành có màu trắng, được bao bọc bởi những vảy dài. Còn cánh hoa hình trụ rỗng, cụm hoa có nhiều hoa và cuống ngắn. Điều đặc biệt, củ hành tăm có hương thơm đặc trưng khiến nhiều người ăn một lần là nhớ mãi.

Thành phần hóa học

Lá và củ hành tăm chứa hợp chất lưu huỳnh (tinh dầu) như hành tỏi nhưng đặc biệt hơn là có metylpentydisulfid, pentyhyđrodisulfid, nhiều silicium, lá hành tăm có nhiều tiền vitamin A, B, C.

Theo y học cổ truyền

Hành tăm vị cay, mùi hăng nồng, tính ấm. Có tác dụng ôn ấm tỳ vị, tiêu đờm, giảm ho, làm ra mồ hôi, lợi tiểu, sát khuẩn, giải độc, trị cảm hàn, bí tiểu tiện, côn trùng cắn, ngộ độc chì. Xin giới thiệu một số cách dùng hành tăm làm thuốc.

Tác dụng của hành tăm

Kháng khuẩn

Củ nén chứa nhiều vitamin C, có tính kháng khuẩn nên bạn có thể trị bệnh cảm lạnh và cúm thông thường.

Giàu chất chống oxy hóa

Củ nén chứa chất chống oxy hóa như lutein và zeaxathin giúp bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do gây hại. Đồng thời, còn khả năng tái tạo lại glutathione – chất giúp tăng cường sức khỏe tim mạch.

Tốt cho mắt

Lutenin và zeaxathin là hai chất có trong củ nén nên có khả năng loại bỏ gốc tự do gây hại, giúp tránh khỏi những tác động tiêu cực đến đôi mắt.

Tăng cường sức khỏe cho xương

Trong củ nén có hàm lượng vitamin K cao nên có thể giúp xương chắc khỏe, tránh tình trạng loãng xương và ổn định mật độ xương.

Tăng cường hệ miễn dịch

Selen được biết là một loại chất có trong củ nén nên giúp tăng cường hệ miễn dịch và tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Bài thuốc sử dụng hành tăm

Chữa tai biến mạch máu não

Ngay khi mới bị, giã nát nắm hành tăm trộn với nước tiểu trẻ em chắt lấy nước uống.

Chữa viêm tuyến vú

Hấp 20-30g hành tăm đắp chườm vào chỗ bị đau.

Chữa đau thần kinh sườn

100g củ hành tăm tươi, 2 củ gừng sống, 2 miếng củ cải trắng đem giã nát, sao nóng cho vào khăn vải đắp vào chỗ đau.

Chữa viêm khớp

60g củ hành tăm, 15g gừng già giã nát, cho rượu trắng vừa đủ, đánh đều đắp vào chỗ đau.

Chữa tay chân tê

Củ hành tăm 62g, gừng 16g, ớt 3g, đun nước uống. Ngày 2 lần.

Trị cảm hàn

Giã 10 củ hành tăm, sắc uống, bã dùng đánh gió.

Hoặc cảm phong hàn, sốt không có mồ hôi, đau mình mẩy, nước tiểu trong, sợ gió: Dùng hành tăm và lá tía tô mỗi thứ 20 - 30g, thái nhỏ nấu cháo gạo ăn khi còn nóng, sau đó đắp chăn nằm cho ra mồ hôi.

Trị cảm do thời tiết (nóng rét, đau đầu, ngạt mũi)

Nấu cháo gạo tẻ, giã 20 củ hành tăm cho vào chảo, thêm 1 thìa giấm, ăn khi còn nóng.

Trị trướng bụng, bí tiểu tiện

Giã hành tăm sao nóng đắp vùng bụng dưới (vùng bàng quang). Trẻ nhỏ bí đái dùng củ hành tăm 4g giã giập chưng cách thủy với 1 chén con sữa mẹ, cho uống nóng (bỏ bã).

Ho gà

Củ hay lá hành tăm giã nhuyễn với đường phèn hấp cơm hoặc chưng cách thủy, chắt nước uống.

Bị trúng gió cấm khẩu

Giã 10g hành, ép lấy nước, dùng lông gà quét nước hành vào cổ họng cho nôn hết nhớt ra.

Trị tiêu chảy

Lấy vài củ hành tăm, 10g táo tây cho vào nồi sắc nước uống.

Trúng độc

Giã hành tăm, pha rượu uống.

Rắn cắn, ong đốt, rết cắn

Theo kinh nghiệm, khi bị trùng thú cắn thì nhai ngay 1 nắm hành tăm, nuốt một nửa, nửa còn lại đắp lên chỗ bị cắn (kết hợp chữa theo Tây y).

Chấn thương máu tụ

Dùng củ hành tăm nấu nước rửa vết thương rồi giã củ hành đắp.

Lòi dom (thoát giang)

10 tép hành tăm giã nhuyễn xào nóng để xông (sau khi đã rửa sạch hậu môn).

Thổ tả nguy cấp

Giã nát 100g hành tăm sao nóng lên rồi chườm lên rốn, khi hành nguội thì thay mới, làm vài lần trong ngày sẽ khỏi.

Côn trùng chui vào tai

Vắt nước củ hành nhỏ vào tai côn trùng sẽ tự chui ra.

Nghẹt mũi, thở không thông

Lấy 1 ít hành tăm sắc lấy nước uống ngày 2-3 lần, vài ngày sẽ khỏi.

Giun chui ống mật

Lấy 80g hành giã nát, vắt nước cốt trộn với 40ml dầu vừng hoặc dầu lạc để uống.

Trị chứng chảy máu cam

Nấu cháo với 100g hành tăm để cả rễ rồi cho thêm ít dấm, ăn nóng.

Trị trẻ em hói đầu

Nấu nước hành tăm gội đầu rồi giã nát rồi trộn với ít mật bôi lên chỗ hói.

Chữa mụn nhọt: Củ hành tăm nướng rồi giã nát đắp vào mụn nhọt khi còn nóng.

Lưu ý khi dùng hành tăm

Hành tăm không được dùng chung với mật ong (sẽ gây buồn nôn, chóng mặt), kỵ với thuốc thường sơn, thục địa, sinh địa. Tháng giêng không nên ăn nhiều hành tăm vì dễ bị chứng phong chạy trên mặt.

Cây báng - "Món quà" từ thiên nhiên với nhiều lợi ích

Bài thuốc dân gian từ sắn dây trị nhiều bệnh hiệu quả

Lá sen - Món quà quý giá cho sức khỏe và sắc đẹp