Trông giống hệt cây chuối, nhưng loài cây này cho củ, và có vị như bánh mì. |
Với ngoại hình quá giống loại cây ăn quả thông thường, cây enset còn được gọi là "chuối giả". Chúng được xem là một thực phẩm thần kỳ. Các nhà khoa học nhận định enset, cây bản xứ ở Ethiopia với hình dáng giống cây chuối, có tiềm năng thành siêu thực phẩm mới.
Cây enset có thể cung cấp thức ăn cho hơn 100 triệu người trên thế giới, nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Environmental Research Letters. Loài cây này gần như ít được biết tới bên ngoài Ethiopia. Khoảng 20 triệu người dân tại Ethiopia dùng enset làm thức ăn. Kết quả nghiên cứu cho thấy enset có thể mọc trên phạm vi rộng lớn hơn nhiều tại châu Phi.
"Đây là cây trồng có thể đóng vai trò quan trọng trong giải quyết vấn đề an ninh lương thực và phát triển bền vững", tiến sĩ Wendawek Abebe ở Đại học Hawassa tại Awasa, Ethiopia, cho biết.
Gọi chúng là "chuối giả", cây enset có quả ngắn, to, đầy hạt (bên phải). Tuy nhiên, loại cây này không được trồng để lấy quả. |
Không giống như thu hoạch chuối, việc thu hoạch enset quanh năm và phải nhổ cả cây. Phần thân có chứa một lõi xốp có bột, được dùng để nghiền và lên men thành một thực phẩm giàu calo. |
Sau khi lấy lõi xốp ra bằng cào tre, nó cây chuối giả được nghiền nhỏ, trộn với men và ép thành khối, sau đó được cho xuống một hố lót lá enset, phủ lá lên trên, chặn đá và để lên men. Quá trình này có thể kéo dài đến hai năm. |
Enset hay còn gọi là cây chuối giả là họ hàng gần của cây chuối, nhưng chỉ được tiêu thụ ở Ethiopia. Phần quả giống quả chuối của enset không ăn được, nhưng phần gốc và rễ giàu tinh bột của cây có thể lên men và dùng để nấu cháo hoặc làm bánh mỳ. Những cây có họ với enset mọc dại ở Nam Phi, chứng tỏ chúng có thể sinh trưởng trên phạm vi rộng hơn nhiều.
Các nhà khoa học dự đoán phạm vi sinh sống tiềm năng của enset trong 4 thế kỷ tới. Họ phát hiện loài cây này có thể nuôi sống hơn 100 triệu người, giúp tăng cường an ninh lương thực ở Ethiopia và nhiều nước châu Phi khác, bao gồm Kenya, Uganda và Rwanda. Tiến sĩ James Borrell ở Vườn thực vật hoàng gia Anh tại Kew khuyến khích trồng enset làm cây trồng phủ đất. Đây là cây lâu năm có thể thu hoạch vào bất kỳ thời gian nào trong năm.
Sau thời gian lên men tối thiểu khoảng ba tháng, enset có thể được sử dụng làm một món ăn giống như bánh mì, có tên kocho và càng để lâu càng ngon và có mùi như phô mai. |
Để làm kocho từ enset lên men, một phần được cắt ra, trộn với gia vị và bơ, nặn thành hình đĩa phẳng và nướng trong lò đất hoặc than củi. Ăn kèm với sữa, phô mai, bắp cải, thịt, hoặc cà phê, thực phẩm giàu carbohydrate khiến bữa ăn trở nên dồi dào và no bụng. |
Tính sẵn có và hữu dụng của enset khiến nó trở thành một vật phẩm giá trị. Kocho lên men có thể được sử dụng làm bánh mì, bán, và trao đổi. |
Ethiopia là trung tâm thuần hóa cây trồng lớn ở châu Phi. Biến đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sản lượng và phân bố của cây lương thực chính ở châu Phi và nhiều nơi khác. Các chuyên gia đang tìm kiếm những loài cây mới để cung cấp thức ăn cho dân số bởi con người đang phụ thuộc vào một vài cây lương thực. Gần như một nửa tổng calo chúng ta ăn đến từ ba loại cây là lúa nước, lúa mỳ và ngô.
Cây enset còn gọi là “cây chuối giả” trông cực giống cây chuối ở Việt Nam mà thân của nó chỉ để nuôi lợn, gà. Không ngờ cây chuối giả là là kho thực phẩm khổng lồ cung cấp nguồn thức ăn cho hàng chục triệu người ở Ethiopia và dự báo đây sẽ là chỗ dựa về nguồn thực phẩm cho hàng trăm triệu người toàn thế giới./.