| Chuyển đổi số – Đòn bẩy đưa sản phẩm OCOP vươn ra thế giới OCOP – “Chìa khóa” nâng tầm kinh tế nông thôn Bí mật đưa cá U Minh từ ao làng tới OCOP: Hành trình của hương vị thượng hạng |
 |
| Sản phẩm “Mật ong hoa rừng Tản Viên Ba Vì” được UBND thành phố Hà Nội đánh giá, phân hạng và quyết định công nhận sản phẩm OCOP 4 sao. |
Tiềm năng sản vật vùng cao Hà Nội
Tại Hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi của Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2021-2025, 13 xã vùng cao của Hà Nội đã đưa ra thị trường 176 sản phẩm OCOP, trong đó 132 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao và 44 sản phẩm đạt 3 sao. Thành tích này vượt trội so với nhiều địa phương miền núi khác, thể hiện sự bứt phá mạnh mẽ của kinh tế nông thôn vùng cao Thủ đô.
Trong nhóm sản phẩm tiêu biểu, miến dong là dấu ấn nổi bật nhất, nhờ vùng nguyên liệu dong riềng được mở rộng và sự duy trì nghề chế biến miến truyền thống của nhiều hộ gia đình, tạo ra sản phẩm có chất lượng ổn định. Tiếp theo là mật ong Ba Vì, được nuôi dưới tán rừng và trên các vùng đồi rộng, là sản phẩm thương hiệu nhiều năm, được người tiêu dùng tin cậy. Nhóm chè vùng cao, hiện diện tại các xã có đông đồng bào Mường và Dao, đang được nâng chuẩn theo VietGAP, đảm bảo an toàn thực phẩm và tăng giá trị kinh tế.
Các sản phẩm chăn nuôi như thịt bò, dê, gà đồi, lợn bản vốn là thế mạnh vùng cao, đang được triển khai theo các mô hình an toàn sinh học. Ông Đoàn Mạnh Phương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, cho biết nhiều mô hình như bò sinh sản, gà lông màu thương phẩm, lúa cá, nuôi thủy sản VietGAP và dê đang được triển khai hiệu quả, cung cấp nguồn nguyên liệu chất lượng cho các sản phẩm OCOP. Hiện vùng DTTS Hà Nội có 16 làng nghề, trong đó 5 làng nghề truyền thống và 11 làng nghề sản xuất tập trung. Những làng nghề này không chỉ giúp sản phẩm OCOP mở rộng quy mô mà còn tạo nền tảng kỹ thuật, kinh nghiệm và nghề nghiệp lâu năm, đảm bảo chất lượng sản phẩm luôn cao.
Nền tảng kinh tế - xã hội tại địa bàn cũng rất thuận lợi. Tăng trưởng kinh tế vùng DTTS đạt trên 10%/năm, thu nhập bình quân khoảng 65 triệu đồng/người/năm, không còn hộ nghèo. Thành phố đã đầu tư hơn 2.558 tỷ đồng cho 174 dự án hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, chế biến và phát triển du lịch nông nghiệp. Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ đào tạo kỹ thuật, xây dựng thương hiệu và xúc tiến thị trường giúp các sản phẩm OCOP nâng cao chất lượng, mở rộng quy mô và gia tăng giá trị thương mại. Nhờ vậy, sản phẩm OCOP vùng cao Hà Nội có tiềm năng lớn để phát triển mạnh mẽ, không chỉ trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu.
Phát triển chuỗi giá trị OCOP bền vững
 |
| Sản phẩm OCOP không chỉ nâng cao giá trị kinh tế mà còn góp phần quảng bá văn hóa và du lịch, giúp vùng cao Thủ đô phát triển bền vững, giàu tiềm năng và có thương hiệu riêng. |
Với nền tảng sản phẩm phong phú và làng nghề truyền thống, các xã vùng cao Hà Nội đang dần hình thành chuỗi liên kết giữa nông nghiệp, chế biến và du lịch cộng đồng. Từ những ruộng dong riềng, các cơ sở làm miến truyền thống có thể phát triển thành chuỗi sản xuất – chế biến – trải nghiệm, nơi du khách trực tiếp tham gia các công đoạn làm miến, hiểu về quy trình và văn hóa sản xuất. Tương tự, những đồi ong Ba Vì và vùng rừng đồi đặc trưng tạo nền tảng để mật ong rừng trở thành trung tâm của chuỗi nuôi ong – chế biến – du lịch khám phá, giúp du khách vừa thưởng thức đặc sản vừa trải nghiệm thiên nhiên và học hỏi kỹ thuật nuôi ong bền vững.
Các mô hình chăn nuôi bản địa như bò sinh sản, dê, gà lông màu hay nuôi cá, lúa theo VietGAP đang mở rộng thành nguồn ẩm thực vùng cao phong phú. Khi kết hợp với không gian nhà sàn, bếp lửa, lễ hội và ẩm thực truyền thống, sản phẩm OCOP không chỉ có giá trị kinh tế mà còn trở thành trải nghiệm văn hóa sống động. Nhiều xã như Yên Xuân hay Suối Hai đã bắt đầu hình thành các tour văn hóa sinh thái, nơi du khách trải nghiệm làm sản phẩm, thưởng thức đặc sản và mua OCOP ngay tại bản, tạo mô hình du lịch – nông nghiệp – văn hóa khép kín, góp phần tăng thu nhập cho người dân và duy trì nghề truyền thống.
Văn hóa Mường – Dao đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng đặc trưng riêng cho sản phẩm OCOP. Tiếng chiêng, lễ hội, trang phục, kiến trúc nhà sàn và các hoạt động truyền thống không chỉ là giá trị văn hóa mà còn là dịch vụ du lịch trải nghiệm, giúp sản phẩm OCOP trở nên “có hồn” và khác biệt so với các vùng khác. Cảnh quan Suối Hai – Ba Vì hay dải đồi Yên Xuân tiếp tục bổ trợ cho phát triển du lịch nông nghiệp và nghỉ dưỡng cuối tuần, nơi du khách vừa tham quan vùng nguyên liệu, vừa tham gia trải nghiệm sản xuất, thưởng thức và mua sản phẩm OCOP ngay tại bản.
Những mô hình này đang hình thành một hệ sinh thái khép kín, tạo chuỗi giá trị bền vững. Từ miến dong, mật ong đến các sản phẩm chăn nuôi và trải nghiệm văn hóa, vùng DTTS Hà Nội đang đi đúng hướng xây dựng thương hiệu OCOP đậm bản sắc Thủ đô. Với định hướng này, sản phẩm OCOP không chỉ nâng cao giá trị kinh tế mà còn góp phần quảng bá văn hóa và du lịch, giúp vùng cao Thủ đô phát triển bền vững, giàu tiềm năng và có thương hiệu riêng.
