| Công bố nguyên nhân khiến 203 người ngộ độc bánh mì Bộ Y tế chỉ đạo khẩn vụ nghi ngộ độc rượu tại Hải Phòng khiến 1 người tử vong Bộ Y tế chỉ đạo vụ 42 người nghi ngộ độc sau khi ăn bánh mì |
Hàng loạt ca nhập viện từ món ăn đường phố quen thuộc
Chỉ trong thời gian ngắn cuối năm, tình hình an toàn thực phẩm trở nên nóng hơn bao giờ hết với các vụ ngộ độc tập thể. Đáng chú ý, ngày 23/12, các cơ sở y tế đã tiếp nhận hơn 100 trường hợp nghi ngộ độc sau khi ăn bánh mì tại tiệm Ngọc Hà, phường Phú Mỹ (khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu, nay thuộc Thành phố Hồ Chí Minh).
Các bệnh nhân nhập viện với triệu chứng điển hình như đau bụng, nôn ói, tiêu chảy. Qua kiểm tra, cơ sở này không có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm và nguyên liệu không rõ nguồn gốc.
Trước đó, vào giữa tháng 12, tại tỉnh Quảng Ngãi, hơn 200 người cũng phải cấp cứu sau khi sử dụng bánh mì từ tiệm Hồng Vân. Nghiêm trọng hơn, đầu tháng 11, một vụ ngộ độc lớn khác đã xảy ra tại khu vực trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh (liên quan đến tiệm bánh mì Cô Bích) khiến hơn 300 người bị ảnh hưởng.
 |
| Hàng loạt bệnh nhân đang tiếp tục nằm chữa trị tại BVĐK Tư nhân Phúc Hưng Quảng Ngãi. Ảnh: HBVPH |
Những con số biết nói này cho thấy nguy cơ mất an toàn thực phẩm đối với thức ăn đường phố, đặc biệt là các món tiện lợi, tiêu thụ nhanh và phục vụ số lượng lớn, đang ở mức báo động.
"Vạch mặt" thủ phạm: Salmonella và sự chủ quan trong chế biến
Qua điều tra dịch tễ và xét nghiệm mẫu bệnh phẩm từ các vụ việc trên, cơ quan chức năng và ngành y tế đã chỉ ra "thủ phạm" chính là vi khuẩn Salmonella.
Đại diện Sở An toàn thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh và các chuyên gia nhận định, Salmonella thường tồn tại trong thịt, trứng, gan động vật (nguyên liệu làm pate). Nếu thực phẩm không được nấu chín kỹ, hoặc bị nhiễm chéo từ thực phẩm sống sang chín, vi khuẩn này sẽ phát triển mạnh.
Bên cạnh đó, các tác nhân khác như Staphylococcus aureus, Bacillus cereus hay Clostridium botulinum (sinh độc tố trong pate bảo quản kém) cũng là những mối nguy tiềm tàng. Thực tế cho thấy, chuỗi an toàn thực phẩm đang bị đứt gãy ở nhiều khâu:
Nguồn gốc nguyên liệu: Nhiều cơ sở sử dụng pate, chả, thịt nguội sản xuất thủ công, trôi nổi, không được kiểm soát vệ sinh.
Bảo quản sai cách: Nhân bánh mì thường được chuẩn bị từ hôm trước nhưng bảo quản không đủ lạnh. Trong điều kiện khí hậu nóng ẩm, nếu để ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ, vi khuẩn có thể nhân lên gấp hàng trăm lần.
Nhiễm khuẩn chéo: Đây là lỗi sơ đẳng nhưng phổ biến nhất. Việc người bán dùng tay trần, vừa cầm tiền vừa bốc thức ăn, hoặc sử dụng chung dao thớt cho đồ sống và đồ chín đã tạo cầu nối cho vi khuẩn xâm nhập vào thực phẩm.
 |
| Trước đó, hồi tháng 11 vừa qua đã có hơn 300 trường hợp rối loạn tiêu hoá sau khi ăn bánh mì cóc cô B. cơ sở 1 Nguyễn Thái Sơn (phường Hạnh Thông) và cơ sở 2 Lê Quang Định (phường Bình Lợi Trung). |
Góc nhìn chuyên gia: Bánh mì chỉ là "nạn nhân"
Trao đổi về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) nhấn mạnh rằng trong các vụ ngộ độc, bánh mì thực chất “chỉ là nạn nhân”. Nguyên nhân cốt lõi nằm ở phần nhân – môi trường giàu dinh dưỡng (pate, sốt trứng, thịt...) cực kỳ thuận lợi cho vi sinh vật phát triển.
Đồng quan điểm, PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, dù quy trình có sạch sẽ đến đâu, chỉ cần một khoảnh khắc lơ là như không đeo găng tay hay nguyên liệu đầu vào sơ sẩy ở một công đoạn nhỏ, hậu quả cũng khôn lường.
Bà Lan cũng chỉ ra khó khăn trong việc truy xuất nguồn gốc, bởi các xe bánh mì lề đường thường làm theo mẻ, bán hết trong ngày và không thực hiện lưu mẫu như các bếp ăn tập thể lớn.
Giải pháp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và thương hiệu
Để ngăn chặn làn sóng ngộ độc thực phẩm, việc siết chặt quản lý và nâng cao ý thức là yêu cầu cấp bách.
Đối với cơ sở kinh doanh:
Cần tuân thủ tuyệt đối quy định "ăn chín, uống sôi", tách biệt dụng cụ chế biến sống - chín. Đặc biệt, việc bảo quản nhân bánh (pate, thịt nguội) phải được thực hiện trong tủ mát và chế biến mới trong ngày, tuyệt đối không dùng nguyên liệu tồn dư có dấu hiệu lạ. Các chủ thương hiệu cần hiểu rằng, một sự cố an toàn thực phẩm không chỉ gây hại cho cộng đồng mà còn có thể "xóa sổ" uy tín kinh doanh gây dựng nhiều năm.
Đối với cơ quan quản lý:
Cần tăng cường kiểm tra đột xuất, tập trung vào nguồn gốc nguyên liệu và điều kiện vệ sinh thực tế tại các điểm bán nhỏ lẻ. Việc tuyên truyền, hỗ trợ trang thiết bị (găng tay, kẹp gắp) cho người bán hàng rong cũng là giải pháp thiết thực.
Đối với người tiêu dùng:
Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên chọn mua thực phẩm tại các cơ sở uy tín, có địa chỉ và điều kiện vệ sinh rõ ràng.
Hạn chế ăn các loại bánh mì nhân chế biến sẵn nếu thấy màu sắc, mùi vị bất thường.
Các nhóm đối tượng nhạy cảm như trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh nền nên cẩn trọng với các loại thực phẩm nguội, pate không rõ nguồn gốc.
Khi có dấu hiệu ngộ độc (đau bụng, nôn ói, tiêu chảy), cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất và khai báo để cơ quan chức năng kịp thời khoanh vùng, xử lý.
Thực phẩm đường phố là một nét văn hóa, nhưng an toàn phải là yếu tố tiên quyết. Đừng để sự tiện lợi nhất thời đánh đổi bằng sức khỏe của chính bản thân và gia đình.
 Ngộ độc thực phẩm chỉ là phần nổi của tảng băng chìm |
 Vụ nghi ngộ độc bánh mì Hồng Vân: Bộ Y tế chỉ đạo khẩn |
 Bộ Y tế chỉ đạo khẩn vụ 86 người nghi ngộ độc bánh mì tại Lâm Đồng |
