Cần duy trì chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh trong xuất khẩu tôm

Xuất khẩu tôm tiếp tục ghi nhận những tăng trưởng

Lũy kế 8 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu tôm đạt hơn 2,4 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đối với thị trường Mỹ, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ tăng 21% đạt 91 triệu USD trong tháng 8. Lũy kế 8 tháng, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 482 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đối với thị trường Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường này tiếp tục xu hướng phục hồi trong tháng 8 với mức tăng trưởng 2 con số so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 8 tháng, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 477 triệu USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xuất khẩu tôm tiếp tục ghi nhận tăng trưởng. (Ảnh minh họa)

Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc tăng trở lại nhờ nhu cầu nhập khẩu từ thị trường này tăng. Bên cạnh đó, Ecuador (đối thủ cạnh tranh chính của tôm Việt Nam tại thị trường Trung Quốc) phải đối mặt với kiểm tra gắt gao từ Trung Quốc và có một số lô hàng đã bị từ chối trong tháng 6 dư lượng sodium metabisulfite. Điều này ảnh hưởng tới xuất khẩu tôm Ecuador sang Trung Quốc.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), trong tuần thứ 2 của tháng 9/2024, giá tôm chân trắng ướp lạnh nguyên con tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm 2023. So với đầu tháng 8/2024, giá tôm 30 con và 40 con tăng khoảng 40%. Tôm cỡ nhỏ hơn tăng 13-19% so với mức đầu tháng 8.

Mặc dù, trong tháng 8.2024 nhu cầu thị trường tích cực hơn và giá tôm cũng có xu hướng khả quan nhưng theo bà Kim Thu, chuyên gia thị trường tôm, ngành tôm nước ta vẫn đối mặt với nhiều thách thức, nhất là dịch bệnh trong nuôi tôm, ví dụ bệnh ở tôm do ký sinh trùng Enterocytozoon hepatopenaei (EHP), đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất nuôi trồng.

Cần duy trì chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh trong xuất khẩu tôm

Tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp lớn về giải pháp góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước ngày 21/9/2024, ông Lê Văn Quang -Tổng Giám đốc Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú đã có bài phát biểu với nội dung liên quan đến những thách thức của ngành tôm Việt Nam và những kiến nghị, đề xuất nâng cao sức cạnh tranh của ngành tôm đến phát triển nông nghiệp bền vững và hiệu quả.

Theo ông Quang , dù đang lợi ưu thế nhưng thời gian tới có thể các nước khác sẽ bắt kịp và vượt Việt Nam, trong đó có cả khâu chế biến. Do đó, ngành tôm cần thay đổi tư duy, thay vì chạy theo sản lượng, cần phải chú trọng vấn đề bền vững và hiệu quả (chất lượng, môi trường, sức khoẻ và giá bán).

Hiện tại, Việt Nam vẫn còn nhiều cơ sở sản xuất tôm giống kém chất lượng trà trộn vào thị trường, người mua không phân biệt được nên tỷ lệ nuôi tôm thành công rất thấp. Nuôi tôm của Việt Nam thường là các hộ nuôi tôm nhỏ lẻ nên không có kênh cấp, kênh thoát riêng nên dễ lây lan dịch bệnh tôm.

“Trong chuỗi giá trị tôm, doanh nghiệp Việt Nam đang có lợi thế cạnh tranh ở khâu chế biến, tuy nhiên ở khâu nuôi tôm và khâu phân phối khó có thể cạnh tranh được với các đối thủ khác. Trong thời gian tới, các nước sẽ có thể bắt kịp và vượt Việt Nam cả về khâu chế biến, vì các Chính phủ và doanh nghiệp của họ cũng đang rất nỗ lực đầu tư công nghệ chế biến", ông Quang cảnh báo.

Do đó, ông Quang cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần có chính sách quy hoạch và quản lý về giống; nghiên cứu đề xuất sửa đổi về quy định đối với việc sản xuất tôm giống; cho phép các doanh nuôi tôm lớn gia hóa chọn giống theo hướng chọn lọc tự nhiên để có được tôm giống kháng bệnh, thích nghi với thời tiết, khí hậu và môi trường của từng vùng nuôi…

Cần duy trì chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh trong xuất khẩu tôm. (Ảnh minh họa)

Nhận định về thị trường tôm trong thời gian tới, đại diện Vasep cũng cho rằng, với dân số đông và nhu cầu thủy sản ngày càng tăng, Trung Quốc hiện là một trong những thị trường rất hấp dẫn đối với các doanh nghiệp thuỷ sản Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay, thị trường Trung Quốc các tiêu chuẩn kỹ thuật ngày càng được nâng cao, do đó, các hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc phải điều chỉnh, từ chất lượng hàng hoá đến tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình sản xuất trong nước. Nhiều doanh nghiệp chưa thể đáp ứng kịp các yêu cầu này.

Do đó, trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động, theo các chuyên gia, các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam cần tiếp tục duy trì chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh và tận dụng tối đa các cơ hội từ các chương trình thương mại và đấu thầu quốc tế. Ngoài ra, ngành tôm cần sự chung tay của các cơ quan quản lý và toàn chuỗi để bảo đảm được nguồn nguyên liệu dịp cuối năm phục vụ cho chế biến, xuất khẩu.Nếu giữ được đà tăng trưởng như hiện tại, mục tiêu đạt 10 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm 2024 hoàn toàn khả thi.

Xuất khẩu tôm "sôi động" tại thị trường EU

Còn nhiều khó khăn cho ngành tôm

Xuất khẩu thủy sản đã thu về 4,4 tỷ USD