Việt Nam đối mặt nguy cơ thiếu 1,3 triệu phụ nữ trong độ tuổi kết hôn vào năm 2049

Vì sức khỏe cộng đồng 28/12/2025 14:09 Theo dõi TH&SP trên

Dự báo đến năm 2049, Việt Nam sẽ thiếu khoảng 1,3 triệu phụ nữ trong độ tuổi kết hôn. trước đó, Luật Dân số mới đã chính thức thông qua các "đòn bẩy" chính sách quan trọng: nới rộng quyền lợi thai sản cho cả cha và mẹ, đồng thời hỗ trợ tài chính và nhà ở để khuyến khích sinh đủ hai con.

Bộ Y tế đề xuất chi 650 tỷ đồng khuyến khích phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi. Từ 1/10, phụ nữ độc thân được sinh con bằng IVF Đề xuất tăng thời gian nghỉ thai sản lên 7 tháng khi sinh con thứ hai

Bức tranh dân số bất cập và hệ lụy kéo dài gần một thế kỷ

Theo báo cáo "Dự báo dân số Việt Nam giai đoạn 2024 - 2074" vừa được công bố, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh tại Việt Nam đang ở mức báo động. Năm 2024, tỷ lệ bé trai sinh ra đạt 111,4 trên 100 bé gái, vượt xa quy luật sinh học tự nhiên (104-106). Sự chênh lệch này khiến nam giới trong độ tuổi kết hôn hiện tại đã nhiều hơn nữ giới cùng nhóm tuổi khoảng hơn 400.000 người.

Đầu tháng 12/2025, Bộ Y tế đã tổ chức Cuộc thi “Tôi là tuyên truyền viên dân số giỏi”. Ảnh: Báo Đại biểu Nhân dân

Theo kịch bản mức sinh trung bình, sự dư thừa nam giới sẽ diễn biến theo chiều hướng nghiêm trọng dần:

Năm 2029: Cứ 100 nam giới độ tuổi 20-39 thì có hơn 3 người dư thừa.

Năm 2034: Số nam giới dư thừa tăng lên 711.700 người (chiếm 4,9%).

Năm 2049: Đây là đỉnh điểm của sự chênh lệch, với khoảng 1,3 triệu đàn ông có nguy cơ không tìm được vợ (tương ứng 8,7%).

Dù sau năm 2049, tỷ số giới tính khi sinh dự kiến quay về mức cân bằng, nhưng "vết sẹo" của sự mất cân bằng trong 30 năm đầu thế kỷ 21 sẽ tác động dai dẳng. Dự báo đến năm 2074, Việt Nam vẫn dư thừa khoảng 829.000 nam giới tuổi kết hôn.

Các chuyên gia cảnh báo, sự khan hiếm phụ nữ sẽ đẩy nam giới vào cuộc cạnh tranh gay gắt để tìm bạn đời. Điều này làm gia tăng nguy cơ phụ nữ bị bạo lực, bóc lột tình dục và nạn buôn bán người, buộc các nhà hoạch định chính sách phải có chiến lược bảo vệ nhóm yếu thế ngay từ bây giờ.

Đối mặt với dân số già hóa

Bên cạnh vấn đề giới tính, cơ cấu dân số Việt Nam cũng đang biến động mạnh. Thời kỳ "cơ cấu dân số vàng" – giai đoạn cứ hai người lao động "gánh" một người phụ thuộc – dự báo sẽ khép lại vào năm 2036.

Sau cột mốc này, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số già và siêu già. Tốc độ tăng dân số giảm dần và dự kiến đạt đỉnh vào năm 2059 trước khi đi ngang hoặc giảm. Nếu mức sinh giảm thấp (kịch bản xấu), dân số có thể tăng trưởng âm ngay từ năm 2051. Thực tế này đòi hỏi sự chuyển hướng chính sách từ "Kế hoạch hóa gia đình" sang "Dân số và Phát triển" để thích ứng.

Việt Nam đối mặt nguy cơ thiếu 1,3 triệu phụ nữ trong độ tuổi kết hôn vào năm 2049

Thời kỳ "cơ cấu dân số vàng" – giai đoạn cứ hai người lao động "gánh" một người phụ thuộc – dự báo sẽ khép lại vào năm 2036.

Luật Dân số mới: Hàng loạt chính sách khuyến sinh chính thức được thông qua

Trước áp lực kép từ mất cân bằng giới tính và mức sinh giảm sâu (1,91 con/phụ nữ), sáng 10/12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Dân số với tỷ lệ tán thành rất cao. Luật mới gồm 8 chương, 30 điều, có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, đánh dấu bước ngoặt pháp lý quan trọng nhằm duy trì mức sinh thay thế bền vững.

Điểm nhấn của Luật là việc hiện thực hóa các đề xuất chính sách đã được bàn thảo sôi nổi trong nhiều tháng qua:

Tăng thời gian nghỉ thai sản lên 7 tháng

Chính sách này áp dụng cho lao động nữ sinh con thứ hai. Thay vì 6 tháng như hiện hành, các bà mẹ sẽ được nghỉ 7 tháng. Đồng thời, lao động nam có vợ sinh con cũng được nghỉ tăng thêm, lên mức 10 ngày làm việc. Đây là giải pháp thực tế giúp giảm tải áp lực chăm sóc con cái, tạo điều kiện phục hồi sức khỏe cho phụ nữ.

Ưu tiên mua, thuê nhà ở xã hội

Giải quyết bài toán "an cư lạc nghiệp", Luật quy định người có từ 2 con đẻ trở lên sẽ được ưu tiên mua, thuê mua hoặc thuê nhà ở xã hội. Chính sách này đặc biệt nhắm tới các cặp vợ chồng trẻ tại các khu công nghiệp, khu chế xuất và đô thị lớn, nơi chi phí nhà ở là rào cản lớn nhất đối với việc sinh con.

Hỗ trợ tài chính trực tiếp

Nhà nước sẽ hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với các nhóm đối tượng đặc thù:

Phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi.

Phụ nữ tại các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp.

Phụ nữ dân tộc thiểu số rất ít người.

Mở rộng quyền làm mẹ và đơn giản hóa thủ tục

Không chỉ tập trung vào các cặp vợ chồng, hành lang pháp lý mới còn mang tính nhân văn sâu sắc khi mở rộng quyền lợi cho phụ nữ độc thân. Theo đó, phụ nữ độc thân có quyền sinh con bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) nếu có nguyện vọng, thay vì bị giới hạn bởi các chỉ định bệnh lý như trước đây.

Bên cạnh đó, thủ tục hành chính liên quan đến trẻ sơ sinh cũng được cải cách mạnh mẽ. Việc cấp giấy chứng sinh, đăng ký khai sinh, thẻ BHYT và đăng ký thường trú nay được liên thông dữ liệu điện tử, giúp giảm bớt gánh nặng giấy tờ cho người dân.

Luật Dân số mới cũng nghiêm cấm tuyệt đối mọi hành vi lựa chọn giới tính thai nhi. Các cơ sở y tế, cá nhân tiết lộ giới tính nhằm mục đích phá thai sẽ bị xử lý nghiêm khắc, bao gồm đình chỉ hành nghề, nhằm ngăn chặn tận gốc nguyên nhân gây mất cân bằng giới tính.

Bộ Y tế đề xuất chi 650 tỷ đồng khuyến khích phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi.

Từ 1/10, phụ nữ độc thân được sinh con bằng IVF

Đề xuất tăng thời gian nghỉ thai sản lên 7 tháng khi sinh con thứ hai

Mạnh Quỳnh

Tags:

Tin khác

Đừng để bữa sáng trở thành "thuốc độc" cho thận: Những sai lầm ít ai ngờ tới

Bữa sáng giữ vai trò then chốt trong việc cung cấp năng lượng và duy trì sức khỏe lâu dài. Tuy nhiên, nhiều món ăn quen thuộc, được lựa chọn vì tiện lợi hay sở thích lại tiềm ẩn nguy cơ gây tổn hại thận. Ăn sáng không đúng cách có thể khiến thận âm thầm chịu áp lực kéo dài.

Từ năm 2026, trẻ em sẽ được tiêm hai loại vắc xin "tiền triệu" hoàn toàn miễn phí

Bộ Y tế vừa chốt lộ trình đưa vắc xin phế cầu và HPV vào danh mục tiêm chủng miễn phí từ năm 2026. Theo đó, vắc xin phế cầu sẽ triển khai từ quý I tại 10 tỉnh, trong khi vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung dự kiến bắt đầu từ quý III/2026.

Vinh danh 20 đơn vị xuất sắc nhất trong phong trào xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc

Không chỉ là tuân thủ pháp luật, kiến tạo môi trường khám chữa bệnh an toàn, việc nói không với thuốc lá còn khẳng định uy tín và văn minh của cơ sở y tế.

Người Việt trung bình chi hơn 7 triệu đồng một năm cho y tế

Với mức chi bình quân 7,3 triệu đồng/người/năm, Việt Nam đã trở thành thị trường dược phẩm lớn thứ hai Đông Nam Á. Tuy nhiên, chi phí thuốc đắt đỏ đang đặt ra thách thức lớn.

Việt Nam bừng sáng 2026 – Top 35 Hoa hậu Du lịch Việt Nam tỏa sáng cùng Kihasu

Khi Kihasu – thương hiệu mỹ phẩm Việt đồng hành cùng nhan sắc Việt trên hành trình chinh phục vương miện. Trong hành trình chinh phục vương miện cao quý, bên cạnh kỹ năng trình diễn và tri thức, làn da rạng rỡ chính là "tấm danh thiếp" quyền năng nhất của các thí sinh Hoa hậu Du lịch Việt Nam.

Ăn “thuận tự nhiên” giữ dinh dưỡng: Chuyên gia cảnh báo điều gì về sức khỏe?

Ăn “thuận tự nhiên” đang trở thành trào lưu được nhiều người theo đuổi với mong muốn giữ trọn dinh dưỡng và hương vị tươi ngon của thực phẩm. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, thói quen ăn đồ sống, tái tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng, có thể âm thầm tàn phá sức khỏe nếu không được nhận diện đúng.

Ngộ độc bánh mì liên tiếp: Lỗ hổng lớn trong quản lý thức ăn đường phố

Chỉ trong thời gian ngắn cuối năm, tình hình an toàn thực phẩm trở nên nóng hơn bao giờ hết. Liên tiếp các vụ ngộ độc bánh mì quy mô lớn đã phơi bày lỗ hổng nghiêm trọng trong quản lý thức ăn đường phố.

Chất cấm Formol trong 10 tấn cá khoai vừa bị bắt giữ nguy hiểm như thế nào?

Công an tỉnh Thanh Hóa vừa chặn đứng lô hàng hơn 10 tấn cá khoai nhập khẩu chứa hàm lượng Formol đậm đặc. Đây là chất cực độc bị cấm tuyệt đối trong thực phẩm, có thể gây suy hô hấp, ung thư, thậm chí tử vong.

Âm nhạc kết nối cộng đồng trong đêm Giáng sinh ở ROX Living Aquamarine Diễn Châu

Tối 21/12, giữa không gian rộng mở của Khu đô thị ROX Living Aquamarine Diễn Châu (Nghệ An), lễ hội âm nhạc “Tình khúc Giáng sinh” đã diễn ra trong không khí ấm áp, rộn ràng. Không chỉ là một đêm diễn nghệ thuật, sự kiện do ROX Living tổ chức còn trở thành điểm hẹn văn hóa hiếm có, nơi người dân địa phương cùng nhau tận hưởng mùa lễ hội trong một không gian đô thị đang chuyển mình.

Bộ Y tế chỉ đạo vụ 42 người nghi ngộ độc sau khi ăn bánh mì

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa yêu cầu khẩn trương điều tra, xử lý nghiêm vụ 42 người nghi ngộ độc sau khi ăn bánh mì tại phường Phú Mỹ (TP.HCM).

Bắc Bộ chuyển rét đúng đêm Giáng sinh

Đúng đêm 24/12, không khí lạnh tăng cường khiến Bắc Bộ chuyển rét, nhiệt độ Hà Nội giảm sâu xuống 17-20 độ C. Đáng chú ý, hình thái thời tiết này giúp "giải cứu" bầu không khí Thủ đô sau chuỗi ngày ô nhiễm nặng, mang lại không gian trong lành dịp lễ cuối năm.

Bộ Y tế chỉ đạo khẩn vụ nghi ngộ độc rượu tại Hải Phòng khiến 1 người tử vong

Sau bữa cơm gia đình, nhiều người nhập viện với biểu hiện bất thường, trong đó một trường hợp tử vong nghi do ngộ độc rượu chứa Methanol. Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có văn bản yêu cầu Sở Y tế Hải Phòng khẩn trương điều tra, ngăn chặn sản phẩm lưu thông.

Chuyên gia cảnh báo nguy cơ tổn thương gan từ thói quen ăn uống

Gan đóng vai trò sinh mệnh nhưng đang chịu tổn thương nặng nề từ những thói quen ăn uống tưởng chừng vô hại. Từ ca bệnh nhiễm sán lá gan nghiêm trọng đến cảnh báo về thực phẩm mốc và đồ ăn nhanh, các chuyên gia y tế đã chỉ ra những sát thủ thầm lặng đang phá hủy lá gan người Việt mỗi ngày.

Công bố nguyên nhân khiến 203 người ngộ độc bánh mì

Kết quả xét nghiệm từ Viện Pasteur Nha Trang đã chỉ rõ "thủ phạm" khiến 203 người ngộ độc tại Quảng Ngãi là vi khuẩn Salmonella và Bacillus cereus hiện diện trong chả, bơ và rau gia vị.

KIHASU đồng hành cùng Hoa hậu Du lịch Việt Nam: Tiếp sức vẻ đẹp tự tin cho 35 thí sinh chung kết

Trong không gian khoáng đạt và thơ mộng của Khu du lịch Nắng Sông Hồng, sáng ngày 21/12 thương hiệu Kihasu – Collagen Nhật cho mọi người đã tổ chức thành công buổi workshop làm đẹp chuyên sâu dành riêng cho hơn 35 thí sinh xuất sắc nhất lọt vào vòng chung kết cuộc thi Hoa hậu Du lịch Việt Nam. Sự kiện không chỉ là nơi chia sẻ kiến thức chăm sóc sắc đẹp khoa học mà còn là "trạm tiếp năng lượng" giúp các cô gái tự tin tỏa sáng trên hành trình chinh phục vương miện.

Bộ Y tế phản hồi kiến nghị hạ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội xuống 60

Về kiến nghị cho người 60 tuổi hưởng trợ cấp, Bộ Y tế ghi nhận nhưng cho biết cần cân nhắc kỹ bài toán ngân sách, dù diện thụ hưởng đã được nới lỏng nhiều năm qua.

Lộ trình miễn viện phí cơ bản và những thay đổi lớn về bảo hiểm y tế từ năm 2026

Nghị quyết 72 tạo bước ngoặt trong an sinh xã hội với việc mở rộng danh mục thuốc, triển khai khám sức khỏe định kỳ miễn phí và tăng mức hưởng cho nhóm yếu thế ngay từ năm 2026.

Ngày mai (19/12) khánh thành cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức

Sau 10 tháng nỗ lực tháo gỡ vướng mắc, hai cơ sở y tế hiện đại bậc nhất miền Bắc đã hoàn thiện, sẵn sàng vận hành. Hàng loạt máy móc chuyên sâu cùng đội ngũ chuyên gia đầu ngành đã có mặt.

Phổ cập khám sức khỏe tiền hôn nhân vào năm 2035

Quốc hội vừa thông qua mục tiêu đưa tỷ lệ nam nữ thanh niên khám sức khỏe trước kết hôn đạt 95% vào năm 2035. Đây được xem là "cú hích" hạ tầng y tế lớn nhất nhằm chuyển trọng tâm từ kế hoạch hóa gia đình sang nâng cao chất lượng dân số.

Hợp tác y dược Việt – Trung: Thúc đẩy ứng dụng thảo mộc thiên nhiên trong chăm sóc sức khỏe

Ngày 17/12/2025, tại Hà Nội, Công ty TNHH Dược phẩm Thọ Sinh Đường tổ chức sự kiện giới thiệu một số định hướng hợp tác trong lĩnh vực y dược cổ truyền, gắn với việc đưa các sản phẩm có nguồn gốc thảo mộc thiên nhiên vào chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Hoạt động diễn ra trong bối cảnh quan hệ hợp tác y dược giữa Việt Nam và Trung Quốc đang được thúc đẩy trên cơ sở các thỏa thuận đã ký kết giữa cơ quan quản lý hai nước.

“Mái ấm gia đình Việt” trao 2,5 tỷ đồng cho hộ nghèo tại Tây Ninh

Kết thúc đợt ghi hình tại tỉnh Tây Ninh, chương trình Mái ấm gia đình Việt đã trao gần 2,5 tỷ đồng hỗ trợ 18 em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn.

Thắng đường kho cá, kho thịt: Chuyên gia đưa ra khuyến cáo gì về sức khỏe?

Nhiều gia đình có thói quen thắng đường để kho thịt, cá, tạo màu và hương vị cho món ăn. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng nếu thực hiện sai cách, thói quen này tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, từ dư thừa đường đến sinh ra các chất độc hại.

Hơn 8 triệu người Việt mắc viêm gan B: Đừng đợi bệnh nặng mới đi khám

Nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện viêm gan B khi đã biến chứng xơ gan, ung thư do chủ quan với các dấu hiệu mờ nhạt. Để phòng tránh viêm gan B các chuyên gia khuyến cáo tiêm vắc xin và tầm soát định kỳ là giải pháp tối ưu để bảo vệ lá gan.

Đột quỵ khiến 70% mất khả năng làm việc, gánh nặng đè nặng gia đình

Bên cạnh việc gây tử vong, đột quỵ đang khiến hàng loạt người tàn phế. Áp lực công việc và thói quen sinh hoạt sai lầm là nguyên nhân chính.

Chính thức đưa tiêm chủng chiến dịch chủ động vào Luật

Lần đầu tiên, "tiêm chủng chiến dịch chủ động" được luật hóa trong Luật Phòng bệnh 2025, tạo hành lang pháp lý vững chắc giúp Việt Nam chủ động nguồn lực, không còn phụ thuộc vào viện trợ khi dịch bùng phát.

Bộ Y tế chỉ đạo khẩn vụ 86 người nghi ngộ độc bánh mì tại Lâm Đồng

Tính đến sáng 16/12, số ca nhập viện nghi ngộ độc sau khi ăn bánh mì tại phường Phan Thiết (Lâm Đồng) đã tăng lên 86 người. Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa yêu cầu địa phương tập trung cứu chữa bệnh nhân và khẩn trương truy xuất nguồn gốc nguyên liệu.

Cấm điện thoại trong trường học: Vì sao nhiều quốc gia lựa chọn siết chặt quản lý thiết bị số?

Vài năm trở lại đây, quy định cấm sử dụng điện thoại trong trường học được áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới và được xem như một giải pháp nhằm hạn chế sự xao nhãng của học sinh và bảo vệ môi trường học đường trước những tác động tiêu cực của công nghệ số.