Cây tầm bóp-loại cây mọc dại ở nhiều nơi
Ở Việt Nam, quả tầm bóp còn được gọi là quả lồng đèn, lù đù, thù lù, đồm độp,…Quả cây có hình tròn nhỏ như quả cà, bên ngoài được bao bọc một lớp bọc mỏng, giống như lồng đèn. Khi bóp quả tầm bóp, vỏ bọc bên ngoài quả bị thủng, phát ra tiếng kêu rất vui tai. Loại cây này rất dễ tìm, mọc khắp nơi và gắn liền với tuổi thơ của người Việt. Nhiều người nông dân Việt Nam còn xem loại cây này như một loại cây mọc dại làm ảnh hưởng đến các loại hoa màu.
Tại Nhật Bản quả tầm bóp được đóng khay bán trong các siêu thị cửa hàng với 338 yên Nhật, tương đương khoảng 70.000 đồng một lạng. Với giá như vậy thì một kg tầm bóp sẽ có giá là 700.000 nghìn đồng một cân đắt hơn giá của nhiều loại hoa quả nhập khẩu về Việt Nam như Cherry Mỹ, hồng California, mận Mỹ,… Với mức giá đó khiến cho nhiều người xôn xao và bất ngờ bởi không hiểu sao một thứ quả mọc dại ở đâu cũng có có thể bắt gặp, xin không ai cho, bỏ không ai tiếc tại Việt Nam lại có thể đắt đỏ như vậy.
Theo đó, quả tầm bóp có vị chua, tính bình có tác dụng thanh nhiệt,..nên nó được sử dụng như một vị thuốc Nam.
Cây tầm bóp được người Nhật mua về làm thuốc hoặc dành cho những người ăn kiêng.
Theo nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Mỹ và Đài Loan thì cây tầm bóp có tác dụng điều trị bệnh tiểu đường và một số bệnh ung thư do trong cây có chứa các whitasteroid như: physalin A-D, F, L – O, physagulin A – G (đây là các hoạt chất có tác dụng ức chế tế bào ung thư, được dùng trong điều trị ung thư).
Điều tuyệt vời hơn, công dụng của cây tầm bóp còn thể hiện thông qua vai trò thanh nhiệt, tiêu đờm, chữa ho, trị nóng trong, mụn nhọt, điều trị dạ dày, lợi tiểu, hỗ trợ bệnh nhân đái tháo đường, tốt cho người cảm sốt,..Một vài nghiên cứu mới đây còn chỉ ra rằng, cây tầm bóp còn có công dụng kháng khuẩn, hạ huyết áp, giảm lượng đường trong máu, chống co thắt, chống đông máu,…
Ngoài ra, với đặc tính thanh mát, giàu dưỡng chất mà cây tầm bóp được sử dụng như một loại thực phẩm trong các bữa ăn hàng ngày. Bởi hình thù, màu sắc của quả tầm bóp bắt mắt nên người ta còn dùng làm cây cảnh trong nhà nhằm hình thành môi trường sống tươi mới.
Lê Thoa (Theo HHTH)
Nghiên cứu tại Đại học Houston (Hoa Kỳ) ghi nhận, chất flavonoid glycosid trích từ lá của cây tầm bóp có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư (Nguồn: Fitoterapia Số 72-2001)
Nghiên cứu tại Viện khảo cứu các hợp chất thiên nhiên (Taiwan) về hoạt tính chống ung thư gan của cây Tầm bóp ghi nhận, dịch chiết toàn cây đều bằng nước và bằng ethanol, có thể chống ung thư gan do có thể gây ra hiện tượng tế bào tự hủy phối hợp với những rối loạn chức năng của các mitochondria nơi màng tế bào bị ung thư. Tác dụng diệt bào này không xảy ra ở các tế bào gan lành mạnh. (Nguồn: Life Sciences Số 74, 2-2004).
Nghiên cứu tại Nhật ghi nhận phần trên mặt đất của cây tầm bóp có hoạt tính diệt được một số ký sinh trùng, đặc biệt nhất là Trypanosoma cruzi - tác nhân gây bệnh Chagas do rệp lây truyền (Nguồn: PMID: 14758032 PubMed).
Nghiên cứu tại ĐH y khoa quốc gia Cheng Kung (Taiwan) ghi nhận các dịch chiết từ cây tầm bóp có những hoạt tính điều hòa hệ miễn dịch, giúp cải thiện các đặc điểm di truyền được chuyển từ cha mẹ sang con bằng mầm nguyên sinh, kích hoạt các tế bào T, gia tăng đáp ứng kháng thể… (Nguồn: American Journal of Chinese Medicine Số 20-1992).
Riêng tại Nhật còn có một số nghiên cứu về các hoạt chất trong cây tầm bóp có thể chống lại các siêu vi khuẩn bại liệt, Herpes simplex I, sởi, ban hồng, cháy rạ và cả HIV-I (do ức chế sao chép ngược).
