| Hơn 100 gian hàng tham gia Hội chợ hoa xuân, quảng bá sản phẩm OCOP huyện Phúc Thọ Cà Mau công nhận 26 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 4 sao 200 gian hàng tham gia Hội chợ OCOP Quảng Ninh - Xuân 2024 |
 |
| Nhiều sản phẩm OCOP của TP.HCM được quảng bá, bán qua kênh livestream - Ảnh: C.G |
Đa dạng kênh tiêu thụ sản phẩm
Tại tọa đàm “Gia tăng kênh tiêu thụ sản phẩm OCOP” do Tạp chí Công Thương tổ chức ngày 26/12, ông Nguyễn Minh Tiến - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, đến giữa tháng 12/2023, cả nước đã có 11.054 sản phẩm OCOP, vượt mục tiêu của giai đoạn 2021-2025 là 10.000 sản phẩm. Trong số đó có 68,9% là sản phẩm được công nhận 3 sao, gần 30% được công nhận sản phẩm 4 sao và đặc biệt là có 42 sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP 5 sao.
Bên cạnh việc nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP, mẫu mã cũng như bao bì sản phẩm OCOP đã được cải thiện rõ rệt. Do đó, hiện nay rất nhiều sản phẩm OCOP đã được tiêu thụ rộng khắp trên thị trường cả nước và đã có những sản phẩm đã được xuất khẩu.
"Trước đây, chúng ta chỉ nghĩ đến các sản phẩm có thế mạnh như gạo hay là các loại hạt. Nhưng năm 2023, mắm tôm Lê Gia đã xuất khẩu sang Nhật, Úc; hay miến dong của Bình Liêu cũng sắp xuất khẩu sang châu Âu và châu Úc. Như vậy, các sản phẩm đã thực sự là đại sứ và đặc sản truyền thống của Việt Nam đã bắt đầu được bạn bè thế giới chấp nhận với tiêu chuẩn của sản phẩm OCOP" - ông Tiến thông tin.
Đáng chú ý, thời gian qua, công tác xúc tiến thương mại cũng đã được đẩy mạnh bằng các hình thức khác nhau.
Nếu giai đoạn 2018-2020, từ phía các bộ, ngành Trung ương cũng như là các địa phương chủ yếu tập trung vào vấn đề phát triển sản phẩm, thì sang giai đoạn 2021-2025, cùng với việc nâng cấp và cải thiện chất lượng sản phẩm, hình thành hệ sinh thái các sản phẩm OCOP, thì công tác xúc tiến thương mại cũng được đẩy mạnh.
Với sự vào cuộc các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công thương cùng với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì các kênh phân phối sản phẩm OCOP không chỉ thuần túy là các phân phối truyền thống.
Các cơ quan chức năng đã tập trung vào các kênh phân phối trong nước như là Saigon Co.op, Central Retail hay các chuỗi bán hàng tiện lợi, các chuỗi bán sản phẩm sạch, sản phẩm hữu cơ.
Ngoài ra, rất nhiều Điểm bán hàng sản phẩm OCOP được đặt tại các điểm dừng chân và đã thực sự trở thành những điểm trải nghiệm cho du khách, không chỉ thuần túy mua sản phẩm OCOP làm quà tặng mà còn là nơi để khách hàng được trải nghiệm việc trình diễn của các nghệ nhân.
Theo ông Tiến, bên cạnh những điểm phân phối truyền thống thì việc xúc tiến ở trên hệ thống các kênh thương mại điện tử cũng đã được triển khai ngay từ sớm. Trước đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp với các hệ thống thương mại điện tử như Voso, VNPT Post, Posmart hay các kênh thương mại lớn như Lazada, Shopee để xúc tiến các sản phẩm OCOP trên nền tảng thương mại điện tử.
Đặc biệt, cuối năm 2022 chương trình OCOP cũng triển khai các phiên chợ livestream trên nền tảng TikTok Shop Việt Nam, và trong năm 2023 Trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã triển khai được hơn 800 phiên với doanh thu lên khoảng 100 tỷ, tiếp cận đến hơn 300 triệu lượt người xem.
“Thêm nữa, năm 2023, 2 gian hàng OCOP quốc tế đã được tổ chức, một gian tại Tuần lễ hàng Việt Nam tại Thái Lan tại Central World ở Bangkok và gian thứ 2 tại một sự kiện được tổ chức đầu tháng 12 ở Milan (Italia). Lần đầu tiên chúng ta có một không gian sản phẩm OCOP tại thị trường châu Âu và các sản phẩm OCOP không chỉ dừng ở thị trường nước mà cũng đã được xúc tiến đối với thị trường quốc tế” – ông Tiến chia sẻ.
Là chủ sở hữu một dòng sản phẩm OCOP 4 sao là chè Suối Giàng (Yên Bái), ông Đào Đức Hiếu - Giám đốc Hợp tác xã hệ sinh thái du lịch Suối Giàng chia sẻ, trà shan tuyết Suối Giàng hiện nay ngoài kênh phân phối truyền thống đã tham gia các kênh như trải nghiệm khách hàng, thương mại điện tử trong nước và xuyên biên giới, hay đưa vào khách sạn 5 sao, hệ thống sân bay… để thúc đẩy tiêu thụ.
“Hợp tác xã cũng tham gia các hệ thống sàn thương mại điện tử quốc tế như là Alibaba.com và Amazon. Tuy doanh thu chưa nhiều nhưng việc có mặt ở trên sàn cũng đòi hỏi sản phẩm cần phải có câu chuyện, cần triển khai các hoạt động bên lề chuyên nghiệp, từ hình ảnh đến tiêu chuẩn để người tiêu dùng bản địa có thể tiếp cận được. Điều này giúp nâng tầm cho sản phẩm” – ông Đào Đức Hiếu cho biết.
Chú trọng mẫu mã bao bì sản phẩm
 |
| Sản phẩm OCOP Miến dong Bình Liêu được đầu tư, đổi mới mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng tại các kỳ hội chợ. |
Ông Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cho biết: Những năm qua, sự phát triển của các sản phẩm OCOP đã gắn với đặc thù sản xuất của các làng nghề và không ngừng đổi mới sáng tạo. Sức sáng tạo của các chủ thể OCOP đã góp phần không nhỏ trong việc thực hiện thắng lợi chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân bền vững mà Chính phủ, Bộ NN-PTNT đang đẩy mạnh.
Theo ông Toản, trong bức tranh tổng quan chung về hàng hóa nông sản thì mẫu mã, bao bì sản phẩm đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc đưa sản phẩm đến gần, đến nhanh, hiệu quả hơn tới người tiêu dùng. Do đó, việc thay đổi nhận thức về bao bì sản phẩm vô cùng quan trọng, góp phần kiến tạo hệ sinh thái, xây dựng ngành công nghiệp bao bì giành riêng cho phân khúc sản phẩm OCOP và sản phẩm làng nghề. Từ đó, nâng cao giá trị sản phẩm, gia tăng thu nhập cho người dân nông thôn.
Ông Nguyễn Thế Anh - Giám đốc Trung tâm Kinh doanh phân phối, Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (VNPost) cho rằng các sản phẩm OCOP vẫn còn yếu ở khâu đóng gói, nhận diện thương hiệu. Hiện, phần lớn sản phẩm OCOP là các sản phẩm nông sản, xuất phát từ khu vực nông thôn nên còn hạn chế trong khâu thiết kế hình ảnh sản phẩm, kể một câu chuyện về sản phẩm.
Theo ông Nguyễn Minh Tiến, từ phía chủ thể, phải giải quyết được 3 vấn đề: Cần nâng cao chất lượng sản phẩm hơn nữa; mẫu mã và bao bì phải đáp ứng được cả thị trường trong nước và thị trường quốc tế; tập trung vào xây dựng thương hiệu, đăng ký bảo hộ thương hiệu và triển khai các chương trình về thương hiệu.
Còn từ phía các cơ quan nhà nước, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang phối hợp hành động với các cơ quan chức năng liên quan nhằm nâng tầm các sản phẩm OCOP, xúc tiến thương mại trên cơ sở đa kênh.
"Đặc biệt, hiện nay, khi mà chúng ta nói đến sản phẩm OCOP là nói đến văn hóa, giá trị truyền thống thì chúng tôi cũng định hướng, hướng tới các không gian OCOP. Các khu trải nghiệm OCOP sẽ gắn liền với các lễ hội văn hóa, các lễ hội về du lịch để tạo ra được dấu ấn đối với người tiêu dùng" - ông Tiến chia sẻ.
Ông Đào Đức Huấn, Trưởng phòng OCOP, Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương chia sẻ: Đến nay, cả nước có hơn 8.500 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên và hơn 4.300 chủ thể OCOP (HTX chiếm 38,3%; doanh nghiệp 26,1%; cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh 33,3%).
Theo thống kê, bao bì chiếm tới 80% thành công của một sản phẩm. Tuy nhiên, sản phẩm OCOP hiện nay đang gặp phải rất nhiều hạn chế như: Giống nhau về kiểu dáng, chất liệu, bao bì đơn giản, trùng lặp, ghi nhãn chưa đúng quy định, thiếu thông điệp sản phẩm... Những hạn chế này xuất phát từ năng lực hoạt động, khả năng tiếp cận kỹ thuật, tài chính… của các chủ thể. Thách thức đặt ra với sản phẩm OCOP chính là sự so sánh và gia tăng giá trị.
Theo ông Huấn, để tạo thuận lợi cho việc tiêu thụ sản phẩm, đối với bao bì, các chủ thể cần chú ý tới hình thức đóng gói, thông điệp truyền tải, thiết kế; phải tạo được khác biệt để hạn chế sự so sánh (sang trọng, sáng tạo, tiện lợi, khả năng tích hợp).
Bên cạnh đó, bao bì sản phẩm OCOP phải đảm bảo 4 yếu tố: Thuận (thuận theo lợi thế của sản phẩm, thị trường); tiện (thuận tiện cho người tiêu dùng khi sử dụng); thông (thông điệp về sản phẩm phải rõ ràng); tin (tạo được niềm tin với người tiêu dùng thông qua thương hiệu, chứng nhận OCOP).
