| Việt Nam lan tỏa mô hình OCOP ra toàn cầu, thúc đẩy hợp tác nông nghiệp bền vững Việt Nam trở thành điểm sáng từ thành công của Chương trình OCOP OCOP Việt Nam: Từ bản địa đến thương hiệu quốc gia |
Nâng chất sản phẩm OCOP để sẵn sàng xuất khẩu
 |
| Người tiêu dùng quốc tế tìm hiểu sản phẩm OCOP Việt Nam tại hội chợ thương mại quốc tế năm 2025. Sự quan tâm cao nhưng sản phẩm vẫn gặp rào cản về chiến lược tiếp cận thị trường. |
Tại sự kiện “Giới thiệu thông tin Hội chợ các sản phẩm OCOP xuất khẩu (Vietnam Ocopex 2025): Tinh hoa truyền thống Việt vươn ra thế giới” ngày 23/7/2025, nhiều số liệu cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của chương trình OCOP. Tính đến tháng 7/2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, của 9.195 chủ thể. Trong đó có 126 sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia – những sản phẩm được xem là hàng đầu để tiến đến xuất khẩu.
Ông Bùi Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) nhận định: với lợi thế, tiềm năng đa dạng về tài nguyên thiên nhiên, khí hậu và văn hoá đặc trưng,… Việt Nam không chỉ thành công về xuất khẩu nông sản thế mạnh, mà còn là quốc gia có nhiều sản phẩm đặc sản, sản vật làng nghề truyền thống, mang giá trị văn hóa địa phương. “Các sản phẩm OCOP chính là minh chứng rõ nét nhất, thể hiện tinh hoa văn hóa Việt Nam qua từng câu chuyện sản phẩm.”
Việc triển khai chương trình OCOP trong những năm gần đây đã góp phần làm thay đổi tư duy sản xuất tại nhiều địa phương. Các chủ thể OCOP chuyển dần từ sản xuất nhỏ lẻ sang liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, có truy xuất nguồn gốc, sản xuất theo nhu cầu thị trường. Đồng thời, các giá trị văn hóa vùng miền được tích hợp vào sản phẩm, làm gia tăng giá trị và bản sắc.
Đáng chú ý, nhiều sản phẩm OCOP hiện nay đã đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm, có mẫu mã thân thiện môi trường, phù hợp với yêu cầu của các thị trường khó tính. Theo ông Phương Đình Anh – Phó Chánh Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương, dù chưa có số liệu thống kê chính xác, nhưng ước tính có hàng nghìn trên tổng số 17.068 sản phẩm OCOP đã được xuất khẩu. Bởi toàn bộ 126 sản phẩm 5 sao và gần 300 sản phẩm tiềm năng 5 sao đều có hoạt động xuất khẩu. Ngoài ra, nhiều sản phẩm 4 sao, 3 sao ở địa phương cũng đã có đơn hàng ra nước ngoài.
Sản phẩm OCOP hiện được xuất khẩu qua hai kênh chính: xuất khẩu chính ngạch thông qua hợp đồng thương mại và xuất khẩu tại chỗ thông qua khách du lịch quốc tế mua hàng trực tiếp. Điều này cho thấy mức độ quan tâm ngày càng lớn của thị trường thế giới đối với sản phẩm OCOP Việt Nam, nhất là trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài và các nhóm tiêu dùng yêu thích sản phẩm gắn với văn hóa bản địa.
Xúc tiến thương mại số mở đường cho OCOP
 |
| Sản phẩm nông sản đạt chuẩn xuất khẩu của Việt Nam trên kệ siêu thị tại châu Âu. Định vị thương hiệu rõ ràng đang giúp nông sản Việt cạnh tranh sòng phẳng trên thị trường thế giới. |
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và các chủ thể OCOP tiếp cận thị trường xuất khẩu, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND TP. Hà Nội, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Cục Xúc tiến thương mại, Sở Công Thương Hà Nội và Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương phối hợp tổ chức Hội chợ Vietnam Ocopex 2025. Sự kiện sẽ diễn ra từ ngày 1–3/8/2025 tại khu Di tích Hoàng Thành Thăng Long.
Vietnam Ocopex 2025 có quy mô lớn với 300 gian hàng của hơn 150 đơn vị, trưng bày hàng nghìn mặt hàng đạt chứng nhận OCOP đến từ 34 tỉnh, thành phố. Các nhóm sản phẩm tham gia gồm: thủ công mỹ nghệ, dược liệu, trầm hương, tinh dầu, tinh bột nghệ, các loại nông sản và thực phẩm chế biến, tổ yến, các sản phẩm làm đẹp như dầu gội đầu, dầu xả, serum...
Theo ông Bùi Quang Hưng, “thông qua hội chợ, các chủ thể OCOP có điều kiện tiếp cận với nhiều kênh phân phối, doanh nghiệp nước ngoài, các cơ quan đại diện, các tổ chức xúc tiến thương mại nước ngoài tại Việt Nam để mở ra cơ hội xuất khẩu”. Ngược lại, các tổ chức quốc tế cũng có điều kiện khám phá những sản phẩm OCOP mới, giàu tiềm năng từ các địa phương Việt Nam.
Đặc biệt, tại kỳ hội chợ năm nay, lần đầu tiên Triển lãm trực tuyến OCOPEX 2025 được tổ chức song song và kéo dài một tháng sau sự kiện offline, ứng dụng nền tảng thương mại điện tử B2B Arobid.com. Triển lãm trực tuyến không chỉ giúp tiếp cận khách hàng quốc tế liên tục, mà còn tích hợp các tính năng như kết nối cung cầu (B2B Matching), đàm phán, đặt hàng... Từ đó gia tăng cơ hội kết nối giao thương và giảm thiểu chi phí xúc tiến.
Ông Hưng nhấn mạnh: “Sự kết hợp giữa hội chợ trực tiếp và triển lãm trực tuyến trên Arobid TradeXpo không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả xúc tiến thương mại cho các sản phẩm OCOP, mà còn mở ra kỷ nguyên mới trong việc quảng bá thương hiệu địa phương ra thị trường quốc tế.”
Tuy nhiên, một trong những điểm yếu cố hữu khiến nhiều sản phẩm khó vươn ra thế giới là khả năng kể câu chuyện thương hiệu còn hạn chế. Nhiều chủ thể OCOP – đặc biệt ở quy mô hộ cá thể – chưa được đào tạo bài bản về truyền thông sản phẩm. Ông Phương Đình Anh cho biết: “Sẽ có giải pháp hỗ trợ kết hợp chủ thể OCOP với các đơn vị tư vấn, chuyên gia giúp ‘chắp bút’, biên tập câu chuyện thương hiệu sản phẩm chuyên nghiệp, hấp dẫn.”
Song song đó, Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với TikTok Việt Nam triển khai hoạt động quảng bá thông qua các KOL nổi tiếng, đồng thời tổ chức các lớp đào tạo “cầm tay chỉ việc” để giúp chủ thể OCOP tự giới thiệu sản phẩm trên nền tảng số.
Cục Xúc tiến thương mại cũng đang triển khai chương trình kết nối các chủ thể OCOP với sàn thương mại điện tử. Đặc biệt, Chương trình Xúc tiến Thương mại Quốc gia sẽ ưu tiên các đề án đào tạo, tập huấn giúp doanh nghiệp OCOP tiếp cận và xuất khẩu qua nền tảng số, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế cho thương hiệu Việt.
