Vì sao cacao được xem là “siêu thực phẩm” được khuyên dùng?

Từng được các nền văn minh cổ đại tôn sùng là "thực phẩm của các vị thần", ngày nay, giá trị của cacao đang được tái khám phá dưới lăng kính khoa học, vượt xa vai trò trong những thanh sô-cô-la ngọt ngào.

Giá trị dinh dưỡng của cacao chủ yếu đến từ hàm lượng cao các hợp chất sinh học và vi chất, đặc biệt là flavanol và các khoáng chất quan trọng.

Các nghiên cứu uy tín đã chứng minh rằng hạt cacao thô, với hàm lượng hợp chất flavanol và khoáng chất dồi dào, chính là chìa khóa mở ra những tiềm năng to lớn trong việc hỗ trợ sức khỏe tim mạch, cải thiện chức năng não bộ và nâng cao tinh thần như một phần của lối sống lành mạnh.

Flavanol và khoáng chất: Các thành phần chính tạo nên giá trị của cacao

Giá trị dinh dưỡng của cacao chủ yếu đến từ hàm lượng cao các hợp chất sinh học và vi chất, đặc biệt là flavanol và các khoáng chất quan trọng.

Flavanol – Hợp chất chống oxy hóa được nghiên cứu nhiều nhất

Từ lâu, cacao đã được công nhận là một trong những thực phẩm có hoạt tính chống oxy hóa in vitro (trong phòng thí nghiệm) cao nhất từng được ghi nhận. Đặc biệt là sự hiện diện cực kỳ dồi dào của các hợp chất polyphenol, đặc biệt là flavanol, trong cacao.

Quan trọng hơn, chính những flavanol này đã được hàng loạt nghiên cứu lâm sàng trên người cho thấy có thể mang lại những tác động sinh học thực tế. Cơ chế được biết đến nhiều nhất là khả năng của flavanol trong việc hỗ trợ cơ thể sản xuất Nitric Oxide (NO), một phân tử giúp các mạch máu thư giãn, từ đó có thể cải thiện lưu thông máu.

Nguồn cung cấp các khoáng chất thiết yếu

Cacao cũng là một nguồn cung cấp đáng kể các khoáng chất vi lượng như Magiê (góp phần vào chức năng cơ và thần kinh), Sắt (cần thiết cho sự hình thành tế bào hồng cầu), cùng Đồng và Mangan (hỗ trợ bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa).

Cacao trên bàn cân cùng các siêu thực phẩm khác

Để dễ hình dung hơn về sự vượt trội trong dinh dưỡng của cacao, chúng ta có thể đặt nó lên bàn cân so sánh với một số "siêu thực phẩm" quen thuộc khác.

So với việt quất và rau chân vịt: Quả việt quất thường được ca ngợi nhờ hàm lượng chất chống oxy hóa, tuy nhiên, nồng độ các hợp chất polyphenol và flavanol trong bột cacao nguyên chất cho thấy sự vượt trội hơn hẳn. Khi so sánh với rau chân vịt, 100g bột cacao chứa lượng Magiê cao gấp hơn 6 lần và hàm lượng Sắt cao hơn khoảng 5 lần.

So với Hạt hạnh nhân: Một so sánh thú vị khác là đặt cacao cạnh một "cường quốc dinh dưỡng" khác – hạt hạnh nhân. Cả hai đều là nguồn protein thực vật dồi dào. Tuy nhiên, cacao thể hiện sự vượt trội đáng kinh ngạc về chất xơ, chứa hàm lượng cao gần gấp ba lần hạnh nhân. Sự khác biệt lớn nhất nằm ở "sở trường" của chúng: trong khi hạnh nhân là nhà vô địch về Vitamin E và chất béo lành mạnh, thì cacao lại là "nhà máy" cung cấp các khoáng chất vi lượng như magiê, sắt và đồng.

Các bằng chứng về vai trò hỗ trợ sức khỏe của cacao

Dựa trên thành phần dinh dưỡng kể trên, các nghiên cứu đã khám phá ra những tác động tiềm năng của cacao đối với nhiều hệ cơ quan.

Các nghiên cứu uy tín đã chứng minh rằng hạt cacao thô, với hàm lượng hợp chất flavanol và khoáng chất dồi dào.

Có thể hỗ trợ sức khỏe tim mạch: Đây là lĩnh vực được nghiên cứu nhiều nhất. Một phân tích tổng hợp từ Cochrane Library kết luận rằng, việc tiêu thụ sản phẩm cacao giàu flavanol có thể góp phần làm giảm huyết áp ở mức độ nhỏ nhưng có ý nghĩa thống kê (khoảng 2-3 mmHg). Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra cacao có thể giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL).

Có thể hỗ trợ chức năng não bộ và tâm trạng: Nghiên cứu CoCoA (Cocoa, Cognition, and Aging) cho thấy người lớn tuổi tiêu thụ cacao giàu flavanol hàng ngày đã cải thiện điểm số trong các bài kiểm tra về chức năng nhận thức. Điều này cho thấy flavanol có thể đóng vai trò hỗ trợ trong việc duy trì sức khỏe não bộ khi về già. Ngoài ra, nhờ chứa theobromine, việc sử dụng cacao có thể góp phần mang lại cảm giác tỉnh táo và cải thiện tâm trạng.

Lời khuyên cho người tiêu dùng

Tóm lại, dù cacao không phải là một "thần dược", các bằng chứng khoa học cho thấy nó là một thực phẩm giàu tiềm năng. Để có thể nhận được nhiều nhất lợi ích từ flavanol, người tiêu dùng nên:

Ưu tiên lựa chọn bột cacao nguyên chất, không đường và ít qua chế biến. Quá trình kiềm hóa (Dutch processing) có thể làm giảm đáng kể hàm lượng flavanol.

Chọn sô-cô-la đen có hàm lượng cacao từ 70% trở lên.

Chú ý đến liều lượng khuyến nghị: Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu (EFSA) đã xác nhận rằng tiêu thụ 200 mg flavanol từ cacao mỗi ngày có thể giúp duy trì sự đàn hồi của mạch máu. Để đạt được lượng flavanol này, bạn có thể cần:

Khoảng 8 gram (1-2 thìa cà phê) bột cacao nguyên chất, giàu flavanol.

Hoặc khoảng 10 gram sô-cô-la đen có hàm lượng cacao rất cao (trên 85%).

Sử dụng một cách điều độ như một phần của chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng, vì cacao vẫn chứa calo và một lượng nhỏ caffeine.

Rong biển khô: Siêu thực phẩm từ đại dương và những công dụng vàng cho sức khỏe

Nước ép dưa leo và gừng: “Cặp đôi” thanh lọc cơ thể, giữ dáng, đẹp da

Vì sao dứa là “siêu thực phẩm” cho tim mạch, tiểu đường và gan