| Đưa làng nghề truyền thống phát triển qua du lịch và OCOP Định vị thương hiệu du lịch qua sản phẩm OCOP Hà Nội giữ vai trò trung tâm quảng bá OCOP |
Tái định vị sản phẩm từ hội chợ
 |
| Tính đến đầu năm 2025, toàn tỉnh Cao Bằng có hơn 150 sản phẩm OCOP đạt hạng từ 3 sao trở lên. |
Những năm gần đây, chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) tại Cao Bằng đã ghi nhận nhiều bước tiến tích cực. Tính đến đầu năm 2025, toàn tỉnh có hơn 150 sản phẩm đạt tiêu chuẩn từ 3 sao trở lên, phân bố đa dạng ở các nhóm ngành như thực phẩm, đồ uống, thảo dược, dệt may, thủ công mỹ nghệ. Những cái tên như miến dong Phia Đén, chè dây Trà Lĩnh, mật ong đá Trùng Khánh, gạo nếp Ong Hạ Lang hay bánh khẩu sli không chỉ gia tăng giá trị kinh tế cho người dân, mà còn hàm chứa nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây.
Tuy nhiên, hành trình để các sản phẩm này tiếp cận người tiêu dùng thành thị hay vươn ra thị trường quốc tế vẫn còn nhiều thách thức. Phần lớn chủ thể OCOP là các hợp tác xã (HTX) nhỏ hoặc hộ kinh doanh cá thể, sản xuất còn manh mún, thiếu tính chuyên nghiệp. Chế biến sâu chưa được chú trọng, công nghệ bảo quản còn lạc hậu, khiến sản phẩm khó đáp ứng tiêu chuẩn của các chuỗi bán lẻ hiện đại. Nhiều mặt hàng vẫn ở dạng thô, chưa đủ sức cạnh tranh với sản phẩm công nghiệp sản xuất hàng loạt.
Bên cạnh đó, bao bì, mẫu mã còn đơn điệu, thiếu điểm nhấn nhận diện thương hiệu. Nhiều sản phẩm chưa hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc, thiếu chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm – những điều kiện gần như bắt buộc để tiếp cận hệ thống siêu thị hoặc xuất khẩu. Bài toán vốn cũng là một rào cản lớn, khi phần lớn hợp tác xã khó tiếp cận tín dụng ưu đãi và chưa đủ nguồn lực để đầu tư cho marketing, thiết kế bao bì hay vận hành gian hàng chuyên nghiệp.
Trong bối cảnh đó, các hội chợ xúc tiến thương mại đang trở thành bệ phóng kịp thời và hiệu quả. Tại Cao Bằng, việc tích cực tham gia các hội chợ trong và ngoài tỉnh đã mở ra hướng đi mới cho nhiều hợp tác xã, giúp họ thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao nhận thức về thị trường.
Chị Nguyễn Thanh Liên, đại diện HTX Tâm Hòa – thành viên Liên minh HTX tỉnh Cao Bằng, chia sẻ tại Hội chợ xúc tiến thương mại khu vực miền Bắc: “Việc tham dự hội chợ không chỉ giúp HTX của chúng tôi quảng bá sản phẩm, tiếp cận người tiêu dùng thành thị mà còn mở ra cơ hội kết nối với các doanh nghiệp phân phối. Mỗi lần tham gia là một lần được học hỏi thêm về xu hướng tiêu dùng, từ đó cải tiến mẫu mã, bao bì và cách thức giới thiệu sản phẩm.”
Với mong muốn mở rộng thị trường, chị Liên kỳ vọng trong thời gian tới, tỉnh sẽ tổ chức thêm nhiều hội chợ tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM – nơi có sức tiêu thụ lớn và người tiêu dùng sẵn sàng đón nhận sản phẩm mới. “Khi sản phẩm của HTX được hiện diện thường xuyên tại các kênh bán lẻ hiện đại, siêu thị hay sàn thương mại điện tử, đó mới là lúc thương hiệu OCOP Cao Bằng thực sự có chỗ đứng trên thị trường.”
Hội chợ không chỉ là nơi bán hàng
 |
| Hành trình chinh phục thị trường của sản phẩm OCOP Cao Bằng vẫn đang gặp không ít rào cản. |
Không đơn thuần là nơi trưng bày sản phẩm, các hội chợ xúc tiến thương mại ngày nay được nhìn nhận như không gian sáng tạo, nơi kết nối ý tưởng và thắp lên khát vọng phát triển trong khu vực kinh tế hợp tác. Theo ông Đinh Hồng Thái – Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, việc tổ chức hội chợ định kỳ chính là “cánh cửa lớn” giúp khu vực kinh tế tập thể nâng cao năng lực cạnh tranh. “Hội chợ xúc tiến thương mại có ý nghĩa thiết thực, là cơ hội để các HTX khẳng định thương hiệu, tiếp cận thị trường một cách chuyên nghiệp và từng bước hội nhập vào dòng chảy của nền kinh tế hiện đại.”
Ông Thái cũng nhấn mạnh rằng hội chợ còn là diễn đàn mở – nơi hội tụ trí tuệ, tài năng và khát vọng vươn lên của hàng ngàn thành viên HTX trên cả nước. Họ không chỉ làm kinh tế mà còn là những người gìn giữ, lan tỏa giá trị văn hóa bản địa, góp phần vào sự phát triển bền vững của từng địa phương.
Thời gian qua, tỉnh Cao Bằng đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xúc tiến thương mại. Trước tiên là tăng cường tổ chức hội chợ, hỗ trợ các HTX tham gia bằng cách bố trí kinh phí gian hàng, hỗ trợ chi phí vận chuyển, tập huấn kỹ năng trưng bày và vận hành. Chính sách tài chính cũng rõ ràng: hỗ trợ tối đa 50 triệu đồng/gian hàng cho các sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên. Tỉnh còn khuyến khích các HTX liên kết theo nhóm ngành để cùng tham gia các sự kiện lớn tại Hà Nội, Quảng Ninh, TP.HCM…
Chỉ riêng trong năm 2024, Cao Bằng đã tổ chức hoặc tham gia hơn 15 sự kiện xúc tiến thương mại cấp vùng và toàn quốc, qua đó mang lại nhiều cơ hội kết nối đơn hàng, tiếp cận đối tác phân phối và nắm bắt xu hướng tiêu dùng. Cùng với hội chợ truyền thống, chuyển đổi số cũng đang được tỉnh đẩy mạnh. Nhiều lớp đào tạo kỹ năng số đã được triển khai, hướng dẫn HTX xây dựng gian hàng trực tuyến và thử nghiệm tham gia các phiên chợ số trên các nền tảng như TikTok Shop, Shopee… Đây được xem là bước đi chiến lược giúp tiết giảm chi phí mặt bằng, nhân lực, đồng thời mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng trên toàn quốc.
Đặc biệt, tỉnh đang hoàn thiện Đề án phát triển hệ thống phân phối sản phẩm OCOP giai đoạn 2025–2030, tập trung vào ba trụ cột: đẩy mạnh xúc tiến thương mại chuyên sâu, nâng cao năng lực chủ thể OCOP và thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số. Hội chợ chính là “sàn diễn” để các sản phẩm OCOP được thử thách bởi nhu cầu thực tế của thị trường. Đồng thời, đây cũng là nơi khơi dậy tư duy thị trường trong mỗi người sản xuất – điều mà nhiều HTX vùng cao hiện vẫn còn thiếu.
Khi được tổ chức bài bản, gắn với chiến lược phát triển dài hạn và có sự hỗ trợ thực chất từ chính quyền, hội chợ không chỉ là điểm dừng quảng bá mà còn là điểm khởi đầu cho hành trình xây dựng thương hiệu bền vững. Với quyết tâm chính trị từ lãnh đạo tỉnh và sự đồng hành của các tổ chức xúc tiến thương mại, nếu những điểm nghẽn như vốn, nhân lực và hạ tầng công nghệ được tháo gỡ kịp thời, sản phẩm OCOP Cao Bằng hoàn toàn có thể tự tin vươn xa khỏi bản làng, góp mặt trong chuỗi giá trị quốc gia và trở thành niềm tự hào của vùng cao phía Bắc.
