Món bánh xưa dành cho "nhà nghèo", giờ thành đặc sản lạ được dân thành phố ưa chuộng

Thiên nhiên - Tự nhiên 23/03/2023 13:38 Theo dõi TH&SP trên

Bánh ngào là món bánh dân dã gắn liền với biết bao thế hệ người dân xứ Nghệ. Bát bánh ngào hấp dẫn luôn là món ăn không thể thiếu trong những dịp sum họp của các gia đình ở Nghệ An. Sự kết hợp hài hòa giữa bột nếp và mật mía tạo nên bát bánh giản dị nhưng đủ thơm ngon để khiến bao người phải say mê.

Món bánh đặc sản Huế, xưa là thứ quà dành cho người nghèo, nay thành của hiếm có khó tìm Món bánh có tên cực độc lạ khiến ai cũng tò mò, người sành ăn chưa chắc đã biết Món bánh nhà nghèo thời bao cấp ăn "cứu đói", nay thành đặc sản vừa ngon vừa lạ ở thành phố

Xứ Nghệ mảnh đất đầy nắng và gió nhưng lại thu hút khách du lịch với nhiều địa danh lịch sử, danh làm thắng cảnh nổi tiếng. Không những thế, nơi đây còn làm say lòng du khách với những món ăn đặc sản mang hương vị đặc trưng của ẩm thực miền Trung. Trong đó, phải nhắc đến một món ăn đơn giản dân dã ngọt ngào như chính tình người nơi đây đó là bánh ngào xứ Nghệ.

Bánh ngào còn có tên gọi khác là bánh mật, đây là thứ bánh đặc sản truyền thống thơm ngon của người dân miền Trung, đặc biệt là ở Nghệ An. Theo người dân địa phương, cái tên "bánh ngào" có lẽ được xuất phát từ cách làm bánh, thay vì nhồi nhân đậu, nhân vừng như bánh trôi ở miền Bắc thì với bánh ngào, mật mía được phủ xung quanh bánh tạo một màu vàng óng đẹp mắt, ngọt ngào. Cũng có những người kể rằng chữ "ngào" bắt nguồn từ hương thơm ngào ngạt của gừng.

Bánh ngào được gọi là món bánh "nhà nghèo" bởi nguyên liệu làm bánh rất rẻ, cứ lúc nào có thời gian nhàn rỗi, người dân lại làm bánh ngào để thưởng thức. Hơn nữa, thứ bánh dân dã này còn có mặt trong nhiều nghi lễ truyền thống ở miền Trung, trong đó có Tết Nguyên Đán.

Chẳng thế mà ở xứ Nghệ có câu ca:

"À ơi hoa bưởi hương đưa

Bánh ngào ngọt lịm chờ anh thưa một lời".

Cái tên bánh ngào có lẽ xuất phát từ phương pháp nấu bánh độc đáo. Thay vì nhồi nhân, mật mía được dùng nấu nước tạo nên lớp phủ xung quanh bột bánh. Cũng có thể chữ “ngào“ bắt nguồn từ hương thơm “ngào ngạt” của gừng trong ngày đông se lạnh.

Khi tới đất Nghệ, bạn không cần tốn quá nhiều công sức để tìm kiếm món này trong chợ. Ngày nay những gánh hàng rong hay lặn viên nhỏ, không nhân để tiết kiệm. Các mẹ thích ăn hòa hợp, đầy đặn thì ưa có nhân đậu. Không chỉ là món ăn chơi, đặc sản này còn là ký ức đêm 30 của nhiều người con xứ Nghệ. Chỉ cần xuống bếp hương thơm quyến rũ đầy quấn quít lấy đầu mũi.

Nguyên liệu cần có để làm bánh ngào.

Nguyên liệu làm bánh khá đơn giản, không đắt cũng không khó tìm. Nguyên liệu đầu tiên là bột nếp, nếp làm bánh phải là loại nếp ngon xay nhỏ rồi lọc qua túi vải để lấy được phần bột tinh. Sau đó đem nhồi thật kỹ cho nhuyễn, bột càng nhuyễn thì bánh ăn càng dẻo và ngon. Ngoài bột nếp còn có mật và gừng, mật.

Mật mía xứ Nghệ là nguyên liệu không thể thiếu.

Thông thường người ta sẽ chọn mật mía, phải chọn loại nguyên chất, có màu vàng đỏ, đậm đà, sánh nhuyễn. Gừng phải chọn loại gừng già để khi nấu có mùi thơm đặc trưng.

Nhào bột

Món bánh ngào ngày xưa thường được làm có nhân đỗ xanh, ngâm với nước nóng cho tróc vỏ rồi ninh lửa nhỏ cho chín nhừ rồi cho ít đường vào giã nhò và vò lại thành viên nhân bánh. Nhưng ngày nay, món bánh này thường được làm không nhân, để tránh khi ăn không bị mau ngấy khi loại bánh này đã ngọt từ bên ngoài lại ngọt thêm từ bên bên trong.

Vì thế mà những người làm bánh để bán họ không cho nhân một phần là tiết kiệm kinh phí, 1 phần vì để không làm cho khách hàng khi ăn quá bị ngấy. Nhưng để làm ăn ở nhà người ta vẫn làm nhân bánh bằng đẫu xanh để hòa hợp hương vị bên trong lẫn bên ngoài.

Nấu bánh ngào mật mía

Cũng như chuẩn bị nguyên liệu, các bước làm bánh cũng cực kì đơn giản nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ và sự khéo léo của người làm bánh. Lấy bột nếp cho vào âu, thêm một ít muối, dầu ăn trộn đều sau đó cho nước nóng vào từ từ từng ít một để không bị nhão bột và trộn đều đến khi thấy hỗn hợp bột vừa đủ ẩm thì dừng lại. Tiếp tục lấy bột ra khỏi âu đặt trên một mặt phảng sạch nhồi bột làm sao cho đến khi bột thành một khối dẻo, mịn màng mà không dính lấy tay là được.

Bột sau khi được nhồn nhuyễn đem bọc kín khối bột vào túi bóng sạch và để bột nghỉ 20 phút. Sau 20 phút lấy ra nặn thành từng viên nhỏ, cho nhân bánh vào giữa. Sau khi làm xong, nấu một nồi nước thật sôi thả từng viên bánh vào luộc chín vừa, rồi vớt bánh ra cho vào âu nước sôi nguội để bánh nguội và không bị dính vào nhau.

Bánh ngào ngon hay không là tùy thuộc vào cách chọn mật và pha mật của người làm bánh. Mật sau khi được mua về sẽ được cho vào nồi và đun sôi trên bếp, nêu không muốn quá ngọt có thể cho thêm một ít nước sôi để mật loãng đi.

Sau đõ chọn những củ gừng già còn tươi đem rửa sạch và giã nhỏ, chia đôi thành 2 phần, 1 phần cho luôn vào nồi mật đang sôi để mật đỡ bị ngán, vừa tạo mùi thơm. Sau đó thả từng viên bánh vớt ra từ âu nước sôi nguội đun nhỏ lửa cho đến lúc sôi.Khi mật đã ngấm vào từng viên bánh thì lấy đũa khuấy nhẹ cho đều bánh và tắt bếp. Cho phần gừng còn lại vào bánh để làm cho mùi vị thanh và không bị ngán.

Từng chiếc bánh tròn nhỏ được múc ra bát hòa quyện với nước mật có màu vàng sóng sánh, bắt mắt cộng với hường thơm của gừng tạo ra một hương vị thơm ngon đặc trưng chỉ có ở xứ Nghệ. Loại bánh này mà được thưởng thức lúc vừa mới được đưa từ trên bếp xuống vào những ngày mưa, trời se se lạng thì không còn gì tuyệt vời bằng. Đến với xứ Nghệ bạn đừng quên món ăn đặc sản dân dã ngọt ngào này nhé.

Về Hưng Yên thưởng thức món bánh cuốn Mễ Sở

Làng Phú Hạnh lưu giữ hồn quê qua món bánh đúc truyền thống

Món bánh đặc sản Huế, xưa là thứ quà dành cho người nghèo, nay thành của hiếm có khó tìm

Bánh gật gù - nghe tên lạ nhưng lại là đặc sản dân dã ở Quảng Ninh

Lạ lùng món bánh chỉ có bột và lá mọc bờ rào mà ai ăn cũng ghiền

Món bánh có tên cực độc lạ khiến ai cũng tò mò, người sành ăn chưa chắc đã biết

Loại lá mọc dại trong rừng tưởng chừng vô nghĩa, hái về làm bánh “thúi địch” ăn một lần đảm bảo nghiện ngay

Món bánh nhà nghèo thời bao cấp ăn "cứu đói", nay thành đặc sản vừa ngon vừa lạ ở thành phố

Bình Yên

Tags:

Cùng chuyên mục

Cheo cheo Việt Nam và những loài cực kỳ nguy cấp: Tín hiệu cảnh báo từ Sách Đỏ 2023

Gà lôi trắng từ IB sang IIB: Những điều người nuôi cần biết

Vì sao gà lôi trắng được ghi vào Sách Đỏ Việt Nam?

Cơ hội vàng cho sản phẩm thiên nhiên Việt Nam chinh phục thị trường châu Phi

Tỉnh Quảng Trị: Phát hiện dược liệu quý hiếm nguy cấp dưới tán rừng đặc dụng

Sản phẩm thiên nhiên lên ngôi giữa làn sóng tiêu dùng xanh tại Việt Nam

Tỉnh Quảng Trị: Nỗ lực thúc đẩy giải ngân nguồn thu từ tín chỉ carbon rừng

Gần 26.500 gốc sâm Ngọc Linh hư hại, thiệt hại 12 tỉ đồng

Thầm lặng chinh phục thế giới: Sức sống mới từ những cành hoa, chiếc lá Việt

Gia Lai: Hơn 150 hộ dân tham gia dự án trồng Đàn hương tại vùng biên Ia Dom

Bão số 3 gây thiệt hại nghiêm trọng tại Bắc Trung Bộ: Hơn 107.000 ha lúa ngập úng

Nông sản Việt: Giải cứu hay đổi mới để lớn mạnh?

Tin khác

Sữa tươi thanh trùng TH true MILK – Bí quyết chăm sóc gia đình của mẹ hiện đại

Làm mẹ trong thời đại mới là hành trình không ngừng học hỏi – từ việc chăm sóc con, tạo lập thói quen ăn uống đến việc lựa chọn từng sản phẩm mỗi ngày. Hiểu rõ nhu cầu ngày càng cao của các bà mẹ, TH true MILK vừa chính thức giới thiệu dòng sữa tươi thanh trùng với hai phiên bản nguyên chất và ít đường, dung tích 950ml, hạn sử dụng lên tới 39 ngày (kể từ ngày sản xuất).

Sản phẩm thiên nhiên Việt Nam trước ngưỡng cửa thị trường BRICS+

Chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Brazil, nơi diễn ra Hội nghị Cấp cao BRICS mở rộng, không chỉ mang thông điệp chính trị và ngoại giao, mà còn mở ra hướng đi chiến lược cho xuất khẩu sản phẩm thiên nhiên Việt Nam, đặc biệt là nông sản, thực phẩm và dược liệu. Trong bối cảnh thế giới dịch chuyển sang tiêu dùng xanh và bền vững, BRICS+ nổi lên như một khối thị trường giàu tiềm năng, mang tính bổ trợ mạnh mẽ với thế mạnh sẵn có của Việt Nam.

Khai mở “mỏ vàng xanh” dược liệu Tây Bắc bằng tư duy chuỗi giá trị và thương hiệu

Vùng núi phía Bắc, đặc biệt là các tỉnh Tây Bắc, được đánh giá có tiềm năng lớn để phát triển ngành dược liệu trở thành kinh tế mũi nhọn nhờ lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng và sự đa dạng sinh học. Tuy nhiên, để “mỏ vàng xanh” thực sự tạo ra giá trị gia tăng bền vững, đòi hỏi sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy chuỗi giá trị và chiến lược xây dựng thương hiệu vùng cho các sản phẩm đặc hữu.

Mực nhảy Cửa Lò – Đặc sản tươi rói làm nên thương hiệu biển Nghệ

Đến Cửa Lò mà chưa ăn mực nhảy là coi như bỏ lỡ nửa hồn của biển. Món đặc sản tươi roi rói này không chỉ ngon mà còn mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo khó quên.

Chuyển đổi tư duy canh tác trong trồng trọt

Chuyển đổi xanh trong nông nghiệp không thể chỉ bắt đầu từ kỹ thuật, mà phải xuất phát từ thay đổi tư duy sản xuất – hành trình dài nhưng bắt buộc nếu muốn nông sản Việt phát triển bền vững và chinh phục thị trường quốc tế.

Ngành rau quả chuyển mình trước thử thách mới

Trước những thay đổi trong chính sách nhập khẩu từ các thị trường chủ lực, ngành rau quả Việt Nam đang chủ động nâng chuẩn sản xuất và mở rộng thị trường, từng bước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng bền vững trong năm 2025.

Chủ động kiểm soát chất lượng nông sản xuất khẩu

Giữ vững vị thế nông sản Việt tại các thị trường khó tính không thể chỉ trông vào may rủi. Chủ động phòng ngừa rủi ro từ khâu sản xuất đến chế biến, kiểm soát chặt dư lượng hóa chất là yêu cầu bắt buộc nếu muốn tránh cảnh bị trả hàng, mất uy tín.

Ngành dừa trước ngưỡng tái cấu trúc bắt buộc

Giá dừa tăng vọt mở ra cơ hội lớn cho xuất khẩu nông sản Việt. Tuy nhiên, thiếu nguyên liệu, sâu bệnh và sản xuất manh mún buộc ngành dừa phải tái cấu trúc toàn diện để xây dựng chuỗi giá trị bền vững và giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế.

Nông nghiệp tuần hoàn mở lối đi xanh cho đất Cố đô

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tài nguyên ngày càng suy giảm, mô hình nông nghiệp tuần hoàn đang trở thành giải pháp tất yếu giúp nông dân tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường sống một cách bền vững.

Bắc Giang kết nối vải thiều – lan tỏa thương hiệu nông sản quốc gia

Hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều và sản phẩm OCOP tỉnh Bắc Giang năm 2025 diễn ra sáng 28/5, quy tụ đông đảo đại biểu trong và ngoài nước, nhằm kết nối sản xuất – tiêu thụ, đưa vải thiều và nông sản chủ lực vươn xa thị trường trong nước và quốc tế.

Từ nắng gió đến siêu thị: Hành trình của trái dưa lưới Bình Thuận

Từ vùng đất khô hạn tưởng chừng chỉ có nắng và gió, Bình Thuận đang viết nên câu chuyện mới cho nông nghiệp bằng những quả dưa lưới công nghệ cao, ngon ngọt và an toàn. Nhưng để sản phẩm này vươn xa, xúc tiến thương mại phải là chiếc cầu nối vững vàng.

Nông sản Việt nỗ lực thích ứng trong “cuộc chơi” thị trường khắt khe

Nông sản Việt Nam không chỉ cạnh tranh về giá mà còn phải nâng cấp toàn diện để đáp ứng quy định kiểm dịch động thực vật (SPS) ngày càng khắt khe từ EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia và nhiều thị trường lớn khác.

Quả tai chua – Đặc sản rừng sâu “gây thương nhớ” giữa phố thị

Quả tai chua mọc hoang trong rừng sâu Tây Bắc, được người dân vùng cao săn lùng nhờ vị chua thanh dịu, độc đáo. Loại quả này không chỉ là đặc sản quý hiếm mà còn mang giá trị dinh dưỡng và văn hóa đặc sắc của núi rừng Việt Nam.

Đánh thức tiềm năng nông nghiệp hữu cơ Việt Nam

Nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đang từng bước phát triển với diện tích canh tác mở rộng và sự quan tâm từ doanh nghiệp, người tiêu dùng. Tuy nhiên, để tạo đột phá, cần chiến lược quốc gia rõ ràng, chuỗi liên kết hiệu quả và hệ sinh thái hỗ trợ đồng bộ.

Bún Xiêm Lo – Vị ngọt đượm tình quê trong từng sợi bún nhỏ

Giữa miền Tây sông nước mênh mang, bún Xiêm Lo không chỉ là món ăn đậm đà hương vị, mà còn là câu chuyện giao thoa văn hóa, tình đất và ký ức sâu sắc – một linh hồn ẩm thực khiến ai từng thưởng thức đều lưu giữ mãi trong lòng.

Trái trường Bảy Núi – Viên ngọc đỏ giữa đại ngàn Tây Nam Bộ

Trái Trường là loại quả rừng nhỏ bé nhưng đầy quyến rũ, đã trở thành đặc sản của Bảy Núi (An Giang). Mùa hè, trái trường không chỉ mang vị ngọt mát, mà còn giúp phát triển du lịch sinh thái và nâng cao giá trị nông sản địa phương.

Tupai King - “Vua mới” của làng sầu riêng, giá gần 800.000 đồng/kg

Trong khi nhiều người vẫn quen với Musang King hay sầu riêng Monthong, thì một giống sầu riêng cao cấp khác đang âm thầm vươn lên dẫn đầu tại Malaysia: Tupai King – loại sầu riêng được mệnh danh là “vua mới” trong làng sầu riêng, có giá lên tới 130 RM/kg, tương đương gần 800.000 đồng/kg.

Dứa Bắc Giang vào vụ thu hoạch, nông dân được mùa, được giá

Với năng suất cao, giá bán tăng và tiêu thụ thuận lợi, cây dứa tiếp tục khẳng định vị thế là nông sản chủ lực, đem lại thu nhập ổn định cho nông dân Bắc Giang.

Lạng Sơn phát triển kinh tế từ cây dược liệu: Hướng đi bền vững, nâng cao giá trị địa phương

Huyện Lộc Bình (Lạng Sơn) đang khai thác hiệu quả tiềm năng cây dược liệu nhờ mô hình liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm. Cách làm này giúp nâng cao giá trị, tạo đầu ra ổn định, góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Vân Hồ tập trung chăm sóc cây ăn quả

Thời điểm này, nông dân các xã trên địa bàn huyện Vân Hồ (Sơn La) đang tập trung chăm sóc cây ăn quả, điều chỉnh nước tưới, phân bón để quả đạt kích thước, trọng lượng, chất lượng cao.

Xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam xanh, hướng tới thị trường cao cấp

Gạo Việt xanh phát thải thấp là bước ngoặt mang tính chiến lược trong việc xây dựng thương hiệu lúa gạo Việt Nam, hướng tới thị trường cao cấp với tiêu chuẩn khắt khe về phát thải carbon.

Tinh dầu bách xanh, dược liệu quý hiếm giữa đại ngàn

Tinh dầu từ cây bách xanh được chứng minh có hoạt tính kháng oxy hóa cao không chỉ mở ra hướng ứng dụng mới trong lĩnh vực y học, mỹ phẩm tự nhiên, mà còn củng cố giá trị bảo tồn của loài cây đặc hữu đang nằm trong Sách đỏ quốc gia.

Tiếp nhận 6 cá thể sếu đầu đỏ về Vườn quốc gia Tràm Chim

6 cá thể sếu đầu đỏ (3 trống, 3 mái) được chuyển từ Thái Lan, sau khi hoàn thành cách ly ở Thảo Cầm Viên Sài Gòn đã đưa về bảo tồn, chăm sóc tại Vườn quốc gia Tràm Chim (Đồng Tháp).

Gia Lai mở rộng thị trường nông sản qua không gian mạng

Không chỉ mở ra kênh tiếp cận thị trường mới, phương thức kinh doanh online là cơ hội bứt phá về doanh thu, gia tăng giá trị sản phẩm. Do đó, chuyển đổi số trong hoạt động xúc tiến thương mại là hướng đi tất yếu để mở ra không gian phát triển rộng lớn.

Thanh Hóa: 32,6 ha sắn bị nhiễm bệnh khảm lá ở huyện Ngọc Lặc

Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Ngọc Lặc (Thanh Hóa) đã phối hợp với các địa phương triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh khảm lá trên cây sắn. Niên vụ sắn 2025-2026, huyện Ngọc Lặc có kế hoạch trồng 1.600 ha sắn.

Hải Dương dự kiến đạt khoảng gần 60.000 tấn vải thiều

Tổng sản lượng vải (Hải Dương) dự kiến năm 2025 đạt khoảng gần 60.000 tấn, trong đó vải sớm chiếm 31.500 tấn, chính vụ khoảng 23.500 tấn. Việc sản xuất vải trên địa bàn tỉnh Hải Dương cơ bản tuân thủ theo quy trình an toàn, với 721 ha được chứng nhận VietGAP, GlobalGAP.

Bắt mắt, thơm ngon với 135 món ăn từ thanh trà Vĩnh Long

Ngày hội thanh trà không chỉ là cơ hội thưởng thức những trái thanh trà ngon, những sản phẩm chế biến từ thanh trà mà còn là dịp để các nhà vườn, các cơ sở sản xuất và chế biến nông sản giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Mã số vùng trồng đưa nông sản chủ lực địa phương "bay" xa

Với những quy định khá ngặt nghèo, mã số vùng trồng đang góp phần tăng sức canh tranh cho các mặt hàng nông sản chủ lực của tỉnh Thái Nguyên, thúc đẩy liên kết, hình thành các chuỗi giá trị bền vững và mở rộng thị trường tiêu thụ cho nông sản ở cả trong nước và xuất khẩu.

Phát triển thương hiệu cho sản phẩm nông nghiệp Bến Tre

Để thực hiện các mục tiêu đề ra, tỉnh Bến Tre sẽ tập trung đẩy nhanh xây dựng và hoàn thiện chuỗi giá trị nông sản. Đồng thời, phát triển nền nông nghiệp tập trung, sạch, hữu cơ an toàn, truy xuất nguồn gốc, từng bước ứng dụng công nghệ cao, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Xem thêm