Nữ Giám đốc khát khao nâng tầm nông sản Việt từ than gáo dừa Người tạo ra kỳ tích từ tơ dứa xuất khẩu Giữ gìn và phát triển nghề thêu thổ cẩm truyền thống của phụ nữ Dao Tiền |
Sợi tơ chuối thô phải qua nhiều công đoạn để dệt nên tấm vải. |
Sức sống nghề dệt truyền thống
Nghề thổ cẩm Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, Nghệ An) có từ gần trăm năm nay, mang nét riêng từ hoa văn, sắc màu đậm bản sắc văn hoá Thái. Nghề dệt thổ cẩm ở đây có sức sống bền bỉ, những người làm nghề sống được bằng nghề là nhờ vào những đơn hàng xuất khẩu, những sản phẩm được người tiêu dùng ưa chuộng và chọn lựa bởi chất liệu thuần thiên nhiên.
Tơ sợi được làm từ tơ tằm, từ sợi dứa, sợi chuối và màu sắc được nhuộm từ những nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên như: bùn non, cây cỏ mực, vỏ cây pháng đỏ, nghệ, lá mục vôi, lá hom, lá mượt, lá bàng…
Để chủ động về nguồn nguyên liệu, bà con ở bản đã tự tay trồng dâu, nuôi tằm để lấy tơ sợi dệt vải; nhập nguồn tơ tằm từ Diễn Kim (Diễn Châu) về chứ nhất quyết không dùng tơ, sợi công nghiệp. Đặc biệt, 2 năm gần đây, ngoài sợi tơ tằm truyền thống, người dân bản Hoa Tiến đã tiếp cận và đưa sợi tơ dứa, sợi chuối vào dệt thổ cẩm.
Sợi tơ chuối có nhiều ưu điểm vượt trội. |
Nếu như sợi tơ dứa đã được bên cung cấp cho ra thành phẩm sợi hoàn chỉnh thì công lớn của các thành viên HTX làng nghề thổ cẩm Hoa Tiến là đã gia công thành công sợi tơ chuối, dệt thành những tấm thổ cẩm thuần thiên nhiên.
Theo đó, sợi chuối sau khi dập từ thân chuối, phơi khô thành những bản sợi lớn, to nhỏ không đều được đưa về bản. Các chị em ở HTX Dệt thổ cẩm Hoa Tiến phải tỉ mẩn gỡ từng sợi, tách chúng ra rồi se lại cho dài ra thành sợi, cuộn thành cuộn để dệt thành những tấm vải lớn.
Giám đốc HTX thổ cẩm Hoa Tiến - chị Sầm Thị Bích cho biết: Nghề dệt thổ cẩm vốn để làm nên quần áo, chăn nệm phục vụ đời sống dần dần có vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của bà con. Có những sản phẩm thổ cẩm cả trăm năm vẫn còn lưu giữ mà không bị hỏng.
Nói về cách tạo màu, chị Bích cho biết: Màu tím được các chị nhuộm từ lá nếp cẩm hông xôi, lá bàng làm nên màu xanh cỏ úa, lá cà phê ra được mầu nâu đồng… Rồi từ 5 màu cơ bản các chị, các mẹ còn tạo ra những màu sắc đa dạng, hài hòa mang đậm bản sắc xứ sở và đặc biệt còn hài hòa với xu hướng thời trang thế giới.
Sản phẩm dệt đốn tim khách hàng
Với ưu điểm vượt trội là dẻo dai, thấm hút tốt, chống cháy, sợi chuối còn kháng nấm mốc, thoáng khí, nhẹ, cách âm, cách điện nên vải dệt từ sợi chuối rất được ưa chuộng trên thế giới. Ngoài dệt vải bán cho các đối tác thì các thành viên của HTX Làng nghề Thổ cẩm Hoa Tiến đã dùng vải thổ cẩm sợi chuối, sợi dứa, tơ tằm tạo nên những sản phẩm thủ công mỹ nghệ có tính ứng dụng cao trong đời sống như: váy áo, khăn, giày, túi xách, thú bông, thảm, chăn, ga, gối, đệm…
Sợi tơ chuối được dệt thành thổ cẩm và tạo ra những sản phẩm tiện ích. |
Để hội nhập với thị trường, đưa văn hóa ra với bè bạn, HTX thổ cẩm Hoa Tiến đã tích cực quảng bá trên các kênh thương mại điện tử bằng các trang Facebook, Zalo, hay mở hệ thống cửa hàng ở Hà Nội. Những sản phẩm thổ cẩm ở đây, nhất là những chiếc khăn tơ tằm với hoa văn độc lạ đã vươn ra nhiều thị trường, được nhiều bạn bè biết đến.
Nhờ đó, sản phẩm thổ cẩm Hoa Tiến không những có mặt ở nhiều thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hội An, Huế, mà còn chinh phục được cả thị trường các nước Lào, Đức, Pháp, Australia, Canada, Nhật…; tạo việc làm thêm cho hàng chục lao động làng nghề với thu nhập 2-3 triệu đồng/người/tháng.
Những sản phẩm tinh tế được tạo nên từ những thổ cẩm tơ chuối an toàn cho sức khỏe và môi trường nên được khách du lịch quốc tế ưa chuộng. Điều này đã giúp cho người thợ dệt sống được với nghề và từng ngày gìn giữ những giá trị văn hóa độc đáo./.
Nâng tầm sản phẩm OCOP: Rực rỡ thổ cẩm Mai Châu |
Đắk Nông: Tổ chức Lễ hội Văn hóa Thổ cẩm Việt Nam lần thứ 2 |
Review du lịch Hà Giang: Ghé thăm làng dệt thổ cẩm Lũng Tám |