| Tác dụng chữa bệnh của cây nổ gai Cây nắp ấm ngoài việc làm cảnh còn là nguyên liệu làm thuốc Tác dụng hữu ích của cây đại tướng quân |
Đặc điểm của tang diệp
Tên khoa học là Folium Mori albae, thuộc họ dâu tằm (Moraceae). Tên gọi khác là sương tang diệp, đông tang diệp, tiên tang diệp, nham tang, lá dâu tằm…
 |
Tang diệp là lá của cây dâu tằm, cây thân gỗ có chiều cao từ 2-3m.
Lá tang diệp mọc so le, hình bầu dục, có lá kém, đầu nhọn hoặc hơi tù. Cuống lá hơi tròn, mép có răng cưa to, từ phần cuống lá toả ra 3 gân rõ. Mặt trên của lá màu vàng lục hay nâu vàng nhạt, đôi khi có chứa các nốt nhỏ. Mặt dưới lá có màu nhạt hơn, có lông tơ mịn rải rác ở trên gân lá. Lá dâu tằm (tang diệp) thường nhăn nheo, chất giòn và dễ gãy vụn.
Hoa đơn tính khác gốc, hoa đực mọc thành bông, có lá đài, có từ 3-4 nhị. Hoa cái cũng mọc thành bông hay thành khối hình cầu, có 4 lá đài. Quả mọc trong các lá đài, màu đỏ, sau đen sẫm. Quả có thể ăn được và còn dùng làm thuốc hoặc ngâm rượu để uống, mùi thơm, vị chua ngọt.
Tang diệp ưa ẩm và sáng, được trồng nhiều ở các bãi đất trống, cao nguyên... Ra hoa từ tháng 4-5, kết quả từ tháng 5-7 hằng nằm.
Tang diệp thu hoạch vào mùa thu khi có sương. Để đảm bảo dược liệu tốt nhất khi thu hái tang diệp không chọn lá quá già hoặc quá non. Sau khi thu hoạch tang diệp về đem rửa sạch, phơi trong bóng râm để bảo quản tốt nhất.
Bảo quản dược liệu trong túi kín, để nơi khô ráo, không phơi nắng quá sẽ mất màu, tránh làm vụn nát.
Tang diệp thường mọc ở những vùng thổ nhưỡng ẩm và có nhiều ánh sáng. Trên thế giới, loại cây này được trồng nhiều nhất ở Trung Quốc. Riêng tại nước ta, cây có mặt ở nhiều nơi, mục đích trồng phổ biến nhất là để nuôi tằm và được dùng để làm thuốc.
Thành phần hóa học: Tinh dầu, Protein, Carbohydrat, Flavonoid, Coumarin, Vitamin B, C, D, Một số acid hữu cơ, Caroten.
Theo y học cổ truyền: Dược liệu được ghi nhận là có vị ngọt, đắng và tính hàn, quy vào 2 kinh can và phế, tác dụng mát huyết, tán phong nhiệt, sơ biểu giải nhiệt, sáng mắt, giải cảm hạ sốt, hóa đờm chỉ khái, bổ can thận. Chủ trị nhức đầu, ho do lao nhiệt, cảm phong phát nóng, rối loạn tiêu hóa, cao huyết áp, ra mồ hôi nửa người, hoa mắt, chóng mặt.
Dựa vào mục đích sử dụng mà có thể dùng dược liệu tang diệp theo nhiều cách khác nhau. Dùng riêng hoặc kết hợp với các vị thuốc khác đều được. Dược liệu được dùng phổ biến nhất ở dạng thuốc sắc với liều khuyến cáo là từ 8 – 12g trong một ngày.
 |
Bài thuốc sử dụng tang diệp
Trị viêm màng tiếp hợp, mắt sưng đỏ do phong nhiệt
Cách 1: Chuẩn bị 40g tang diệp cùng 12g mang tiêu. Tang diệp sắc lấy nước, lọc bỏ bã rồi cho mang tiêu vào hòa tan trong nước sắc. Dùng nước thuốc để rửa mắt khi còn ấm.
Cách 2: Cần 12g tang diệp, 12g sài hồ, 8g quyết minh tử, 2 – 4g đăng sâm, 12g xích thược. Các vị thuốc đem cho hết vào ấm và sắc lấy nước đặc, dùng 1 – 2 thang mỗi ngày.
Chữa ho sốt do viêm đường hô hấp
12g tang diệp, 16g liên kiều, 12g cúc hoa, 6g lô căn, 12g khổ hạnh nhân, 8g cát cánh, 4g cam thảo sống, 4g bạc hà (cho vào sau). Tất cả các vị thuốc đem cho hết vào ấm, thêm 1 thăng nước rồi sắc lấy 300ml. Lọc bỏ bã, chia 3 lần uống, mỗi ngày dùng 1 lần.
Chữa cao huyết áp
20g tang diệp, 20g sung úy tử, 20g tang chi. Các vị thuốc cho vào ấm, gia thêm 1 thăng nước. Đun đến khi còn 600ml thì lấy nước thuốc ngâm rửa chân khi còn ấm trong vòng 30 – 40 phút trước lúc ngủ.
Chữa ho khan đờm ít vàng do phế nhiệt
8 – 12g tang diệp, 12 – 16g sa sâm, 8 – 12g thổ bối mẫu, 8 – 12g hạnh nhân, 8 – 12g sơn chi bì, 8 – 12g vỏ lê, 8 – 12g đạm đậu xị. Các vị thuốc này cho hết vào ấm, sắc lấy nước đặc, bỏ bã, uống mỗi ngày dùng 1 lần.
Bài thuốc uống thay trà có tang diệp
Cách 1: Cần có 9g tang diệp, 9g kỷ tử, 9g cúc hoa cùng 6g quyết minh tử. Các vị thuốc hãm với nước sôi uống thay trà mỗi mỗi ngày dùng 1 lần. Dùng trong trường hợp hay bị đau đầu, hoa mắt, chóng mặt.
Cách 2: Cần 6g tang diệp, 6g cúc hoa, 30g bạch mao căn, 30g đạm trúc diệp cùng 4g bạc hà. Các vị thuốc đem hãm với nước sôi, bỏ bã rồi thêm vào chút đường uống thay trà mỗi ngày dùng 1 lần. Sử dụng trong các trường hợp vã mồ hôi, sốt nóng, ho khan ít đờm do cảm mạo phong nhiệt hay viêm kết mạc mắt cấp tính.
Cách 3: 10g thang diệp, 10g cúc hoa, 10g bạc hà, 10g cam thảo. Cho các vị thuốc vào ấm tích nhiệt rồi thêm nước sôi nóng hãm uống thay trà, mỗi ngày dùng 1 thang. Sử dụng khi bị cảm mạo phong nhiệt.
Trị đau đầu, chóng mặt, hoa mắt
12g tang diệp, 12g cúc hoa, 12g đơn sâm, 12g đơn bì, 12 – 20g hắc chi ma, 12g sài hồ, 10 – 12g xích thược, 10 – 12g bạch thược. Các vị thuốc trên trộn đều lại rồi tán bột và làm hoàn. Mỗi lần lấy uống khoảng từ 8 – 12g cùng với nước sôi ấm, dùng mỗi ngày 1 lần.
Món ăn có dược liệu tang diệp
Cách 1 (Cháo tang diệp – cúc hoa): 10g tang diệp, 10g đậu xị, 12g cúc hoa cùng 60g gạo tẻ. Các vị thuốc đem sắc kỹ để lấy nước đặc. Còn gạo tẻ thì đem nấu nhừ thành dạng cháo. Trộn nước sắc vị thuốc vào cháo rồi đun sôi và ăn khi còn nóng. Sử dụng trong trường hợp đau dây thần kinh do chấn thương vùng mặt hay đau vùng mắt do viêm kết mạc.
Cách 2 (Phổi lợn hầm tang diệp): 250g phổi lợn, 15g tang diệp cùng 20g huyền sâm. Hai vị thuốc đem gói kỹ ở trong vải xô còn phổi lợn thì rửa sạch rồi thái lát. Cho tất cả nguyên liệu vào nồi hầm kỹ rồi vớt bỏ túi dược liệu đi và nêm gia vị bữa ăn. Dùng khi còn nóng, liên tục trong khoảng 5 – 10 ngày. Dùng trong các trường hợp viêm khô kết mạc mắt do viêm tắc tuyến lệ.
 |
Chữa chứng mất ngủ
Cách 1 (Do tâm hỏa thịnh): 20g tang diệp, 20g lá vông, 20g cỏ mực, 10g hoàng bá, 10g hoàng liên, 10g bạch linh, 16g xấu hổ, 20g cỏ mực, 20g rau má cùng 20g đinh lăng. Các vị thuốc đem sắc làm 3 lần, chia đều 3 lần uống, mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 2 (Do can khí uất kết): Dùng 20g tang diệp, 10g chỉ xác, 12g chi tử, 12g hương phụ, 16g hắc táo nhân, 12g liên nhục, 12g hoài sơn, 10g hạ liên châu cùng 12g khởi tử. Các vị thuốc này đem sắc lấy nước uống khi còn ấm, liều dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 3 (Do suy nhược thần kinh): Cần 20g tang diệp, 20g trinh nữ hoàng cung, 12g phòng sâm, 16g đương quy, 12g ngưu tất, 16g mạch môn, 12g thạch hộc, 12g viễn chí, 16g táo nhân, 12g cam thảo, 6g hạt sen, 10g bạch thược cùng 6 quả đại táo. Đem sắc lấy nước, chia uống 3 lần, mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 4 (Do âm hư hỏa vượng): 24g tang diệp, 24g lá vông, 40g thân cây mía, 20g hắc táo nhân, 16h thiên môn, 16g mạch môn, 16g ngưu tất, 16g chi tử, 20g đương quy, 10g nhân sâm, 10g huyền sâm, 4g sừng tê giác, 12g phục thần, 10g bá tử nhân cùng 16g thục địa. Đem các vị thuốc sắc lấy nước đặc, chia uống 3 lần, dùng mỗi ngày dùng 1 lần. Mỗi liệu trình kéo dài từ 7 – 10 ngày.
Chữa chứng khô miệng
Cách 1 (Do phế nhiệt): 20g tang diệp, 20g cát căn, 16g mạch môn, 12g cam thảo, 6g sâm đại hành sao thơm, 12g sinh địa, 16g mã đề thảo, 16g cát cánh. Các vị thuốc sắc lấy nước, bỏ bã, chia uống 3 lần, dùng mỗi ngày dùng 1 lần trong 10 ngày liên tục.
Cách 2 (Do phế nhiệt): 20g tang diệp, 12g bạch thược, 20g rau má, 16g sa sâm, 12g thiên môn, 16g mạch môn, 12g thục địa, 12g đương quy, 10g ngũ vị, 12g cát cánh, 12g chi tử. Các vị thuốc sắc lấy nước, chia uống 3 lần, mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 3 (Do tâm hỏa cang thịnh): 20g tang diệp, 20g rau má, 20g cỏ mực, 16g thạch hộc, 12g thiên môn, 10g hoàng liên, 16g sa sâm, 12g thục địa, 16g đương quy, 12g chi tử, 16g hắc táo nhân, 12g bạch thược, 12g thảo quyết minh sao vàng, 12g cam thảo cùng 5 quả đại táo. Tất cả sắc lấy nước uống với liều 2 mỗi ngày dùng 1 lần. Mỗi ngày uống 2 lần vào trước bữa ăn.
Cách 4 (Do thận âm hư suy): 20g tang diệp, 20g cỏ mực, 12g khiếm thực, 12g thạch hộc, 12g tang thầm, 12g sơn thù, 16g hoài sơn, 16g mạch môn, 10g mơ muối, 12g trạch tả, 10g đan bì, 16g củ đinh lăng, 16g đậu xanh sao thơm, 16g thục địa, 10g bạch linh, 12g kỷ tử cùng 12g cam thảo. Các vị thuốc này đem sắc 3 lần, chia làm 3 lần uống, dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
Trị xơ vữa động mạch
Cách 1: 20g tang diệp, 10g xuyên khung, 12g ích mẫu, 10g phục thần, 12g long nhãn, 16g lạc tiên, 16g đinh lăng, 10g đại táo, 12g đương quy, 12g hoàng kỳ, 14g bạch thược, 12g thục địa, 12g cam thảo cùng 16g hà thủ ô. Sắc lấy nước đặc, chia làm 3 lần uống, dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 2: 20g tang diệp, 15g cát căn, 16g hắc táo nhân, 10g tâm sen, 16g hà thủ ô, 20g bồ công anh, 12g thục địa, 15g đương quy, 4g đại hoàng, 15g ngũ gia bì, 10g cam thảo, 12g ích mẫu, 20g tô mộc cùng 10g hồng hoa. Đem sắc lấy nước bỏ bã, chia uống 3 lần, dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
 |
Trị đau liên sườn
20g tang diệp, 16g diệp hạ châu, 10g long đởm thảo, 16g bạch thược, 16g bạch truật, 12g bạch linh, 10g ngân hoa, 16g sài hồ, 16g cỏ mần trầu, 12g hương phụ, 10g chi tử, 10g mơ muối cùng 20g thổ phục linh. Các vị thuốc trên đem sắc lấy nước, bỏ bã, chia uống 3 lần, liều dùng 1 lần trong ngày.
Chữa lở ngứa ngoài da
20g tang diệp, 20g kim ngân hoa, 12g thương nhĩ (sao), 12g liên kiều, 16g sài đất, 16g kinh giới cùng 16g lá đơn đỏ. Các vị thuốc trên cho hết vào ấm, thêm 1,6 lít nước. Sắc lấy 500ml, bỏ bã rồi chia uống 2 lần, ngày dùng 1 thang.
Trị viêm thanh quản
Cách 1: 20g tang diệp, 24g đậu đen sao thơm, 10g phòng phong, 16g cát căn, 12g sa sâm, 16g kinh giới, 10g cam thảo, 12g lá tía tô, 12g lá xương sông, 12g rau tần dày lá, 12g huyền sâm, 10g trần bì. Sắc lấy nước, chia uống 3 lần, dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 2: 10g tang diệp, 10g mơ muối, 20g rau má, 16g thiên môn, 12g cát cánh, 12g mạch môn, 12g xương bồ, 12g thương nhĩ, 10g xạ can, 10g ngũ vị, 16g bạch mao căn, 12g hoàng kỳ sao mật, 12g đương quy, 10g trần bì, 10g cam thảo. Sắc lấy nước đặc, uống làm 3 lần, liều mỗi ngày dùng 1 lần.
Chữa ho kéo dài
Cách 1 (Do phế nhiệt): 20g tang diệp, 10g trần bì, 12g mạch môn, 16g tía tô, 12g xương bồ, 20g rau má, 10g ngân hoa, 20g cỏ mực cùng 16g thiên môn. Sắc uống mỗi mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 2 (Do viêm họng): 20g tang diệp, 16g đinh lăng, 4g sinh khương, 10g bạch linh, 16g cát cánh, 10g bối mẫu, 16g mạch môn, 10g trần bì, 12g cam thảo, 12g huyền sâm, 8g xạ can, 12g sa sâm. Các vị thuốc đem sắc uống mỗi ngày dùng 1 lần.
Trị bí tiểu tiện do thấp nhiệt
20g tang diệp, 16g vỏ bí ngô, 16g hạ liên châu, 20g thổ phục linh, 16g bạch mao căn, 16g rau diếp cá, 12g mộc thông, 12g má đề thảo, 16g cam thảo đất cùng 16 mướp đắng. Cho các vị thuốc trên vào ấm, sắc kỹ lấy nước đặc, uống liều dùng 1 lần trong ngày.
Chữa mề đay cấp tính thể phong nhiệt
20g tang diệp, 20g kim ngân, 20g cỏ mần trầu, 16g quả ké, 16g tang ký sinh, 20g rau má, 16g xương bồ, 12g bạch thược, 16g xương bồ, 12g sài hồ, 12g cam thảo. Các vị thuốc trên cho hết vào ấm, sắc lấy nước uống mỗi mỗi ngày dùng 1 lần.
Rối loạn cương dương
Cách1 (Do thấp nhiệt uất kết): 16g tang diệp, 20g thục địa, 16g sơn thù, 16g trạch tả, 16g cỏ mực, 16g hoài sơn, 16g thạch hộc, 16g mạch môn, 10g đỗ trọng, 10g hoạt thạch chế, 12g cam thảo, 12g xa tiền, 12g đương quy, 12g bạch truật, 12g bạch linh cùng 12g đan bì. Các vị thuốc sắc uống ngày 3 lần, dùng dùng 1 lần trong ngày.
Cách 2 (Do tâm tỳ lưỡng hư): 20g tang diệp, 10g thần khúc, 16g ngũ gia bì, 16g hoài sơn, 16g liên nhục, 16g lá đắng, 16g lạc tiên, 16g bạch truật, 16g đinh lăng, 16g hắc táo nhân, 12g phục thần, 12g cam thảo, 12g trần bì cùng 6 quả táo nhân. Các vị thuốc sắc kỹ lấy nước, chia 3 lần uống, liều mỗi ngày dùng 1 lần.
Chữa bệnh ung thư phổi thể âm hư nhiệt độc
20g tang diệp, 6g cam thảo, 15g cúc hoa dại, 10g bồ công anh, 20g bạch biển đậu, 20g thiên hoa phấn, 20g mạch môn, 15g sa sâm, 15g ngọc trúc, 15g kim ngân hoa, 10g tử hoa địa đinh, 15g thổ bối mẫu. Các vị thuốc trên đem đi sắc lấy nước đặc. Loại bỏ bã, chia uống nhiều lần với liều dùng 1 lần trong ngày.
Chữa cảm mạo
30g tang diệp, 9g chi tử sao đen, 15g cúc hoa, 6g thiên ma, 6g độc hoạt, 4,5g tần giao. Các vị thuốc trên đem tán thành bột rồi trộn cùng nước sắc bạc hà để làm viên hoàn. Mỗi lần dùng lấy 2 viên hoàn hòa trong 1 lít nước sôi, chờ cho ấm rồi dùng nước thuốc này gội đầu.
 |
Chống khô da vào mùa đông
20g tang diệp, 12g thục địa, 16g cát căn, 16g vừng đen, 16g hà thủ ô, 20g cỏ mực, 12g bạch thược, 16g mạch môn, 12g đại táo, 10g cúc hoa cùng 10g cam thảo bắc.
Các vị thuốc cho vào ấm, thêm 1 thăng nước, sắc lấy 300ml, bỏ bã. Chia đều làm 3 lần uống, liều dùng 1 lần trong ngày.
Chữa bệnh đông ôn
Cách 1: 10g tang diệp, 20g hạnh nhân, 3g bạc hà, 5g liên kiều, 8g rễ lau, 3g cam thảo, 8g cát cánh, 4g cúc hoa. Các vị thuốc đem sắc lấy nước bỏ bã, thêm 6g bột thạch cao vào khuấy đều và uống mỗi mỗi ngày dùng 1 lần thuốc.
Cách 2: 15g tang diệp, 40g thạch cao giã nát, 6 vốc gạo tẻ, 20g sơn chi, 15g hoàng cầm, 20g liên kiều, 20g hạnh nhân, 8g cam thảo sống, 24g tri mẫu. Các vị thuốc sắc lấy nước bỏ bã, uống mỗi ngày dùng 1 lần.
Trị ra mồ hôi trộm
Cách 1: 30g tang diệp, 60g ngũ bội tử, 18g ma hoàng. Trường hợp có khí hư thì gia tăng thêm 30g sinh hoàng kỳ. Các vị thuốc đem tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng lấy 20g bột thuốc trộn với lượng giấm vừa đủ để thành hồ nhão. Sau đó dùng thuốc đắp trực tiếp lên rốn và cố định lại bằng băng gạc vào trước khi đi ngủ.
Cách 2: 12g tang diệp, 6g thông thảo, 9g liên kiều, 9g mẫu đơn bì, 18g phù triển mạch, 18g mẫu lệ cùng 9g hoạt thạch. Các vị thuốc sắc lấy nước, bỏ bã, uống với liều mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 3: 15g mật trích tang diệp, 20g lữ đậu y, 30g phù tiểu mạch, 10g sinh kê nội kim, 12g sao mạch môn, 12g bích đào can, 10g sinh hoài sơn, 12g sao sinh địa cùng 12g sao bạch thược. Các vị thuốc trên đem ngâm nước 30 phút. Sau đó sắc làm 2 làn lấy 200ml nước đặc, chia 2 lần uống khi còn ấm, dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
Chữa thiên hành xích nhãn
Cách 1 (Thể phong nhiệt): 16g tang diệp, 12g liên kiều, 6g cát cánh, 16g ngân hoa, 12g chi tử, 8g hoàng đằng, 12g hoàng cầm, 8g kỷ tử, 6g bạc hà, 12g kinh giới, 12g ngưu bang. Các vị thuốc đem sắc uống, mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 2 (Thể thấp nhiệt): Cần 16g tang diệp, 12g mạn kinh tử, 8g hoàng cầm, 8g bạc hà, 12g phòng phong, 12g kinh giới, 12g hoàng đằng, 16g nhân trần, 12g sa tiền. Các vị thuốc sắc uống, liều mỗi ngày dùng 1 lần.
Trị da khô, tóc bạc sớm
16g tang diệp, 30g đậu đen sao thơm, 16g hà thủ ô, 20g thiên môn, 20g cỏ mực, 10g đỗ trọng, 16g đương quy, 20g thục địa, 16g táo nhân sao đen, 10g cam thảo. Tất cả các vị thuốc trên đem cho vào ấm, sắc lấy nước uống, dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
 |
Chữa bệnh Rubella
16g tang diệp, 14g lá tre, 16g má đề thảo, 16g nam hoàng bá, 16g cành châu, 12g khổ qua, 14g kinh giới, 10g sinh địa, 12g sài hồ, 8g chỉ xác, 10g đan bì, 12g bạch thược cùng 12g chi tử. Các vị thuốc trên cho vào ấm, thêm 1,4 lít nước. Sắc lấy 400ml thuốc, bỏ bã, chia làm 2 – 3 lần uống, liều dùng dùng 1 lần trong ngày.
Trị bệnh loãng xương thể thận âm suy tổn
16g tang diệp, 12g cam thảo, 12g sơn thù, 12g hoài sơn, 12g khởi tử, 12g đương quy, 12g thục địa, 12g khiếm thực, 10g đại táo, 10h bạch linh, 10g tang thầm, 10g hoàng bá, 10g đại táo, 16g chế mẫu lệ, 16g cỏ mực, 10g kim ngân hoa, 12g quy bản sao. Các vị thuốc đem sắc kỹ lấy nước đặc, chia đều làm 3 lần uống, dùng dùng 1 lần trong ngày. Khi uống có thể pha thêm 20ml mật ong cho mỗi lần.
Chữa táo bón do huyết hư
16g tang diệp, 16g cỏ mực, 16g hà thủ ô, 12g mộc thông, 16g sa sâm, 16g đương quy, 16g thảo thuyết minh sao vàng, 12g đại táo, 10g sơn tra, 15g kê huyết đằng, 12g đài nhân, 12g sinh địa, 20g rau má cùng với 10g chỉ xác. Các vị thuốc trên đem cho hết vào ấm. Sắc lấy nước đặc, chia 3 lần uống với liều dùng dùng 1 lần trong ngày.
Chữa nhiệt miệng
Cách 1: Cần 16g tang diệp, 16g cam thảo đất, 20g bồ công anh, 20g sài đất, 20g đinh lăng, 20g cỏ mực, 16g mướp đắng, 20g rau má, 12g hoàng cầm, 12g chi tử, 12g đương quy, 12g liên kiều cùng 12g thục địa. Các vị thuốc đem sắc lấy nước, chia uống 3 lần, 1 thang cho 1 ngày. Dùng khi niêm mạc miệng xuất hiện nốt loét gây đau đớn, lợi sưng nề đỏ.
Cách 2: Cần 20g tang diệp, 12g liên kiều, 12g ngân hoa, 16g mẫu lệ, 16g lá tre, 16g đương quy, 20g cam thảo đất, 12g mơ muối, 20g cỏ mực, 20g rau má, 20g lá vông, 16g sa sâm, 12g tri mẫu, 20g mạch môn cùng 12g sinh địa. Sắc lấy nước, chia uống 3 lần, mỗi mỗi ngày dùng 1 lần, liên tục 5 – 7 ngày cho 1 đợt điều trị. Dùng trường hợp nặng khiến cơ thể yếu mệt, khó ăn uống, mồ hôi nhiều.
Trị tiêu chảy thể thử thấp
16g tang diệp, 10g hoàng bá, 10g hoàng liên, 10g liên kiều, 12g ngân hoa, 20g rau má, 10g chi tử, 16g đinh lăng, 10g bán hạ, 10g bạch linh, 12g phòng sâm, 10g trần bì cùng 10g cam thảo. Các vị thuốc trên cho hết vào ấm, sắc lấy nước, bỏ bã, chia uống làm 3 lần, dùng liều mỗi ngày dùng 1 lần.
Chữa chảy máu chân răng
16g tang diệp, 16g lá xương sông, 16g biển súc, 20g thổ phục linh, 12g nam hoàng bá, 6g hoàng liên, 16g cam thảo đất, 10g ngũ vị tử, 10g chỉ xác sao cám, 16g đương quy, 10g trần bì, 12g tông lư sao đen, 16g lá mã đề cùng 12g chi tử. Tất cả vị thuốc đem cho hết vào ấm, thêm 1 thăng nước. Sắc lấy nước đặc, bỏ lã, uống mỗi mỗi ngày dùng 1 lần.
Chữa chứng co giật ở trẻ em do ngoại cảm
16g tang diệp, 12g liên kiều, 16g ngân hoa, 12g đậu xị, 8g ngưu bàng, 8g bạc hà, 12g kinh giới, 8g cát cánh, 4g cam thảo, 8g cương tằm, 12g câu đằng. Các vị thuốc cho vào ấm, sắc lấy nước, lọc bỏ bã, chia uống nhiều lần, mỗi ngày chỉ dùng 1 thang.
Chữa đờm hỏa uất ở phế
40g tang diệp, 40g bằng sa, 40g tô tử, 40g cam thảo phấn cùng 40g nhi trà. Các vị thuốc trên đem trộn đều lại với nhau, tán thành bột. Sau đó tiếp tục trộn mật để làm viên hoàn, mỗi hoàn 10g. Dùng với liều 2 hoàn mỗi ngày cùng nước sôi ấm.
Chữa đau đầu do phong nhiệt
Cách 1: 10g tang diệp, 6g cương tằm, 10g hoàng cầm, 10g cúc hoa, 10g câu đằng. Các vị thuốc đem sắc lấy nước đặc, hòa thêm 1g chu sa vào uống khi còn ấm, liều mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 2: 12g tang diệp, 6g cương tằm, 12g kinh giới, 4g cam thảo, 8g tuyền phúc hoa, 6g mộc tặc, 3g tế tân. Các vị thuốc đem sắc lấy nước uống mỗi ngày dùng 1 lần. Hoặc cũng có thể trộn đều rồi tán bột mịn. Mỗi lần uống 6 – 10g, tần suất khoảng 2 – 3 lần mỗi ngày.
Chữa tân dịch hư tổn ở người cao tuổi
Cách 1 (Do mắc chứng táo tà nặng): 12g tang diệp, 12g thanh cao, 6g hạnh nhân, 6g nhân sâm, 4g cam thảo, 12g hỏa ma nhân, 8g mạch môn, 8g a giao, 1 lá tỳ bà diệp. Các vị thuốc sắc lấy nước, chia uống 3 lần vào trước bữa ăn, dùng mỗi ngày dùng 1 lần.
Cách 2 (Do táo nhiệt ở phế): Cần chuẩn bị 6g tang diệp, 12g sa sâm, 8g thiên hoa phấn, 8g ngọc trúc, 4g cam thảo, 12g mạch môn cùng 8g bạch biển đậu. Các vị thuốc sắc lấy nước, chia đều làm 3 lần uống trước khi ăn, dùng với liều dùng 1 lần trong ngày.
Trị chứng chảy nước mắt khi ra gió
40g tang diệp, 20g bạch cương tằm sao, 10g kinh giới, 20g cam thảo, 20g mộc tặc, 20g toàn phúc hoa cùng 20g tế tân. Các vị thuốc trên đem trộn đều rồi nghiền thành dạng bột. Mỗi ngày dùng 8g cùng với nước sắc kinh giới.
Lưu ý khi dùng tang diệp
Người bệnh hư hàn không nên dùng.
Nên tham khảo ý kiến bác sĩ nhằm kiểm soát rủi ro và những tác dụng không mong muốn.
 Tác dụng của cây mề gà |
 Cây nắp ấm ngoài việc làm cảnh còn là nguyên liệu làm thuốc |
 Tác dụng hữu ích của cây đại tướng quân |
