Cá dỗi có đặc điểm mình thon dài |
Cá dỗi là loài cá có đặc điểm: Mình thon dài, miệng nhọn giống cá kìm, phần lưng có màu xanh nước biển, bụng màu trắng, ít vảy. Cá dỗi có trọng lượng to nhất chỉ bằng ngón chân cái, dài 20-25cm.
"Cá dỗi hiếm xuất hiện ngoài chợ. Chúng chủ yếu được ngư dân đánh bắt đến đâu là ăn đến đó hoặc biếu tặng khách quý. Như vậy đủ để chúng ta biết loài cá này quý hiếm đến nhường nào và ít được người ta biết đến.
Song gần đây, chúng bỗng dưng trở thành đặc sản khi xuất hiện tại vùng biển La Gi (Bình Thuận) với mật độ dày đặc. Người dân nơi này đã dùng lưới, môi câu đê đánh bắt", anh Vũ Hùng Thuận (39 tuổi) - một ngư dân sống gần biển La Gi mê đánh lưới cá dỗi cho biết.
Cũng theo người đàn ông này, cá dỗi khi đã xuất hiện dày, thả lưới cá dính gỡ không hết. Một hôm thả lưới vài chục cân cá dỗi là chuyện bình thường. Thậm chí có ngày may mắn, anh thả một lúc trúng cá được vài ba tạ.
Cá dỗi xuất hiện nhiều từ tháng Giêng đến tháng 4 Âm lịch hằng năm. Kinh nghiệm của anh Vũ Hùng Thuận cũng như ngư dân sống gần biển La Gi cho biết, cá dỗi chỉ vào bờ khi con nước lên và biển êm, đặc biệt những vùng có nhiều con ruốc.
Cá dỗi có thể nấu được nhiều món ăn ngon |
"Khi cá dỗi vào bờ thường tập trung trong lộng và những ao, vũng sau giồng cát biển. Những vùng biển có nhiều cá dỗi là Cam Bình, Tân Phước, Đồi Dương (Bình Tân) và Ngảnh Tam Tân (Tân Tiến).
Những người đánh lưới chuyên nghiệp, họ chỉ cần nhìn con nước là biết hôm ấy có cá hay không. Thường thì một tuần, non nửa tháng cá dỗi mới vào bờ vài lần", người đàn ông miền Trung nói.
Khi phát hiện có cá dỗi, ngư dân lập tức thông tin cho bạn bè mang lưới xuống đánh. Nếu bữa đó họ đánh bắt được nhiều thì ngư dân bán bớt cho khách thập phương, còn ít thì đem về chia nhau chế biến món ngon.
"Cá dỗi không bán nhiều ở chợ hay cửa hàng hải sản. Chỉ khi nào ngư dân đánh bắt được nhiều sẽ bán bớt đi, vì thế giá của chúng khá đắt đỏ so với các loại cá khác. Thường chúng tôi sẽ bán với giá 210.000 đồng/kg và có rất nhiều người "xếp hàng" chờ mua", anh Vũ Hùng Thuận nói.
Cá dỗi có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như chiên, làm chả và làm gỏi. Trong đó, gỏi cá dỗi nằm trong nhóm ngon hàng đầu của gỏi cá biển.
Làm gỏi cá dỗi không khó nhưng công phu. Ban đầu ngư dân cắt đầu, phi lê cá, rồi thái nhỏ, sau đó ngâm nước cốt chanh để tái chín, trộn hành tây, rau húng, rau thơm…nêm nếm hợp khẩu vị.
Sau đó họ rắc trên mặt đĩa gỏi đậu phộng rang giòn, ớt đỏ xắt lát, thêm bánh tráng nướng, bánh tráng cuốn, nước chấm. Cá dỗi thịt thơm dai và ngọt hơn cá trích, cá mai. Đó là một lý do chúng được ưa chuộng dù đắt đỏ.
Món gỏi cá dỗi |
Anh Nguyễn Hữu, người may mắn được thưởng thức món gỏi cá dỗi cho biết: Phải nói món gỏi cá dỗi này ngon, rất khác biệt so với gỏi cá cơm, cá lạt, cá chuồn hay cá de, bởi thịt cá thơm, ngọt, dai mà mỗi khi nhai là nghe sần sật trong miệng. Ăn cá dỗi kèm rau thơm, bánh tráng cuốn thì... ôi thôi, tuyệt đỉnh!
Khi đã lai rai vài ly, tôi mới quay lại hỏi cậu em này về tên gọi lạ lẫm của con cá có thịt thơm ngon là vậy mà bà con lại đặt cái tên nghe cứ như hờn như trách?
Lúc này cậu em mới cười khà: "Bà con mình đặt tên đều có ý cả đó anh: Ý là món gỏi cá ngon vậy mà không mời tui làm đũa nên tui lẫy, tui dỗi hờn, trách móc... ấy mà!".