Từ những kết quả đạt được và xuất phát từ nhu cầu thực tế, các địa phương đã thực hiện rà soát, thống kê, cập nhật và báo cáo UBND tỉnh những diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả để đề xuất chuyển đổi sang trồng các loại cây trồng khác. Nhờ vậy, trong giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, Quảng Ninh sẽ có trên 3.200ha đất trồng lúa kém hiệu quả có nhu cầu chuyển đổi sang trồng các loại cây trồng khác. Trong số đó, có gần 1.200 ha chuyển sang trồng cây hàng năm, trên 1.870ha chuyển sang trồng cây lâu năm và 130 ha chuyển sang nuôi trồng thủy sản theo hướng tập trung.
Quảng Ninh chuyển đổi hơn 3.000 ha đất lúa kém hiệu quả sang cây trồng khác
Tất cả những diện tích chuyển đổi này đều được người dân báo cáo chính quyền địa phương, thực hiện làm các thủ tục chuyển đổi theo đúng quy định của pháp luật. Riêng trong 2 năm gần đây, có trên 2.600ha đất trồng lúa của người dân được chuyển đổi sang trồng các loại cây khác, như ngô, dong riềng, hoa, rau màu các loại. Trong đó, có một số địa phương có diện tích chuyển đổi lớn, như Bình Liêu, Đầm Hà, Hải Hà, Tiên Yên.
Điển hình như tại TP.Uông Bí, địa phương đã thực hiện chuyển đổi diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây vải chín sớm tập trung tại phường Phương Nam cho thu nhập bình quân 270 triệu đồng/ha/năm.
Ông Nguyễn Quang Nghĩa, Chủ tịch UBND phường Phương Nam cho biết, vùng trồng vải chín sớm Phương Nam được tỉnh Quảng Ninh quy hoạch là một trong 17 vùng sản xuất hàng hóa nông nghiệp tập trung của tỉnh. Hiện nay trên địa bàn phường có 1.500 hộ gia đình chuyển đổi diện tích trồng lúa, màu kém hiệu quả sang trồng vải chín sớm với tổng diện tích 327ha.
Việc chuyển đổi sang cây vải đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, giúp cho người dân có thu nhập cao hơn trồng lúa gấp hàng chục lần. Tới đây, địa phương tiếp tục rà soát những diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả trên địa bàn, từ đó nắm tình hình nguyện vọng của người dân, tạo điều kiện chuyển đổi sang trồng vải chín sớm, nuôi thủy sản cho giá trị kinh tế cao.
Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho người dân
Hay như tại huyện Bình Liêu, địa phương đã thực hiện chuyển đổi trên 110ha trồng lúa kém hiệu quả , khó khăn về nguồn nước tưới sang trồng cây dong riềng đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn trồng lúa trên 25 triệu đồng/ha/năm.
Còn tại các huyện Tiên Yên, Đầm Hà, Hải Hà đã thực hiện chuyển đổi trên 500ha trồng lúa kém hiệu quả sang trồng ngô cao sản, ngô sinh khối và các loại rau màu theo thời vụ. Kết quả chuyển đổi này đã thu được lợi nhuận cao hơn so với trồng lúa trên 10 triệu đồng/ha/năm.
Để việc chuyển đổi này được minh bạch, đúng quy định của pháp luật, tránh tình trạng người dân chuyển đổi tự phát, theo thời vụ, UBND tỉnh có báo cáo số 86/BC-UBND ngày 25/5/2020, đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu, điều chỉnh đơn giản hóa, rút gọn thủ tục chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa sang trồng cây hàng năm, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương thực hiện.
UBND tỉnh Quảng Ninh cũng khuyến nghị người dân, tuyệt đối không được tự ý chuyển đổi diện tích đất trồng lúa sang mục đích khác khi chưa được sự đồng ý của chính quyền địa phương; các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật liên quan đến Luật Đất đai, Luật Trồng trọt, các nghị định của Chính phủ, góp phần nâng cao nhận thức của người dân; đồng thời thường xuyên kiểm tra, rà soát, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm trong chuyển đổi sai mục đích sử dụng đất.
Mai Quỳnh
